FAQ voor ohmage / aansluitvragen ??

[FNaRK]

Ik zit me af te vragen:
zou het niet handig zijn om een FAQ aan te maken voor alle Ohmage-gerelateerde vragen ?
Het aansluiten van verschillende speakers en cabinetten met allerlei verschillende ohmages schijnt voor iedereen nogal een probleem te zijn, komen ook vaak tegenstrijdige antwoorden op.
Misschien een idee om het hele verhaal plus alle combinaties en "do's and dont's" in een FAQ vast te leggen ?
Wellicht ook een verzameling releavante links ?

Wie offert zich op ?

[FNaRK]

Wiring a 4 X 12 Speaker cabinet : http://colomar.com/Shavano/4x12wiring.html

Speaker Wiring Info
http://www.usspeaker.com/speaker%20wiring-1.htm

Marshall 1960 Cabinet Wiring
http://www.cohrs.ca/guitar/1960cab.html

[AART]

ik ben voor, is idd wel handig, word idd veel gevraagd en zal veel isstanden voorkomen.

[Negative K3 fan]

probleem is dat er veel over is geschreven met veel websites en dat het elkaar vaak tegenspreekt (over meer en minder impedantie en dat soort geouwehoer).

[PeeVee]

Het enige dat je hoeft te weten is dat je bij het in serie zetten van speakers de impedanties bij elkaar op mag tellen.

Dus b.v. twee speakers van 8 Ohm in serie levert 16 Ohm totaal.
Het in serie zetten van speakers doe je door ze "kop aan staart" aan te sluiten, dus de min van een speaker aan de plus van de volgende speaker etc. Als het goed is houd je aan de twee "buitenste" speakers aan één kant een plus, en aan één kant een min over, kan niet missen.

Bij het parallel schakelen van speakers kun je in ieder geval altijd stellen dat de "samengestelde impedantie" zeker kleiner is dan de kleinste van het stel maar beter om gewoon de formule te hanteren.

1/Z1 + 1/RZ + 1/Zn = 1/Ztotaal

Eerst makkelijk voorbeeld, twee speakers van 8 Ohm:

1/8 + 1/8 = 1/Ztotaal oftwel 2/8 = 1/4
Kortom, de vervangingsimpedantie is 4 Ohm

Bij speakers van gelijke impedantie die je allemaal parallel zet mag je ook de impedantie van één zo'n speaker (in het voorbeeld: 8 Ohm) delen door het aantal speakers dat je parallel zet (in het voorbeeld 2). Voorbeeld: 4 speakers van 16 Ohm parallel geeft 16 / 4 = 4 Ohm.

Je moet een beetje met breuken kunnen rekenen (groep 8 lagere school geloof ik) en dan kom je er wel uit. Even freaken met een 16 Ohm, een 8 Ohm en een 4 Ohm speaker parallel:

1/4 + 1/8 + 1/16 = 1/Ztotaal

Truukje is nu om alles om te vormen naar "zestienden":

4/16 + 2/16 + 1/16 = 7/16

Impedantie is dus 16/7 = 2,29 Ohm (afgerond)

Je kunt ook serie-parallel combinaties maken, maar die zijn heel gemakkelijk te bereken door de combinatie eerst even apart te berekenen. Voorbeeld: je hebt in totaal 4 speakers van 16 Ohm. Speaker 1 en 2 zet je in serie, dat wordt dus 32 Ohm. Speaker 3 en 4 zet je parallel, dat wordt dus 8 Ohm. Die twee setjes kun je dan weer in serie zetten (dus gewoon optellen); 32 + 8 = 40 Ohm of je kunt ze parallel zetten (formule): 1/32 + 1/8 = 1/32 + 4/32 = 5/32, totaal 32/5 = 6,4.

