Blues Deville 410 ( begin jaren 90)

[larsje]

Is er ook een soort van max. aan die weerstand. Ik zag dat er in dat originele schema zo rond de 60k stond bij die weerstand. Of kun je nog hoger (bijvoorbeeld 100k potmeter)

[fredjuh]

Je mag zo hoog als je wilt met die weerstand maar op een goed moment hoor je het verschil niet meer. Het verschil tussen 1 dB NFB en 0 dB NFB is nauwelijks hoorbaar. Uitrekenen bij welke weerstand je 1 dB NFB hebt, sja, daar heb ik nou net geen zin in. :P

[larsje]

Net die 100k er aan gezet en jeetje dat scheelt zeg, het wordt echt een beest! Ik heb die 100k b potmeter ongeveer op de helft staan. Daarboven maakt het niet zoveel uit. Er komt wel meer lawaai bij inderdaad, een lage zoem op de achtergrond. Maar die is verwaarloosbaar. Een fijne bite heeft hij nu! Ik denk dat hij klaar is 🎸🤡😇🕴️🕺🍭🎂

[fredjuh]

Keurig, leuk om te horen. Dat is nou echt leerzaam. Nu weet je ook waarom transistor-amps klinken zoals ze klinken. Dat komt niet door de transistor. Dat komt door de NFB, en evt. bij 'foute' versterkers door een te lage ruststroom door de transistors.

Leuk zijspoortje trouwens; eind jaren 70 begonnen ze voor het eerst met het bouwen van écht mooie transistor eindtrappen. Hoe deden ze dat? Met zeer lineaire eind-torren (2SK134 + 2SJ49), en een gematigde hoeveelheid NFB. Precies zoals de buizenversterkers dus, maar dan zonder die onhandige uitgangstrafo. Vanaf dat moment was het niet meer zinnig om HiFi met buizen te doen.

Als je niet de luxe van zeer lineaire eindtorren hebt, zul je moeten compenseren met NFB. Vroeger was het nog best uitdagend op op een mooie, robuuste manier zo veel NFB toe te voegen. Combineer dat met een lage ruststroom-instelling (om stroom en koeling te besparen) en je hebt hét recept voor een kutversterker. Zo komen transistors aan hun slechte naam.

[Little Jay]

Moet je eens naar de BluesBaby van Award Session luisteren! Da’s een transistorversterker die de NFB wél begrepen heeft! Ze hebben een ‘constant current feedback’ circuit dat - zo claimt ontwerper Steward Ward - ook nog eens de interactie tussen speaker en output trafo simuleert. Want dat is volgens hem (mede) verantwoordelijk voor de buizensound en -feel. En inderdaad klinkt dat ampje met 22 watt heel erg buizenachtig en heeft ook echt het ‘buizenvolume’ (wat natuurlijk perceptie is).

[cluseau]

Met zeer lineaire eind-torren (2SK134 + 2SJ49)

Dit zijn MOSFET's, in vergelijking met een buis overeenkomend gedrag. Een transistor eindtrap klinkt toch wel anders. In de jaren 70 ben ik met servicewerk aan deze ampjes begonnen en ben de tel kwijtgeraakt maar er zijn aardige aantallen langsgekomen.

Maar, een buis is zo alineair en vol harmonischen dat hij heel anders werkt dan een transistor. In de buizeneindtrap is de gain relatief beperkt dus zuinig omspringen met NFB. Bij de transistor eindtrap is zo onwijs veel gain te behalen dat die gain bijna helemaal afhankelijk wordt gemaakt van de NFB en die geeft je dat lineare gedrag, eigenlijk kwalitatief heel goed. Dat de gitarist iets anders wil horen is gewoon een ander verhaal.

Dan de opbouw van de transistor amp, het signaal doorloopt alleen versterker elementen en ontmoet in zijn pad maar een paar condensatoren. Frequentie onafhankelijk gedrag dus en dat is bij de buizenamp wel anders met zijn caps tussen elke trap. Ook de uitgangstrafo geeft je de nodige verliezen, allemaal nadelige factoren als je het uitgangs signaal net zo wil hebben als het origineel. Zeker in de lage frequentie's is dat merkbaar, Een goede buizenamp kan zomaar 10Hz aan, niet dat we dat horen maar het zegt wel iets over de prestatie's. Daarom is de buizenamp in het nadeel als de wens bestaat het originele geluid (afkomstig van een instrument) exact te versterken maw de buizenamp kleurt het originele signaal. Of je dat als gebruiker prettig vind laat ik in het midden.

Ik sta hier geen pleidooi te houden voor het HiFi geluid hoor, ik wil alleen de verschillen duidelijk proberen te maken.

[fredjuh]

Ik vind dit een beetje discriminatie van MOSFETs Frans, dat kan tegenwoordig niet meer. Een mosfet is ook maar een transistor die het goed bedoelt. :P

Alle gekkigheid op een stokje, laten we onderscheid maken tussen BJTs en MOSFETs, en het zijn allebei transistors.

Wat je zegt over de lineariteit van buizen ben ik het echt niet mee eens, buizen zijn over het algemeen een stuk beter lineair dan transistors toch? Een ECC83 of een 6SN7 met een stroombron als anodebelasting geeft (bij de juiste ruststroom) ongelooflijk weinig vervorming. Oke toegegeven, een triode-aansluitig met een stroombron is wel een vorm van feedback, maar met dat kleine beetje feedback ga je die lineairiteit nooit halen met torren.

Paartje Genalex KT77 Ultralineair aangesloten levert 45 Watt bij een voeding van 391 Volt, met een vervorming van 0,8%.
Paartje Genalex KT88 zonder enige feedback levert 100 Watt bij een voeding van 552 Volt, met een vervorming van 2,5%. Ultralineair aangesloten wordt dat 2%.

Dat vind ik indrukwekkend voor technologie uit 1956. Het is best lastig om die getallen met transistors te halen.

[larsje]

Ik heb trouwens het idee dat de bas niet veel meer doet. Op zich niet zo erg. En als ik de toonregeling dicht draai is het geluid niet meer volledig weg. Dat was eerder wel zo na die mods.

[Little Jay]

Ik heb trouwens het idee dat de bas niet veel meer doet. Op zich niet zo erg. En als ik de toonregeling dicht draai is het geluid niet meer volledig weg. Dat was eerder wel zo na die mods.

Oh?? Daar kan de NFB volgens mij niet de oorzaak van zijn??

[larsje]

Nee, ik weet het ook niet. Ik heb alleen die twee 470 ohm weerstanden vervangen, die nfb en de bias potmeter. Is het wellicht die twin stack mod? Ik zal morgen eens checken of die nog goed zit.