Javaca's mini-project: Kleine Voboam

Inmiddels ben ik bijna twee jaar klaar met de opleiding in België. In de tussentijd is er veel gebeurd, maar helaas weinig op het gebied van historische instrumenten.

M'n handen jeuken dus om weer eens ergens aan te beginnen. Het kleine-gitaartjes topic was dus een mooi excuus...

De afgelopen maanden heb ik niet stilgezeten, maar het moest een beetje van start zijn voor het hier te posten...

Ik heb er voor gekozen aan een kleine barokgitaar te beginnen.
Op de site van het National Music Museum South Dakota staan goede foto's van een instrument van Alexandre Voboam uit 1670. De leden van de Voboam familie waren de bekendste bouwers van barokgitaren in het 17e-eeuwse Parijs.

http://orgs.usd.edu/nmm/PluckedStrin...portraitLG.jpg

Een vrij goed uitgangspunt, aangezien de maten van alle Voboamgitaren te vinden zijn in een tabel in Florance Gétreau's "Recent Research about the Voboam Family and their Guitars".
Heb de foto van de body op ware grootte af laten drukken en ben begonnen met het tracen en uittekenen van de klankkastcontour.

http://orgs.usd.edu/nmm/PluckedStrin...tarfrontLG.jpg http://i18.photobucket.com/albums/b1...ing1-Model.jpg

Het uitzoeken gebeurde gewoon met een passer, potlood en lineaal. Cad is erg handig om het te controleren.

Van alle verkregen maten heb ik twee derde genomen, hiermee kom ik tot een mensuur van zo'n 44 cm. Dit komt overeen met de het kleine gedeelte van de dubbelnek van Alexandre le Jeune Voboam.

http://www.lutesandguitars.co.uk/images/dblgkhm.jpg

He he, eindelijk weer eens een project van jou volgen. Dat is goed nieuws. Ik ben benieuwd.

Ps. wordt de bedenker van de kleine gitaren wedstrijd uitgesloten van deelname?:B

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Hedge

Ps. wordt de bedenker van de kleine gitaren wedstrijd uitgesloten van deelname?:B

---

Dat lijkt me niet toch? :dontgeti:



Het uittekenen van de kop
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08239.jpg

Zoals altijd is het weer een zootje op m'n werktafel.
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08236.jpg

M'n vrouw vraagt zich nog altijd af hoe ik zo'n chaos beheers...:soinnocent:

Om er een extra uitdaging aan te geven heb ik er voor gekozen de rug in duigen te maken. Hoewel dit vooral bekend is van Italiaanse barokgitaren werd dit ook veelvuldig in Frankrijk toegepast.
Anders dan vaak aangenomen is er ook van de Voboamfamilie een gitaar met gebogen rug overgeleverd, deze bevindt zich tegenwoordig in Genève. Helaas kon ik hier geen foto's van vinden.

Natuurlijk geen barokgitaar zonder een perkamenten rozet...

http://orgs.usd.edu/nmm/PluckedStrin...itarroseLG.jpg

Dit is het origineel uit de 1670. Ik heb er voor gekozen deze als uitgangspunt te nemen voor een eigen ontwerp.

http://i18.photobucket.com/albums/b1...ozet-Model.jpg

Omdat perkament van goede kwaliteit moeilijk te verkrijgen, duur, en lastig te verwerken is, neem ik hier stevig papier voor.

Na het uittekenen is het meters maken...

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/IMAG0002.jpg
De onderkant is klaar (foto met telefoon)

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/IMAG0003.jpg

Eigenlijk is het niet meer dan een bouwplaat, alles uithakken en in elkaar lijmen...

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07564.jpg

De prutswerkjes van Javaca zijn terug! :crazyhappy:
Na die rozetjes van die luitjes dacht ik dat het niet erger kon, maar dat hij zich aan een dergelijke rozet zou wagen had ik eerlijkgezegd niet verwacht.
Dit wordt weer een heerlijk topic!

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07566.jpg
Zo begint het ergens op te lijken.