Simpel duh?!... Geen faq nodig, gewoon even je best doen en dan kun je het zelf voor alle mogelijke exotische schakelingen... Dan nu nog even een vervolgje want er komt toch nog wat meer bij kijken, nl. de vermogens verdeling over de speakers. Bij gelijke speakers heb je daar geen last van, dan pakken ze allemaal evenveel (vermits je een "symetrische" schakeling maakt, b.v. allemaal parallel, allemaal seriëel, of 2 setjes seriëel en dat weer parallel). Bij speakers met verschillende impedantie heb je daar wel "last" van.

Houd er bij serie en parallel schakelingen met speakers van verschillende impedanties dus rekening mee dat de vermogens dissipatie kan verschillen. Simpel voorbeeldje met een speaker van 8 Ohm en een speaker van 4 Ohm in serie (nounounounou?!?!... juist... 12 Ohm totaal).

Bij een SERIE schakeling is de STROOM die door de "serie" loopt overal gelijk maar zal de spanning die over een component uit de serieschakeling afhankelijk zijn van de weerstand (impedantie moet je zien als een weerstand maar dan frequentie afhankelijk) van de speaker. Hiervoor geldt de wet van Ohm: V/I = R (ookwel V = I x R of I = V/R).

Stel dat er 1 A loopt door de serie, dan zal er over de 8 Ohm speaker (I * R) = 1 x 8 = 8V vallen en over de 4 Ohm speaker 1 x 4 = 4 Volt. Aangezien de stroom gelijk is in beide speakers, zal de 8 Ohm speaker meer vermogen dissiperen (8W; P = V x I) dan de 4 Ohm speaker (4W).

In een PARALLEL schakeling is de SPANNING die op de componenten staat overel gelijk maar wordt juist de stroom verdeeld. Stel dat er 6V op de parallel schaling staat, dan zal de stroom door de 8 Ohm speaker (V/R = 6 / 8) 0,75 A zijn. De stroom door de 4 Ohm speaker zal 6/4 = 1,5 A zijn. Je ziet dus dat in de parallel schakeling juist de speaker met de laatste impedantie het meeste vermogen pakt; de 4 Ohm speaker pakt 1,5 * 12 = 18W en de 8 Ohm speaker pakt 0,75 x 12 = 9W.

Je kunt hier mooi mee spelen, soms heb je wat lichtere speakers (b.v. 2 x 10") die je in combinatie met een vette 15" wilt gebruiken; zet je de twee 10" in serie (voor wat hogere impedantie) en dat zet je dan parallel met de grote speakert...

[Negative K3 fan]

peevee is al een heel eind bij het rechte eind, nu nog het verhaal over lager en hoger aansluiten bij buizen en transistor....

[hadv]

YES :-D
er staat al een heel stuk
en inderdaad nog wat over buizen en torren

laten controleren door 2 onafhankelijke electroneuten (bij voorkeur buiten dit zootje om :razz: :razz: )

& dan NOOIT meer vragen over beantwoorden : read the f***ing FAQ :lol:

[PeeVee]

peevee is al een heel eind bij het rechte eind, nu nog het verhaal over lager en hoger aansluiten bij buizen en transistor....

Te lage impedantie bij transistor amp is funest; gaat dan teveel stroom lopen en fikken de torren uit. Te hoog geeft gewoon een mismatch de versterker kan dan niet optimaal vermogen leveren (dus lagere stroom).

M.b.t. buizenversterkers zijn de geleerden het er nog niet over eens. Ik DACHT ook dat te lage impedantie niet OK was, maar aangezien Fender een tweede speakeruitgang gewoon parallel zetten met de mainspeaker lijkt het in ieder geval in de praktijk toch wel "proven technology" te zijn. Misschien omdat er in een buis gewoon niet meer stroom gaat lopen dan dat er gaat lopen... klinkt simpel (en dat is het wellicht ook) maar dat was volgens mij wel de bottom line. Te hoge impedantie zou rare hoge spanningspieken in OT geven wanneer hoogimpedantie speaker "terugveert" (inductieve werking), ook daar kan ik me wel iets bij voorstellen dus daar houd ik het even op, maar nodig b.v. Mathe of Nico (of wie zie maar geroepen voelt) van harte uit om hier even een wat beter gemotiveerd verhaal van te maken. Mijn voorkeur gaat overigens gewoon uit naar 1:1 match.

