Soundcheck

[driftkop]

Naar aanleiding van dit bericht in een ander draadje:

Inderdaad, een gig moet je samen doen, hoe lekkerder je samenwerkt hoe beter het optreden wordt. Merk vaak bij bands dat ze eigenlijk niet goed weten wat ze tijdens de soundcheck moeten aangeven. Pas wanneer ik vragen ga stellen blijkt dat er nog van alles beter kan. Resulteert in de meeste gevallen in een meer dan tevreden band en daar heb ik dan ook weer lol in.

Ik ben eigenlijk wel benieuwd wat te doen en niet te doen tijdens een soundcheck. Ik zelf roep vaak maar wat door de microfoon (test-test), en de geluidstechnicus zegt dan ok. Voor mijn gitaar, speel ik wat luide akkoorden, en stop wanneer de geluidstechnicus dat aangeeft. Dit is meestal het geval op een festval, dus veel tijd is er eigenlijk niet.

Wanneer we zelf de boel opzetten, doe ik ook maar wat.

Dus, wat zijn nu eigenlijke goede uitgangspunten, voor zowel de band als de geluidstechnicus?

[MusicXtra]

Uitgangspunt voor jou als muzikant is dat je goed hoort wat er gebeurd op het podium en hoe je zelf speelt.
Vaak kunnen muzikanten slechts aangeven dat het harder moet terwijl je daarmee in veel gevallen het probleem slechts verergert, ervoor zorgt dat je collega's zichzelf niet meer horen of de zaalmix overstemt wordt door het podiumgeluid.
De meeste PA's hebben voor iedere monitorgroep een 31 bands EQ waarmee je kleine nuance verschillen in de klank kunt aanbrengen. Daarmee kun je de klankkleur zo aanpassen dat je het deel van het spectrum waarin de definitie van jouw stem of instrument zit iets kunt ophalen zonder dat de monitor harder moet. In feite zet je alleen dat stukje harder wat jij nodig hebt om goed je ding te kunnen doen.
Daarbij komt ook nog dat veel muzikanten totaal buiten de 'beam' van hun monitor of versterker gaan staan, je mist hierdoor meestal de hogere frequenties en die zijn nou net van levensbelang voor de duidelijkheid.
Gevolg is weer dat alles harder moet, gevolg daarvan is dat hinderlijke reflecties van het plafond en de achterwand ook harder gaan en de zaalmix wederom verzuipt in het podium geluid.
Roep je dus 'test!' door je microfoon, doe dat dan op het volume waarop je zingt en probeer tegelijk te luisteren of het echt heel duidelijk doorkomt.
Een scherpe S krijg je bijvoorbeeld weg door het hoog rond de 6 kHz iets weg te filteren, spraakverstaanbaarheid vergroot je door 2,5 kHz op te trekken, rommelig geluid van het hanteren van de microfoon of je adem wordt minder als het laag-af filter ingeschakeld wordt of naar een iets hogere frequentie gedraaid. Neuzig geluid wordt veroorzaakt door het 200-500 Hz gebied.
Door je te trainen in het herkennen van waar het probleem zit kun je als zanger veel beter aangeven wat de technicus moet doen.
Vergeet daarbij niet dat de technicus nooit precies dat hoort wat jij hoort dus hij is voor een groot deel afhankelijk van jouw kunde.
Maar, ik ben met iemand bezig om het plan uit te werken een sound-check dag te organiseren, een dag lang zonder de stress van een optreden alleen maar bezig zijn met de techniek van het soundchecken door zelf te doen en te luisteren naar collega's.
Zal er binnenkort, met toestemming van de moderators hier wel een nieuw topic over openen.

[bert k]

O, dat is een leuk plan! Gaan zeker een hoop reacties op komen. (Stel dan vanaf post 1 een maximum aantal deelnemers in, tenzij je dranghekken hebt staan. )

[MusicXtra]

O, dat is een leuk plan! Gaan zeker een hoop reacties op komen. (Stel dan vanaf post 1 een maximum aantal deelnemers in, tenzij je dranghekken hebt staan. )

Jep, gaat uiteraard op voorinschrijving.
Doe jij ook mee?

[bert k]

Ja, lijkt me best leuk. Ik ben er al weer een tijdje uit, maar ik heb de nodige soundchecks achter de rug, vanaf beide kanten.

