Buizenradio naar gitaarversterker ombouwen (nog maar een topic)

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Psychomantis

Ik heb wel de oorzaak van de lage ruststroom gevonden, dankzij Tabula: bij het checken van de heater wiring zag ik dat volgens het schema van de SE5a er 2 100 Ohm weerstanden van elke heatertak naar de kathode van de EL84 gaan. Een soort van 'vaste' ontbrompot? geen idee waarvoor deze dienen. zie schema

---

Vergissing: in geval van een lagere kathodeweerstand gaat de ruststroom omhoog

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Psychomantis

Nu dacht ik er opeens aan dat de ene tak van de heater wiring bij deze radiotrafo vast is gesoldeerd aan de middenaftakking van de HV-winding (en aan het chassis).

---

De oplossing is simpel: Als je een gloeidraadwikkeling hebt met middenaftakking dan laat je deze gewoon los hangen. Is dat om één of andere reden niet mogelijk dan de 100 Ohm weerstanden weglaten, Er mag dan uiteraard geen link zijn met de kathode.

Wat de 100 ohm weerstande doen is het volgende: Op de kathode staat een zekere gelijkspanning waardoor er een verschil bestaat tussen de geaarde gloeidraad en dit DC level op de kathode. Door nu de AC spoel voor de gloeidraden zwevend te houden neemt de wisselspanning op deze wikkeling een niveau aan wat ahw boven ground zweeft. We zeggen dan dat de wisselspanning is gesuperponeerd op de DC spanning. Dit zou een stille werking ten goede komen dus de kans is groot dat daar je bromprobleem zit.

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door cluseau

Vergissing: in geval van een lagere kathodeweerstand gaat de ruststroom omhoog

---

Natuurlijk heb je weer gelijk :D
Maar ik was bij de spanningsmeting uitgegaan van een kathodeweerstand van 150 Ohm. De kathodespanning was maar 3,40 volt, dus ik dacht dat de biasstroom maar 3,4V/150Ohm = 22,7 mA was.

Als is rekening hou met de feitelijke weerstand van maar 60 ohm, kom ik 56,7 mA uit. Mijn Pdiss was dus ook nog eens te hoog.

Nu snel eens die aftakking losmaken, en kijken wat het verschil is.

En jawel hoor:
hij werkt zoals het hoort!
Brom is 90% weg, hij is ontzettend stil nu. Ik heb wel terug last van die pieptoon (oscillatie) maar dat zal ik met wat draden verleggen wel weg krijgen.

Hier nog een spanningstabel:
EL84
a: 267V, Ia: 44,1mA
k: 7,71V
g2: 259V, Ig:7,3mA
Pdiss: 11,4W

Volgens de specsheet mag de anodespanning maximaal 250V zijn, maar ik heb op het net gelezen dat sommigen hem op meer dan 300V draaien, dus ik neem aan dat mijn 267V geen probleem is.

Voor de specialisten: zou de capaciteit achter mijn EZ81 te groot zijn? Volgens de specsheet moet de serieweerstand achter de eerste elco zo'n 230 Ohm zijn, bij mij is die maar 100 ohm. Probleem?

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Psychomantis

zou de capaciteit achter mijn EZ81 te groot zijn? Volgens de specsheet moet de serieweerstand achter de eerste elco zo'n 230 Ohm zijn, bij mij is die maar 100 ohm. Probleem?

---

Nee hoor!


Als de elko eenmaal geladen is maakt het niet zo uit voor de EZ. Het gaat pas verkeerd als je een dikke elko aan een bedrijfsklare EZ hangt bv door gebruik van een standbyschakelaar. Normaal ga je niet buiten de fabrieks specificatie maar de buis komt relatief langzaam op temperatuur wat voor een heel geleidelijke stroomtoename zorgt. Zou je een lege elko aan een bedrijfsklare EZ hangen kan er een enorme stroompiek in de buis ontstaan. Een elko van ca 25uF is trouwens groot genoeg voor jouw project.

