Hoe speel ik vanaf bladmuziek?

[Git Aar]

Het gaat me om de vertaalslag van een noot lezen en die aanslaan. De manier waarop dat kan is divers itt een piano. Ik heb ondertussen wel begrepen dat noten lezen niet echt gebruikelijk is voor de meeste gitaristen. Veelal wordt er op gevoel gespeeld en tabs. Iig bedankt voor je pogingen me verder te helpen, heb iig veel aan je theorie gehad.

[-=JEROEN=-]

Daar heb ik het juist over, die vertaalslag. Ik denk dat dit een kwestie van ervaring is, gecombineerd met wat degelijke kennis.

Ik denk dat we er gezamelijk wel uitkomen, omdat ik voel dat we dicht bij de oplossing zitten. Maar het probleem is mij nog steeds niet helemaal duidelijk, omdat ik moeite heb met het inschatten van jouw theoretische vaardigheden. Je zegt dat je het wel begrijpt, maar ik zie dat (nog) niet.

Als je nu een stuk bladmuziek voor je hebt staan in bijv D# majeur, hoe pak je dat aan? Waar begin je? Waar loop je vast? En hoe pak je dat dan aan? En graag uitgebreidt uitleggen aub.

[Git Aar]

Bij bladmuziek keek ik met de piano naar de toonsoort. Hoeveel kruisen en hoeveel mollen staan er voor aan de notenbalk. Terwijl ik speel hou ik in mn achterhoofd welke toetsen verhoogd of verlaagd moeten worden. Ik kan hooguit een andere octaaf kiezen.

Nu weet ik op gitaar de mineur en majeur toonladders (beide 2 ladders) te spelen uiteraard met de grondtoon naar keuze. Als ik dus een liedje HOOR is het een kleine moeite om daar de passende toonladder bij te zoeken en het te spelen. Gewoon even wat toonladders proberen. De moeilijkheid begint bij de bepaling tussen bijv. de a-mineurladder of de c-majeur. Wanneer staat het in de a-min of de c-maj. Voorzover die keuze noodzakelijk is. Als je vraagt hoe ik bladmuziek in de .?. majeur aanpak; ik kijk globaal naar het bereik van het lied. Dus de laagste noot is een bijv. een A en de hoogste een g (hopelijk de goede lettergroote). Als het stuk op de G begint zoek ik de goede G op de gitaar in dit geval dus de G in de 5e positie. Daar heb ik dan de meeste ruimte omhoog en naar beneden om het stuk te spelen. Vervolgens probeer ik welke toonladder erbij past.

Nu wordt het moeilijk als het een lied is waarvan ik de melodie niet herken.
Op dat moment wil ik overschakelen op de theorie. Kies ik een ladder met bijbehorende toonsoort, of ga ik het lied tussen bijv. de 4e of 9e positie proppen. Het laatste is misschien niet eens een theorie. Voordeel is dat je helemaal thuis raakt tussen de 4e en 9e positie, nadeel dat je elke noot die verhoogt of verlaagd gespeeld moet worden aan moet passen. Zo werkt het in principe ook op de piano.
Het nadeel van een toonladder kiezen, is dat de G bij de ene toonladder op een andere plaats zit dan de andere toonladder, of dat je de ene keer vanaf de G naar de brug speelt en de andere keer vanaf de G naar de topkam speelt en de andere noten weer een andere plaats krijgen. Daarom heb ik het fretbord uit mn hoofd geleerd. Ik moet dan handigheid en snelheid krijgen om de noten vanaf blad direct te spelen naar de goede plek op de gitaar. Vooralsnog lijkt me dat vrij lastig blijven.

Nu probeer ik in deze situatie toch een soort automatische de vertaalslag te maken door snel een ladder te kiezen (hoe bepaal ik in 1 oogopslag toch de grondtoon?) en stapjes te tellen van de ene noot naar de andere noot plus mn gevoel gehoor en logica. Volgens mij is dat gewoon het kunstje.
Het maakt me dus niet zozeer uit welk kunstje het is, als ik maar weet wat de beste manier is. Dan kan ik daar aan gaan werken.
Ik hoop dat je het enigszins begrijpt.

[Jeroensnake]

Ik moet dan handigheid en snelheid krijgen om de noten vanaf blad direct te spelen naar de goede plek op de gitaar. Vooralsnog lijkt me dat vrij lastig blijven.

Gericht oefenen. Wil je van blad kunnen spelen? Dat zul je dat moeten oefenen. Theorie gaat daar niet bij helpen, het spelen op zich. Theorie kan heel verhelderend werken, in de zin van begrijpen wat je al kan spelen of kunnen bedenken wat "leuk klinkt" (componeren/improviseren). Maar de enige manier om het spelen zelf onder de knie te krijgen ... is door te spelen. Wil je op gevoel kunnen spelen en veel improviseren? Laat je oren je dan leiden en ga niet domweg nummers van blad spelen. Leer luisteren en daarop inspelen. Wil je steeds sneller nummers van bladmuziek kunnen spelen? Ga dan niet zitten "spelen op gevoel" of gehoor. Pak elke dag wat stukken bladmuziek en ga die spelen. Wil je verschillende toonsoorten kunnen spelen? Oefenen dan nummers die in verschillende toonsoorten staan. Of transponeer een bekend stuk, schrijf het uit, en speel het vervolgens in alle toonsoorten die je wilt. Ook een goede oefening. Maar ; altijd van bladmuziek spelen! (als dat je doel is)

[Git Aar]

Ik wil ook van bladmuziek kunnen spelen omdat dat in mijn situatie veel voorkomt. Ik strum, doe fingerpicking en ritme's in allerlei variatie.
Ik snap niet waarom er veelal een keuze gemaakt wordt, noten lezen of uit het hoofd/gehoor spelen. Kan allebei toch? Eltjo doet haast verachterlijk over mensen die bladmuziek gebruiken, klassiek gitaristen doen alsof de rest maar wat rommelt. Belachelijk. Als je er maar plezier in hebt.