[PeeVee]

Oh, mag er in de FAQ ook komt te staan dat er niet zoiets is als "Ohmage" maar dat we spreken van (DC of gelijkspannings) weerstand of impedantie (AC of frequentie afhankelijke weerstand). Iedereen die dan nog vragen over "Ohmage" stelt moet een Euro in het potje doen en daar kopen we dan 1 x per jaar bier van tijdens Gitaarnet Treffen (bestaat zoiets?!).

[Frits van Mourik]

Laten we dan gelijk de termen "voltage", "amperage" en "wattage" in de de ban doen!
Ennehh.. eigenlijk geldt dat dan ook voor (luidspreker)"impedantie".
Tenzij je de minimale parallelcapaciteit van een spreekspoel wilt mee-
rekenen, zou je toch eigenlijk "reactantie" moeten zeggen? :razz:

groeten,

Frits

[Negative K3 fan]

Oh, mag er in de FAQ ook komt te staan dat er niet zoiets is als "Ohmage" maar dat we spreken van (DC of gelijkspannings) weerstand of impedantie (AC of frequentie afhankelijke weerstand). Iedereen die dan nog vragen over "Ohmage" stelt moet een Euro in het potje doen en daar kopen we dan 1 x per jaar bier van tijdens Gitaarnet Treffen (bestaat zoiets?!).

helemaal mee eens, dan mogen meteen amperage, wattage en voltage mee.

[pimmetje]

M.b.t. buizenversterkers zijn de geleerden het er nog niet over eens. Ik DACHT ook dat te lage impedantie niet OK was, maar aangezien Fender een tweede speakeruitgang gewoon parallel zetten met de mainspeaker lijkt het in ieder geval in de praktijk toch wel "proven technology" te zijn. Misschien omdat er in een buis gewoon niet meer stroom gaat lopen dan dat er gaat lopen... klinkt simpel (en dat is het wellicht ook) maar dat was volgens mij wel de bottom line. Te hoge impedantie zou rare hoge spanningspieken in OT geven wanneer hoogimpedantie speaker "terugveert" (inductieve werking), ook daar kan ik me wel iets bij voorstellen dus daar houd ik het even op, maar nodig b.v. Mathe of Nico (of wie zie maar geroepen voelt) van harte uit om hier even een wat beter gemotiveerd verhaal van te maken. Mijn voorkeur gaat overigens gewoon uit naar 1:1 match.

Ik was vrij bang voor die mismatch, maar dat is een beetje weggegaan doordat onze harmonikanist redelijk technisch onderlegd is en zei dat zo'n buizenbak beide kanten op goed wat kan hebben. Hij heeft 't ook direct getoond met een paar van zijn versterkers en verschillende speakers.

Ook toen ik m'n (toen vers nieuwe) hammond versterkertje wegbracht voor een kleine modificatie, vroeg ik meteen op welke impedantie ik 'm 't best kon laten draaien. Ik had 'm tot dan toe op een 8ohm aangesloten en dat werkte. De techneut die 'm had gemodificeerd (Anton van A-design) had 'm doorgemeten en vertelde me dat hij bij 8ohm efficienter werkte dan bij 4ohm en 16ohm... werkt echter op alledrie.

Ik begin de mensen die de theorie aanhangen van (max) 100% mismatch beide kanten uit meer en meer te geloven. Scheelt alvast een boel bij het proberen van andere speakertjes :D.

[FNaRK]

het gaat er al een beetje op lijken
misschien ook leuk om er wat voorbeelden bij te zetten, en dan vooral die altijd terugkerende vragen:
-ik heb cabinet X, kan die op versterker Y
-ik heb 2 cabinetten X en Y met verschillende ohmages, en een top met een regelbare ohmage blablabla


Als e.e.a een beetje compleet is lijkt het mij handig om het geheel een beetje leesbaar te groeperen, de overbodige reply's eruit en het tot FAQ te maken (dus bovenaan zetten)