Eerste ontwerp voor een kast (met sketchup).
ik denk eraan om als materiaal 15 mm spaanplaat te nemen, en dan met balkjes binnenin verstevigen.

http://i892.photobucket.com/albums/a...stuitzicht.jpg

Goed, na lang wachten nog maar eens een update.
De versterker werkte, maar was levengevaarlijk vanwege de open trafo en de gaten in het chassis. Verder zag hij er ook echt niet uit. Ik gebruikte hem ook amper, want ik speel niet veel gitaar.

Een paar maanden geleden kocht ik mij een basgitaar, en het was al meteen duidelijk dat dat me veel meer lag dan gewone gitaar. Dus dacht ik, waarom bouw ik die oude versterker niet om naar een basversterker en geef hem meteen een nieuw jasje, dat is dan ook wat ik gedaan heb:

https://fbcdn-sphotos-g-a.akamaihd.n...98683937_n.jpg

MDF en plexiglas heb ik met de lasersnijder van onze universiteit (in het FabLab) gesneden.

http://i892.photobucket.com/albums/a...S/DSC_0039.jpg
http://i892.photobucket.com/albums/a...S/DSC_0041.jpg

Dit is het resultaat. Ik wil er nog enkele ledjes in plaatsen, zodat de plexiglas frontjes wat meer in het oog springen.

Hij werkt en klinkt goed, maar ik zit met een luide 100 Hz hum die ik niet wegkrijg. Ik vermoed dus dat het in de voeding ligt.
Zonder preampbuis blijft de brom. Zonder EL84 is de brom natuurlijk weg.

Ik ben geen held in het designen van amps en zeker niet van voedingen, dus ik weet eigenlijk niet waar ik het probleem moet zoeken. Op dit moment steken er 3 50µF voedingscaps in, ik heb me laten vertellen dat dat ruim voldoende is.

De brom zit NIET op de signaallijnen (g2 van de EL84).

Enkele dingen die ik opmerkte. Kunnen deze ermee te maken hebben?
- De spanning op g1 is hoger dan de anodespanning van de EL84
- De g1-stroom is vrij hoog, richting 9 mA, terwijl in de specsheet ongeveer zo'n 5 mA staat voorgeschreven.
- De EL84 staat iets te heet gebiasd, op zo'n 13 W dissipatie.

Hier is het schema:
http://i892.photobucket.com/albums/a...SE5Amodbis.png

Normaal gesproken heb je bij SE een filter in de voeding nodig. Elko - choke - Elko - el84. in dit geval is er een truc toegepast maar die werkt alleen als daar de juiste load achter hangt en daar ontbreekt het nu aan. Als je naar de trafo kijkt zie je dat de plus op een aftakking staat. Het deel naar de preamp is in tegenfase waardoor de rimpel bijna wordt opgeheven. Is die preampstroom nu niet in balans dan ga je hem horen. Normaal hangt er aan die preampvoeding een hele radio he! Je kan een testje doen; neem een 100k weerstand en houd die even parallel aan de preamp voeding. Wordt de brom dan minder dan weet je dat je het daar in moet zoeken. Verder netjes project hoor.

edit: je kan ook de stroom door de eindbuis verlagen, dat heeft hetzelfde effect.

da's ook toevallig zeg ,....ik krijg gisteren een ouwe radio ter reparatie aangeboden ,....en als ik 't zo effe gauw bekijk zit 'r hetzelfde chassis in ,...het betreft hier een Telefunken "Operette 6 " :)

Hoewel erg mooi gedaan, zou ik niet zo snel een chassis van mdf en plexiglas gebruiken. Ook al bekleed je dit met aluminiumfolie...

Om verwarring te voorkomen:
G1 is het stuurrooster waar het signaal binnenkomt.
G2 versnellen de electronen richting anode. De hoge stroom kan komen door
De brom (je geeft aan 100Hz) zou kunnen door de toegepaste gelijkrichting. of een wat oude EL84 die aan het einde van zijn latijn is.
Wat zijn de spanningen nu op de EL84?

ik heb dat hele telefunken-radio-lel weer spelend !

de eigenaar zal blij zijn ( al snap ik niet waarvoor ,.....erg zeldzaam/waardevol is die troep niet )

Ik had helaas geen EM80 ( katte-oog ) meer liggen in de "doos-met-ouwe-bewaar-bende" :dontgeti:

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door nico verduin

Om verwarring te voorkomen:
G1 is het stuurrooster waar het signaal binnenkomt.
G2 versnellen de electronen richting anode. De hoge stroom kan komen door
De brom (je geeft aan 100Hz) zou kunnen door de toegepaste gelijkrichting. of een wat oude EL84 die aan het einde van zijn latijn is.
Wat zijn de spanningen nu op de EL84?