En klaar...
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07574.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07570.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07572.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07576.jpg

En zoals het er ongeveer in de gitaar uit komt te zien...
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07578.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07583.jpg

Tijd voor een goede kop koffie verkeerd...
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07598.jpg

hoppa, zeer mooi.
Hier ben ik heel benieuwd naar...


s.

ik word gek.
hoe krijg je het voor elkaar.
ge-wel-dig.
lekker nuchter, dit kunstwerk in een kopje delfsblauw met lepeltje.
diepe buiging..

dit is geen gitaarbouw meer, dit lijkt wel origami;) nee hoor met alle respect, wat moet jij een geduldig mens zijn, ik zou helemaal gek worden van dat gefriemel, dit word weer een prachtig project, waar ik weer met veel bewondering naar ga kijken.

"Eigenlijk is het niet meer dan een bouwplaat, alles uithakken en in elkaar lijmen..."

da's wel het understatement van het jaar

man, man, man ...

Ongelofelijk :ok:
Het lijkt wel een tafereel uit een sprookje.

http://www.youtube.com/watch?v=UPphDSc6ZEE


zodan!
respect hoor, en idd wat barno zegt. wat een understatement.

keep up the good work!

Ik ga denk ik maar op lijndansen of een kookcursus volgen... :seriousf:

Heel mooi. :ok:

:crazyhappy::crazyhappy: WOW!

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Javaca

Tijd voor een goede kop koffie verkeerd...
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC07598.jpg
[/CENTER]

---

Onvoorstelbaar mooi! Wat een oog voor detail (en dan heb ik het niet alleen over het chocolaatje bij dat kopje koffie ;) )

wat enorm mooi! heb ik veel respect voor.barokker (barocker) kan bijna niet...)

Geweldig! Ik heb me altijd afgevraagd hoe in hemelsnaam die oude instrumentenbouwers dat voor elkaar hebben gekregen, en nu vraag ik me nog harder af hoe ze dat in hemelsnaam voor elkaar hebben gekregen!

Met welk gereedschap "hak" je het papier uit?

Schitterend werk Javaca - RESPECT :ok:

Wat ik me afvraag is hoe je ervoor zorgt dat dat papier niet beschadigd als het in de gitaar is aangebracht. Wordt het nog met één of ander middel geïmpregneerd o.i.d.?

Ik was zo geïntimideerd dat ik me de vraag van 'broodjekaas' niet eens heb gesteld, maar het vraagt inderdaad om een beetje uitleg: gereedschap, werkwijze, ...

Als handige harry zie ik mezelf al wel bezig met mesje en perforator, maar dan nog, een beetje meer uitleg is hier wel op z'n plaats.




s.

als je per ongeluk een plectrum in het klankgat laat vallen kan hij wel akelig klem komen te zitten ;) man wat prachtig. Dit is detailwerk op zn best!

dit is inderdaad vawerk!
mooi gedaan man, heb me inderdaad ook altijd achterin mn hoofd afgevraagd hoe ze zoiets maakte maar nu word alles een stuk helderder :)

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door barno

da's wel het understatement van het jaar

---

Tsja, een understatement kun je natuurlijk beter eind December maken dan begin Januari... ;)

Neem van mij aan dat het geen understatement is. Het is echt niets meer dan een bouwplaatje van een binnenstebuiten gekeerde bruidstaart. Het goed voegen van een bovenblad is moeilijker, maar daar roept niemand over.

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Broodjekaas

Geweldig! Ik heb me altijd afgevraagd hoe in hemelsnaam die oude instrumentenbouwers dat voor elkaar hebben gekregen, en nu vraag ik me nog harder af hoe ze dat in hemelsnaam voor elkaar hebben gekregen!

Met welk gereedschap "hak" je het papier uit?

---

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door stijnkenens

Ik was zo geïntimideerd dat ik me de vraag van 'broodjekaas' niet eens heb gesteld, maar het vraagt inderdaad om een beetje uitleg: gereedschap, werkwijze, ...

Als handige harry zie ik mezelf al wel bezig met mesje en perforator, maar dan nog, een beetje meer uitleg is hier wel op z'n plaats.

