Ter voorbereiding op een gesprek met Corrie van Binsbergen, de vrouw achter de Grote Brokken, kreeg ik drie CD's: de dubbel "Corrie en de Grote Brokken" maar ook de CD's "Vanbinsbergen" en "Links". Tijdens een verloren uurtje zette ik mij eraan om ernaar te luisteren en intussen de afwas te doen. Wel, kennelijk kan een mens zelfs tijdens het afwassen op een prettige manier worden verrast: Willem wist niet wat ie hoorde: geheel verstrooid opgaand in de muziek, heb ik geloof ik een kwartier lang een bord staan afdrogen. "What the * is dit", dacht ik en snel draaide ik de andere twee CD's.
Meesterlijk.
Aparte rijtjes De doorsnee gitarist in Nederland, beoefenaar of liefhebber, denkt bij de term "fantastische gitarist(e)" al snel aan de bekende namen: Vai, Satriani, Hendrix, Knopfler of Clapton. Na zo'n standaard rijtje kom je misschien met namen als Stern, Metheny of Scofield. Van Binsbergen past echter in geen enkel dergelijk rijtje terwijl ik haar toch echt als "fantastische gitariste" zou willen bestempelen. Op de vraag wie haar grote voorbeelden zijn of van wie zij het "vak" heeft geleerd, komt ze echter nogal eigenzinnig over. Ze komt met de naam "Allan Holdsworth" en roemt verder "Wouter Planteijdt", de gitarist van Sjako! en "Anton Goudsmit" van de New Cool Collective. "Fantastische gitaristen". Maar in haar ogen schuilt intussen pure eigenzinnigheid. Ze waardeert die gitaristen, maar beseft dat ze "anders" is, een andere stijl heeft.
Grote Brokken "Grote brokken" - de naam staat volgens haar voor de "stukken" die op haar CD's staan - is een weerslag van die eigenzinnigheid. Stukken muziek en verkenningen door datgene dat de muziek te bieden heeft. Hoewel ze niet aan iedere CD de naam "Grote Brokken" meegeeft, is het fenomeen "stukken muziek" misschien wel de rode draad door haar muziek heen. Zowel op de CD "Corrie en de Grote Brokken" als op "Links" is sprake van "suites": stukken muziek met een zekere samenhang maar anderszijds ook los van elkaar. Ze is wat dat betreft moeilijk te doorgronden want op mijn vraag waarom ze op een CD 4 openvolgende stukken "Zoot-Suit I&II t/m V" zet, zegt ze: "dat lijkt me handig met zappen. Dat wil ik bij CD's ook vaak; zappen van stuk naar stuk". Een typisch muzikanten-antwoord want muzikanten weten nooit in woorden uit te drukken wat ze bedoelen. Laat de muziek maar spreken en laat daar zeker geen psychologische theorieën op los. Zo laat Van Binsbergen "Dr. Siegfried" niet verder komen dan de titel van een stuk op haar CD "Vanbinsbergen". Aan het woord komt ie in ieder geval niet.
Er wordt sowieso op geen van haar CD's gezongen. Behalve dan dat Bob Fosko op "Corrie en de Grote Brokken" hier en daar mag roepen dat ie het koud heeft. Maar ja, Fosko is dan ook geen Freud. Eerder datgene dat Munch met zijn schilderij trachtte uit te beelden… en door Van Binsbergen weten wij meteen wat die "schreeuw" was: "Ik heb het koud!!!"
De stukken muziek van Van Binsbergen laten zich ook zo beluisteren: het zijn schilderijen die zonder woorden spreken. Instrumentale gedichten, muzikale boeken en woordenloze voordrachten.
Stukje Zap Iemand vertelde mij dat Van Binsbergen wellicht beinvloed zou zijn door Zappa. Maar als ik begin over Zappa kijkt ze met dezelfde eigenzinnige blik als wanneer ik haar vraag naar andere invloeden. Ze waardeert Zappa, maar ik krijg al snel het idee dat ik er niet te ver op door moet gaan. Zappa krijgt waardering maar is gewoon anders. Of misschien ook niet. Eigenlijk niet echt een doordachte gelijkenis. Noch van mijn kant, noch van haar kant. Zappa = Zappa, Binsbergen = Binsbergen.
Vrij(e) stijl Het zou ook al te gemakzuchtig zijn om alle muziek die niet in een bepaalde stijl onder te brengen is, "Zappa-achtig" te noemen. Zappa en Van Binsbergen hebben slechts één ding gemeen: ze passen niet in een bepaalde stijl. Maar dat betekent natuurlijk niet per sé dat die overeenkomst op zichzelf weer een stijl is. Free-style? Nee, alleen de Mount Everest is "vrij stijl".
Een vrije stijl herbergt ook het gevaar tot eindeloos gezever en dat is juist iets waar Van Binsbergen zich niet aan brandt. De losse stukken of "grote brokken" kennen een begin en een eind. Waar Van Binsbergen zich op de zeer gevaarlijke bergpassen van "Links" dreigt te begeven op een hellend vlak, weet zij alle stukken tot een afgerond einde te brengen. Ze speelt met de vrijheid en maakt er gebruik van. Ze wijst op het stuk "Sisyfus" op de CD "Links": Sisyfus, de man die het rotsblok steeds tegen de berg op probeerde te rollen maar telkens weer de top niet haalde. Met 5:35 minuten is het niet eens het langste stuk op de CD.