---

Dag iedereen, was er een weekendje uit dus ik kon niet reageren, sorry.

Wat cluseau zegt ga ik morgen eens proberen, dan zal ik ook de spanning eens opnieuw meten.
Sorry voor mijn verkeerde benamingen voor de roosters, ik ga ze vanaf nu juist gebruiken ;)
De gelijkrichting is op dit moment een EZ81, de EL84 is nieuw en ook met een ander buisje is het probleem er, dus aan de buis zal het niet liggen.
Zoals ik geleerd heb, meten = weten, dus morgen meer.

@gitaarnijboer: Ik neem aan dat je zorgen hebt over de aarding, maar die heb ik met kabels en soldeeroogjes gelegd, de alu staat hier niet voor in.
De aluminiumfolie is een trukje dat ik zag in één van mijn synths, daar is de onderplaat een houten bord, bekleed met aluminiumfolie, om als afscherming te dienen. Geen idee of het werkt, maar als je 't niet probeert, heb je er ook niks aan.
Daarbij gaat de folie ook als spiegel dienen als ik er een lichtje in plaats.

@7ender, de oude Telefunken radio waar ik in het begin van het topic over spreek, heeft (buiten de magic eye buis) uiteindelijk geen onderdelen geleverd voor dit projectje: de voedingstrafo was stuk. Overigens was dat wel een mooie radio, vond ik :)

Oke, heb een paar metingen gedaan:
B+: 271 V

EL84:
anode 262V
g2 251V (ik stelde dat deze spanning hoger was dan de anodespanning, dat is dus niet waar, sorry)
kathode 7,70V

heaters zijn 6,3V en g1 0V, zoals het hoort.

gridstroom is 7,8 mA. Biasstroom is 43,5 mA (gridstroom niet bijgeteld).

Het lijkt erop dat cluseau's trukje niet geholpen heeft :(. Ik heb een extra 100K weerstand over de caps geprobeerd, zowel voor als achter de smoorlus van de OT, maar dat maakt geen verschil in brom.

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Psychomantis

Oke, heb een paar metingen gedaan:
B+: 271 V

EL84:
anode 262V
g2 251V (ik stelde dat deze spanning hoger was dan de anodespanning, dat is dus niet waar, sorry)
kathode 7,70V

heaters zijn 6,3V en g1 0V, zoals het hoort.

gridstroom is 7,8 mA. Biasstroom is 43,5 mA (gridstroom niet bijgeteld).

Het lijkt erop dat cluseau's trukje niet geholpen heeft :(. Ik heb een extra 100K weerstand over de caps geprobeerd, zowel voor als achter de smoorlus van de OT, maar dat maakt geen verschil in brom.

---

Is ook niet zo gek, een stroom verhoging aan de andere zijde van 262/100000 maar 2.62 mA tov 43mA zal niet veel uitmaken maar wellicht had je een verbetering kunnen waarnemen. Stel even dat er 6 buizen aan deze tak gehangen hebben dan mag je toch wel uitgaan van zo'n kleine 10mA voor het ontvangdeel.

Probeer anders de stroom door de EL84 ook iets te verlagen door de kathodeweerstand wat groter te kiezen. Je stookt nu 11Watt, beetje veel hoor. Andere mogelijkheid is natuurlijk om de kathode te aarden en de roosterlekweerstand aan een negatieve voeding te hangen. Zou mijn voorkeur hebben.