---

De dingen die ik er voor gebruik zijn in het kort:

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08252.jpg
-Een set geprepareerde holpijpjes
-Snijlineaal
-Scalpel
-Snijpasser
-Naald
-Houten en/of kleine hamer.
-Kopshouten snijplank

Verder nog een paar papierklemmetjes voor het lijmen waar vingers te kort komen en en rol papiertape om de laagjes aan de snijplank te plakken. De holpijpjes zijn los gekocht, varieërend in doorsnede van 2 tot 12mm en per maat zo'n 3 stuks. Deze krijgen allemaal een ronde langs de slijp- en wetstenen.
De eerste blijft gewoon rond, wordt alleen aangescherpt, aangezien de vouw die er vanuit de fabriek in zit veel te stomp is voor papier.
De tweede wordt voor een kwart ingeslepen, dit geeft een vorm die geschikt is voor het maken van de 'bloempjes' aan de uiteinden van de originele rozet.
De derde wordt voor de helft afgeslepen, zodat je feitelijk een halfronde guts overhoudt. Deze wordt verreweg het meest gebruikt.

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08255.jpg

In de toekomst wil ik ook nog een set die voor 3/4e weggeslepen is. Handig voor bijvoorbeeld golfjes.
De gaatjes van 1mm en kleiner zijn gemaakt met vlak geslepen spijkers (staal) en naalden.

Hierna is het gewoon laag voor laag uitsteken en op elkaar plakken. De grote cirkels doe ik met de snijpasser, nadat de kleine gaatjes er in zitten. Om de holpijpjes bij het hakken te sparen gebruik ik hierbij een kopshouten snijplank als ondergrond, de snede zakt er wel in, maar wordt minder snel bot dan bij een normale snijplank. Achteraf even wat warm water er overheen, en de gaatjes sluiten zich weer.

Het meeste werk zit eigenlijk in de voorbereiding. Het ontwerpen is iets waarop je je -binnen de traditionele grenzen- volledig in uit kan leven. Zo gingen de renaissance en barokbouwers in het ontwerp vaak uit van nummerologische factoren. Het vierkant, pentagram, en de davidsster. Het is erg leuk om deze factoren terug te vinden, en er een eigen draai aan te geven, zonder dat het potsierlijk wordt. Het gebruik van goud en tierlantijnen kan leuk zijn en iets toevoegen, hoewel ik het persoonlijk al snel te veel vindt. (Denk bijvoorbeeld aan de inrichting van woonwagens en woonkamers in 'volksbuurten'.) Al gingen de barokbouwers er vaak zo ver over dat het niet extravagant genoeg kan zijn. Van de Hamburgse bouwer Tielke staat in het MIM een viola da gamba. Waarschijnlijk had hij bij het bouwen hiervan een rustig dagje, aangezien deze enkel een ivoren nek, staartstuk en dunne ivoren inleg tussen de houten ribben heeft. Normaal leek het er meer op dat hij hout in ivoor inlegde...
Van Voboam zijn er gitaren overgeleverd met inleg in schildpad, goud, tin, parelmoer en ivoor. Het meest idiote exemplaar bestaat uit het volledige schild van een schildpad, wat omgebouwd is tot gitaar. Compleet met een bronzen schildpaddenkop, en -poten.

http://i18.photobucket.com/albums/b1...M000015031.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...M000019130.jpg http://i18.photobucket.com/albums/b1...M000019131.jpg http://i18.photobucket.com/albums/b1...M000019132.jpg
http://i18.photobucket.com/albums/b1...M000019134.jpg

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Ike57

Wat ik me afvraag is hoe je ervoor zorgt dat dat papier niet beschadigd als het in de gitaar is aangebracht. Wordt het nog met één of ander middel geïmpregneerd o.i.d.?

