Toonladders en Akkoorden - Deel IV

[gorgasm]

idd
mineur spelen over een majeur akkoord het kan, maar dan moet je wel al redelijk weten wat je doet.
als je E jengenlt en daar ff Bmaj of Emaj of Amaj toonladder gaat over spelen zal dat wel lukken

[Maiden Michiel]

Thanks, ik dacht al zoiets nadat ik had zitten jammen.

Ik mis trouwens in het toonladderverhaal uitleg over de kwintencirkel.

[Jeroensnake]

De tonen van C# mineur klinken anders prima bij E majeur.
En afhankelijk van de gekozen akkoorden zullen F# en G# mineur
er misschien ook lekker bij klinken.

Of ging het puur om ladders die bij de E beginnen ... ?

[-=JEROEN=-]

Hangt inderdaad af van hoe je dit bekijkt.

Over een E (maj) akkoord kan je E ionisch, E lydisch en E mixolydisch spelen. Over Em kan je E dorisch, E frygisch en E eolisch spelen. Er is echter nog veel mogelijk, maar dan heet het geen modus meer.

En de kwintencirkel gebruik ik zelden. Eigenlijk alleen als ik de juiste benamingen voor de intervallen wil weten (G# of Ab) en die ken ik uit mn hoofd.

[-=JEROEN=-]

Ik kan mn berichten niet meer aanpassen en ik heb juist nu nogal veel toe te voegen. Het meeste heb ik behandeld in topics gestart door andere, dus ik wou hier het één en ander uitwerken voor jullie, maar dat gaat dus niet zoals ik zou willen, dus doe ik het maar even zo:

Dit zijn de berichten die ik aldaar plaatste, allemaal over modus, dus doe er je voordeel mee:

De fout die veelal gemaakt wordt (ook hierboven al weer 2 keer) is dat men denkt dat a-b-c-d-e-f-g hetzelfde is als c-d-e-f-g-a-b, wat dus volstrekte lariekoek is, als je het hebt over modus.

A eolisch = a b c d e f g = 1 2 b3 4 5 b6 b7
C ionisch = c d e f g a b = 1 2 3 4 5 6 7

Zoals je ziet, hebben beide ladders bijna net zo veel verschillen als overeenkomsten (kwa intervallen). Bij modus gaat het dus niet om de namen van de tonen, maar om hun functie. De ene c is de andere niet!

Het duidelijkst wordt het wanneer je modus gaat horen/herkennen:

ionisch - klinkt het meest majeur
dorisch - klinkt als mineur met een majeur eind (mineur blues)
frygisch - klinkt spaans
lydisch - klinkt dromerig, spannend, mysterieus
mixolydisch - klinkt als majeur met een mineur eind (majeur blues)
aeolisch - klinkt het meest mineur
lokrisch - klinkt nergens naar, hahaha

Hoe kan je dit horen? Speel een C akkoord en speel daarover de C majeur toonladder, dit klinkt ionisch. Speel een E akkoord (of E-F, of Em-F) en daarover een C majeur ladder (eigenlijk dus E frygisch), dit klinkt al snel spaans. En zo verder.

Soms helpt het om het akkoord zo aan te passen dat het karakter van de modus wordt versterkt. Dm6/9 (x5345x) zal uitnodigen om D dorisch te spelen. Fmaj9#11 versterkt het lydische karakter (Fmaj7 kan ook, maar is minder uitgesproken).

Als je dus een kerktoonladder op zich hoort, is het best lastig om te herkennen om welke modus het gaat. Hoor je de desbetreffende ladder tegenover een akkoord (of een grondtoon) dat wordt de modus al een stuk duidelijker:

http://www.musictheory.halifax.ns.ca/23modes.html

Hier hoor je eerst de ladders afzonderlijk, en daarna de modi in praktijk, maar nog steeds met weinig referentie. Speel er zelf een akkoord bij en het wordt je hopelijk duidelijker:
E-flat lydian: speel een Ebmaj7 bijv
F dorian: speel een Fm7 bijv
enz...

Hier een voorbeeld hoe lydisch klinkt:
http://www.youtube.com/watch?v=vjadWQwTG_I

Ik heb ooit een site gevonden die er een beetje vreemd uitzag, maar met te gekken audiovoorbeelden per modus. Maar ik ben de link kwijt en kan hem niet terugvinden in google. Misschien zelf maar eens iets in elkaar knutselen, of meer goede youtube voorbeelden verzamelen.


