Direct zoeken op
Carl Verheyen: De GitaarNet Special over Carl Verheyen is naast een interview ook een inspirerende workshop. De filmbeelden bevatten veel fragmenten van zijn optreden in Paradiso van 28 februari 2003.
We spraken af in een hotel in Amsterdam vlakbij Paradiso, in de lobby, waar hij zat met zijn blauwe strat losjes op schoot. Toen hij hoorde dat we gingen filmen, werd hij meteen duidelijk enthousiast. Hij staat ook bekend als extravert en een enorme "positivo", krijgt duidelijk niet genoeg van spelen op en praten over gitaren (hij heeft er zelf meer dan 60) en geeft dus niet voor niets zoveel clinics en workshops. Carl Verheyen is, naast gitarist van seventees rockgroep Supertramp, één van de meest gevraagde studiogitaristen ter wereld. Als je hem ziet spelen, begrijp je dat meteen: hij wil duidelijk alles dat je op gitaar kunt doen, beheersen en is niet aan één stijl gebonden. Gedurende het gesprek kregen we de indruk dat hij het liefst ieder uur van de dag zijn gitaar vasthoudt. Hij soleert graag over intervallen en neemt overal zijn "muzikale dagboek" mee naar toe, waar hij zijn ideeën over licks, riffs en solo's in opschrijft.
 |
| Carl Verheyen |
Hij had (de avond ervoor) in de Lantaarn in Hellendoorn gespeeld en dat was voor hem een grote verrassing geweest: zoveel enthousiaste mensen in zo'n klein plaatsje in Nederland! Nu hij op het punt stond om met zijn eigen band (voor de eerste keer!!) in Amsterdam te gaan spelen, was hij daarom vol verwachting. In de rocktempel Paradiso zou het dak er af gaan!
20:45 uur, Paradiso, kleine zaal: Als er 50 man zijn is het een optimistische schatting. Meer dan de helft zit ook nog eens op een stoel of hangt aan de bar. Het is typerend voor de mens Carl Verheyen dat hiervan noch aan hem noch aan zijn spel te merken is. Hij deed gewoon waarvoor hij gekomen was: de sterren van de hemel spelen. Wel zei hij achteraf dat hij het een 'weird gig' vond en wees op zijn armen: 'chickenskin!'; hij had op zijn zachtst gezegd iets meer feedback van een iets groter publiek verwacht. Daarbij was drummer Steve DiStanislao wat ziekjes, hetgeen hij meteen aangreep om geen toegift meer te spelen: we gaven hem groot gelijk.
Wij waren wel zwaar onder de indruk. Een van de eerste nummers was "Highlander Shuffle", een nummer dat hij akoestisch inzette, waarna hij bewees dat je voor het geluid van een doedelzak alleen maar een strat nodig hebt. Met je ogen dicht hoorde je toch echt een doedelzak, terwijl Carl toch niets anders nodig had dan een strat en een goede legato techniek! Vantevoren had hij al gezegd dat het 'jam niveau' van de band zeer hoog was, en de virtuoze bassist Cliff Hugo en dito drummer Steve DiStanislao voelden hem inderdaad perfect aan. Voor iedereen die van zo'n lekker vet stratgeluid houdt, van een gitarist die vanuit de blues(rock) naar welke stijl dan ook impoviseert, met dan weer een 'jazzy', dan weer een country of 'bluesy' benadering, met zeer veel gevoel gespeeld, hebben we de volgende raad: go check out Carl Verheyen!
Op dit moment (maart 2003) is de Carl Verheyen Band (met Cliff Hugo op bas en Steve DiStanislao op drums) aan een Europese tour bezig.
"We hebben tot nu toe een geweldige tour, de muzikanten waarmee ik speel zijn zulke monsters, zulke virtuozen! We spelen nu al zeven jaar met elkaar, we voelen elkaar zeer goed aan. We spelen nooit hetzelfde, elke show spelen we de nummers weer anders. Het niveau van het jammen is zeer hoog".
"Start with the blues, take you on a little ride, and bring back the blues".
