afstellen moeilijker dan ik dacht........

[Bastijn]

ik heb via de site van Tjeerd ofzo ( http://members.ams.chello.nl/goude/afstelling.htm mijn bas geprobeert af te stellen, aangezien ik, als ik iets harder speel dan normaal, een ongelooflijke ratel krijg. Deze ben ik echter nog niet kwijt, ook al heb ik de trussrod iets losser gedraait. en ook het intoneren lukt me niet, als ik het zadeltje naar voren schuift raakt ie weer ontstemt, en telkens als ik denk dat mn 12de fret zuiver gaat klinken, staat de losse snaar weer vals. ik zie er weinig heil meer in, maar ik heb weinig zin om de gitaarboer 30 euro te dokken voor afstelling en intonatie.
volgens gerben speelt een goed afgestelde bas als een pakje boter. dat geloof ik graag, maar ik denk niet dat mijn nieuwe bas ooit goed afgesteld is, de fabrieksafstelling had een walgelijk hoge actie, die meteen naar beneden moest. ik heb er al het een en ander mee lopen kloten, maar met weinig resultaat...
wat moet ik doen???

[De Teng]

Over een week je bas naar Pauls' Bassmatters brengen en een goed pakje snaren kopen. 't Afstellen doet ie dan gratis... of je moet al ver uit de buurt wonen. ;)

[Bastijn]

goeie snaren heb ik, en nee, ik ga niet naar nijmegen om mn bas af te laten stellen. wel cool van m dat ie dat dan gratis doet trouwens.
ik hoopte eigenlijk op een tip ofzo, hoe jullie het vanaf het begin zouden aanpakken, en waar jullie zouden beginnen.
welke afstanden fret-snaar hanteren jullie, welke eenheiden in mm gebruiken jullie voor een lage actie, en dat soort gedoe.
toen ik trouwens mn trussrod een slag losser wilde draaien, zat ie eerst ongelooflijk vast, en daarna schoot opeens een kwartier op de klok naar links....grmbl.....
iemand moet me helpen, jullie stellen toch zelf ook jullie bassen af, en intoneren m toch ook zelf??

[Ruud]

Bij mij lukte het ook niet altijd hoor.. maar ik begin er steeds meer handigheid in te krijgen en het lukt me nu goed hoor.. nouja, hoogte verstellen en intoneren.. kwestie van veel geduld.. en probeer je zadels eerst eens effe op de oude plek terug te zetten (naar voor of naar achter, dus niet in hoogte).. en probeer het dan gewoon opnieuw.. vaak is het een kwestie van veel geduld en lang klooien, maar het zal steeds sneller gaan hoor.. ideaal werk voor voor de tv... dus...

Ik heb met mijn hals (die van mijn basjes dan) nog nooit problemen gehad...

[Gerben van Nazareth]

Daar zijn volgens mij wel topics voor.

Volgorde: eerst halskromming bepalen (beetje krom, maar miniem)
dan brugzadelhoogte zetten
en dan intoneren.

En tuurlijk: als je een brugzadeltje van voor naar achter schuift, of omhoog of naar beneden draait, dan verandert de stemming. Dat is heel normaal. Dus altijd eerst bijstemmen, en dan pas checken.

1 tip: wat meestal wordt vergeten, en wat niet automatisch goed is, is de hoogte van de topkam. Als die te hoog staat, zijn de eerste paar posities te zwaar en krijg je verder op de hals de ratels er niet meer uit. ALs de topkam te laag is, krijg je hem niet afgesteld.

Anthony Jackson heeft een andere methode: die zet de topkam iets hoger en vervolgens de hals helemaal kaarsrecht. Schijnt ook te werken.

Maar als je er niet uitkomt: BLIJF NIET KLOTEN en sloop niks aan je bas, laat het door iemand doen die het wel kan. Als je een afstelbeurt al te duur vindt, dan dan wil je niet weten wat het kost om een hals te repareren waarvan de halspen dwars door de toets is gebarsten omdat hij te strak is aangedraaid.

[De Teng]

Ik heb het laten doen de eerste keer bij Stand-By in Utrecht, hij was echt super goed gedaan. Vanuit daar kan ik wel wat kloten, maar om bij een poepscheve bas alles recht te doen -wat die van jou misschien ook inmiddels wel is- raak ik de weg ook kwijt.

[lcvanderhelm]

Check inderdaad eerst de topkam.Als je de snaren op de eerste fret induwd,moet de afstand van de snaar naar de tweede fret ongeveer gelijk zijn,met de afstand naar de eerste fret,wanneer je de snaar niet indrukt.De open snaar mag iets hoger[0,2tot0,4mm]maar zeker niet lager.Is dit O.K. stel dan de halscurve.Druk op de G snaar de eerste en de laatste fret in[leg de bas niet plat op je schoot maar houdt hem in speelstand]De snaar moet nu bij de 8ste fret ongeveer 1mm afstand hebben tot die fret en bij de andere frets minder.[heb je een capo gebruik die dan op de eerste fret].Stel dan de hoogte in.Duw bijv. de 12de fret in kijk naar de afstand tot de 13de fret[0,1tot0,2mm].Doedit bij alle snaren en ga hierna na of je geen rammeltjes hebt.Heb je een stemapparaat? zo niet leen deze en stem de snaren open .is de toon op de 12de fret hoger draai dan de zadel verder van de hals af.Lager? dichter naar de hals toe. Doe dit in kleine stapjes.Hierna kun je de 3de,5de,7de,15de etc. controleren.SIMPEL TOCH?[als je het vaker hebt gedaan]. KLeine rammeltjes zijn niet erg en 100 procent zuiver is helaas een utopie.

