Dempingsfactor

[Han S]

Ik kwam in een discussie terecht op een forum en daar beweert iemand dat een lage dempingsfactor een voller geluid geeft. Er zouden zelfs gitaarversterkers zijn waarvan de dempingsfactor instelbaar is. Ik heb dat nog niet meegemaakt.

Voor de muziekindustrie bv een gitaarversterker wil je bv een lekkere vette tube sound dan is dit te bereiken door een lage DF te gebruiken omdat die met een hoge DF te clean klinkt en weinig body heeft.

Ik heb altijd begrepen dat de bewust overstuurde buis, in combinatie met de kenmerken van de gitaar en de vingers van de gitarist het geluid maakt en niet de dempingsfactor van de versterker. Die DF is bij de buizenversterker toch al veel lager dan bij een goede solid state amp. Maar of dat veel invloed heeft op de body van de toon vraag ik me af.

[iWishmaster]

Ik neem aan dat je hier demping met betrekking tot de speakers bedoeld? In die context verwacht ik dat een instelbare dempingsfactor in feite een negative feedback regelaar is (ofwel een presence knop zonder hoog filter). Ik heb hier wel (kort) mee ge-experimenteerd, maar ben geen expert.
Het geluid met (veel) negative feedback (hoge demping) is strakker, heeft wat meer 'erg laag' en hoog. Teveel heeft de neiging 'klinisch' of 'hifi' te klinken. Maar dat hoeft niet perse slecht te zijn, ook niet voor een buizenversterker, zeker niet voor moderne rock / metal bakken.
Het geluid met weinig negative feedback (lage demping) is wolliger, meer 'druk' (maar toch minder laag) en is wat warmer. Wat meer 'vintage' zal ik maar zeggen.

Nu is het verschil toch wel enigsinds subtiel te noemen, vooral bij lage volumes.

[dml]

Neem bijv. een Koch Powertone of Multitone, daar zit een instelbare demping op, ervan uitgaande dat je inderdaad de demping van de speakers/ eindtrap bedoelt, zoals iWish hierboven aangeeft.

[Agent_Smith]

Mijn 6100 heeft volgens mij ook instelbare demping. Nog nooit geprobeerd eigenlijk wat het precies doet.

[Han S]

Maar wat doet en bepaalt die dempingsfactor? Ik heb geleerd dat een versterker een spanning stuurt naar de luidspreker en die luidspreker heeft de neiging om die beweging voort te zetten, net als elk verend systeem en bovendien genereert de luidspreker door het bewegen van zijn winding in een sterk magnetisch veld zelf ook een spanning.

De versterker moet dat onder controle zien te houden en dat is die factor. Als hij geen spanning levert moet hij de speaker kortsluiten en fungeert dus in feite als een schokdemper. Lenz heeft ons geleerd dat een electrische spanning de oorzaak van zijn ontstaan tegenwerkt en als je een nabewegende speaker (=dynamo) kortsluit, staat hij per direct stil.

Een goede dempingsfactor moet dus vooral in het laag hoorbaar zijn. Ik kan me voorstellen dat als je de dempingsfactor verkleint dat het laag dan wollig gaat klinken en dat vinden sommige mensen mooi.

[schwalbe]

Ik heb geleerd dat een versterker een spanning stuurt naar de luidspreker en die luidspreker heeft de neiging om die beweging voort te zetten, net als elk verend systeem en bovendien genereert de luidspreker door het bewegen van zijn winding in een sterk magnetisch veld zelf ook een spanning.

Dat heb je goed geleerd,Han. De door het "overslingeren" van de conus veroorzaakte stroom heet Back EMF en de dampingsfactor bepaald hoeveel die Back EMF gedempt wordt.
De regelaars op sommige versterkers beinvloeden de negative feedback en hebben verder dus niet in het bijzonder met de damping factor te maken. Bepalende factor voor de dampingsfactor is geloof ik de uitgangsimpedantie van de versterker.

http://www.crownaudio.com/media/pdf/...ing_factor.pdf

[Plant]

Bepalende factor voor de dampingsfactor is geloof ik de uitgangsimpedantie van de versterker.

Om precies te zijn: de dempingsfaktor is de verhouding tussen speakerimpedantie en versterker uitgangsimpedantie. Voor maximale 'controle' van de versterker over de luidspreker dient deze faktor zo hoog mogelijk te zijn. De versterker uitgangsimpedantie zo laag mogelijk dus. maar dat is 'HiFi-talk'.

Buizenversterkers hebben (door de OT) een hogere uitgangsimpedantie, dus een lagere dempingsfaktor. En dat heeft invloed op het geluid. In feite is het slechter, maar als dat nou precies het geluid is dat de gitarist wil - net als b.v. de kromme frequentiekarakteristiek, vervorming en compressie - dan geef je hem dat toch?

[big dooley]

Ik neem aan dat je hier demping met betrekking tot de speakers bedoeld? In die context verwacht ik dat een instelbare dempingsfactor in feite een negative feedback regelaar is (ofwel een presence knop zonder hoog filter). Ik heb hier wel (kort) mee ge-experimenteerd, maar ben geen expert.
Het geluid met (veel) negative feedback (hoge demping) is strakker, heeft wat meer 'erg laag' en hoog. Teveel heeft de neiging 'klinisch' of 'hifi' te klinken. Maar dat hoeft niet perse slecht te zijn, ook niet voor een buizenversterker, zeker niet voor moderne rock / metal bakken.
Het geluid met weinig negative feedback (lage demping) is wolliger, meer 'druk' (maar toch minder laag) en is wat warmer. Wat meer 'vintage' zal ik maar zeggen.

Nu is het verschil toch wel enigsinds subtiel te noemen, vooral bij lage volumes.

heb zelf een 1M log pot in de negatieve feedback van m'n JVM gepropt, maar ik kan het verschil allesbehalve subtiel noemen... vol open of dicht is echt een behoorlijk verschil... standaard heeft de JVM vrij veel feedback trouwens...

[iWishmaster]

heb zelf een 1M log pot in de negatieve feedback van m'n JVM gepropt, maar ik kan het verschil allesbehalve subtiel noemen... vol open of dicht is echt een behoorlijk verschil... standaard heeft de JVM vrij veel feedback trouwens...

Bij de versterkers waar ik mee experimenteerde viel het effect wel mee: prima hoorbaar, maar niet het verschil tussen 'prut' en 'geweldig'. Overigens vond ik wel dat er hooguit 1 of 2 'sweetspots' waren en een regelaar dus vrij weinig zin heeft. Bij mij was het zonder NFB, of met een 'beetje' NFB het fijnste. Ik heb maar besloten de regelaar eruit te laten en het zonder te doen.

[big dooley]

Bij de versterkers waar ik mee experimenteerde viel het effect wel mee: prima hoorbaar, maar niet het verschil tussen 'prut' en 'geweldig'. Overigens vond ik wel dat er hooguit 1 of 2 'sweetspots' waren en een regelaar dus vrij weinig zin heeft. Bij mij was het zonder NFB, of met een 'beetje' NFB het fijnste. Ik heb maar besloten de regelaar eruit te laten en het zonder te doen.

mjah... prut of geweldig... ligt een beetje met welk kanaal/mode ik gebruik... clean red knapt er niet van op imo, het hele crunchkanaal weer juist wel daarentegen... wat de OD kanalen betreft, dat ligt eraan wat er gespeeld wordt... moelijk te omschrijven
ik verwachtte al dat ieder kanaal zijn eigen "ideale" setting voor wat betreft mijn smaak zou hebben... dus moet het een compromis worden... ik ga niet 4 van zulke pots inbouwen met een relais, zodat op ieder kanaal de feedback ingesteld kan worden

voor nu stel ik hem zo in dat ik tussen de standaard JVM-waarde en een 2203/2204-waarde inzit, maar bij sommige songs wil ik weer iets meer of minder... al met al ben ik tevreden over de mod