Oke, bedankt! Ik zal de kathodeweerstand van de el84 wat verhogen.
Er komt nog een magic eye in, die zal wat extra stroom trekken, en dan zie ik wel verder, hopelijk gaat het dan al wat beter ;)

En anders gewoon een 100mA 4H choke gelijk uit de rectifier plakken. Ben je van al het gedonder af

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door nico verduin

En anders gewoon een 100mA 4H choke gelijk uit de rectifier plakken. Ben je van al het gedonder af

---

Misschien dat ik beter dat doe, spijtig dat mijn lokale elektronicawinkel geen spoelen meer verkoopt.
Maar kan ik hiervoor misschien een gewone transformator gebruiken? Dus één kant als spoel gebruiken en de andere open laten?

Heb hier ééntje (6H, 200mA, 60ohm), wil ik wel ruilen voor een voedingstrafo uit een radio:ok:

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Psychomantis

Misschien dat ik beter dat doe, spijtig dat mijn lokale elektronicawinkel geen spoelen meer verkoopt.
Maar kan ik hiervoor misschien een gewone transformator gebruiken? Dus één kant als spoel gebruiken en de andere open laten?

---

Volgens mij op zich kan het wel maar moet je wel alle laminaten op dezelfde wijze erin doen. En let op dat ze op dezelfde manier (boven vs onderkant) erin gelegd worden. Meestal zit er maar aan een kant isolatie oxidatie. En dan "E" van de "I" scheiden met een dun papiertje. Wie weet werkt het ook nog.

Daarnaast kan je de inductie gewoon meten:
- Neem een 6V trafotje oid. Een potmeter van iets van 1K draadgewonden:
- Zet de potmeter loper in serie met de spoel
- en verbind de spoel en een van de potmeter buitenaansluitingen met de 6V
- Draai de potmeter zo dat je precies de helft van de voedingsspanning meet over de spoel
- Meet nu de weerstand over de potmeter. Dat is dan ook de weerstand over de spoel.
- De spoel kun je nu loskoppelen
- Meet nu de DC weerstand (weerstand van het koperdraad) en trek deze af van de gemeten waarde.

Wat je overhoud is de impedantie van de spoel bij 50Hz.

z (bij en spoel) = 2 x PI x L x f <=>
L = z / (2 x PI x f) = z / 157.

L is in Henries.

Dit kan je trouwens ook doen met een onbekende kondensator. Alleen is de formule dan:
z = (1 / 2 x PI x f x C) <=> C = 1 / (2 x PI x f x z) en je hebt geen koperdraad weerstand.

Heel vroegah op deze manier mijn eigen LC meter in elkaar geflanst met een zgn "brug van wheatstone", ff googelen. Zelfbouwers kunnen je op heel eenvoudige wijze een leuk meetapparaat maken.

PS een trafo werkt zeker, ook zonder de lamellen te draaien (f..k kernverzadiging :cheerup:)

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door cluseau

PS een trafo werkt zeker, ook zonder de lamellen te draaien (f..k kernverzadiging :cheerup:)

---

you're welcome :)

@ tommus, heb geen trafo van een lampenradio meer liggen. Maar die oude radio's vind je overal, dikwijls staan ze stuk bij oma op zolder. Daar kan je er wel eentje uit halen denk ik.

@ nico en cluseau, bedankt voor de tips. Ik ga alle info eens rustig checken, en dan op zoek naar een goeie oplossing.
Heb ook het schema van de originele radio (RCF Bernau) eens bestudeerd, daaruit kan ik opmaken dat mijn versterker nu zo'n 16-18 mA te weinig trekt door de 'chokelus' van de OT. Met een dikke weerstand kan ik dat misschien dus ook nog oplossen. Maar eerst maar eens wat zoeken en lezen.

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Psychomantis

Met een dikke weerstand kan ik dat misschien dus ook nog oplossen.

---

dat zeg ik :crazyhappy:


Het gaat om de balans. Of meer aan de preampzijde of minder aan eindbuiszijde.

Heb je de rimpel al eens gemeten op de b+. Gewoon een AC meting doen. De gelijkstroom zie je dan niet alleen de rimpel van 100Hz.

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door cluseau

dat zeg ik :crazyhappy:
Het gaat om de balans. Of meer aan de preampzijde of minder aan eindbuiszijde.