[Bastijn]

goed ik heb het dus volgens de bestaande theorien gedaan, echter had ik daar problemen mee, ik weet wel hoe het normaal moet.
tis aardig dat jullie tips geven, maar daar ging het niet om.
1. de trussrod klemde, en sloeg toen ineens een kwartier op de klok naar links. Dat is geen onoverkombaar probleem, maar ik durf er nu niet meer aan te komen. een goedkopere bas heb ik echter wel na lang sleutelen helemaal perfect weten af te stellen, maar bij deze laat ik de nek met rust, dat mag een pro gaan doen.
2. telkens als ik bij het intoneren de 12de fret zuiver had, was de open snaar weer ontstemt. toen ging ik de open snaar stemmen, en wat natuurlijk bleek, was de 12de fret weer ontstemt. oftewel, het schoot geen reet op. de 12de fret stond telkens iets van 10kh te laag. mijn e-snaar was echter wel perfect geintoneerd (???).

heeft iemand een oplossing voor dit laatste probleem (voor de hals ga ik langs een gitaarboer, ik oefen net zolang op budgetbassen totdat ik weet wat ik doe, maar mn main-bass moet ik gewoon NU keurig afgesteld hebben)

[John P]

Lijkt toch wel of je hals wat getordeerd is; je weet wel wat je aan het doen bent en je krijgt de E wel goed. Toch maar eens naar de gitaarboer, lijkt me; hier kun je waarschijnlijk zelf weinig aan doen. Je moet toch gitaarbouw hebben gedaan en speciale gereedschappen hebben, om dit te kunnen oplossen. :cry:

[niels_r]

Je moet als je een snaar intoneerd eerst de open snaar gewoon stemmen.
Dan kijk je of hij bij de 12e fret te hoog of te laag is.
Dan verplaats je het zadeltje iets.
Dan stem je de open snaar weer.
Dan kijk je of hij bij de 12e fret te hoog of te laag is.


Dat herhaal je totdat hij helemaal goed is.

Succes

[Ruud]

Hoe scheef je hals ook is, het intoneren moet dan toch wel lukken hoor... dus daar kun je best op oefenen.. en inderdaad.. het probleem dat je beschrijft, dat is dus gewoon een verkeerd geintoneerde bas... effe de theorie in bassie en adriaan taal... misschien draai je gewoon verkeerd omdat je de theorie niet snapt....


De 12e fret, dat is precies halverwege de snaarlengte (van topkam tot brug)... een halve snaar heeft dus precies dezelfde noot als een hele snaarlengte... (en dezelfde noot)..

Door aan je hals te draaien (trussrod draaien) onstaat er een buiging die tussen de 1e en 12e fret groter of kleiner is dan tussen de 12e brug (daar zit je body al gedeeltelijk dus dit deel is stijver)... door deze grotere buiging aan een kant komt je 12e fret niet meer precies int midden te zitten...waardoor je je bas dus kunt afstellen door aan de zadels te draaien (dus de 12e fret-brugafstand te vergroten of te verkleinen)...simpel..

Wanneer je de snaar op de losse snaar (nulde fret) goed stemt.. en hij op de 12e te hoog klinkt.. dan heb je de kant van de 12e fret tot de brug te kort (kortere snaar geeft hogere frequentie).. deze kant moet langer worden door je zadel naar achter te draaien..

Wanneer je snaar te laag klinkt op de 12e fret.. dan is de afstand brug-12efret te lang en moet je het zadel dus naar voren draaien (richting hals)..

Dit doe je voor elke snaar apart en je hals mag wel heel erg scheel zijn, wil je er niks van kunnen maken... dan moet je je echt gaan afvragen of de brug wel op de goede plek is gezet of dat je 12e fret wel de juiste is....

Oftewel: moraal van dit verhaal:
Je moet ook met een kromme hals nog wel redelijk kunnen intoneren...

[Bastijn]

Je moet als je een snaar intoneerd eerst de open snaar gewoon stemmen.
Dan kijk je of hij bij de 12e fret te hoog of te laag is.
Dan verplaats je het zadeltje iets.
Dan stem je de open snaar weer.
Dan kijk je of hij bij de 12e fret te hoog of te laag is.


Dat herhaal je totdat hij helemaal goed is.

Succes
kan jij lezen??? heb je mijn probleem begrepen?
ik stemde de open snaar, toen verschoof ik mn zadeltje naar aanleiding van de 12de fret, toen was mijn open snaar weer ontstemt. en dat proces herhaalde ik net zo vaak tot ik scheel keek.
het spijt me ik ben geirriteerd, je bedoelde het vast goed

@Ruud
bedankt, die achterliggende theorie maakt er in mn hoofd toch meer een geheel van. en ik ga zeker naar de gitaarboer, want deze mainbass heeft twee bands per week te verduren, en hij moet gewoon lekker spelen. maar ik ga echter net zo lang op mijn naamloze EB-0 kopie oefenen totdat ik de fijne kneepjes goed ken.