Verschillende(?) stukken Stukken muziek. Aparte ideeën. Nieuw gezelschap. De zaken van elkaar onderscheiden. Wat beweegt iemand om drie CD's uit te brengen onder steeds een andere naam? Ik bedoel, in de platenbak bij de platenwinkel moet je voor de CD "Corrie en…" onder de "C" kijken, bij de CD "Vanbinsebergen" onder de "B" of misschien zelfs wel onder de "V" en voor de CD "Links" onder de "L". Een beetje marketingman zou dat toch anders aanpakken. Volgens Van Binsbergen heeft dat echter te maken met de bezetting van de diverse bands. Ze wijst erop dat op de ene CD andere mensen meespelen dan op de andere CD. Als ik uitspreek dat ik mij daarover verwonder, keert ze het rollenspel om: "Waarom dan?" Tsja, lijkt me gewoon minder handig. "Maar het zijn toch andere muzikanten en een andere bezetting." Ik kan daar niets tegen inbrengen. Sterker, ik voel me ineens dom dat ik dat niet begrijp.
Divers publiek Welk publiek komt er eigenlijk naar optredens van Van Binsbergen? Volgens Van Binsbergen is dat een vrij trouw publiek. Het valt haar op dat het toch wel "Zappa liefhebbers" zijn. Het is een vrij gespecialiseerd publiek. Verder speelt ze voor divers publiek met andere bands. In nachtclub Panama in Amsterdam met de dames van Lois Lane en consorten: "Girls wanna have fun".
Losse vingers Voor een site als GitaarNet.nl hoor ik een technische vraag te stellen: hoe heb je het gitaarspelen onder de knie gekregen en hoe doe je het? Van Binsbergen vertelt dat ze het even met plectrum heeft geprobeerd maar dat dat niks was. Ze speelt met de "blote" vingers. De plectrum zat haar in de weg. Ze heeft het geprobeerd maar kwam er al snel achter dat dat niet haar ding was. "Weg ermee", en vervolgens weer terug naar de blote vingertoppen.
Dat is te begrijpen want ze begon op haar 7e met gitaarspelen en kreeg op haar 9e gitaarles. Op het conservatorium heeft ze klassiek gitaar gestudeerd en plectra zijn daar vooralsnog niet toegestaan, althans, ze zijn voor klassieke muziek "onhandig". Op mijn vraag of ze die studie daadwerkelijk nodig heeft gehad, en of zo'n studie nodig is om een goede gitarist te worden, gaf ze een ontkennend antwoord: "als je talent en inspiratie hebt, kom je sowieso door."
Een hitje? Wat is "doorkomen" in Nederland? Van Binsbergen is gewoonweg een fantastische gitariste maar waarom is ze zo weinig bekend? Althans, "De Grote Brokken" is een bekende naam, maar een hitje zou toch wat zijn? Ook hier draait ze de rollen om: "Denk je dat?". Ik zeg "Wel, het lijkt mij dat een hitje goed zou zijn voor je naam. Ik bedoel, effe snel scoren, naamsbekendheid verwerven en als je wilt meteen stil terugtrekken. Voor iemand met jouw muzikale kennis moet het toch niet moeilijk zijn om even een schemaatje in elkaar te flansen dat aanslaat?" Ook hier verbaast ze mij met eigenzinnigheid. Niet door mijn idee af te keuren maar door erop door te vragen: "Vind je dat?", en: "Hoe zou ik dat dan aanpakken?" "Het zijn de platenmaatschappijen die de dienst uitmaken", zegt ze.
Architectuur Ik heb het gevoel dat ik in de maling word genomen door iemand die veel van muziek weet. Kan zo iemand wel met niet-muzikanten over muziek praten? Staat ze niet te ver van de gemiddelde muziekliefhebber af om daarmee goed over muziek te kunnen spreken? Ik begin een verhaal over de hedendaagse architect: die hebben zich toch eigenlijk ook ver verwijderd van de gemiddelde klokgeveltjessmaak? Van Binsbergen ziet dat onderscheid tussen maker en toeschouwer niet echt. Je mag haar inderdaad niet "los van smaak" noemen. Ze opereert binnen de "smaak" en doet daar het hare mee.
CD hoesjes Ik ken nu drie CD's van Van Binsbergen. Van twee van die CD's zijn de voorhoesjes ontworpen door Jasja, de dochter van Van Binsbergen. Ziet er schitterend uit, maar mogen we binnenkort op een volgend CD-hoesje rekenen? Volgens Van Binsbergen ligt nu haar nieuwste CD in de winkel: "Kado uit de Hel". Een CD die vorig jaar goed ontvangen is in de pers:
"Van Binsbergen is superieur. Onder leiding van Van Binsbergen schakelen de tien muzikanten soepel heen en weer tussen jazzy swing, stevige rockakkoorden, reggaeritmes en zelfs een grappige draaimolenwals.(...) Dat dat geluid toch coherent en herkenbaar blijft is vooral te danken aan het volle, ronde geluid van blaaskwartet de Houdini-Horns en het aan Frank Zappa schatplichtige gitaarspel van de bandleidster. ". (NRC-Handelsblad 22 mei 2000)
Van Binsbergen Voor de GitaarNet bezoekers is Van Binsbergen zeker iemand om op te letten. Perfecte gitariste, maar volgens mij meer nog een muzikante; de composities die bijna alle door haar zelf zijn gecomponeerd, geven blijk van een zeer eigenzinnige, maar ook van een melodieuze geest! Want hoe eigenzinnig de stukken - de "grote brokken" - ook zijn, ze zijn te volgen en genietbaar. Het is gewoonweg mooie muziek. Het is een plezier om naar te luisteren. Maar mocht je je uitgenodigd voelen om de pure eigenzinnigheid van Van Binsbergen te beluisteren, dan moet je eens naar "Links" luisteren. Een ware uitdaging!
top
Relevante links:
|