---

Juist, ere wie ere toekomt ;)

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door nico verduin

Heb je de rimpel al eens gemeten op de b+. Gewoon een AC meting doen. De gelijkstroom zie je dan niet alleen de rimpel van 100Hz.

---

Als ik thuis ben (volgend weekend) ga ik dat proberen, een mooie gelegenheid om mijn net verworven scoopje eens te testen :D

Ik wil op dit moment zo weinig mogelijk aan de eindtrap veranderen, want ik vind hem erg leuk klinken nu. Met een dikke weerstand ga ik de B+ wat verlagen (grotere spanningsval over de EZ81) en met een choke (zo heb ik gelezen) wordt hij wat 'trager'. Keuzes, keuzes...

Niet zinnige bijdrage:

Ik snap het bijna.... nou....

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door muziekschuur

Ik snap het bijna.... nou....

---

Wat snap je niet / wel / bijna / niet helemaal / helemaal niet ?

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Psychomantis

en met een choke (zo heb ik gelezen) wordt hij wat 'trager'. Keuzes, keuzes...

---

Uit welk sprookje komt dat?

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door nico verduin

Uit welk sprookje komt dat?

---

Het internet :hide:

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Psychomantis

Het internet :hide:

---

Ok ....dan is het zo.......Wat op internet staat is tenslotte waar toch:crazyhappy:

http://home.casema.nl/jajop/cluseau/rofl3.gif

een voorschakel-klos uit een ouwe TL-armatuur zal 't ook wel doen ,

die ligt wel ergens tussen 't grof-vuil oid

@7ender: bedankt voor de tip, die starters slingeren hier nog wel rond ;)

voor ik me nog meer belachelijk maak, ga ik maar aan de slag :D :D

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door 7ender

een voorschakel-klos uit een ouwe TL-armatuur zal 't ook wel doen

---

Sorry, ik snap het niet... Kun je me uitleggen wat dat gaat doen? :)

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door flo123

Sorry, ik snap het niet... Kun je me uitleggen wat dat gaat doen? :)

---

Daar zit ook een smoorspoel in. Of een cap.

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door flo123

Sorry, ik snap het niet... Kun je me uitleggen wat dat gaat doen? :)

---

..heeft Frans zojuist al genoemd ,....die zgn voorschakel-spoel kun je er voor gebruiken .

Ze zijn overal voor niks beschikbaar ,....bij de vuilstort , ....in de vuilcontainers bij flatgebouwen ,.....tussen de ouwe rommel in de schuur ( van een buurman ) ,....etc...:)
( ik heb dat ook wel eens gebruikt , toen ik effe gauw niks anders had ,....'t werkte prima )

Het is er natuurlijk niet specifiek voor gemaakt , want het doel van dat ding is om icm die starter de spanning op te slingeren om de buis te laten ontsteken , om daarna als reactantie-weerstand te dienen.

De laatst genoemde functie is waar 't hier om gaat.

Heb dit weekend heel snel de scoop eens geprobeerd. Ik had weinig tijd en problemen met het kalibreren van de scoop, dus moest ik het met de fabriekskalibratie doen. De nulwaarde was helemaal fout, maar ik denk dat het wel genoeg was om een indicatie te geven.

1) De rimpel op B+:
http://i339.photobucket.com/albums/n...r/DSC_0067.jpg

2) De speaker out over een dummy load:
http://i339.photobucket.com/albums/n...r/DSC_0066.jpg

Ik heb vervolgens geprobeerd om achter de smoorlus van de OT (dit is aan de gridweerstand van de EL84) een extra weerstand van zo'n 15 K te plaatsen, die zou rond de 15 mA moeten trekken. Dit deed ik maar heel even omdat mijn beschikbare weerstand het vermogen eigenlijk niet aankan. Raar genoeg leek de brom op de scoop nu sterker te worden: het effect was zeer bescheiden, maar ik dacht dat de piekspanning zo'n 25 mV hoger werd. De scoop was niet juist gekalibreerd, dus teveel belang moet je hier niet aan hechten, maar de brom werd in ieder geval niet minder.
Ik ga volgend weekend, hopelijk met een juist gecalibreerde scoop en meer tijd, nog eens alles in detail meten.