[Bastijn]

@BASSO:

basso we kunnen ook een 3de sticky-topic maken over afstellen en intoneren! in deze topic staat nu zo'n beetje alles wat je moet weten, zet het in een schematje en klaar is kees. das wel zo handig.

hier nog wat aanvullende afstel-theorie:


Fender® Basses -- Adjustments and Care
The following setup procedures and specifications for your Fender bass were derived using the strings, which come on the instruments as standard equipment from the factory. Note: If you plan to change string gauges, you may need to adjust the specs somewhat to compensate for the changes in string sizes. Modifications of the specifications may also be made, (within limited parameters) to adjust for your individual playing style or application (i.e. how hard you pick, finger, slap, pop, or fret the bass) Note: These are minimum specifications which are meant to guide you, and should not to be taken as hard and fast rules, as we realize that every player's subjective requirements may differ somewhat.

Necessary Tools

- Set of automotive feeler gauges (.002 - .025)
- 6" ruler (with 1/32" and 1/64" increments)
- Light machine oil ( 3-in-1, toy locomotive, or gun oil)
- Phillips screwdriver
- Electronic tuner
- Wire cutters
- Peg winder
- Polish and clothe
Strings

New bass strings can breathe new life into your bass. A lot of the thump and pop you expect from your bass starts right here. In order for strings to stay in tune well, they should be changed on a regular basis. Strings that have lost their integrity (worn where the string is pressed against the fret) or have become oxidized, rusty, and dirty will not return to pitch properly. To check if your strings need changing, run a finger underneath the string and feel for dirt, rust or flat spots. If you find any of these, you should change your strings.

Fender offers a variety of bass strings -- from the smooth, vintage sounding, pure nickel Original Bass 7150's, the pumpin' response of the Super Bass 7250's, to the bright, snappy performance of the Stainless Steel 7350's. There are choices of long scale, medium scale, or short scale; strings that are taperwound, and strings that are designed for either top loading or a string-through-the-body bridge designs. Whatever your need -- to fit your bass -- these strings will give you the jump-start you need.

Because of the amount of tension prevalent on the neck, it is advisable to replace and tune each new string before removing the next string. After the whole set is changed and tuned; make sure that you stretch your strings properly. This is done by holding the strings at the first fret and hooking your fingers under each string (one at a time) and then tugging lightly, moving your hand from the bridge to the neck. Re-tune and repeat this procedure several times.

Back to Top

Tuning Keys

Whether your bass has standard or vintage tuning keys; how you wind the strings onto the pegs is very important. First start by loading each string through the bridge and then loading it onto the appropriate key as follows:

Standard keys - You will want to pre-cut each string to achieve the proper length and the desired amount of winds. Pull the 4th string 3" past the 4th string tuning post and cut it (make sure when you are pulling the strings that you are pulling the string taut). Insert through the eyelet in the tuning key, allowing approximately 1/16" of the end to extend through the eyelet, then wind neatly in a downward pattern (carefully as to prevent overlapping of the strings). Pull the 3rd string 3 1//2" past the 3rd string tuning post and cut it. Now, repeat the winding procedure. Pull the 2nd string 3 1/2" past the 2nd string tuning post and cut it. Again, repeat the winding procedure. Pull the 1st string 3 1/2" past the 1st string tuning post and cut it. Finally, repeat the winding procedure one more time. Note: For 5-string basses follow the above procedures, cutting the 5th string 3" past the 5th tuning post.

Vintage keys - You will want to pre-cut each string to achieve the proper length and the desired amount of winds. Pull the 4th string 4" past the 4th string tuning post and cut it (make sure when you are pulling the strings that you are pulling the string taut). Insert into the center hole of the tuning key, bend and crimp to a 90° angle, and wind neatly in a downward pattern (carefully as to prevent overlapping of the strings). Pull the 3rd string 4 1/2" past the 3rd string tuning post and cut it. Now, repeat the winding procedure. Pull the 2nd string 4 1/2" past the 2nd string tuning post and cut it. Again, repeat the winding procedure. Pull the 1st string 4 1/2" past the 1st string tuning post and cut it. Finally, repeat the winding procedure one more time. Note: For 5-string basses follow the above procedure cutting the 5th string 3 1/2" past the 5th tuning post.

Intonation (Roughing it out)

You can pre-set the basic intonation of your bass by taking your tape measure and measuring from the inside of the nut to the center of the 12th fret (the wire, not the fingerboard). Double that measurement to find the scale length of your bass. Adjust the 1st string bridge saddle to this scale length, measuring from the inside of the nut to the center of the bridge saddle. Now, adjust the distance of the 2nd saddle back from the 1st saddle, using the gauge of the 2nd string as a measurement (Example: If the 2nd string is .060" you would move the 2nd string back .060" from the 1st saddle). Move the 3rd back from the 2nd saddle, using the gauge of the 3rd string as a measurement. The 4th in the same method (and 5th if you have a 5-string bass). Note: If you are using taperwound 4th string (and 5th if you have a 5-string bass) use the actual gauge of the string for your measurement-not the dimension of the tapered portion of the string.