In de blues beginnen, en vandaar uit muziek ontdekken: waar veel gitaristen binnen een stijl hetzelfde pad bewandelen, behoort Carl tot diegenen die, na eenmaal de bekende 12 maten hebben ingezet, zeer melodische interessante gebieden verkennen. Zoals hij zelf zegt: "Start with the blues, take you on a little ride, and bring back the blues".
Dit bewondert hij ook in andere gitaristen.
"Paul McCartney, Joe Zawnifull, Herbie Hancock, Stevie Ray Vaughan, Pat Martino, etc. laten de muziek "anders" klinken. Ze spelen niet binnen de traditionele manier van spelen, dat binnen het genre wordt verwacht. Als ik bijvoorbeeld Pat Martino jazz hoort spelen, klinkt hij voor mij niet als een bebop gitarist, hij klinkt bijvoorbeeld niet als Joe Pass, of zelfs niet als Wes Montgomery die weer zijn geheel eigen stijl heeft. Op dezelfde manier
hou ik van rock of blues muzikanten die hun muziek als het ware boven de traditie van die stijl uit laten stijgen".
Over zijn "Lickboek"
"Ik heb al jaren 20 jaar een soort muzikaal dagboek, een soort "lickboek", zeg maar. Het zijn muzikale ideëen die ik daarin opschrijf. Ik hou van improvisatie over intervallen. Dat wil zeggen: in plaats van een bepaalde toonladder te volgen, speel ik intervallen. Ik improviseer dan over veel akkoorden en daar komt mijn lickboek dus van pas. Als ik op een dag wakker word zonder inspiratie, kan ik een aantal bladzijden terug gaan om te kijken wat ik daar aan het uitdenken was.
"Je pakt je gitaar en je speelt in C mineur, dan naar Cmin 11 op een bluesmanier, je kunt dan Clapton of BB King stijl spelen, maar mijn manier is dus een intervallen-benadering, en ik volg de akkoordenwisselingen. Dat klinkt als niemand anders; dat is uniek van mij en dat schrijf ik dus op in mijn lickboek, in noten en in tabs, zodat ik ook weet waar de slide's en de bends zijn".
"Zo heb ik een plaat hij opgenomen, genaamd "Real to Reel", samen met Telecaster-jazzgitarist Karl Ratzer, een geweldige jazzgitarist. Wanneer ik met hem speel speel ik over alle "changes", maar het is toch geen bebop. Terwijl ik het wel kan spelen, ik heb de bebop-stijl zeer goed bestudeerd, en als studiogitarist wordt dat ook van me verwacht. Net zoals country of klassiek".
Over zijn leven als studiomuzikant.
Kijk op de www.carlverheyen.com bij Discography en je ziet een imposante lijst van projecten en artiesten waar hij bij betrokken is geweest. Ook heeft hij muziek gecomponeerd en solo's ingespeeld voor veel film soundtracks, TV produkties en reclames. Zo heeft hij bijvoorbeeld de gitaar muziek gedaan voor de serie Cheers.
"Als studiomuzikant ben je vaak wel gebonden aan een bepaalde stijl. Een opdrachtgever hoeft maar te zeggen: Andy Summers, en ik weet meteen welk geluid en welke stijl van me verwacht wordt. Of: Billy Gibbons; de Texas blues stijl, etc. etc. Al die stijlen heb ik bestudeerd. Als het echter om mezelf gaat, om mijn eigen stijl, probeer ik altijd binnen de kaders van die bepaalde muziek, over die akkoorden door middel van intervallen te improviseren".
"Eigenlijk heb ik in mijn leven als muzikant drie niveau's van creativiteit. Mijn eigen band heeft het hoogste creativiteitsniveau, daarna het spelen in Supertramp, waar ik wel creativiteit in kwijt kan, maar binnen een zeker kader. Het studiowerk is meer vakmanschap in plaats van creativiteit. Net als een loodgieter, je weet wat er van je verwacht wordt en dat voer je zo goed mogelijk uit. Vaak wordt pas duidelijk wat van me verwacht wordt als ik in de studio ben. Je komt binnen in de studio en de producer zegt bijvoorbeeld: 'we gaan country rock spelen'. Dan komt de artiest binnen, die zegt: 'mmm, een beetje teveel rock, ik wil meer country', vervolgens moet het wat meer akoestisch, en ga zo maar door".
