Marcus Miller

Marcus Miller

Is Jaco Pastorius belangrijk geweest voor je ontwikkeling?
Ik speelde met Lenny White en was op dat moment helemaal gek van slappen zoals dat werd geïntroduceerd door Larry Graham en later werd opgepikt en vervolmaakt door Stanley Clarke. Lenny zei tegen me "check out this Jaco album, he's cool". Ik kocht dus het eerste solo-album van Jaco. Ik werd helemaal gek! Een bassist die het bebop stuk Donna Lee van Charlie Parker in razend tempo speelt op zijn basgitaar met een sound die ik nog nooit had gehoord. Die gearticuleerde nasale sound van de aanslag met de vingers van je rechterhand, vlak bij het eerste element op de Fender jazz bas, was totaal nieuw voor mij. In het begin begreep ik er niets van. Ik dacht dat hij lukraak alleen maar noten achter elkaar speelde. Maar ik ben blijven luisteren. Die plaat is twee jaar lang niet van mijn pick-up afgeweest en ik heb me gaandeweg verdiept in bebop. Door te blijven luisteren naar alle soorten muziek en naar bebop te gaan luisteren ben ik gegroeid als muzikant. Door veel naar Jaco en zijn inspiratiebronnen te luisteren, ben ik een veel betere en volwassener bassist geworden.

Op je cd "the Sun don't lie" speel je de Jaco vingerbreker "Teen Town". Je slapt daar het thema, waarom eigenlijk?
Ik speelde het nummer eens tijdens een sound-check van een tv show met Eddy Palmieri en ik zette Teen Town in om met de band op te jammen. Omdat Eddy nogal krachtig en hard speelt slapte ik het thema om niet ondergesneeuwd te raken. Bovendien is met mijn duim spelen normaal voor mij, dus voor mij was het geen extra inspanning. Iedereen vond het te gek en ik dacht toen: misschien is het wel een goed idee om Teen Town eens op te nemen. Het is compositorisch gezien een fantastisch nummer. Ik vond ook dat ik er iets anders mee moest doen, anders zou ik Jaco alleen maar naspelen. Jaco speelt het zo goed, voor hem was het nummer gewoon een project. Hij heeft zelf de drums ingespeeld met een waanzinnige basdrum. Teen Town was natuurlijk ook gezien in de tijd totaal nieuw en vernieuwend. Mijn versie is anders, het grooved en is funky gespeeld, meer in mijn sound en volgens mijn opvattingen. Het was in ieder geval absoluut niet mijn bedoeling om een competitie met Jaco aan te gaan.

Waarom speel je "Goodbye Pork Pie hat" van Charles Mingus op M2. Dat heeft Jaco toch ook al eens gedaan met Joni Mitchel (cd "Mingus")?
Eerlijk gezegd was ik totaal vergeten dat Jaco "Goodbye Pork Pie Hat" al eens had gedaan met Joni Mitchel. Ik herinnerde me wel de versie van Stanley Clarke die ik geweldig vond. Maar het feit dat ik dit nummer speel heeft niets te doen met Jaco, maar meer met de componist Charles Mingus. Ik vind Goodbye Pork Pie Hat een geweldig nummer en ik wilde altijd al iets doen met een nummer van de componist/bassist Charles Mingus. Achteraf heb ik me gerealiseerd dat het nummer heel veel mensen doet denken aan de opname van Jaco samen met Joni Mitchel. De manier waarop Jaco de fretloze bas bespeelt is natuurlijk weergaloos. Hij heeft me geleerd hoe je aan fretloze bas kan laten zingen. Ik heb een lange tijd op de fretloze bas min of meer geklonken als Jaco. Mijn toon bas is nu anders en klinkt nu denk ik R&B achtiger Vergelijk het met Stevie Wonder als zanger en Frank Sinatra als zanger allebei goed, maar anders.

Hoe komt het dat je altijd hetzelfde klinkt op verschillende bassen? Je bent gemakkelijk te herkennen aan je sound of je nu op je Fender Jazz bas speelt of op je Sadowksi vijf- of zessnarige bas.
Het is een kwestie van persoonlijkheid. Het is mijn keuze van de noten. Het heeft denk ik ook te maken met het feit dat ik op mijn Fender Jazz bas de metalen kap heb laten zitten, boven het tweede element. Toen ik die Fender kocht zat zowel op het eerste als op het tweede element een metalen kap. Ik vond het wel stoer, het was net de tijd van de Jackson Five, bassist Jermaine Jackson had die metalen kappen er ook op zitten, dus ik dacht dat het zo hoorde en het stond cool. Pas later, toen ik met de platen van Jaco kennis maakte, heb ik de metalen kap van het eerste element van mijn bas afgehaald om dat specifieke nasale geluid van Jaco te krijgen. De kap over het tweede element zit nog steeds op mijn bas. Ik denk dat ik daardoor ook wel een specifiek geluid heb. Ik gebruik die kap voor de demping en mijn rechterhand steunt er op. Ook op mijn Sadowski basgitaren heb ik die kap over het tweede element laten zetten, gewoon omdat ik het gewend ben.