[MusicXtra]

Idee is als volgt:
Ik regel een zaal en zet daar een complete PA op, of dit met of zonder monitortafel is moet ik nog bekijken, de meeste gigs zijn immers zonder aparte monitor tafel.
Verder moet er een vaste ritmesectie aanwezig zijn omdat de aandacht vooral naar gitaristen en zangers/zangeressen uitgaat.
Iedereen die zich in heeft geschreven geeft een aantal nummers op die hij of zij lekker vindt om te spelen zodat de ritme sectie weet wat er gespeeld moet worden.
Iedere artiest krijgt twee maal 15 minuten speeltijd waarbij steeds een zanger(es) en een gitarist gewisseld worden. Dit zodat een ieder het een keer kan proberen, vervolgens luisteren en kijken naar de anderen waarbij ook de verschillen voor het zaalgeluid eens ervaren kunnen worden. En dan, met de opgedane ervaring nog eens proberen om te zien of er vooruitgang geboekt is.
Je leert dus van de fouten van anderen en die van jezelf.
Eventueel kan dit alles voorafgegaan worden door een uitgebreide uitleg en demonstratie van de technische mogelijkheden.
Uiteraard zitten hier wel kosten aan, denk daarbij aan € 20,- per persoon om de kosten te dekken.
Mocht iemand verbeteringen weten dan hoor/lees ik dat graag.

[Han S]

Goed verhaal, maar vergeet ook niet de invloed van overspraak. Als alles loeihard staat op het podium en er staan veel SM57 en 58's is er geen redden meer aan. Ik heb al eens verteld dat ik een jaar of tien PA heb gedaan, waarna ik een studio ben begonnen. Bij PA werk stel je andere eisen aan de apparatuur dan in een studio, je zet geen dikke Neumanns tussen een band als de Heideroosjes.

In de studio heb je de tijd om alles perfect te doen en als je een band in een keer opneemt en je luistert solo naar de verschillende microfoons, dan hoor je wat overspraak doet en hoe het je totaalgeluid kan verneuken.

Zet je inplaats van 20 SM57's 20 MD441's neer, dan is je geluid zomaar een stuk beter en waarom? Omdat de 'off axis response' van de MD441 een stuk beter is dan van de veel goedkopere SM57.

Dus als een band op orkaansterkte gaat op een podium is er voor de FOH techicus practisch geen eer meer te behalen, tenzij hij al zijn Shure microfoons vervangt voor Beyer M201's en M88's of nog beter M160's, want hoe ze het flikken weet niemand, maar Beyer mics hebben naast dat ze achterlijk richtinggevoelig zijn ook de mooiste off axis respons in microfoonland, als we de hele dure mics als Neumann, AKG C12's of Telefunken Ela M251's even niet meerekenen. Maar die zul je niet snel op een podium aantreffen, tenzij Andre Rieu daar rondhopst.

[MusicXtra]

Dat een podium geen studio is en een SM58 geen Neumann grootmembraan zijn ook precies de dingen die duidelijk zullen worden. Bedoeling is dat de (on)mogelijkheden op een podium wat duidelijker worden en vooral hoe als muzikant ermee om te gaan.
In de bijna 20 jaar dat ik nu in de live muziek zit zijn het aantal muzikanten die echt weten waar ze mee bezig zijn tijdens de soundcheck op één hand te tellen.

[Arvoitus]

Maar die zul je niet snel op een podium aantreffen, tenzij Andre Rieu daar rondhopst.

Valt wel mee hoor, bij Andre Rieu hebben ze alleen een shitload aan KM184's liggen/hangen. Daarnaast ook veel MD421's.
Buizenmic's heb ik daar nog niet gezien.

Ik heb opzich wel interesse in een soundcheck dag, niet zo zeer als muzikant. Maar om als technicus bij te leren/en helpen.

[driftkop]

De meeste PA's hebben voor iedere monitorgroep een 31 bands EQ waarmee je kleine nuance verschillen in de klank kunt aanbrengen. Daarmee kun je de klankkleur zo aanpassen dat je het deel van het spectrum waarin de definitie van jouw stem of instrument zit iets kunt ophalen zonder dat de monitor harder moet. In feite zet je alleen dat stukje harder wat jij nodig hebt om goed je ding te kunnen doen.

En hoe kun je als zanger meten wat de frequenties zijn die je moet accentueren?