Deze vond ik ook wel erg leerzaam:
http://www.petethomas.co.uk/jazz-modes.html
Vooral dat stuk over Keycentre. Al is dit misschien meer iets voor jazz mensen.

Edit:

Ook nog een leuke truuk om iedere modus goed te horen: Speel een open snaar en op je andere snaren speel je een ladder. Dus je speelt bijv de lage E-snaar open en daarover speel je de C majeur ladder, samen klinkt dit frygisch, E-open met D majeur ladder klinkt dorisch, enz.

bron



met als toevoeging:

Juist, hij gebruikt dezelfde 'truuk' als ik eerder ook al noemde: speel één snaar open en speel daar overheen de tonen van de ladder. Op deze manier hoor je de verschillende intervallen en dus de modus die je daarmee creëert.

De G majeur ladder over een A bastoon klinkt dorisch, omdat je de intervallen speelt die karakteristiek zijn voor het dorische geluid: 1 2 b3 4 5 6 b7

bron

Heeft alles te maken met functie.

Als je een b speelt over een F akkoord, dan is die b een #4.

Speel je diezelfde b over een C akkoord dat is het een 7.

De functie van de tonen bepaalt dus de modus.

1 2 3 #4 5 6 7 = lydisch
1 2 3 4 5 6 b7 = mixolydisch

Ongeacht welke tonen!

En dat hoor je ook! Een toon klinkt niet frygisch, een b2 (kleine secunde) wel.

bron

Ieder modus heeft z'n eigen interval verhouding, leer die uit je hoofd en je weet iedere modus zeer eenvoudig te herkennen. Veel hoef je niet uit je hoofd te leren, de modi schelen maar weinig van elkaar.

D ionisch = 1 2 3 4 5 6 7 = d e fis g a b cis

Bekijk dit vanaf g, welke intervallen krijg je dan:

g a b cis d e fis = 1 2 3 #4 5 6 7 = lydisch

Hier de intervallen van iedere modus op een rijtje, met de verschillen vetgedrukt:

Ionisch = 1 2 3 4 5 6 7 = majeur
Lydisch = 1 2 3 #4 5 6 7
Mixolydisch = 1 2 3 4 5 6 b7

Eolisch = 1 2 b3 4 5 b6 b7 = mineur
Dorisch = 1 2 b3 4 5 6 b7
Frygisch = 1 b2 b3 4 5 b6 b7
Locrisch = 1 b2 b3 4 b5 b6 b7

Locrisch is eigenlijk noch mineur noch majeur maar lijkt het meest op mineur.

Er zijn andere methodes, maar deze vind ik het snelst en eenvoudigst.

En nog even ter verduidelijking, als je D majeur speelt over een G akkoord, speel je geen D majeur, maar G lydisch. Je speelt dezelfde tonen, maar alle tonen hebben een totaal andere functie. Zoals EC zo prachtig verwoorde: Het zelfde elftal met de keeper in de spits zal heel anders voetballen...

bron

Ik ben het weer eens totaal niet met je eens, mania.

Over Am F E kan je prima harm.mineur spelen, klinkt juist fantastisch die gis over Am, lekker spaans. Uiteraard kan je meerdere ladders gebruiken, alles kan. Of een ander het ook mooi vindt is wat anders. Dat jij gis over Am niet mooi vindt dat kan, maar dat wil niet zeggen dat het niet mag ofzo.

En de c hoeft echt niet persee de belanrijkste toon te zijn. De modus is juist makkelijker te herkennen aan alles behalve de grondtoon. Dorisch herken je aan de grote 6, mixolydisch aan de kleine 7, lydisch aan de #4, en ga zo maar door.

bron

In jouw verhaal lees ik eigenlijk 3 vragen:

1) moet ik alle tonen weten te vinden op heel mn hals
2) moet ik alle modi uit mn hoofd leren
3) hoe en waar speel ik welke ladder

Antwoord:

1) nee, alleen de hele tonen volstaan, maar als zelfs dat je te veel is, leer dan de tonen op fret 0 (open snaren) en fret 5 of 7, de rest kan je dan daar aan refereren.

2) ja en nee, want je hoeft niet de hele modus uit je hoofd te leren, maar slechts de verschillen met de majeur (ionische) ladder. Lydisch en mixolydisch schelen bijv maar 1 toon (lydisch=#4, mixolydisch=b7).

