Mineur 7 akkoord gelijk aan kruis 9 akkoord ?

[Brad]

Beste mensen ,

Nu we het recent toch over akkoorden hebben gehad

Het valt mij op dat wanneer ik bijvoorbeeld een A7 kruis 9 wil pakken met de grondtoon op de zesde snaar ik uitkom op een Am 7 akkoord in de volgende voicing :

Lage E snaar 5e fret
A snaar x
D snaar 5e fret
G snaar 5e fret
B snaar 5e fret
Hoge E snaar x

Door het ontbreken van de terts kun je dit akkoord zowel als een A mineur 7 zien als wel als een A7 kruis 9

Alleen mist dit wel de spanning die een dominant septiem akkoord normaal gesproken heeft

Hoe denken jullie hierover ?

[Schrevel]

G snaar 5e fret (c) is de mineur terts van je Am7 akkoord.

[Brad]

Ja maar die kleine terts is tevens een kruis 9 . Met het ontbreken van een een terts bedoel ik een grote terts die van het akkoord automatisch in de grond een dominant 7 akkoord zou maken

[Schrevel]

Hoe je die toon moet interpreteren hangt niet af van het akkoord maar van het melodische vervolg. Dat is wat het woord 'functioneel' betekent in functionele harmonie, want dat is de naamgeving dominant en dergelijke.

Als het een bis is is het een dissonant die op moet lossen naar een cis, als het een c is is en een consonant die niet op hoeft te lossen.

Dus wedervraag: wat is het vervolg, wat komt er na?

[Harald]

Of je het nu functioneel bekijkt of niet... als er een A7#9 of A7b10 staat zou je die A-7 greep kunnen spelen, vals zal het dan niet klinken. Maar daarmee is het nog steeds niet hetzelfde akkoord. Een akkoordsubstitutie, maar niet eens een leuke. En zo moeilijk zijn de 7#9 grepen nu ook weer niet...

Nee, het is dus niet gelijk.

[Brad]

Maar hoe zou jij in die positie dan een A7 kruis 9 pakken ?

[Harald]

x05688 bv of daarvan alleen de hoogste 3 of 4 snaren. Die A speelt de bassist wel.

Andere optie, minder comfortabel, en ook minder mooi, 54555x Erg laag klinkende ligging. Niet heel mooi daardoor. Maar ook hier zou het opknappen als de lage A verkast naar de bassist.

[Schrevel]

Het is het al'oude Jimi akkoord, al speelt die meestal een E7#9 als x7678x
Doorschuiven naar de 12e positie voor A7#9 en dan maar ragge.

[Brad]

Purple haze running through my brain

[Gesualdo]

De #9 is alleen relevant als extensie in een akkoord met een majeur tonaliteit, zoals idd de befaamde Hendrix-akkoord (E7#9 soms ook wel weergegeven als E10.

Juist vanwege de reden die je aanhaalt in de OP: #9 in bijvoorbeeld A majeur is C. De facto heb je maar één terts, de kleine terts. De conventie is een akkoord benoemen op de meest eenvoudige manier die de gehele harmonische functie dekt van het desbetreffende akkoord. Een E - G# (enharmonisch de Ab) - B sonoriteit noem je ook niet een E add b11/add bb13 (no 3rd, no 5th).

Omdat het akkoord in de OP een A - C - E - G sonoriteit heeft is de enige logische benaming (zonder context) een Am7 zoals gezegd. De #9 heeft hierin geen toegevoegde waarde, want dit is de kleine terts die weergegeven kan en moet worden (nogmaals zonder context) met b3 met betrekking tot de A majeur toonladder, ofwel C. Je hebt nota bene slechts één terts.

Het heeft wél een toegevoegde waarde als je twee tertsen hebt in hetzelfde akkoord: de kleine en grote terts.
In het Hendrix-akkoord is de referentie een E7 welke een grote terts heeft: E - G# - B - D. Als je dan een kleine terts extra wilt spelen is dit inderdaad de G ofwel de #9, dus: E - G# - B - D - G (volgens mij laat hij trouwens de kwint achterwege meen ik me te herinneren maar dit weet ik niet zeker). Je krijgt dan eigenlijk een soort clusterakkoord: D - E - G - G#. Geeft een dissonante en vaak wat dromerige indruk door de kleine toonafstanden.