Truss-Rod

Check your tuning. Install a capo at the 1st fret, depress the 4th string at the last fret. With a feeler gauge, check the gap between the bottom of the string and the top of the 8th fret -- see the specification chart below for the proper gap. Caution: Because of the amount of string tension placed on the neck (some basses also feature graphite reinforced necks, adding to the resistance present while the bass is tuned to pitch), it is advisable to loosen the strings prior to making any actual adjustment. After the adjustment is made retune the strings to pitch and recheck the gap with the feeler gauge.

Adjustment At Headstock (Allen wrench): If neck is too concave, (with the guitar in playing position, looking up the neck towards the keys) turn Truss-Rod nut counter clock-wise. Too convex-- clockwise.

Adjustment At Neck Joint (Phillips screwdriver or Allen wrench): If neck is too concave, turn Truss-Rod nut clock-wise. Too convex--Counter clockwise. Check your tuning, then check the gap with the feeler gauge. Note: In either case, if you meet excessive resistance or need for adjustment, or you're not comfortable with this adjustment, take your bass to your authorized Fender Service Center.

Neck Radius
7.25"
9.5" to 12"
15" to 17" Relief
.014"
.012"
.010"


Back to Top

Action

Players with a light touch can get away with lower action, others need higher action to avoid rattles. Check tuning. Using the 6" ruler, measure distance between bottom of strings and top of the 17th fret. Adjust bridge saddles to the height according to the chart, then re-tune. Experiment with the height until the desired sound and feel is achieved.

Neck Radius String Height
Bass Side Treble Side
7.25"
9.5" to 12"
15" to 17" 7/64"
6/64"
6/64" 6/64"
5/64"
5/64"


Shimming/Micro-Tilt Adjustment

Shimming is a procedure used to adjust the pitch of the neck in relation to the body. A shim is placed in the neck pocket, underneath the butt-end of the neck. On a few basses, a Micro-Tilt® adjustment is offered. It replaces the need for a shim by using a hex screw against a plate installed in the butt-end of the neck. The need to adjust the pitch (raising the butt-end of the neck in the pocket, thereby pitching the neck back) of the neck occurs in situations where the string height is high and the action adjustment is as low as the adjustment will allow.

To properly shim a neck, the neck needs to be removed from the neck pocket of the body. A shim approximately 1/4" wide x 1 3/4" long x .010" thick will raise the action approximately 1/32". For those basses with the Micro-Tilt adjustment, loosen the two neck screws on both sides of the adjustment access hole on the neckplate by at least 4 full turns. Tighten the hex screw with an 1/8" hex wrench approximately 1/4 turn to raise the action approximately 1/32". Retighten the neck screws when the adjustment is complete. The pitch of the neck on your bass has been preset at the factory and in most cases will not need to be adjusted. Note: If you feel you need this adjustment to be made and you're not comfortable with the procedure, take your bass to your authorized Fender Service Center.

Pickups

Setting pickups too high can cause a number of unusual occurrences. Depress strings at last fret. Using 6" ruler, measure the distance from the bottom of the 1st and 4th strings to top of the pole piece. Rule of thumb--distance should be greatest at the 4th string neck pickup and closest at the 1st string bridge position. Follow the measurement guidelines from the chart as starting points. The distance will vary according to the amount of magnetic pull of the pickup. Note: Larger gauges of strings need wider vibrational allowances. If you have a 5-string bass or are using a heavier gauge of string, your measurements will need to be increased accordingly.

Bass Side Treble Side
Vintage style 8/64" 6/64"
Noiseless™ Series 8/64" 6/64"
Standard "J" or "P" 7/64" 5/64"
Special Design Humbuckers 7/64" 5/64"


Intonation (Fine Tuning)

Final intonation adjustments should be made after all of the above have been finished. Set the pickup selector in the middle, volume and tone controls to the max. Check tuning. Compare each string at the 12th fret harmonic to fretted note. If sharp, lengthen string by adjusting the saddle back. If flat, shorten string by moving the saddle forward. Remember basses are tempered instruments, retune, play and make further adjustments as needed.

Additional Hints

There are a couple of additional things that you can do to optimize your tuning stability that have more to do with playing and tuning habits. Each time that you go to play your bass, before you do your final tuning, play for a few minutes to allow the strings to warm-up. Metal expands when warm and contracts when cool. After you have played a few riffs, done a few slaps and pops, you can then do your final tuning. Remember that with most tuning keys it's desirable to tune up to pitch. However, with locking tuners go past the note, and tune down to pitch. Finally, wipe strings, neck, and bridge with a lint free clothe after playing. When transporting or storing your bass, even for short periods, avoid leaving it anyplace you wouldn't feel comfortable yourself.




Elke keer als er een setje snaren met een andere spanning of dikte gebruikt wordt moet de gitaar opnieuw afgesteld worden. Het is dus handig om voor een vast type snaren te kiezen. Verder is het uiterst belangrijk dat de gitaar nauwkeurig gestemd is voordat er met de afstelling begonnen wordt.