"Albert Lee is een goede vriend van me. Ik kreeg een keer een opdracht, waarbij de producer zei: 'Neem je Telecaster mee en een Fender Deluxe en kom naar mijn studio om 12:00 uur'. Ik reed zijn oprit op en zag zijn buurman, die de tuin aan het sproeien was. Die buurman was: Albert Lee. Albert Lee!, die hadden elkaar nog nooit ontmoet! Je vraagt aan mij om een country solo te spelen op een plaat, terwijl je buurman Albert Lee heet?! Ik zei: 'Albert, this is Gary and I'm gonna be sorry I ever introduced you'".
Carl heeft 3 maanden aan het beroemde Berklee College in Boston gestudeerd.
"Waarom maar 3 maanden? Waar ik het meeste van leerde was van de muzikanten zelf, en dan niet in het klaslokaal. Het jammen zelf was waar ik van leerde. Ik dacht: dat kan ik in Californië ook, daar hoef ik niet voor op Berklee te zitten".
Carl heeft veel workshops gegeven, ook in Nederland. Waar zou zijn volgende workshop over gaan?
"Ik wil mensen vertellen: wanneer je je brood wilt verdienen in de muziekbizz, moet je zorgen dat je een zo groot mogelijk deel van de spreekwoordelijke taart krijgt. Het is als een taart die verdeeld wordt: als je heavy metal kan spelen, of rockabilly, of akoestisch of alleen maar klassiek, dan krijg je dat deel van de taart. Als je alles leert waar je van houdt, van John Williams' klassieke spel tot en met de laatste solo van Metallica, word je 'hirable'. Het kan namelijk voorkomen dat je een keer in de studio komt en een country rock sessie verwacht, terwijl gedurende de set meer de stijl van bluegrass van je verwacht wordt. Als je al die stijlen beheerst, krijg je het telefoontje. Stijlbeheersing is in dit opzicht zelfs belangrijker dan techniek".
 |
 |
 |
| The Carl Verheyen Band | ||
Carl's nummers zijn vaak gebaseerd op zeer sterke gitaar riffs of thema's.
"Wanneer ik weet of een bepaalde riff een nummer wordt? Soms werk ik wat uit, alleen omdat het een melodielijn in de toonsoort B is. Wanneer ik later een nummer aan het schrijven in B, herinner ik me soms: 'o ja ik had daar een lijn voor'. Dit komt vaak voor, veel ideeen die beginnen als improvisaties worden uiteindelijk hele nummers. Ik heb dan bijvoorbeeld weken iets staan op mijn muziekstandaard, tot ik op een gegeven moment iets anders aan het uitwerken ben op akoestisch gitaar en erachter kom dat het bijelkaar past".
"Een goed voorbeeld is het nummer "Chinatown", dit was in eerste instantie bedoeld als instrumentaal idee, een duet met de bas. In een latere fase merkte ik dat ik er eigenlijk wel over kon gaan zingen. Een leuk verhaal in dit verband: na een show in Wenen kwam er iemand naar me toe die zei: 'Ik heb net 50 dollar verloren. Ik heb met een vriend gewed dat je die melodielijn niet kon spelen en tegelijkertijd zingen'. Een ander deel in het nummer is afkomstig van iets dat ik op bladmuziek had uitgeschreven en thuis op mijn piano had liggen. Een vriend van me, die op bezoek was, speelde het en meteen dacht ik: 'he, ik kan het eraan (aan Chinatown red) koppelen: een nummer was geboren!'"
Heeft hij weleens een nummer voor Supertramp geschreven?