Ik noem expliciet meerdere malen context, want er zijn wel scenario's waarin je je toch kunt voorstellen dat een A - C - E - G sonoriteit genoteerd kan worden als A7#9. Namelijk dit akkoord in een evidente majeur context. Bijvoorbeeld als dominant in een progressie als: Em9#11 - A7#9 - Dmaj11b13. Die A7 impliceert een C#, maar ipv daarvan speel je een C. Echter, zal die C# wel ergens anders vandaan moeten komem zoals bijvoorbeeld in melodie van welicht de zangpartij, of gewoon een ander instrument dat wél die C# speelt.

Dan nog is het noteren van A7#9 vrij omslachtig en zal alleen maar leiden tot confusie. En het noteren van muziek moet altijd zo simpe mogelijk zijn maar toch alle informatie bevatten die de muzikant nodig heeft om een stuk van een bepaalde componist zo te spelen zoals het bedoeld is.

[Harald]

Het heeft wél een toegevoegde waarde als je twee tertsen hebt in hetzelfde akkoord: de kleine en grote terts.
In het Hendrix-akkoord is de referentie een E7 welke een grote terts heeft: E - G# - B - D. Als je dan een kleine terts extra wilt spelen is dit inderdaad de G ofwel de #9, dus: E - G# - B - D - G (volgens mij laat hij trouwens de kwint achterwege meen ik me te herinneren maar dit weet ik niet zeker). Je krijgt dan eigenlijk een soort clusterakkoord: D - E - G - G#. Geeft een dissonante en vaak wat dromerige indruk door de kleine toonafstanden.

Speaking of Hendrix, in Foxey Lady is de E7#9 (ik houd even gemakshalve geen rekening met al dan niet omlaag gestemde gitaar, dat deed hij ook weer niet altijd, maar vermoed dat beide nummers in Eb klinken ipv E, zo uit mijn hoofd) een majeur akkoord met toegevoegde kleine terts. Blijkt uit het refrein. In Purple Haze daarentegen is de basis een Em toonsoort, en is er in weze dus een verhoogde terts, of verlaagde kwart toegevoegd. Maar om dat akkoord dan Em7b11(no5) te noemen maakt het er ook niet makkelijker op. En eigenlijk zou 7b10 dan functioneel niet kloppen, omdat de basis nu juist een mineur toonsoort is. Dus niet een majeur akkoord met verlaagde terts toegevoegd. Voor mijn gevoel werkt 7#9 gewoon het meest eenvoudig. De kwint liet Hendrix idd standaard weg bij dat akkoord, vermoed dat dat eigenlijk ook redelijk standaard is. Kan zo snel maar één vingerzetting bedenken waarbij die duidelijk wel aanwezig is. En die zou ik niet zo snel gebruiken, en daadwerkelijk volledig aanslaan.

OVerigens, dromerig kan een 7#9 niet vinden. Een Amadd9 (x02500) bv. wel. Maar een 7#9 heeft iets gruizigs. Als dat al bij dromen hoort dan meer richting nachtmerrie... Mogen al je dromen uitkomen is sowieso een gezegde dat door iemand is bedacht die zijn dromen nooit onthoudt :D

[Gesualdo]

Je hebt gelijk, dromerig is het niet echt nee. Bij gebrek aan een betere kwalificatie heb ik het in de gauwigheid maar zo genoemd. Nu ik het zo speel is het eerste wat in me opkomt 'moerassig', als dat een beetje overkomt :D

[Schrevel]

Ik associeer Jimi's 7#9 vooral met Crosstown Traffic waar het akkoord de verkeershectiek weergeeft met al zijn gejakker en getoeter. Zijn 7#9 is meestal gewoon een 7 met de kleine terts uit de bluesladder er bovenop geplakt.

Maar het akkoord kan wel degelijk dromerige en mysterieus klinken. Luister nog maar eens naar Pink Floyd's Breathe van Dark Side of the Moon. Dat staat in E-mineur (of Em frygisch) en de coupletten eindigen met Fmaj7 - G - D7#9 - D#dim7(!) - Em(9), bijvoorbeeld op de zinnen All you touch and all you see, is all your life will ever be; of And balanced on the biggest wave, You race toward an early grave:
https://youtu.be/2d2RLI9Wal0?t=117

[Brad]

Is het geen D7 kruis 9 en dan D7 mol 9 ?