Omdat de verschillende afstelmogelijkheden elkaar op de een of andere manier beïnvloeden is het belangrijk om de verschillende stappen van het afstellen in de juiste volgorde te doen.

Ik hanteer altijd deze volgorde:

afstellen van de halspen
snaarhoogte bij de topkam afstellen
snaarhoogte bij de brug afstellen
pickup hoogte afstellen
intoneren
Afstellen van de halspen
Om een gitaar licht bespeelbaar te maken moeten de snaren zo dicht mogelijk op de toets staan. De hals moet heel licht gebogen zijn om de uitslag van een trillende snaar te compenseren. Deze uitslag is het grootst in het midden van de snaar. Dus ongeveer ter hoogte van de 12e fret. Niet alleen de snaren spelen hierbij een rol maar ook de manier waarop je speelt. Hoe harder je de snaren aanslaat des te meer zullen de snaren uitslaan. Hierdoor zal de kromming van de hals ook wat groter moeten zijn om te voorkomen dat de snaren tegen de fretten resoneren. De ideale hals heeft van de topkam tot de negende fret een lichte kromming en is vanaf de negende tot de laatste fret recht. Het wijzigen van deze kromming gebeurt door het aandraaien dan wel losdraaien van de halspen. De halspen kan versteld worden door middel van een moer, inbusbout of schroef die zich aan de bovenkant of de onderkant van de hals bevindt. Dit is bij de diverse gitaren verschillend zoals onderstaande foto's laten zien.

Links de halspen bij de kop en rechts de halspen aan de kant van de body.

Eerst wordt de kromming van de hals gemeten. Op de eerste positie wordt een capo geplaatst terwijl de snaar bij de 17e fret ingedrukt wordt gehouden.
Met een voelermaatje wordt nu de afstand gemeten van tussen de bovenkant van de 7e fret en de onderkant van de snaar.




De afstand hangt af van het soort gitaar en de stijl van spelen. Over het algemeen hanteer ik de volgende waarden:

akoestische gitaar: 0.25 mm
elektrische gitaar: 0.20 mm
basgitaar: 0.35 mm
Als de metingen ongeveer overeenkomen met deze waarden hoeft er niets veranderd te worden. Uitgangspunt is altijd: niet wijzigen als het niet perse nodig is.

Is de afwijking dermate groot dat er gewijzigd moet worden ga dan als volgt te werk:

Haal eerst de spanning van de snaren.
Gebruik een goed passende sleutel om de halspen te verstellen. Veel fabrikanten leveren een passende sleutel bij.


Als de ruimte bij de 7e fret te groot is draai je de halspen vaster, dus naar rechts. Hierdoor krijgt de hals "backbow" waardoor de snaren lager komen te staan. Geef nooit meer dan 1/6 slag tegelijk (tien minuten op de klok). Na het geven van een slag moet de hals de tijd krijgen om zich te zetten. Het is verstandig om een paar uur te wachten alvorens verder te gaan met de volgende slag. Als je erg veel kracht moet zetten stop dan. Het risico dat de halspen breekt is dan te groot.
Als de ruimte bij de 7e fret te klein is draai je de halspen losser. De hals wordt hierdoor holler waardoor de snaren hoger komen te staan.
Breng de snaren weer op de juiste spanning door de gitaar correct te stemmen.
Meet nogmaals de afstand tussen onderkant snaar en de zevende terwijl je de snaar weer bij de 1e en 17e fret ingedrukt houdt.
Snaarhoogte bij de topkam
De snaarhoogte bij de topkam kan verlaagd worden door wat van de onderkant weg te schuren. Het verhogen kan door de ruimte onder de topkam op te vullen. Om de afzonderlijke snaren van hoogte te veranderen moeten de inkepingen waar de snaren in rusten aangepast worden. Dit zijn lastige klusjes. Vooral als de topkam gelijmd is en de lak van de hals over de zijkant van de topkam gespoten is. In dat soort gevallen is het raadzaam de hulp van een vakman in te roepen. Een juiste snaarhoogte bij de topkam is wel erg belangrijk omdat het de gitaar licht bespeelbaar maakt in de lagere posities. Bij een te hoge topkam moeten de snaren hard ingedrukt worden met als gevolg dat de noten in de lage posities vals (iets te hoog) klinken. De snaarhoogte bij de topkam wordt gemeten door met een voelermaatje de afstand tussen de bovenkant van de eerste fret en de onderkant van de snaar te meten.





Ik hou daarbij de volgende waarden aan:

Elektrische gitaar. Snaarhoogte bij de topkam
Lage E snaar: 0,60 mm
A snaar: 0,60 mm
D snaar: 0,45 mm
G snaar: 0,45 mm
B snaar 0,30 mm
Hoge E snaar 0,30 mm

Elektrisch bas. Snaarhoogte bij de topkam.
B snaar 0,95 mm
E snaar 0,85 mm
A snaar 0,75 mm
D snaar 0,60 mm
G snaar 0,60 mm


Snaarhoogte bij de brug.
Om de snaarhoogte te verstellen wordt de brug omhoog of omlaag gedraaid.




