Snariteiten: Cittern (English Guitar)
door
Geplaatst op 25 december 2003 03:05
|
door Søren Venema (Palm Guitars)
Cittern (English Guitar),
William Gibson Dublin ca. 1760
maten:
lengte totaal:
|
|
78.5 cm
|
 |
lengte corpus achter:
|
|
37 cm
|
 |
breedte:
|
|
31.7 cm
|
 |
mensuur:
|
|
46 cm
|
|
Een Cittern of Engelse Gitaar gebouwd door William Gibson in Dublin omstreeks 1760. Het bovenblad is van fichte en de achter en zijkanten van vermoedelijk ahorn of mogelijk plataan.
De toets is van ivoor met drie gaten voor een capo tasto, en er zijn ook 2 stukken ivoor gebruikt om de mechanieken sterker te bevestigen. Zover ik weet is dit het vroegste instrument dat al een moderne vorm (met zgn. worm-gears) van mechanieken bezit.
De meeste Citterns uit deze tijd hebben zgn. "watch-key tuners", die we vandaag nog steeds op de Portugese Gitaar aantreffen. Aan de achterkant van de hals bevindt zich een sleuf waar de duim in past. Het rozet dat in het bovenblad is aangebracht is gemaakt van vuurverguld koper en toont een cherubijntje en diverse instrumenten. De kam is van een banjo-achtige vorm met een ivoren topkam, en de snaren zijn van achteren met kleine ivoren pennetjes vastgemaakt. Er is geen inleg aangebracht bij de randen voor en achter, alleen een dubbele zwarte inktstreep, dit ziet men ook veel bij 18e eeuwse Engelse violen. Als stemming werd bijvoorbeeld gebruikt (van laag naar hoog): C, E, gG, cc, ee, gg.
Over de herkomst van dit type instrument bestaat geen zekerheid, er zijn echter wel sterke "banden" met Portugal (GuitarraPportugesa)en Duitsland (Waldzither) waar dergelijke instrumenten nog steeds voorkomen, alhoewel de Duitse Waldzither alleen nog maar 2e hands gevonden wordt. Citterns werden in deze periode vooral gebruikt door amateurs, vandaar ook de open stemming die samen met de capo-tasto het spelen in diverse toonsoorten vergemakkelijkte.
Het bestaan van dergelijke instrumenten was één van de inspiraties van bouwers zoals bijvoorbeeld S. Sobell en anderen die weer Citterns in verschillende afmetingen bouwden; die echter meestal in de Keltische en Ierse muziek gebruikt worden.
Of deze William al dan niet familie was van Orville die in Amerika instrumenten bouwde is jammer genoeg niet bekend. (zie artikel over Gibson mandoline), maar toevallig is het wel.
Klik op de plaatjes voor een vergroting:
Front |
Kop |
Achterkant |
(28 KB) |
(55 KB) |
(55 KB) |
Brug |
Nek |
Rozet |
(8 KB) |
(11 KB) |
(55 KB) |
|
|