3) zodra je antwoord 1 en 2 volledig begrijpt, kan je hier eigenlijk zelf antwoord op geven. Maar om je toch nog een handje te helpen, adviseer ik om alle 7 modi in 1 standaard figuur te leren spelen. Het handigst vind ik om met de pentatonische mineur ladder te beginnen en die aan te vullen tot dorisch, frygisch en eolisch.

Je begint dus met deze figuur:
http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=1

en vult die dan aan tot:
http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=1
let ook op welke intervallen je toevoegd, soms is het namelijk handiger om de functie van de toon te weten ipv de naam

http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=1
hier staat een A#, dat moet natuurlijk een Bb (bes) zijn, omdat het de b2 is (verlaagde of kleine secunde)

http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=1
ook wel bekend als A mineur (eolisch vind ik beter!)

Als je dus C# dorisch wil spelen, dan begin je met C# pent.min (9e positie) en vult deze aan met de 2 (grote secunde) en 6 (grote sext) om er zo dorsich van te maken (je ziet dat dit handiger is dan met al die kruizen te gaan zitten klooien)

Lydisch en mixolydisch vind ik handiger om die meteen vanuit de majeur (ionische) ladder te bekijken:

http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=1

Gezien vanaf de A-snaar, zo ben ik ooit met majeur begonnen en die zit er nog steeds het beste in, maar voor dit voorbeeld bekijken we em vanaf de E snaar:
http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=1

Om daar lydisch van te maken, verander je één toon (4 wordt #4):
http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=1

Of je verandert een andere toon (7 wordt b7) en je hebt mixolydisch:
http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=1

Snap je het nog een beetje?

Goed, als je dit allemaal onder de knie en achter de rug hebt, kan je deze dingen ook horizontaal gaan leren spelen:
http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=4

en dan aanvullen tot alle 3 de mineur modi (dor,fry,eol) en de 3 majeur modi kan je op dezelfde manier spelen, want A pent.min ≈ C pent.maj:
http://www.all-guitar-chords.com/gui...t&t=0&choice=4

Dit is behoorlijk wat info, dus neem er je tijd voor, laat het rustig op je inwerken

bron

[tom123]

Hey,

ik was ook een beetje met kerktoonladders bezig.
ik wou even wat uitzoeken maar ik kwam er niet helemaal aan uit.

Ik wou kijken in welke ladder de solo van whiskey in the jar staat, van metellica.

ik wou het aan de akkoorden uitzoeken.
maar ik kwam er niet aan uit.

Kan iemand mij helpen.

de begeleiding onder de solo is

D
F
A#

ik ging er vanuit dat het in mineur staat.
dus ik keek welke noten er in de akkoorden zaten.

Maar daar krijg ik geen ladder uit.
dan zijn er wat noten die vringen zeg maar, een A en een A# die kunnen bv nooit in 1 ladder zitten.

kan iemand mij dit uitleggen hoe ik er achter kan komen in welke toonladder
dit nummer staat.

ik weet dat je het ook aan de solo zelf kan zien maar zo wil ik het niet leren.
want als ik zelf een nummer ga schrijven moet ik ook weten welke ladder ik moet gebruiken. en dan kan ik het niet aan de solo zien want die is er dan nog niet.

[-=JEROEN=-]

Ik denk dat je je beter eerst wat meer in de basis theorie kan verdiepen voor je aan modus begint.

Als je toch een snel antwoord op je vraag wil, stel ik voor dat je een nieuw onderwerp aanmaakt en daar je vraag nog eens stelt.

[tom123]

ik ging kijken of ik toonladders en akkoorden deel 1 kan vinden.
maar ik vondt het niet.

[-=JEROEN=-]

http://www.gitaarnet.nl/forum/forumdisplay.php?f=20

Staat bovenaan het forum

Belangrijk: Mijn Lessen: Toonladders, (barré) akkoorden, harmonieleer en meer
-=JEROEN=-

[Maiou Jazz]

Jeroen, allereerst hulde! Heel fijn dat dit soort theorie gewoon toegankelijk is op een forum en je legt het allemaal heel duidelijk uit.
Echter kwam ik bij de D Dorische toonladder er maar niet uit.

Je zegt dat we moeten beginnen vanaf de D wat resulteert in:
d e f g a b c
waarbij de terts en septiem mollen zijn. Maar de terts is een F en de mol daarvan is een E, maar de secunde is ook een E... net zoals de mol van een C een B is, maar dat is al de sext, dus wat snap ik hier niet?

Alvast bedankt voor je reactie!