Sticky: Rack & midi faq

[Raffel]

Midi FAQ
==================



Introductie

Deze FAQ is bedoeld om de gitarist het een en ander bij te brengen over het gebruiken van apparaten en midi in een rack ten behoeve van het gitaarspel. Midi kan voor iemand die er geen ervaring mee heeft, heel ingewikkeld overkomen terwijl het in werkelijk eigenlijk niet zo moeilijk in elkaar zit. Het grootste probleem dat men vaak ondervindt, zijn de termen die met Midi gepaard gaan. Je ziet al gauw door de bomen het bos niet meer als je deze termen door elkaar haalt. Om zo duidelijk mogelijk uit te leggen wat midi inhoudt, wordt er in de FAQ veel gebruik gemaakt van fictieve voorbeelden. Voorbeelden die dan een universeel idee zouden moeten geven van hoe je midi apparatuur gebruikt en programmeert. Midi zal echter nooit compleet duidelijk worden tot je het zelf probeert. Het is een verschijnsel dat je nu eenmaal pas onder de knie krijgt door er mee geconfronteerd te worden, hoezeer je je er ook in verdiept. Daarom is deze FAQ dan wellicht ook geschikt om mensen een idee te geven of ze uberhaupt wel van midi gebruik willen maken, aangezien het vanzelfsprekend meer programmeerwerk vereist dan het gebruik maken van stompboxes of gewoon een gitaar en versterker.

Om je duidelijk te maken hoe een rack over het algemeen in elkaar zit en wat veel wordt gebruikt, staan hier beneden in figuur 1.1 de meest gebruikte apparatuur in een rack weergegeven. Dit rack wordt ook meteen gebruikt als het voorbeeld voor het 'fictief' programmeren van enkele presets, maar ook voor de theoretische kennis wat betreft midi. We richten ons echter alleen op midi theorie die belangrijk is voor de gitarist. Midi wordt namelijk vooral veel gebruikt in combinatie met keyboards, synthesizers, sequencers en computers.



figuur 1.1 Schematische weergave van de achterzijde van een rack incl. externe connecties.




Opbouw rack

- Midi-schakelbare buizen preamp/voorversterker
Ik heb voor het voorbeeld gekozen voor een midi preamp aangezien een midi switcher en een top op hetzelfde neer komt maar iets meer programmeren
vereist. Laten we voor het voorbeeld uitgaan van een 3 kanaals preamp. (clean/crunch/lead)

- Buizen poweramp/eindtrap
Hier doen we verder niets mee. Hij zit in het rack maar heeft verder in dit voorbeeld geen functie betreffende midi. Het is meer voor het totaal idee.

- Midi Looper
De looper heeft als functie de 2 stompboxes afgebeeld in figuur 1.1 aan en uit te zetten in het totaal geluid. (hierover later meer)

- Midi FX-unit
Deze unit zorgt voor de veelgebruikte effecten in het totaal geluid. Laten we zeggen dat er zich zo ongeveer ieder effect wel in zit.

- Stompboxes
Om het voorbeeld iets ingewikkelder te maken, maar vooral informatiever, zijn er een looper en 2 stompboxes aanwezig. Een acoustic simulator en een
parametrische equalizer.

Overig

Afgezien van het rack zie je op de afbeelding:

- Midi footcontroller
De footcontroller is zoals de naam al doet vermoeden, het apparaat waarmee je je hele rack bestuurt. De opslagplaatsen in een
footcontroller zijn opgemaakt uit patches. Elk tiental noemt men een 'bank' en elke eenheid noemt men een 'patch'. Als je bijvoorbeeld
opslagplaats 74 aan zou kiezen, is dit dus patch 4 in bank 7. Over het algemeen praat men bij opslagplaatsen dus over 'patches'. Om deze faq wat makkelijker te maken noemen we in het vervolg de opslagplaatsen op de footcontroller patches, en op de fx-unit/preamp/looper 'presets'.
Een footcontroller stuurt zgn. 'midi-messages'*1 uit zodra je op je footcontroller een knop indrukt. (als deze tenminste een functie heeft) en stuurt deze door de midi kabels door alle apparaten heen. Dit betekent dus niet dat het versturen van een midi-message ophoudt bij het eerste apparaat waar de midi-kabel vanuit de footcontroller naar toe gaat. Je lust de midi-kabel namelijk als het ware door naar andere apparatuur, waardoor de messages bij alle apparaten aankomen. Je kunt dus meerdere apparaten besturen met 1 midi-footcontroller. Over het algemeen verbindt je van midi-out naar midi-in. Dus van de midi-out van de footcontroller naar de midi-in van de preamp en van de midi-out van de preamp naar de midi-in van de looper, enz.. Het maakt overigens niet uit in welke volgorde je de apparatuur aansluit en het is ook niet afhankelijk van welke midi-channel je aan de apparaten hangt.


*1 Midi message: Een midi-message is heel simpel gezien een pakketje met cijfers dat over midi kabels verzonden wordt om apparaten informatie te geven of iets te laten wijzigen.
In het geval van het rack, wordt er bijvoorbeeld bij een wijziging van patch op de footcontroller verstuurd: het midi-kanaal waarvoor de message is bestemd, of de wijziging een PC of CC is en wat de waarde van de wijziging is.


In het voorbeeld gaan we er vanuit dat de footcontroller 5 pc's en 2 cc's tegelijk kan versturen, naast 2 cc's voor de expressiepedalen.



figuur 1.2 De midi-footcontroller



- Expressiepedalen
De expressiepedalen zijn verbonden aan de footcontroller (en soms zelfs in 1) en kunnen worden ingesteld om parameters te regelen door middel van CC's. (later meer hierover)
Zo kun je onder andere het volume van je signaal (of dit nu het signaal met effecten of zonder is) regelen, maar ook de snelheid van een chorus of de mix van een delay.
De signalen die van de expressiepedalen afkomen worden door de footcontroller omgezet naar midi signalen en worden vervolgens als CC in midi-messages verstuurt.