Hammond orgel

[tmms]

Dank je, voel de moed reeds in de schoenen zakken, tis andere koek dan ik gewend ben.
Zal eerst het manual proberen te printen, erg uitgebreid gelukkig, bevat ook de schema's en blokdiagrammen, man, man, man, wat een toestand. Maar niet getreurd, zal vast lukken, geef mezelf drie jaar .

[tmms]

Ik heb er vier gehad waaronder de grotere met 96 toonwielen en die werden aangedreven met een rubberen snaartje tussen generator en motortje.

Overigens klinkt zo'n toonwielorgel pas echt goed via een Lesliebox.

Die met 96 toonwielen, was dat misschien de B3? Zo'n rubberen snaartje geeft natuurlijk problemen met de jaren. Maar bij dit exemplaar zit het 'm vast in de motor zelf, niets te horen namelijk.

[Han S]

Die met 96 toonwielen, was dat misschien de B3? Zo'n rubberen snaartje geeft natuurlijk problemen met de jaren. Maar bij dit exemplaar zit het 'm vast in de motor zelf, niets te horen namelijk.

De B3 is de meest gezochte en de meest kostbare en als ik het me goed herinner is de A100 de huiskameruitvoering daarvan.

Ik had de latere H100 en met de 122 buizenLeslie en dat geluid krijg je niet uit een hi fi installatie en krijg je ook niet in een opname.

Sensationeel en bloedgeil geluid.

[Han S]

Mijn eerste Hammond was de L100P, een kleine portable die je in twee delen uit elkaar kunt halen en ik had er de 147 buizenLeslie bij, een wat kleinere kast dan de 122.

Ik heb het spul verkocht aan Sven Figee, die zich tegenwoordig Sven Hammond noemt en regelmatig te zien is op TV. En dat was Sven's eerste Hammond.

Ik zag hem er mee op Pinkpop met Anouk.

[piezo]

Waarom?

Omdat dat de olie is waarvoor het smeersysteem met de katoenen geleidingsdraad ontwikkeld is. Overigens is die olie waarschijnlijk klokkenmakersolie. Het Hammond orgel werd namelijk in de crisisjaren '30 ook op de markt gebracht om de firma Hammond minder afhankelijk te maken van hun toen verreweg belangrijkste product, electrische klokken.

Die met 96 toonwielen, was dat misschien de B3?

Alle grote Hammonds - de console organs - hebben 96 "toonwielen", maar bij de oudere modellen zoals B3 en A100 leverden 3 ervan geen toon. De fijne karteltjes ervoor bleken toen namelijk nog niet goed genoeg gefreesd te kunnen worden en dus bleven die 3 er vooralsnog alleen in voor de mechanische balans van de generator.

... de 147 buizenLeslie bij, een wat kleinere kast dan de 122.

Bij mijn (beperkte) weten hebben de 147 en de 122 dezelfde afmetingen en mechanica, maar andere electronica: 1-kanaals voor de 147 tegenover 2-kanaals voor de 122. Dat is vergelijkbaar met unbalanced tegenover balanced. De 145 was mechanisch en electronisch hetzelfde als de 122, maar dan met een wat kleinere kast.

[Han S]

Ik heb wel eens ergens gelezen, ik denk op een Hammond gerelateerd forum, dat de Hema olie ook geschikt zou zijn en ik heb ergens nog zo'n kleine bottle met die olie.

Dat is een klein blauw plastic flesje, maar dat heb ik al heel lang dus mogelijk is dat er niet meer. Het is wel vrij dunne olie.

[tmms]

Als de generator van een L100 niet draait:
1) eerst nagaan of je de zelfstartende motor met de hand kunt verdraaien
2) Zo ja, maar wil hij na het handmatig verdraaien nog niet lopen, dan krijgt de motor mogelijk niet meteen voldoende startspanning, omdat de grote start-condensator niet goed meer is. Jij lijkt me in staat om dat na te gaan
3) Zo nee, dan staat de motoras- of staan de aslagers geblokkeerd en/of droog.
NB Voor het olieën alleen Hammond olie gebruiken.
Gaat met 1 of 2 keer per jaar de trechtertjes even vullen jaren mee. (2 grotere-, 1 heel klein trechtertje). Maar bij vastzittende lagers zul je al meteen 3 of 4 keer met tussenpozen moeten navullen en duurt het minstens 2 weken voor de katoendraden alle lagers gesmeerd hebben en de generator los komt. Maar als je pech hebt, heeft een vorige eigenaar verkeerde olie gebruikt, waardoor de katoendraden de Hammond-olie niet meer goed geleiden. Let op: de generator moet nagenoeg geruisloos lopen om goed genoeg te zijn.

Intussen kun je natuurlijk alle electronica nalopen. Je kunt daarbij de aansluitdraad van 1 generatorelementje even lossolderen en dat signaal vervangen door dat van een elektrisch gitaar, met niet te veel output.

Vrees dat de motor stuk is, hij wordt wel warm maar draait niet, ook niet met wat hulp. Zou één wikkeling door zijn gebrand door een defecte condensator? Ik begreep dat de condensator als fasedraaier dient, als die lek is, mmm, weet eigenlijk niet wat ik me er bij moet voorstellen.



De motor zou gedemonteerd moeten kunnen worden door twee klemmen te lossen (tussen het huis van de motor en de as), hoe pak je dat handig aan?
Twee van de drie trechtertjes gevonden, hij lijkt trouwens goed gesmeerd, loopt soepel, ook de as van de generator. Een heel klein flesje is wel noodzakelijk, weinig ruimte.
Kleine correctie overigens, de gelijkrichter is een 5U4, geen GZ34.

[piezo]

Mijn L122 heeft een goed werkende motor dus ik heb die gelukkig nooit hoeven demonteren. En ik zou het pas durven als ik zeker wist dat ie kapot was. Ik weet niet of je dan de klemmen moet lossen of die 4 bouten. Mogelijk staat dat gewoon in de service manual.
Ook nog de kraag naar de tussenveer los maken en die later weer op de juiste veerspanning terugzetten.

Overigens heb ik me vergist met die trechtertjes. Er zijn naast de 2 generatortrechtertjes 2 van die kleintjes, voor de motoras. Het toevoerbuisje van de rechter is zichtbaar op je foto. Er zitten verende klepjes op en het is nogal moeilijk ze te vullen met je flesje Hammondolie, zonder dat de olie overal heen druppelt (dus ook in de motorwikkelingen).
Ik doe daarom wat olie in zo'n plastic zuigpipetje, dan heb je 1 hand over om het klepje omhoog te houden. En ik denk (lees: hoop) dat je de motoras minder vaak hoeft te smeren dan de generatorlagers.

[tmms]

In het manual staat dat de klemmen los kunnen, zonder het 'frame' te demonteren. Begrijp inmiddels hoe, maar het vergt enige kracht, vrees dat de boel dan breekt.
Ik wacht er even mee, eerst meten. Heb een vermoeden dat de condensator niet deugt.
Verder een probleempje met het schema in het manual. Bij de L122 zit het net iets anders, althans de bedrading rond de motor plus condensator.
Zag idd dat de motor twee trechtertjes heeft, op youtube heb ik een goede tutorial gevonden over het smeren van de generator lagers. Ook een adres voor een fles Hammond olie gevonden.
Bedankt, wordt nog wel wat

[piezo]

Er zijn meerdere schema's, van meerdere versies/bouwjaren.
En bij sommige schema's staat een voetnoot, zoals: "in 1967 gewijzigd in 147kOhm"