Torrefied wood DIY

[loose-fur]

Ben reeds een tijdlang gefascineerd door het gegeven torrefied wood. En dan vooral eerder omwille van de fraaie kleur dan door de marketingfabels rond dit product.

Dat thermowood het effectief goed doet qua duurzaamheid lijkt bewezen. Maar het staat eveneens ook vast dat het hout na zo’n behandeling niet meer echt deugd als constructiehout (bv: draagbalken), het splijt makkelijker en het is z’n buigsterkte/elastische waarde kwijt (staat als nadeel vermeld op de site van Thermowood, maar is eveneens terug te vinden in dit verslag). Net dat laatste lijkt me in tegenspraak tot één van de belangrijkste wensen bij een klankblad, of vergis ik me?

En dus maar eens een stukje vurenhout in twee gezaagd en de ene helft in de heteluchtoven gestopt. Twee uur aan 180°. Wat blijkbaar reeds genoeg is voor een krimp van 3 mm in de breedte (op een totaal van 72 mm), en ongeveer 0,8 mm in de dikte. Dit gaat gepaard met een gewichtsverlies van een kleine 35 gram.



Maar het meest frappante is het klankverschil! Net het onderdeel waar ik het meest sceptisch over ben, blijkt direct op te vallen. Bij het gewoon vastnemen en wrijven tussen duim en vingers hoor je reeds een akoestisch verschil. Tussen twee vingers nemen en ertegenaan tikken laat duidelijk horen dat de donkerste (het exemplaar uit de oven) de helderste is qua klank, de bleke klinkt veel doffer/meer gesloten. Misschien een beetje een onhandige beschrijving, maar het ‘gebakken’ stuk hout blijkt precies meer ‘glas’ te bezitten; veel transparanter.

Ga de stukken hout nog een tijdlang op kamertemperatuur en -vochtigheid bewaren. Vooral benieuwd wat er met de krimp en het gewicht zal gebeuren. Daarna wil ik het verkleurde stuk open zagen om te zien hoe diep de verkleuring zit.

Wordt vervolgd..



Tee.

[D3nnis]

Mooi topic, mythbusters style!

[Napoje]

Roasted maple is al langer gemeengoed in de gitaarwereld. Dat lijkt mij net zoiets. Music man gebruikt het bijvoorbeeld en op mijn reverend zit er ook een. Over splijten en een slecht geluid heb ik nog nooit gelezen. Wel dat het veel stabieler is.

Sommige replacement hals en body leveranciers bieden ook roasted maple bodies en halsen aan die overigens wel fors duurder zijn.

[Erik de Perik]

John Suhr heeft er ook het een en ander over gemeld.

[Duhsjaak]

I weet er niks van, maar wat een leuk experiment.
Zonder dat ik een zinnig woord bij te dragen heb, ga ik dit draadje wel volgen.

Maar pet af voor je experimenteerdrift. De beste manier om dingen te leren.
Vriendelijke groet, Gus

[loose-fur]

We zijn bijna zes maanden verder. Intussen een afgedankte oven in mijn kot geïnstalleerd en wat meer experimenten uitgevoerd.
Ook flink wat meer (wetenschappelijke) informatie gevonden, die elkaar op veel vlakken lijkt te bevestigen.
Zo blijkt de elasticiteit- en/of buigmodus van het hout in eerste instantie lichtjes toe te nemen, maar bij een langere behandeling (meer dan twee uur) op hogere temperatuur (meer dan 180°), nemen deze mechanische eigenschappen drastisch af. De langere en hetere behandelingen mogen dan wel de natuurlijke weerstand tegen rot en schimmels verhogen/verbeteren, als constructiehout zijn dergelijke broze-breekbare balken of planken onbruikbaar.
Feit is dat je voor verkleuring minimum 150° nodig hebt, en wil je dat die verkleuring ook diep in het hout doordringt, dan lukt dat niet in een uurtje.

• Groot nadeel van dit ‘gebakken’ hout is dus dat het broos wordt en dat de kans op brokken, barsten of splijten tijdens bewerken veel groter is. Een zijde op vorm plooien is helemaal uit den boze, heb ik ondervonden. Normaal gezien laat essenhout zich makkelijk vormen op het buigijzer, maar een strook uit de oven (2 uur op 180°) brak onmiddellijk in twee.
• Dat dit ‘strammere’ hout een andere klank geeft is logisch. Misschien kun je dit in het beste geval inderdaad marketing-gewijs als een vintage of ‘uitgedroogde’ gitaar beschouwen? Maar wellicht blijft het subjectief of deze klank dan wel als ‘beter’ mag ervaren worden? Ook hoe het hout er uitziet na zo’n behandeling is gebonden aan persoonlijke smaak (ik vind het wel fraai..)
• Erg groot voordeel is de toegenomen stabiliteit van het hout. De cellen kunnen moeilijker vocht opnemen of afgeven. De kans dat ‘traditioneel’ gedroogd hout nog gaat krimpen is vrij groot, en dan kan een klankblad plat of hol komen te staan, en is de kans op barsten/scheuren erg groot. Het is wellicht interessant om een (akoestische) gitaar te bouwen uit hout met een bepaalde ‘voorkrimp’, in het slechtste geval neemt het hout alsnog wat luchtvochtigheid op en gaat het wat uitzetten. In dat laatste geval gaan rug en bovenblad wat boller komen te staan, wat sterkte/weerstand (tegen snaarspanning) en klank te goede komt, denk ik (vergelijk het met een ballon). Als garantiefactor bij fabrikanten die dagelijks een paar honderd gitaren op de markt gooien is dit gegeven mooi meegenomen, een bijhorend verhaal over klank en authenticiteit ook.
• Bij het gegeven 'voorkrimpen' toont deze video misschien wel een goed compromis?