Op veel stukken waar je op meespeelt of het nou bij Davis Sanborn is, Miles, Grover Washington of je eigen stukken, gebruik je een specifieke truc. Je speelt geen definieerbare noten maar je gaat met je linkerhand over de toets van je bas. Het klinkt heel funky (woe, woe geluid) en het ziet er simpel uit maar als ik het doe, klinkt het niet. Wat is de truc?
Dat is een lastige vraag. Ik sla op de e-snaar in de halve positie een fis aan en glij naar boven op de hals naar een g hoog op de e-snaar en sla hem opnieuw aan. Het geluid is nogal kenmerkend voor de Fender bas, dat "woe woe" geluid is kenmerkend voor het te veel aan laag van de Fender. Ik deed het zo maar een keer en ik dacht, dat klinkt te gek! Ik ben het dus vaker gaan doen. Als je altijd op één en dezelfde bas speelt leer je het instrument goed kennen. Zo heeft iedere bas wel iets kenmerkends. Switch dus vooral niet te veel van de ene naar de andere basgitaar. Probeer je eigen bas te leren kennen en probeer de slechte en goede kanten van je bas te doorgronden, haal alles er uit wat er in zit. Dat is veel belangrijker dan altijd maar op zoek zijn naar het ultieme geluid. Als ik zou zijn begonnen met een Ken Smith basgitaar had ik waarschijnlijk nooit deze truc gekund omdat deze bas dat specifieke "woe woe" geluid niet heeft.

Waarom heb je nooit solo's gespeeld bij Miles? Op de cd "We want Miles" live in Japan speel je wel een intro op het nummer "Jean Pierre" dat lijkt op een solo, maar het is geen echte solo.
Miles hield niet echt van solerende bassisten, bovendien had ik hem nooit verteld dat ik wel eens een chorus wilde hebben om op te soleren. Een keer mocht ik uit mijn dak van hem en prompt vroeg hij of ik soms had geoefend om er vervolgens nooit meer op terug te komen…. Op het intro van "Jean Pierre" speel ik overigens met een verstemde e die klinkt als lage a. Ik heb een boel geëxperimenteerd in mijn tijd bij Miles. Helaas heb ik in het begin in 1981 bij Miles alleen maar als side-man gespeeld. Ik heb hem toen niet kunnen laten zien wat ik werkelijk in mijn mars had. Gelukkig had ik weer een kans in 1985. Toen heb ik hem laten zien dat ik ook kon componeren en arrangeren. Ik heb geluk gehad om onder andere met hem de cd's Tutu en Amandla op te mogen nemen!

Waarom speel je eigenlijk zoveel met elektronica? Waarom gebruik je een elektronisch drumstel als basis waarbij je de fills laat invullen door Poogie Bell of laat je Lenny White de brushes spelen?
Ik wil eigentijds klinken. Mensen werken met machines, mens en machine integreren met elkaar tegenwoordig. De mens moet wel de baas blijven over de machines. Daarom laat ik Lenny White tezamen met een drummachine brushes spelen. Je krijgt dan een fantastisch samenspel met een beat en brushes dat een drummachine niet kan. Ik vind dat wij altijd het menselijke aspect van de machines in de muziek moeten blijven benadrukken. Vandaag was ik in de sportschool van het hotel en ik hoorde daar van die typisch machinale housemuziek. Dat is nou een voorbeeld van hoe de machine het over heeft genomen van de mens. Dat leidt dus tot niets.

Heb je nog tips voor beginnende bassisten? Naar wie moeten ze luisteren, wat moeten ze doen om goed te worden?
Probeer je echte liefde voor muziek te vinden en probeer net zo als ik enthousiast en hongerig te zijn naar muziek zoals bijvoorbeeld ook een Jaco dat was. Doe gewoon wat je leuk vindt en doe wat je hart je ingeeft. Toen ik begon hield ik van R&B. Later wilde ik me, omdat ik me bleef ontwikkelen, meer gaan ontwikkelen op het gebied van jazz. Het hangt er gewoon van wie en wat je bent en wat belangrijk voor je is. Als je gek bent van hardrock, speel hardrock tot je er bij neer valt, maar blijf je ontwikkelen. Ik luister nu heel veel naar Braziliaanse muziek, met name naar Djavan (niet geheel toevallig heeft Marcus de laatste cd van Djavan Luz geproduceerd, red.), maar ook naar Hip Hop en R&B. Ook klassieke muziek is belangrijk. Luister maar eens naar Beethoven en Strawinsky en moderne muziek, dat is fantastisch.

Niet veel later wordt het interview onderbroken door de tour manager. Marcus moet naar de sound-check voor zijn optreden later op de avond in Paradiso. Hij excuseert zich uitgebreid en sprint naar boven. Het optreden voor een uitverkocht Paradiso is niet verrassend als je Marcus vaker live gezien hebt maar het is wel erg goed en de band staat als een huis.

top

 Relevante links: