kleine PA afregelen

[nak]

We hadden laatst een optreden in een klein zaaltje.
Nu ben ik geen PA man maar ik was degene die het geluid moest afregelen.
Heb me voorzover mogelijk verdiept in de materie en via internet info gehaald.
Als electronicus weet ik wel van frequenties en bandbreedtes maar praktijk ligt wel anders.
Het viel me eigenlijk ook wat tegen, maar heb het beste ervan kunnen maken.
Nu las ik ergens op internet dat de instrumenten hun eigen spectrum hebben en dat je moet uitkijken dat ze elkaar niet overlappen.
Zo wordt het geen brij en kan men duidelijk alles onderscheiden.
Nu spelen we rockmuziek met twee gitaren en de vraag is welke frequenties globaal bij verschillende instrumenten horen.
Misschien dat ik daar de volgende keer wat meer rekening mee kan houden.
Andere bandleden zeiden al van dat moet harder of zachter terwijl ik meer met frequenties aan de gang ben om het duidelijker te krijgen.
Maar misschien zit ik daar wel helemaal mee fout.
Heb dus wat info nodig.

[MusicXtra]

De verschillende instrumenten overlappen elkaars frequentiegebied of zitten in hetzelfde gebied, het is aan de band om elkaars instrument de ruimte te geven.
Voor je met een band gaat soundchecken is het belangrijk dat het systeem goed is ingeregeld, zelf doe ik dit altijd met SMAART maar met een beetje getraind gehoor en, voor jou, bekende muziek kom je ook een eind.
Dan ga je van alle kanalen de gain inregelen waarbij het belangrijk is dat ieder instrument op het volume van het optreden bespeeld wordt.
Stel je alles netjes op 0 dB af dan heb je een behoorlijke basis om vanuit te werken, zet alle faders dicht en laat de band spelen.
Nu hoor je slechts het podiumgeluid en gebruik je vooral je oren om erbij te schuiven wat je mist. In een grote zaal zul je zien dat de meeste faders op 0 dB uitkomen, in een kleine zaal zijn het vaak de snare en de gitaren die niet of nauwelijks versterkt hoeven te worden, zang en toetsen hebben dan de meeste versterking nodig en de basgitaar en kickdrum schuif je er wat bij om het geluid een beetje body te geven, niet teveel anders komt de rest in de verdrukking.
Het equen van verschillende instrumenten doe je vooral om het prettig te laten klinken en niet om je mix mee te maken, dat doe je voornamelijk met de volumes.

[Arvoitus]

Met instrumenten in hun eigen spectrum zetten geef je alles een eigen plekje.

Eigenlijk heb je daar geen kant en klaar antwoord op, maar ik kan je wel deze tips geven:
- Zet de 100hz highpass op elke kanaal aan behalve de kick en bassgitaar (en mss de floortom).
- Heb je bijvoorbeeld een metalband met veel laag, dan draai ik nog wat extra laag weg op kanalen die het niet nodig hebben (vocals, etc).
- Zorg dat alles zo goed mogelijk bij de bron is geregeld. Als er iets aan de gitaar mis is probeer dan eerst de eq van de versterker aan te passen en de microfoon plaatsing VOORDAT je de eq op de mengtafel gaat veranderen.
Het vergt veel ervaring en geduld om hier achter te komen, dus wordt niet bang/boos als het de eerste keer niet lukt. Schrijf het op en hou er de volgende keer rekening mee.
- Zorg er eerst voor dat de "belangrijke" dingen zijn afgesteld (kick/snare, bass, gitaar en vocals). De rest is "minder belangrijk" en komt later wel.
- Zorg ervoor dat het geheel niet te hard staat.

[Arvoitus]

Ook iets waar je rekening mee kan houden: panning. Vooral als je in een band twee gitaren hebt is het slim om ze zover mogelijk links en rechts neer te zetten zodat ze elkaar niet in de weg zitten.

Probeer dingen zoveel mogelijk bij de bron goed te krijgen, dan hoef je in feite weinig te eq-en.

[paulusdeBKB]

leuke thread om even een aanname te checken mbt panning...

Mijn gedachtengang bij panning is dat als je signalen hard links/rechts pant, je het publiek dat niet in het midden staat benadeelt. Ze horen dan het geluid wat over de pa-kant waarbij ze niet in de buurt staan minder of nauwelijks (als ze vooraan staan) en bij grotere venues zit er dan ook nog eens een vertraging in het geluid dat ze wel bereikt. Bij een podium van 20 meter breed is de vertraging al ruim 20 milliseconde, dat is duidelijk waarneembaar. Daarom zou ik geneigd zijn om signalen niet meer dan driekwart te pannen.

Mee eens?

[The Bertman]

Helmaal met je eens. Sterker nog, ik ben geneigd om een livemix vrijwel mono te doen, omdat de enigen die er werkelijk wat aan hebben, de mensen zijn die vlak bij de mengtafel in het midden staan.

[MusicXtra]

Het enige dat ik volledig over links en rechts pan zijn de overheads van de drums, als ik al iets anders pan dan is het slechts een klein beetje om te voorkomen dat mensen die rechts of links staan dingen niet zouden kunnen horen.
@Arvoitus: Wat jij omschrijft heeft niets te maken met het 'in hun eigen spectrum neerzetten van instrumenten'.
Het inschakelen van een hoogdoorlaat is slechts een manier om rumble te verminderen, als er toch geen muzikale informatie onder die frequentie via dat kanaal binnenkomt kun je het net zo goed wegfilteren.
En bij een metalband met veel laag heeft het ook weinig zin om bij de vocals nog meer laag weg te draaien, je gaat dan een muzikale bijdrage aan de band leveren met het risico de volledige sound van de band om zeep te helpen.
Wanneer een band veel laag produceert ga ik ervan uit dat dit ook de sound is die ze willen hebben, anders zouden ze immers minder laag produceren.

[pimmetje]

Wanneer een band veel laag produceert ga ik ervan uit dat dit ook de sound is die ze willen hebben, anders zouden ze immers minder laag produceren.

U is een zeer verstandig mens!

[Arvoitus]

Het enige dat ik volledig over links en rechts pan zijn de overheads van de drums, als ik al iets anders pan dan is het slechts een klein beetje om te voorkomen dat mensen die rechts of links staan dingen niet zouden kunnen horen.
@Arvoitus: Wat jij omschrijft heeft niets te maken met het 'in hun eigen spectrum neerzetten van instrumenten'.
Het inschakelen van een hoogdoorlaat is slechts een manier om rumble te verminderen, als er toch geen muzikale informatie onder die frequentie via dat kanaal binnenkomt kun je het net zo goed wegfilteren.
En bij een metalband met veel laag heeft het ook weinig zin om bij de vocals nog meer laag weg te draaien, je gaat dan een muzikale bijdrage aan de band leveren met het risico de volledige sound van de band om zeep te helpen.
Wanneer een band veel laag produceert ga ik ervan uit dat dit ook de sound is die ze willen hebben, anders zouden ze immers minder laag produceren.

Dat ik zoveel mogelijk onnodig laag weg probeer te draaien is weer iets wat ik heb overgenomen van de recording wereld. Ik weet niet of dat live echt veel van toepassing is. Ik gebruik live meestal een lowshelf van -3 tot -5db, ik heb het gevoel dat dat het laag dan wat opschoont. Maarja, in vergelijking met jou heb ik heel weinig ervaring. Dus als ik daar (of in iets anders) verkeerd in ben dan mag je me daarop wijzen.

Op veel kanalen gebruik ik die 100hz gewoon om rumble weg te halen, maar als ik die bijvoorbeeld op een zwaar distorted gitaar zet dan haalt die vooral de frequenties weg die in de knoei zitten met de basgitaar.
De gitaar hoeft naar mijn mening niet veel frequenties rond de 80hz te leveren, daarvoor is een basgitaar.

En de band kan een mening hebben over hun eigen sound. Maar als dat in de praktijk gewoon onmogelijk/slecht uit te voeren is dan moet je de band toch wel even halt roepen.
Een band kan veel laag willen, maar wil jij dat (als geluidstech) als een bassist stemmen niet nodig vind, een drummer zijn kickdrum niet stemt, en de gitarist constant een open snaar zit aan te slaan in Drop X.
Een gitarist kan een gigantische midscoop "zijn sound vinden", maar als ie daardoor niet te horen is en steeds harder gezet moet worden ...

[MusicXtra]

Dat ik zoveel mogelijk onnodig laag weg probeer te draaien is weer iets wat ik heb overgenomen van de recording wereld. Ik weet niet of dat live echt veel van toepassing is. Ik gebruik live meestal een lowshelf van -3 tot -5db, ik heb het gevoel dat dat het laag dan wat opschoont. Maarja, in vergelijking met jou heb ik heel weinig ervaring. Dus als ik daar (of in iets anders) verkeerd in ben dan mag je me daarop wijzen.

Of het echt verkeerd is wil ik niet beweren, het gaat erom dat je de sound neerzet die de band over wil brengen, belangrijkste instrument om dit te realiseren blijven nog altijd je oren.

Op veel kanalen gebruik ik die 100hz gewoon om rumble weg te halen, maar als ik die bijvoorbeeld op een zwaar distorted gitaar zet dan haalt die vooral de frequenties weg die in de knoei zitten met de basgitaar.
De gitaar hoeft naar mijn mening niet veel frequenties rond de 80hz te leveren, daarvoor is een basgitaar.

Een gitaar geeft doorgaans weinig weer onder de 100 Hz, hier kan dus inderdaad een low-cut op.

En de band kan een mening hebben over hun eigen sound. Maar als dat in de praktijk gewoon onmogelijk/slecht uit te voeren is dan moet je de band toch wel even halt roepen.
Een band kan veel laag willen, maar wil jij dat (als geluidstech) als een bassist stemmen niet nodig vind, een drummer zijn kickdrum niet stemt, en de gitarist constant een open snaar zit aan te slaan in Drop X.
Een gitarist kan een gigantische midscoop "zijn sound vinden", maar als ie daardoor niet te horen is en steeds harder gezet moet worden ...

In dit geval mag de band een andere technicus gaan zoeken, als er poep op het podium wordt geproduceerd kan ik er geen 5 sterren maaltijd van maken.
Maar met alle voorbeelden die je hier noemt ben je niet bezig met de instrumenten in hun eigen spectrum aan het zetten maar meer met het beperken van geluiden in je mix die niks met de muziek te maken hebben en da's toch wat anders.