Terug naar de plankjes die ik een half jaar geleden in de oven stopte:

• Het kleurverschil tussen beide is nog steeds hetzelfde.
• Het glasheldere klankverschil ook.
• Ook het gewichtsverschil is er nog steeds, al is het iets meer in evenwicht gekomen. De niet-gebakken is iets lichter geworden (droger), met een gewicht van 182 gram (tegenover 190 gram bij aanvang), het exemplaar uit de oven is tien gram bijgekomen en weegt nu 168 gram.
• Wat betreft afmetingen is er een gelijkaardige evolutie zoals bij het gewicht, de ene een halve millimeter gekrompen (in de breedte), het gebakken exemplaar is een goeie millimeter bijgekomen, wat resulteert in nog een flinke halve millimeter breedteverschil tussen beide.
• Het meest frappant blijkt het vochtverschil! Wanneer we de vochtigheidsmeter prikken in de plank die niet behandeld is, dan blijft die ergens op 7,5% steken. In het stuk uit de oven mogen we eender waar prikken: het getal blijft 0,0%..

[no 1 hops]

zou je dus denk ik kunnen zeggen dat je dit het beste kunt gebruiken voor elektrische gitaar bodys, maar zeker niet voor de mahonie hals constructies zoals van een LP omdat die al zo breekbaar zijn?

Je zal er wel niets aan hebben, maar toen ik je verhaal las over het broos worden, dacht ik aan een artikel waarin een restaurateur van muziek instrumenten perkament papier gebruikte om gebroken/gescheurde boven/achterbladen aan elkaar te krijgen.
perkament zet uit na het natmaken met lijm door de droging echter krimpt het weer en zo wordt de naad gedicht en ook dicht gehouden.
misschien een idee om een bovenblad te versterken aan de binnenzijde?
was maar zo een brainwave ;-)

[alias]

10 tekens!

[loose-fur]

Our factory is climate-controlled to maintain a temperature of 74 degrees and a relative humidity of 47 percent. This consistency causes the wood to equalize at a specified moisture content ideal for building guitars. As the wood’s moisture content changes, so does the size of the wood. Spruce, in particular, shrinks and expands a tremendous amount as it gains and loses moisture. For example, let’s say we condition a spruce top in a room that is 47 percent RH, and then cut that spruce to a width of 16 inches. If we then were to lower the room’s RH to 30 percent, that same piece of spruce would shrink to 15.9 inches in width — shrinkage of almost 1/8 of an inch! If, instead, we were to raise the room’s RH to 60 percent, the spruce would swell to 16.06 inches, an expansion of almost 1/16 of an inch. While our wood drying and conditioning methods minimize this movement, wood is still wood, so even after it becomes a guitar, significant fluctuations in humidity will cause the wood to shrink or grow.
The reason we prefer 47 percent RH is because it is a very “normal” or “median” humidity. When built at that RH level, a guitar can be exposed to more or less humidity and still perform well. The more extreme the temperature and/or humidity fluctuations, the sooner the guitar will be adversely affected.

Bij Taylor houden ze het dus op een constante luchtvochtigheid van 47%. Dat lijkt me eigenlijk nog een vrij hoge norm om het instrument achteraf aan een lange, droge winter bloot te stellen. Misschien ook wel een iets te kleine 'reserve' tegen verder uitdrogen door veroudering? En ook in het kader dat krimpen veel meer risico inhoudt dan uitzetten, lijkt het me veiliger om toch een lager vochtigheidspercentage te verkiezen.



Deze pianobouwer houdt het dus op 22%, voor een periode tussen de negen en twaalf maanden. Met de 35% van mijn oven zit ik dus ergens tussenin..

[fred dons]

Landola in Finland was volgens mij het eerste gitaarbedrijf dat zijn hout ging "bakken" (15/20 jaar geleden al) en gebruikt het voor akoustische gitaren

http://www.landola.fi/

Treatment

The Finnish ThermoTonewood® wood treatment is a process whereby wood can be "aged", acquiring the characteristics of wood that has been dried for decades. ThermoTonewood® is manufactured under controlled heating conditions in temperatures of 170° - 230°C. The process involves no chemicals or additives, so it is a natural product. During the ThermoTonewood® process, the cellural structure changes.



Changes
These following changes occur during the treatment: A light coloured wood transforms into a brownish hue, which with longer treatment can be enhanced to bring out different nuances. Twisting and warping due to moisture are reduced up to 70 %. The weight of the material is reduced by 5 % to 20 %, depending on the species.


Effects
The breaking point of the material decreases, but the stiffness of the material increases considerably, ie the elasticity increases. Depending on the treatment, this process has the ability to reduce EMC (equilibrium moisture content) by up to 50 %. Heat-treated birch and spruce are used on Landola guitars.


Unique sound

Thanks to the unique ThermoTonewood®, the great Landola sound is ready whenever you are. ThermoTonewood® gives Landola guitars extra sustain.