Met een voelermaatje wordt de afstand tussen de onderkant van de snaar en de bovenkant van de fret gemeten. Afhankelijk van de specificaties die de fabrikant opgeeft kan dit de 12e, de 14e of de 17e fret zijn.




Ik ga gemiddeld van de volgende waarden uit:

Gemeten bij de 12e fret bij de lage E-snaar bij de hoge E-snaar
akoestische gitaren: 2,4 mm 1,6 mm
elektrische gitaren: 2,0 mm 1,2 mm



Gemeten bij de 12e fret E/B-snaar G-snaar
elektrische bas 4-snaar: 2,4 mm 2,0 mm
elektrische bas 5-snaar: 2,6 mm 2,0 mm

Deze waarden zijn voor mij uitgangspunt bij het afstellen. Daarna stel ik, spelend op de gitaar, de snaarhoogte steeds lager totdat ik hoor dat de fretten ergens gaan aanlopen.





Pickup hoogte afstellen
Als pickups te dicht bij de snaren staan kunnen geluidsvervorming en intonatieproblemen optreden. Bovendien kunnen de pickups door hun magnetisch veld de trilling van de snaren beperken met verlies aan sustain als gevolg. Als de pickup verder van de snaren staat verminderd het volume. Het is mogelijk om de verhouding tussen de pickups onderling af te stellen, maar je kunt ook spelen met de hoogte van de pickup om bv meer hoge tonen te verkrijgen door ze aan de kant van de hoge E snaar hoger te zetten dan aan de kant van de lage E snaar. Bij pickups met instelbare pole-pieces kun je elke snaar afzonderlijk instellen. Het is handig om te beginnen met de pole-pieces helemaal teruggedraaid/ingedraaid. De opgegeven afstanden van de pickups zijn slechts richtlijnen. Het hangt van je eigen smaak af hoe je de pickups verder fijnstelt.

De pickup hoogte wordt altijd gemeten met de snaar in de hoogste postie ingedrukt. Met een voelermaatje wordt de afstand tussen pickup en de onderkant van de snaar gemeten.





Gibson geeft op voor zijn gitaren

Hals pickup Brug pickup
2,4 mm 1,6 mm

Fender geeft op:


lage E snaar hoge E snaar
Vintage Types 2,4 mm 2,0 mm
Standard 2,0 mm 1,6 mm
Humbuckers 1,6 mm 1,6 mm
Bas Standard & Vintage 3,0 mm 2,4 mm
Bas 5-string 2,8 mm 2,0 mm

Door middel van stelschroeven is de pickup hoogte te verstellen.





Intoneren
Het intoneren kun je op gehoor doen of met behulp van een goed stemapparaatje. Het gaat erom dat de toonhoogte van een losse snaar precies 1 octaaf hoger klinkt als deze in de 12e positie gespeeld wordt. Op gehoor speel je een flageolet in de 12e positie en daarna met de snaar ingedrukt op de 12e positie. Als de toon lager klinkt moet je het desbetreffende zadeltje meer naar voren (richting van de hals) draaien. Klinkt de toon hoger draai je het zadeltje meer naar achteren.

[bassopotmus]

niet slecht, als ik wat meer itjd heb ga ik er eens voor zitten

[Gerben van Nazareth]

Hartstikke mooi verhaal, ik heb het niet gelezen maar daar gaat het niet om.

Bastijn, jullie zitten nu wel ruzie te maken om niks.

Je verwijt anderen dat ze niet lezen, maar dat doe je zelf ook niet. No offence.... Wat jij ondanks herhaaldelijke uitleg niet begrijpt, is het volgende. Zodra je een brugzadeltje verschuift, ontstemt natuurlijk de snaar. Logisch. Dus die moet je eerst bijstemmen, voordat je weer gaat draaien. Stond ook in mijn vorige post. Dan is de snaar weer zuiver, de flagiolet ook, en PAS DAN kun je weer opnieuw de 12e fret met de opensnaar gaan vergelijken.

Voorbeeld.
snaar = (bijv) G. Flageolet 12e fret dus ook G precies goed op stemapparaat. 12 fret noot = te laag. Dus: je draait zadeltje een stukje richting hals.

En verdomd, nu is de open G-snaar te hoog. Rara hoe komt dat? je hebt de mensuur ingekort! Dus issie weer vals. Oplossing: eerst bijstemmen, en dan pas vergelijken. Na een paar keer moet het echt goedkomen. Snappez vous? Veel succes en niet zo ongeduldig tegen de andere lieve forummers!

Als dat niet lukt dan heb je een aardstraal onder je huis en kun je 2 dingen doen: ofwel je verhuist, ofwel je moet de afscherming van je bas aanpassen zodat hij ook paranormale krachten afweert. Jomanda leverde vroeger het materiaal daarvoor, maar ze is uit die business gestapt. Ik heb nog een paar setjes liggen à € 350,-, als je geïnteresseerd bent...

