Elektro FAQ

[Yoshida]

Status: Concept, leesbaarheid vergroot door andere aanduiding trefwoorden
Datum: 21-05-2009

Op dit forum komen veel vragen voorbij over shielding, aarding, schema's in het algemeen en pickups. In aanvulling op het houttopic, gitaarbouwtekeningen, de lijmFAQ en het houtFAQ wil ik voorstellen om ook een FAQ te bouwen over elektronica. Dit beperkt zich tot de meest generieke onderwerpen en mag door andere leden worden aangevuld of verbeterd.

Pickups
Geen elektrische gitaar zonder pickups. Een pickup is een blok met magneten waar koperdraad omheen is gewikkeld. Feitelijk een soort elektromagneet zoals je die tijdens de natuurkundeles hebt leren kennen maar dan precies omgekeerd.
De meest eenvoudige pickup is een single coil, de naam verraadt dat deze bestaat uit een enkele spoel. Single coils klinken over het algemeen erg clean en helder, maar zijn zelden tot nooit ruisvrij.
Om dit probleem op te lossen bestaan er pickups die bestaan uit twee spoelen, de humbuckers oftewel brom onderdrukkers. (over het verschil tussen ruis en brom is een interessant topic te vinden in het subforum over effectpedalen)
Humbuckers beschikken over andere klankeigenschappen, uiteenlopend van warme jazz/classic rock naar het schellere high-output werk voor heavy metal en dergelijke. Door gebruik te maken van verschillende schema's kan je een humbucker laten werken als een single coil, en omgekeerd. Dit maakt gebruik van coil splitting, oftewel het scheiden van humbuckerspoelen of het combineren van één spoel met een single coil. Laat je niet misleiden door het formaat. Er bestaan humbuckers in singlecoil formaat, of single coils in humbucker formaat (zoals de P90).

Naast deze en andere soorten passieve pickups, zijn er ook actieve pickups waarvan het signaal word opgeschoond en voorversterkt. Dit is erg zinnig bij langere kabels, en de goede eigenschappen (klank, sustain) worden exponentioneel verbeterd terwijl de slechte eigenschappen onderdrukt worden.

In iedere soort pickups bestaat er een variatie aan magneten. Twee veelgebruikte magneten zijn keramische magneten en de vrij recente alnico magneten.

Bedradingsschema's
Er zijn veel schema's op internet te vinden, de een duidelijker dan de andere. Indien van toepassing word hierin getoond hoe de pickups op een schakelaar worden aangesloten (drieweg, vijfweg) en hoe je potmeters aan kan sluiten om de tone (klankkleur) en het volume te regelen. Een toneknop laat het signaal wegvloeien via een condensator, de waarde van de condensator bepaalt welke frequenties worden onderdrukt.
Veel goede schema's zijn onder andere te vinden op de site van Seymour Duncan. Je hoeft je echter niet te beperken tot deze schema's. Als je wat meer ervaring hebt dan zul je je eigen ideeën hebben over hoe jij je gitaar wilt bedraden.

Waar te koop
Er worden regelmatig vragen gesteld over de beschikbaarheid van bepaalde onderdelen, vooral als je iets zoekt dat specialistischer is. Ik heb zelf goede ervaringen met winkels als Tonefactory, Guitarsupplies en Newtone Online (en nee, ik heb geen aandelen in deze winkels ) Het loont de moeite om zelf te beoordelen waarin deze en andere winkels onderscheidend zijn en welke de beste prijs en service biedt.

Shielding/Aarding
Iedere draad in je gitaar, inclusief de snaren, fungeren als potentiële ontvangers voor de overal aanwezige elektromagnetische invloeden van buitenaf. Dit wil je zoveel mogelijk voorkomen. Meestal zijn alle onderdelen geaard op één potmeter (steraarde), vanwaar een aardedraad loopt naar de input. Minstens net zo belangrijk is om je bekabeling goed af te schermen. Shielding is een laag geleidend materiaal, dat met de aarde is verbonden. Veelal aluminiumfolie of -tape, of varianten van koper. Elektromagnetische straling volgt altijd de weg van de minste weerstand. Humbuckers hebben geshielde bedrading waar een kale aardedraad langs loopt. Je elektronica holte wil je ook van zoveel mogelijk kanten afgeschermd hebben. Wat je wil bereiken is een zogenoemde kooi van Faraday. Belangrijk is dat de shielding met de aarde is verbonden. Dit gebeurt vrijwel automatisch zodra je een potmeter inbouwt. In veel schema's word aanbevolen om de potmeters onderling te aarden. Bij goede shielding is dit wellicht redundant, hoewel het vrijwel geen kwaad kan. Het is misschien wel aan te raden om ground loops te herkennen en te voorkomen.

Solderen
Dit onderwerp komt hierin niet aan bod. Er zijn verscheidene technieken denkbaar, en daarnaast is dit een vaardigheid die alleen maar aan te leren is door er zelf ervaring mee op te doen.


Ik hoop dat iedereen dit voorzetje kan waarderen. Als er kritische opmerkingen zijn of relevante aanvullingen, stuur mij die dan svp als privébericht of plaats ze hier. Ik zeg niet dat ik veel verstand heb van de genoemde onderwerpen (maar wel ervaring) dus verbeteringen zijn welkom. Ik heb met opzet de onderdelen getackled die het vaakst voorbijkomen of waarover ikzelf in het begin de meeste vragen had.