Hard

[Plant]

Nou, in een bigband pal voor de trompetten of trombones zitten is echt geen pretje qua volume. En een goede bigband kan echt wel knallen hoor. Dat is een kwestie van opvatting en strakke timing. De geluidspieken van een symphonieorkest zijn ook niet mis trouwens.

Dat zijn nog 'akoestische' volumes. Symfonieorkesten spelen doorgaans niet over een PA en hebben geen volumeknoppen. Daar kun je weinig aan regelen. Er zijn daar dan ook genoeg muzikanten met gehoorschade.

Als ik echter naar een popconcert ga, kan het echt wel wat minder. Da's met een fader ietsje dicht gepiept.

[Nobler]

Ik speel in zo’n bandje met een gemiddelde leeftijd van 50 op kleine podia, in kroegjes en op feesten. Iedereen klaagt altijd over hard. Zelf heb ik er ook wel last van, terwijl ik als gitarist ook zeker onderken dat met name soleren lekkerder gaat bij een bepaald minimumvolume. Wat doen om toch zoveel mogelijk gehoorbeschadiging bij je publiek te voorkomen (want het publiek vooraan krijgt het meestal harder voor de knijter dan de muzikanten op het podium)?

1. De drummer bepaalt gewoonlijk het minimumgeluidsniveau. Zorg dus als het even kan dat je met een onversterkte drum speelt. Versterken van de drum kan wellicht voor een mooiere balans zorgen, maar het gemiddeld publiek hoort dat echt niet, en versterken van de drum leidt geheid tot een soort wapenwedloop met de gitaristen.
2. Doordring je drummer er van dat hij aan de basis staat als het te hard gaat, dus laat hem er op oefenen om ook lekker te spelen als hij niet door de vellen heenslaat.
3. Zorg voor goede monitors, zodat iedereen zichzelf goed hoort en zijn versterker niet steeds harder zet om zichzelf te horen spelen. Dat gaat vaak niet goed omdat het geluid van je versterker gewoonlijk langs je heen blaast, het publiek in, terwijl jij als gitarist daar maar een beetje van meekrijgt.
4. Om dat laatste te voorkomen als je geen monitor hebt: zet je versterker niet op de grond naast het drumstel, maar zet hem aan de zijkant, op jezelf gericht en een beetje omhoog (blokje onder de voorkant). Een beamblocker die het geluid uit je speaker verspreidt werkt ook goed.
5. Als je hebt gesoundcheckt met een lege zaal blijkt een hoop geluid weg te vallen als de zaal volstaat. Daar zul je iets voor moeten compenseren. Zo begin je het optreden. Als de sfeer er in de loop van het optreden goed inkomt gaat de drummer meestal fanatieker, dus harder spelen. Ook daarop zul je de andere instrumenten iets harder laten gaan, maar hou dat binnen de perken! Probeer je volume niet meer dan een half streepje per keer omhoog te draaien.
6. En vooral, bedenk dat je niet alleen staat te spelen, maar met een band. Als je merkt dat jij te hard staat in vergelijking met de rest, ga dan een streepje terug, anders zet de rest hem ook weer harder, waarschijnlijk zo hard dat jij jezelf weer niet goed kunt horen, enz. Ook: als je merkt dat het publiek het te hard vind, realiseer je dan dat je er voor hen staat, en spreek met de hele band af dat iedereen een tandje zachter gaat.
7. En tenslotte, ik heb nog altijd liever dat ik van iemand hoor dat mijn solo’s niet goed te horen zijn en dat ik wat harder moet, dan dat me wordt gevraagd of het wat zachter kan, want dat vind ik een afgang …

[Kim Wilson]

... Versterken van de drum kan wellicht voor een mooiere balans zorgen, maar het gemiddeld publiek hoort dat echt niet, …

Ik denk dat het gemiddeld publiek meer hoort dan de meeste muzikanten denken. De meesten kunnen niet de vinger leggen op datgene waardoor het wel of niet mooi klinkt, maar ze kunnen echt wel herkennen wanneer het gewoon goed klinkt. Wel ben ik met je eens dat je heel erg moet oppassen wat je van je drumstel versterkt, en hoeveel. De bassdrum over de PA is toch wel lekker, toms ook, en de snare wordt er vaak ook net dat beetje voller van (niet harder, maar meer laag) als je die versterkt.

Maar idd, met mate. Alleen voor de balans.

[N.D.]

Grappig dat altijd gitarist met "gitarist-egoïstische" oplossingen voor dit soort problemen komen en drummers gitaristen weer de schuld geven.