---

In het werkboek van een oud-leerling van de school in Belgie las ik over papiervernis. Ik heb wat experimentjes gedaan met diverse soorten vernis, maar kreeg enkel mottige doorweekte resultaten.
Tijdens het werken dek ik het bovenblad met een stuk sheet af. Het bovenblad is bij deze gitaren iets wat er als laatste op gaat.
Grootste nadeel is dat je na het sluiten van het instrument er ook echt niet meer in kunt...

misschien epoxy om het papier af tewerken?

verders ziet het er zeer knap uit!

Ik heb me werkelijk nog nooit met dit soort instrumenten beziggehouden. Toch eens even gezocht en het blijkt heel erg als een gitaar te klinken!
Deze bijvoorbeeld.
Ik zat meteen mee te spelen :blast:
(ik vond ook een aantal mensen die kennelijk een grafstemming bij het spelen van dit soort muziek gepaster vinden :seriousf: )

Lijkt me eigenlijk gewoon een gitaar zonder dikke E-snaar? En 'n halfje lager gestemd in het voorbeeld.

Hebben de dikkere snaren een hoger oktaaf erbij, zoals op een 12-snarige? Of meen ik alleen maar zoiets te horen?

Javaca, bedankt voor de uitgebreide uitleg.

Groot respect!

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door Pirate

misschien epoxy om het papier af tewerken?

verders ziet het er zeer knap uit!

---

Aan epoxy kleven nogal wat nadelen.
-Het maakt de rozet een stuk zwaarder.
-Het is van zichzelf meestal sterk gelig
-Het bestond 300 jaar geleden nog niet. Nu zul je zeggen "boeiend", maar ik probeer bij dit soort instrumenten zo veel mogelijk aan oude technieken en materialen vast te houden. Zo gebruik ik bijvoorbeeld warme beenderlijm voor het assembleren van het instrument en shellac voor de afwerking. Je installeert ook geen moderne V12 in een T-Ford, of een set actieve EMG's in een '52 Fender.

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door aaronstonebeat

Ik heb me werkelijk nog nooit met dit soort instrumenten beziggehouden. Toch eens even gezocht en het blijkt heel erg als een gitaar te klinken!
Deze bijvoorbeeld.
Ik zat meteen mee te spelen :blast:
(ik vond ook een aantal mensen die kennelijk een grafstemming bij het spelen van dit soort muziek gepaster vinden :seriousf: )

Lijkt me eigenlijk gewoon een gitaar zonder dikke E-snaar? En 'n halfje lager gestemd in het voorbeeld.

Hebben de dikkere snaren een hoger oktaaf erbij, zoals op een 12-snarige? Of meen ik alleen maar zoiets te horen?

---

Er zijn verscchillende stemmingen voor de barokgitaar. Het zijn allemaal dubbele snaren, sommige unisono gestemd, andere geoctaveerd. Meestal worden de lage koren (A en D) een ctaaf hoger gestemd, waardoor de G de laagste snaar wordt.
http://upload.wikimedia.org/wikipedi...ccord_sanz.pngSanz
http://upload.wikimedia.org/wikipedi...d_de_visee.pngVisee
http://upload.wikimedia.org/wikipedi...montesardo.pngMontesardo

Over dit onderwerp zijn boeken vol te schrijven. Want stemmingen verschilden van streek tot streek en tijd tot tijd. http://www.monicahall.co.uk/pdf/Stringing.pdf

Tsja, die grafstemming is wat veel mensen weerhoudt naar oude muziek te luisteren. Veel spelers, bouwers en luisteraars nemen zichzelf veel te serieus. Ik lach me nog altijd krom om de gezichten als je bijvoorbeeld stairway to heaven op een oud instrument speelt...
Ook leuk: La Folia - Savall

en hoe staat het ermee Jan?

Citaat:

---

Oorspronkelijk geplaatst door ernieman

en hoe staat het ermee Jan?

---

Ben helaas nog maar weinig verder gekomen.
Heb de binnenmal uitgetekend op plexiglas, maar dan heb je het ook wel gehad.
Owja, en ergens rond de kerst wat duigjes en zijkanten gezaagd op de cirkelzaag bij een vriend van me.