[Gerben van Nazareth]

Nog wat: bijstemmen hoeft niet eens. Gooi je stemapparaat aan de kant en vertrouw op je oren. De meeste stemapparaten maken er sowieso een zootje van, de strobe-tuners daargelaten. Maak met je vingertop een flageolet op de 12e fret en druk hem heel zachtjes precies recht bovenop de fret. Natuurlijk met je bas in de versterker zodat je het goed hoort. Als je de toon hoort veranderen van hoogte, is de intonatie niet goed. Bijstellen dus. Dan maakt het geen ruk uit of de snaar nu wel of niet precies hoog genoeg gestemd staat.

Nog een methode: stem twee naastelkaargelegen snaren PRECIES gelijkzwevend (bijv D 5e fret flageolet, G 7e fret flageolet).

Nu ga je de G intoneren. Of de D goed geintoneerd staat dat maakt niet uit want je gebruikt (de boventoon van) een open snaar. Het maakt WEL uit of de snaren goed staan gestemd TEN OPZICHTE VAN ELKAAR. Je laat de D-flageolet op de 5e fret doorklinken, en grijpt op je bas de D op de 19e fret. Let op dat je de Dsnaar niet afdempt, en dat je de G-snaar niet opdrukt. Ook die tonen moeten precies gelijkzwevend zijn., zo niet: brug afstellen. Maar, beste Bastijn, lees dit goed. Zodra je aan de brug hebt gedraaid, eerst deze beide snaren ten opzichte van elkaar weer bijstemmen, en dan pas weer vergelijken. Mama kijk, zonder stemapparaat!

[Ruud]

Ik heb dus totaal geen stemgehoor..

enne @ Bastijn.... als je je gitaar toch naar de gitaarboer brengt.. dan kun je nu nog mooi oefenen met intoneren en afstellen... als ie eenmaal goed staat durf je het ook niet meer... :D

[Gerben van Nazareth]

Ik heb dus totaal geen stemgehoor..

Gelul.

Iedereen heeft een stemgehoor en het is bijzonder verstandig dat te leren gebruiken.

Als je muziek maakt heb je (hoop ik) oren aan je kop en kun je DUS horen of iets vals is of niet. Punt. Je moet alleen gericht, kritisch en nauwkeurig leren luisteren, dat is alles. En blijven luisteren!

Voorbeeld van Meester Gerben. Als je een bas stemt met de flageolettentruc (snaar flageolet op 5e fret, bovenliggende snaar op 7e) dan krijg je 2 dezelfde tonen. Zijn die niet precies gelijk, is een van de snaren dus vals. Je hoort een jengelend geluid. Draai aan een stemknop en je hoort het jengelen van tempo veranderen. Draai net zolang tot het jengelen steeds langzamer en langzamer wordt, en uiteindelijk stilstaat. De truc is: BLIJF LUISTEREN! Niet die snaar aanslaan en dan mara gedachteloos gaan draaien. Veel van mijn basleerlingen doen dat, terwijl ze zeggen dat ze het niet horen. En laat die tonen uitklinken, sla ze desnoods opniew aan. Niet draaien als je niks hoort. Je maakt mij echt niet wijs dat je 'gewoon geen stemgehoor' hebt. Iedereen die een instrument bespeelt kan luisteren. Mijn ervaring is dat de mensen die niets anders kunnen dan zich verschuilen achter een stembakje, ook in een band veel minder goed horen. Bijvoorbeeld of de gitarist vals is, de zanger te laag, de drummer te hard, de toetsenist een fout akkoord. Leren luisteren is de basis van het leren muziek maken, en je instrument kunnen stemmen is het allereerste begin daarvan.

AMEN

Wist je dat de kiestoon van een ouwerwetse vaste telefoon een A is? Handig als niemand een stembakje bij zich heeft. Stem je D snaar op de 7e fret flageolet met de kiestoon en klaar ben je!

En Johann Sebastian Bach wist van al zijn kinderen op het moment dat ze nog in de wieg lagen, op wat voor toon ze gingen janken als je ze een hengst gaf. Ook handig als het clavecimbel even bij de garage staat voor een APK en nieuwe knipperlichten...

[Bastijn]

niet voor niks qas mijn geduld op, en niet voor niks bood ik daar mijn excuses voor aan.
gerben, neem alsjeblieft van mij aan dat mijn g-snaar bij de twaalfde fret constant 10kh vals stond, hoe vaak ik het ook op dé manier probeerde (dé manier die jullie mij ook vaak hebben aangeraad, maar die dus bij mij niet werkte), en daaaaaaarom werd ik een beetje ongeduldig, en als jullie mij dan nog drie keer vertellen hoe ik het moet doen, en niet erop in gaan als ik probeer uit te leggen dat dat niet werkt, dan verlies ik mijn vriendelijkheid.

goed geen woord hier meer over, het was een misverstand.
ik neem morgen contact op met een gitaarboer, ik kan wel eeuwig blijven klooien, maar mijn bas dient te spelen als een pakje boter.

[Bastijn]

Ik heb dus totaal geen stemgehoor..

enne @ Bastijn.... als je je gitaar toch naar de gitaarboer brengt.. dan kun je nu nog mooi oefenen met intoneren en afstellen... als ie eenmaal goed staat durf je het ook niet meer... :D

en nog ff gauw de trussrod breken en daarmee de kosten verhogen met zo'n 100 euro...... :-D nee dank je ik oefen wel lekker met intoneren op mn koreaantje.