[-=JEROEN=-]

Nu probeer ik in deze situatie toch een soort automatische de vertaalslag te maken door snel een ladder te kiezen (hoe bepaal ik in 1 oogopslag toch de grondtoon?) en stapjes te tellen van de ene noot naar de andere noot plus mn gevoel gehoor en logica. Volgens mij is dat gewoon het kunstje.
Het maakt me dus niet zozeer uit welk kunstje het is, als ik maar weet wat de beste manier is. Dan kan ik daar aan gaan werken.
Ik hoop dat je het enigszins begrijpt.

De toonsoort kan je meteen zien aan de kruizen en mollen, of dit ook de toonaard is, dat is wat anders, maar maakt volgens mij niet uit voor hoe of waar je het speelt.

Van bladmuziek op piano spelen is een stuk eenvoudiger, omdat er maar één centrale C op de piano zit. Met gitaar is dit een heel stuk lastiger, omdat sommige tonen wel 11 keer op je gitaar zitten. Vandaar dat er bij moderne bladmuziek ook de tabs erbij zitten, zodat je dus meteen kan zien WAAR het gespeeld wordt. *

Een stuk benaderen vanuit één positie lijkt me niet alleen onhandig maar ook vrij saai klinken. Ik speel zelden in één positie, met wat ik ook schrijf. Dus zou een ander mijn muziek op blad zetten en jij het vervolgens proberen te spelen, weet ik bijna wel zeker dat je in de problemen gaat komen, als je vasthoudt aan dat in één positie spelen idee. Dus mijn advies is, laat dat idee zo snel mogelijk los, en benader ieder stuk als iets unieks. Dus sommige stukken kunnen misschien best in één positie gespeeld worden, terwijl andere stukken letterlijk eisen dat je het niet zo speelt (omdat het niet anders kan!).

Heb je hier wat aan?

* dus als je het van blad op piano kan spelen, dan weet je alvast hoe het klinkt, de volgende stap is dan om dat te vertalen naar gitaar, gebruik makend van je gehoor en de bladmuziek. Doe je dit vaak genoeg dan verwacht ik dat je op den duur het meteen van blad kan spelen. Oefening baart kunst.

[Jeroensnake]

Eltjo ... ?

Hoe meer dingen je wilt, hoe meer je zal moeten oefenen. Als je op gehoor/gevoel en van bladmuziek wilt spelen, moet je je kostbare oefentijd verdelen over die twee. Hoeveel van het een, of het ander, moet je natuurlijk helemaal zelf weten. Maar wel neerleggen bij het feit dat als je meerdere manieren afwisselt, je nooit op vol tempo van bladmuziek gaat leren spelen. Ik bedoel hiermee je leersnelheid, niet of je 180bpm met 16de noten haalt ...

[Git Aar]

Misschien beetje de theorie loslaten. Voorlopig genoeg te doen als het om aanslag en snelheid gaat. Allicht ga ik me steeds meer thuisvoelen in de verschillende toonladders, welke nootjes het zijn ect. en gaat het vanzelf. Het fretboard uit mn hoofd leren was iig een flinke stap voorwaarts. Aanrader.

[vulvasonic]

Als je je thuis voelt in de toonsoort C en je weet zowel op de hals va je gitaar als op de notenbalk je laddertjes te vinden, dan zou de rest vanzelf moeten gaan. Waarschijnlijk denk je er teveel over na en maak je het onnodig moeilijker dan het is.

! - De theorie van het notenschrift met alle bolletjes, lijntjes, kruizen en mollen, werkt volgens exact hetzelfde principe als het opschuiven van je ladders, melodietjes, intervallen en accoorden.

Voor je aan het stuk begint, zet je je hand in een positie van waaruit je het makkelijkst je ladders speelt, maar nu doorgeschoven naar de juiste toonsoort.
Op papier gebeurd hetzelfde. Vooraan de balk staat een vast aantal mollen of kruizen die aangeven in welke toonsoort het stuk staat. Als je je hand al op de juiste positie hebt staan, hoef je daarmee al geen rekening te houden, die speel je automatisch.
Het is al eerder door iemand opgemerkt, maar alles draait dan nog enkel om het spelen van de juiste intervallen. En deze intervallen liggen al vast in de positie van je linker hand.

Op schrift is het niets anders. Een sprong van de ene lijn naar de volgende is altijd een tertssprong en spring je een lijnt verder, dan speel je per definitie een kwint. Nogmaals, je hoeft niet na te denken of de terts die je speelt groot of klein moet zijn, of dat de kwint verminderd, rein of vermeerderd is. Dit moet vanzelf goed gaan.

Ik hoop dat dit verhaal duidelijk genoeg is en dat je er iets aan hebt.
Succes!

[ErikE]

Als ik dit verhaal zo lees lijkt het erop dat je het vooral visueel - cognitief benadert. Kortom, bolletje op middelste streepje notenbalk is 4e vakje G-snaar.

Het lijkt mij belangrijk dat je nu het auditieve er meer in betrekt:

Als je de noten ziet, moet je (in je hoofd) kunnen horen hoe het klinkt. Dan is het daarnaast de kunst dat in zo veel mogelijk posities te weten te vinden.

Dit is sowieso een van de meest belangrijke aspecten van noten lezen, omdat je nooit zeker kunt weten of je iets goed speelt als je geen auditieve controle hebt van het genoteerde.