Welkom op het GitaarNet.
  • 6 Frets vlakken

    Een voorwaarde voor een goede afstelling van een gitaar is dat de frets goed uitgelijnd zijn qua hoogte. Er mag niet 1 fret hoger of lager zijn dan een ander. Is dat wel het geval dan moet je de snaren namelijk noodgedwongen hoger zetten dan nodig zou zijn als ze perfect even hoog waren. En dat moet om een (te grote) rammel te voorkomen op de fret voor de te hoge fret dan wel op te lage fret.

    En dan krijg je dus niet de voor jou beste afstelling, maar het beste resultaat bij deze frets. De frets dicteren zo jouw spelplezier.

    Eerst nog even over rammel oftewel fretbuzz en de holling van de toets:

    De toets van een gitaarhals heeft een bepaalde holling nodig. Dat komt omdat de bespeelde snaar een bolle vorm aanneemt, en die heeft dus die ruimte nodig. Als een hals te recht staat hoor je teveel fretbuzz  rond de eerste 5 frets en als ie te hol staat krijg je teveel fretbuzz boven de 12e fret. Je kunt hier: www.donhofstee.nl/?Hals een prima uitleg hiervan vinden, met dank aan onze collega Don Hofstee van muziekhuis Westerhaven in Groningen.  In het ideale geval hoor je overal op de hals dezelfde hoeveelheid fretbuzz. Fretbuzz oftewel fretrammel in goed nederlands is de mate waarin de snaar op de volgende fret aanloopt. De gewenste hoeveelheid fretbuzz is een kwestie van smaak en is dus afhankelijk van je eigen wensen. Een metalgitarist vind het niet snel te veel ,omdat het toch wegvalt in de oversturing en de meeste jazzgitaristen willen het liefst zo weinig mogelijk ,omdat ze clean spelen.

     

    Waar we het nu over hebben is dus de situatie dat een of een aantal frets minder hoog zijn dan de rest, en dat dus de fretbuzz op een plek veel meer is dan ergens anders. Dat kan door een te hoge fret, maar dat kan natuurlijk ook komen door slijtage. Als je heel gelijkmatig over je hele toets speelt zullen de frets ook gelijkmatig slijten en merk je in de regel niet zo snel dat je frets gevlakt moeten worden. Ik persoonlijk knijp bijvoorbeeld het D-majeur akkoord altijd wat te hard in en dat kun je in mijn frets dan ook snel terugzien: de snaar van staal slijt telkens iets van het fretje af dat gemaakt is van een legering van koper en nickel.  Soms ontstaat dan de situatie dat bepaalde frets te laag worden.

    Als er dus op een hals op 1 bepaalde plek veel meer fretbuzz is dan normaal, en je halsholling is ok dan is de kans groot dat je gitaar gevlakt moet worden. Vlakken is een klus die volgens ons niet door alle gitaarfabrieken wordt gedaan. Veel klanten van ons lopen met een nieuwe gitaar of bas regelrecht naar ons om 'm te laten vlakken voordat ze erop gaan spelen. Wat we soms aan fretwerk van fabrieksgitaren langs zien komen kan vaak gewoon niet goed afgesteld worden. Soms moet je dan wel even wachten tot een gitaar ook de kans heeft gehad uit te werken, en dat is een derde reden waarom een gitaar gevlakt moet worden: een gitaarhals is meestal gemaakt van hout, en hout heeft de neiging tot 'werken'. Als een hals zijn balans nog moet zoeken doet ie dat meestal in het eerste half jaar tot jaar van zijn bestaan. Een enkele keer zien we dat halzen later nog gaan warpen zoals dat heet, maar dat komt minder vaak voor. Als een hals nou gemaakt is van redelijk vers gekapt hout, wat geforceerd in ovens snel gedroogd wordt en wordt ie dan ook nog lekker dun gemaakt dan loop je de grootste kans op kromtrekken. Dat kromtrekken is iets wat je als het niet al te erg is goed uit de frets kunt vlakken.

    Er zijn muzikanten die een vlakklus zelf doen. Op het internet zijn er wel wat handleidingen te vinden (bijvoorbeeld hier: www.rinzesgitaarweb.nl/frets.html) maar over het algemeen zullen de meeste mensen zo'n klus overlaten aan iemand die dat elke week doet. Bij het vlakken moet je bedenken dat eerst de frets gelijk worden gemaakt (bijvoorbeeld met een vijl) waarna ze dus plat worden.  Je hebt een fretvijl met de juiste diameter nodig om de ronding weer op de frets te maken. Hierna worden de frets geschuurd en gepolijst, waarna de gitaar kan worden afgesteld op de afstelling die je wenst. 

    Hoe dat vlakken te werk gaat en wat er zoal bij komt kijken komt de volgende keer aan de beurt.

    groet,

     

    Ferdinand & Jacco

     

Back to top