[Gerben van Nazareth]

OK Bastijn.

Als ik ervanuit mag gaan dat je ijverig en met zorg alles geprobeerd hebt wat de vergadering van wijze mannen m/v op dit forum geheel belangeloos heeft willen bijdragen aan de voorspoedige oplossing van jouw problemen en het een en ander desondanks niet werkt, dan weet ik het ook niet en moet ik je basellende toch toeschrijven aan voodoo, aardstralen of andere ellende. Dus breng eens een bezoekje aan de basgitaarexorcist zou ik zeggen (ik ken nog een hele goeie!), en als je nog een keer een probleem hebt: wij staan altijd met een glimlach voor je klaar. Onthou dat goed.

[Bastijn]

hee weet je? ik denk dat het echt aan die aardstraal onder ons huis ligt!
ons huis is later gebouwd dan de rest van de buurt, want ons huis was eeerst water...... :D

voor jullie eeuwige glimlach heb ik een kadootje voor jullie, en meteen een vraag. wat vinden jullie hiervan? op bunnybass noemen ze m een penis-extension. maar ik vind hem echt geweldig, al die houtsoorten door elkaar heen en zo, prachtig.

http://www.bunnybass.com/e-zine/pictures/amusing/monsterbass02.jpg

[John P]

Absoluut een kunstwerk; prachtig om ergens neer te zetten of ergens neer te hangen. Maar om op te spelen? Ik weet ook niet of ik hem/haar mooi vind; er zit wel een soort van mandala-effect in; je blijft nieuwe structuren ontdekken.

[Gerben van Nazareth]

Alleen wat weinig snaren naar mijn smaak.

Je zou eigenlijk het principe van de negensnarige bas moeten nemen (staat ook op bunnybass), en dan drie halzen (fretted, fretloos en eentje met een tremolopook), en dan alle snaren met 2 octaafsnaren doen, zoals bij een twaalfsnarige bas. Even kijken. 3 halzen x 9 snaren x 3 snaren (1 bas 2 octaaf) 3x9x3=een Eenenvijftigsnarige Bas!

Stemming: wat zullen we doen? F# B E A D G C F Bb?

gezellig. Hebben die chiropractors ook eens wat werk. Ik heb op de Musikmesse op een dubbelhalszessnaar van Human Base gespeeld en dat was al een ramp.

[basswasp]

...alsof er uit meer snaren meer muziek komt...

[Gerben van Nazareth]

..alsof er uit meer snaren meer muziek komt...

Dat is niet belangrijk. Denk aan de woorden van de beroemde postfreudiaanse moraalwetenschapper Professor Menthold Mufbakkes, die in 1964 schreef:


Meer dan een muziekinstrument is de elektrische 'biet-gitaar', zoals de jeugd van tegenwoordig die in steeds groteren getale pleegt te bespelen, een uiting van fallische repressie door de adolescente jogeman van zijn vrouwelijke evenknie. (...) In het algemeen kan gesteld worden dat zowel de lengte van de hals van het instrument als het aantal der snaren bepalend is voor de mate waarin het instrument fallische symboliek impliceert. Daarmee kan gesteld worden dat bespelers der biet-gitaar en bespelers van het bas-model van de biet-gitaar het wat dit betreft respectievelijk uit de breedte en uit de lengte moeten hebben. Het wachten is nu op de muziekindustrie, die naar alle waarschijnlijkheid zal inspelen op dit fenomeen door in een nabije toekomst instrumenten te fabriceren met steeds meer snaren of steeds meer en langere halzen.'

bron: Mufbakkes, M. 'Jeugdsymboliek in het beat-tijdperk', Amsterdam, uitgeverij Kabouter, 1964

Zie je wel? Basswasp, je wilt me toch niet vertellen dat jij op je 13e een bas kocht om muziek te maken? De jeugd denkt nu eenmaal aan heel andere dingen.

[basswasp]

Dankuwel, dit verklaart genoeg... :) En als Professor Menthold Mufbakkes (copy/paste) dit zegt, dan zal het ook wel zo zijn.

Verdere grappen over graphite halzen en dubbelnecks zal ik achterwege laten ;)

[AntY]

maar wat betekent het als iemand nou een kromme hals heeft?

[frenske]

Of als die een headless bass heeft. :-?

En heb medelijden de bassist met een shortscale!

[Gerben van Nazareth]

Menthold Mufbakkes kan tevreden zijn: jullie begrijpen precies waar het om gaat.

Om terug te komen op het originele topic: wat denken jullie dat Mufbakkes zegt van een getordeerde hals, of eentje die niet octaafzuiver te krijgen is?

[basswasp]

Met de uitleg van Prof. Mufbakkes begrijp ik steeds meer:


zessnaar kope? Ibanez BTB 406 QM. Goeie spacing, 35" scale, smulbas ten top! niet duur

[bassopotmus]

menthol en muf? Das een vreemde combi.. :lol:
Gelukkig speel ik een 4 snaar 34", ben ik nu ok?

[bassopotmus]

menthol en muf? Das een vreemde combi.. :lol:
Gelukkig speel ik een 4 snaar 34", ben ik nu ok? Onee houd van SM, heb veel metaal enzo erop zitten