Wat ik wel merk. Nu ik in een bandje zit zónder gitaar hebben we ineens een stuk minder problemen. Maar misschien komt dat ook omdat we genoeg lol hebben in het spelen zodat we niet over geluidsmensen en/of bandleden gaan zeuren.

Dat het bij concerten vaak (net) te hard gaat ben ik het trouwens wel eens. Al hangt dat ook heel erg af van het soort concert. Een rockband in een kroegje gaat al snel te hard, terwijl kleine jazzconcerten soms weer heerlijk zonder oordoppen te beluisteren zijn.

[EuroCinema]

Wat ik wel merk. Nu ik in een bandje zit zónder gitaar hebben we ineens een stuk minder problemen.

Een gitaar is ook een lastig instrument in de mix, je speelt zomaar zes noten tegelijk (daar zijn zes blazers voor nodig) en je kan het spectrum van midlaag tot hoog behoorlijk dichtsmeren. Dat wordt alleen maar erger sinds gitaristen hebben besloten dat ze én vol laag én zingende mids én sprankel in het hoog moeten hebben, m.a.w. de bekkens mogen in het superhoog, de bas in het sublaag en de rest van de frequenties is voor ONS en onze ego's. Zo'n kamerbreed transparant geluid is lekker in je huiskamer, maar op het podium snel contraproductief.

[N.D.]

Een gitaar is ook een lastig instrument in de mix, je speelt zomaar zes noten tegelijk (daar zijn zes blazers voor nodig) en je kan het spectrum van midlaag tot hoog behoorlijk dichtsmeren. Dat wordt alleen maar erger sinds gitaristen hebben besloten dat ze én vol laag én zingende mids én sprankel in het hoog moeten hebben, m.a.w. de bekkens mogen in het superhoog, de bas in het sublaag en de rest van de frequenties is voor ONS en onze ego's. Zo'n kamerbreed transparant geluid is lekker in je huiskamer, maar op het podium snel contraproductief.

Dat dichtsmeren hebben wij de toetsenist voor
(toch maar proberen te overtuigen om z'n Nord eens in te ruilen voor een simpele Farfisa ofzo:P)

[guitarnijboer]

Een gitaar is ook een lastig instrument in de mix, je speelt zomaar zes noten tegelijk (daar zijn zes blazers voor nodig) en je kan het spectrum van midlaag tot hoog behoorlijk dichtsmeren. Dat wordt alleen maar erger sinds gitaristen hebben besloten dat ze én vol laag én zingende mids én sprankel in het hoog moeten hebben, m.a.w. de bekkens mogen in het superhoog, de bas in het sublaag en de rest van de frequenties is voor ONS en onze ego's. Zo'n kamerbreed transparant geluid is lekker in je huiskamer, maar op het podium snel contraproductief.

Ik hoor het al, jij hebt er verstand van...

Een gemiddeld drumkitje heeft natuurlijk een heel beperkt frequentie spectrum en de gemiddelde toetsenist speel ook maar met een vinger tegelijk... Juist ja... En een gitaar heeft alleen maar middentonen zeker?

[Pepe]

Toch heb ik een sterk vermoeden dat er een verband bestaat dat de meeste bassisten met 5 snaren in bands spelen waar den gitarist zijn equalizer in een V heeft gelijmd.

[EuroCinema]

Ik hoor het al, jij hebt er verstand van...

Een gemiddeld drumkitje heeft natuurlijk een heel beperkt frequentie spectrum en de gemiddelde toetsenist speel ook maar met een vinger tegelijk... Juist ja... En een gitaar heeft alleen maar middentonen zeker?

Ik overdrijf zoals je merkt graag een beetje maar feit blijft dat veel gitaristen hun sound afstellen zonder enig idee van hun plek in het spectrum en vervolgens op volume de strijd aangaan. Ik vind dat een goeie rocksound inderdaad prima de piek kan hebben in een relatief smal stukje mids, zeg maar waar de hump zit in een tubescreamer of het dozige karakter van een klein oud buizen Fenderampje. En in heel veel genres knapt de totale bandsound enorm op als er geen zessnarige barre-akkorden geharkt worden.

(Maar goed, waarom geef ik eigenlijk serieus antwoord als het weer op zo'n aanvallend toontje moet. Ik blijf maar weer eens een tijdje weg want het gaat weer helemaal die negatieve kant op hier.)

[N.D.]

...en de gemiddelde toetsenist speel ook maar met een vinger tegelijk...

Zegt misschien meer over het soort muziek/muzikanten waar jij mee te maken hebt dan over toetsenisten?