"Supertramp is Rick Davids' visie, ik heb wel eens ideëen die ik hem geef, maar dan liggen er al tientallen nummers op stapel. Ik zou het wel willen, maar ik denk eigenlijk dat het er niet meer van komt. Supertramp heeft zijn grootste tijd gehad. Het is wel nog steeds een grote festival act, dat gaat denk ik nog wel even door. Maar het oefenen of platen maken, het jaarlijkse proces zoals dat vroeger bestond, heeft zijn tijd wel gehad".
Het spelen in grote stadions of in de Lantaarn of de kleine zaal van Paradiso: wel even iets anders...."Ja, dat is heel iets anders. Zo speelden we vorig jaar voor 60.000 man in Zwitserland in een grote arena. Waar je ook keek, zag je mensen. Echter: aan het eind van zo'n show doe je andere kleren aan, stapt in de limo naar het hotel, drinkt nog wat aan de bar en ga je naar bed. Aan het eind van onze shows (Carl Verheyen band, red.), waar misschien zo'n 300 mensen komen, gaan we even backstage; om ons met een handoekje droog te deppen, komen weer terug, signeren cd's, praten met mensen, en geef ik instant-gitaarlessen. Dat geeft je veel meer voldoening. En vooral: minstens de helft van de mensen bij onze optredens hebben nog nooit van ons gehoord. Ik weet dus dat ik ze voor me moet winnen. Met Supertramp is alles wat je hoeft te doen, de eerste akkoorden aanslaan van 'Give a little bit' (slaat meteen de akkoorden aan, red., zie video) en iedereen gaat uit zijn dak. Dat gaat automatisch. Het is natuurlijk wel een geweldig gevoel dat je meteen zo'n reactie krijgt van het publiek, maar het is niet mijn muziek, ik heb het niet geschreven".
"Toch krijg ik wel veel ruimte voor improvisatie bij Supertramp. Natuurlijk zit ik wel vast aan een bepaald stramien. Maar bijvoorbeeld bij een nummer als "Goodbye stranger", waarbij ik ook de wah wah gebruik, (zie video) krijg ik veel ruimte voor mijn eigen ding. Ik begin dan met de originele compositie en vandaaruit vind ik mijn weg. Dat moet ook wel, anders zou ik echt gek worden".
Gedurende het 'droogspelen' switcht Carl voortdurend met zijn schakelaar
"Ik switch de hele tijd tussen de elementen, net had ik voor bepaalde delen in de solo bijvoorbeeld een beetje een gemeen geluid in mijn hoofd, waar ik alleen het achterste element voor gebruik. Volgens mij switch ik wel 50 keer gedurende 10 maten. Daarom is een Telecaster voor mij moeilijker bespeelbaar, omdat het switchen van de schakelaar meer horizontaal gebeurt, ik kan het dan niet in één beweging doen".
Carl Verheyen heeft een collectie van meer dan 60 gitaren. Is het niet moeilijk om steeds aan een andere gitaar te wennen?
"Ja, maar op een gegeven moment speel je op alles; als het maar snaren heeft. Ik oefen er wel op: als een producer een Les Paul geluid nodig heeft, moet ik toch even omschakelen. Op een Les Paul is de schaalverdeling anders, de afstanden tussen de frets zijn anders, de nek is dikker dan bijvoorbeeld een strat... Ik neem dan een noot, bijvoorbeeld een G, ik sla hem aan op de 6e, dan op de 5e, dan op de 4e en zo verder, over de hele hals. Vervolgens met een andere noot, tot ik het kan zonder er naar te kijken en dus gewend ben aan de afstanden".
"Ik hou ervan om te oefenen, als je "chops" niet goed zijn en het niet goed voelt, heb ik een beetje het gevoel niets waard te zijn. Mijn ideale ochtend: een grote capuchino en mijn gitaar...."
"Carl Verheyen's Strat set-up 1.01" - video
|
De gitaar die ik vandaag bespeel, is door een vriend van me uit Duitsland gemaakt.
Toen ik vorig jaar tijdens een toernee van Supertramp langskwam, bood hij aan een gitaar voor me te maken. Hij werd dus op maat voor me gemaakt. De body is van essen (ash).
|
