Theorie toonladder

[dimitri]

Hoi,
Ik heb hier al veel kunnen lezen over toonladders ed, maar nog steeds is me de obouw niet geheel duidelijk.
Is er iemand die dit hier even kan uitleggen? Zodat ik en waarschijnlijk ook nog anderen kunnen gaan improviseren.
graag had ik dus wat meer uitleg gehad over de opbouw van een toonladder,maar verder ook over de scale formule, bv bij d dorisch: d=1 e=2 f=b3 g=4 a=5 b=6 c=b7.
Als laatste had ik ook nog graag wat te weten gekomen over welke soorten noten het gaat in een ladder bv c majeurladder, c= root, d=9th ... hoe werkt dit?
met vriendelijke groeten

Dimitri

[B~Rock]

Het beste zou je een boekje over algemene muziektheorie kunnen aanschaffen. Maar als je het over de westerse(standaard) toonladder hebt, zit het ongeveer als volgt:

Ik ga in deze beschrijving uit van een toonladder in C, en ik ga er van uit dat je weet welke noten je waar kunt vinden op je gitaar.

De toonladder in C heeft de volgende noten:

C-D-E-F-G-A-B (en dan het volgende octaaf)

Op je gitaar kun je 12 toonsoorten vinden, nl:

A-A#-B-C-C# etc.

(Uiteraard kun je voor A# ook B mol noteren.)

Verder zijn er verschillende intervallen te benoemen. Een interval is de naam voor de afstand tussen 2 noten. Binnen de genoemde toonladder worden de volgende benamingen gehanteerd:

prime (de grondtoon, 1)secunde (2) terts (3), quart (4), quint (5), sext (6), septiem (7) en octaaf (8).

Zo is in de bovenstaande toonladder bijvoorbeeld de terts de E en de quart de F (allemaal dus ten opzichte van de grondtoon C).

Uit deze toonladder kun je vervolgens akkoorden opbouwen. Standaard akkoorden kun je afleiden door een noot uit de ladder te kiezen en er vervolgens de 2 opvolgende tertsen aan toe te voegen. Neem bijvoorbeeld de D, en voeg hier de F en A aan toe. Voila: een D mineur.

In de toonladder hierboven kom je op de volgende akkoorden:

C-Dm-Em-F-G-Am-Bdim en dan kom je weer op C.

Mocht je nog verder willen gaan dan kun je de akkoorden uitbreiden met nog een terst erbovenop. Bij bij G: G+B+D+F= G 7. Zo kom je dus op de septiem(7) akkoorden uit. None (9) akkoorden bestaan uit 5 tertsen enz.

Dan komen we op de modi. Bij de genoemde stappen (akkoorden) horen verschillende klankleuren. Je gebruikt steeds dezeflde noten van de toonladder, echter omdat je ze speelt ten opzichte van verschillende grondtonen (akkoorden) krijgt het geheel dat je hoort steeds een andere feel.

Speel de genoemde toonladder maar een eerst over een C-akkoord en daarna een tijdje over een F en dan over een Dmin. Je zult gaan horen wat het verschil is.

In dit voorbeeld vind je de volgende modi:

C=Ionisch
D=Dorisch (Floydiaans)
E=Phrygrisch
F=Lydisch (te horen in bijv "Flying in a blue dream van Satch")
G=Mixolydisch
A=Aeolisch
B=Lokrisch

Al het hierboven geschrevene geldt mutatis mutandis voor alle grondtonen (beginnoot van een ladder). Zo heb je bij een toonsoort G de volgende noten:

G-A-B-C-D-E-F# etc.

en de volgende akkoorden: G-Am-Bm-C-D-Em-Fdim etc.

de modi kun je er nu neem ik aan zelf wel bij verzinnen.

Als je nu wil gaan improviseren is het dus zaak dat je op basis van de akkoorden uitzoekt in welke toonsoort iets staat (na verloop van tijd kun je dit gewoon op je gehoor en hoef je er niet eens meer bij na te denken), om vervolgens met de juiste toonladder aan de slag te gaan.

Niet alle nummers staan in een bepaalde toonladder, maar hoe dat werkt mag je zelf een keer gaan uitzoeken.

Probeer maar eens aan de slag te gaan met de volgende progressies:

C-Am-F-G

C#min-E-B

Em(9)-A7

Als je echt goed wil improviseren train dan ook je gehoor goed. Een simpele manier is om te beginnen met uitzoeken welke akkoorden er horen bij een liedje dat je kent (liefst eerst eenvoudige nummers). Daarnaast kun je specifiek gaan oefenen op bijvoorbeeld het herkennen van intervallen. Een goed gehoor is een van de belangrijkste dingen voor een muzikant en na gedegen training zul je merken dat een hoop dingen welhaast vanzelf gaan. Verder raad ik aan om eens op internet te zoeken op bijvoorbeeld het onderwerp toonladders etc.


Succes!

[-=JEROEN=-]

nog een kleine aanvulling aan de duidelijke uitleg van B~Rock:

http://www.gitaarnet.nl/forum/showthread.php?p=953126#post953126

iets uitgebreider:

http://nl.wikipedia.org/wiki/Interval_(muziek)

je vraag over de 9th:
1 2 3 4 5 6 7
Cmaj: c d e f g a b
8 9 10 11 12 13 14
na de 7 herhaalt de hele toonladder zich, dus de 9 is hetzelfde als de 2 alleen een oktaaf hoger... als je dus D/9 (add9) ziet staan, dan bedoelen ze dus de 1e 3e 5e en 9e toon van de D toonladder (d fis a e)... een D9 is eigenlijk een D7 met een 9, maar wordt gemakshalve D9 genoemd, zonder 7 noem je het dus een add(ed) 9 (toegevoegde 9)



tot slot, hier nog een uitleg over hoe je akkoorden (progressies) maakt van deze toonladders:

http://www.jazzguitar.be/jazz_guitar_chord_theory.html