De afgelopen maand was nogal intensief. Tijd is een belangrijk, maar zeer schaars ingrediënt van het bouwen.
Drukte op m'n werk, ivm de namm. Doordeweeks ben ik van 7.00-19.30u van huis. Dan schiet er weinig tijd over.
De weekenden zitten ook vaak vol. Twee weken geleden bijvoorbeeld met een paar vrienden naar de Hasard Cheratte geweest. Erg gaaf, maar wel weer een zondag weg.

Een half uurtje tussendoor bouwen is ook niet van toepassing. Dan heb ik net m'n werkbank leeg (nog steeds geen goed atelier), ben amper gestart en kan dan weer op gaan ruimen.

M'n handen jeuken om verder te gaan en andere projecten te starten (Gerle/Maler luit, stradivari mandoline, colascione, danelectro), maar het ontbreekt gewoon aan tijd.

Weet dus nog niet of het gaat lukken de gitaar voor de meeting af te krijgen.

Maar hoe is het met jouw projecten? Dacht dat jij op een ligfiets de wereld onveilig ging maken? Is die theorbe nog af gekomen?

Eindelijk weer aan de gang!
Tijd is helaas een schaars en moeilijk te verkrijgen onderdeel van de gitaar...

Vandaag begonnen met de segmentenmal.

Heb net de plexiglas mallen voor het kopje en de contour uitgezaagd.
Foto's volgen...

:) ik kijk vol verwachting uit

nice leuk om te zien dat je er weer mee verder gaat.

Ik kan helaas met mijn gitaar nog niet verder omdat ik t geld voor t hout nog niet heb :(

Ik was dit bouwverslag een beetje uit het oog verloren, mooi om te zien dat je weer verder gaat.

Misschien heb je iets aan deze link http://www.gianlucaceccarini.com/rosePizzicoEng.htm

Mooie rozetten op die site.
M'n handen jeuken om die strad gitaar en mandoline te bouwen.

Zoals beloofd wat foto's van het werk gisteren.

Eerst de plexiglas contourmal uitgezaagd.
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08514.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08516.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08518.jpg

Een handig hulpje bij het zagen; je figuurzaagplankje op een balk bevestigd. Altijd op de goede hoogte. :)
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08519.jpg

Ook meteen maar een kopmalletje gemaakt.
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08523.jpg

De contourmal afgetekend op de basisplaat.
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08526.jpg

Het wordt echt een klein opdondertje, de onderbreedte is zo'n 17,6 cm, de lengte van het corpus ongeveer 31...
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08527.jpg

Zagen, zagen,
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08528.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08529.jpg

Na het zagen meteen de randen netjes haaks gevijld.
De blokjes in de taille bewaar ik, hiermee kunnen de zijkanten straks mooi aangedrukt worden.

Nog wat tijd om een rozetmalletje te maken.
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08531.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08532.jpg

En tijd om de segmenten af te tekenen en uit te gaan zagen. De nieuwe uitdaging voor vandaag. Wil ze uitgezaagd en een eind op weg naar voltooiing hebben.

als de electriciteit uitvalt in de benelux is javaca de enige die lekker blijft doorbouwen... ziet er super uit hoe je dat allemaal doet

Nou, m'n hok wordt dan wel heel donker en koud hoor. ;)

Het is 13u tijd voor een broodje en update.

De segmenten afgetekend. Eerst doorprikken, dan inkrassen en tekenen.
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08533.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08535.jpg

Na ongeveer anderhalf uur zagen houd je dan dit over:
http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08536.jpg

http://i18.photobucket.com/albums/b1...i/DSC08537.jpg

Nu is het tijd om te gaan vijlen, vlakje voor vlakje.
Een meditatief werkje. Gelukkig heb ik de luisterboeken van Harry Potter op m'n Ipod staan.:cheerup:

Dit is weer erg leuk om te volgen. Het is idd erg gaaf dat je zo weinig electriek gereedschap gebruikt. Vakmanschap boven alles.

lekker handwerk werkt mediterend :)

en een luisterboek werkt ook heel goed mee, let wel op dat je niet in slaap valt ;)