LTspice IV, buizenfysica en een goede sound

[fredjuh]

Heren techneuten, in dit topic zal ik over de komende weken proberen uiteen te zetten wat ik de afgelopen vijf jaar heb geleerd. Ik zal het in de vorm gieten van een LTspice cursus voor buizenversterkers, en daar zullen zoals de titel al doet vermoeden veel verwijzingen naar buizenfysica en een goede gitaarsound in voorkomen. Om het wetenschappelijk te houden zal ik regelmatig in hifi-termen moeten schrijven in plaats van gitaartermen, maar gelukkig is de brug gemakkelijk te slaan.

We beginnen met het downloaden van LTspice en ons eerste schema + simulatie. Het onderwerp is:

Beginnen met LTspice en een simpele bas en hoge tonenregeling.
http://i59.tinypic.com/2csb7ds.png

Stap 1:
Download LTspice. Ga hiervoor naar http://www.linear.com/designtools/software/ en download de juiste versie van LTspice IV. Waarschijnlijk is dat de link: "Download LTspice IV for Windows"

Stap 2:
Installeer het programma en open het.

Stap 3:
Klik linksboven op het logootje van een wit papiertje met het LT-logo. Zo begin je aan een nieuw schema.

Stap 4:
Als eerste hebben we een signaalbron nodig. Klik daartoe op het logo voor "Component" net rechts van het logo voor een diode. Klik op "voltage" en dan op "OK." Klik met je linkermuisknop in het midden van het scherm om de spanningsbron te plaatsen. Als het goed is staat er nu een bolletje met een plus en een min, en twee tags, "V1" en "V". We gaan nu onze spanningsbron configureren. Klik met de rechter muisknop op het bolletje en dan op "Advanced". We gaan vandaag een "Small signal AC analysis" uitvoeren dus ga naar dat vakje. Vul bij "AC Amplitude" "1" in en klik op "OK". Nu heeft onze spanningsbron de tag "AC 1"

Stap 4:
We gaan nu een "high pass filter" maken. Pak een condensator door op het condensatorlogo te klikken, en beweeg de muis naar het midden van het scherm. Klik nu op het logo met een "E" die 90 graden naar rechts wordt gedraaid. Zo maken we de condensator horizontaal. Plaats de cap met de linkermuisknop rechtsboven de spanningsbron. Pak nu een weerstand en zet hem rechts van de condensator en de cap. Klik nu op het potlood om draden te maken. Maak een kring van de componenten. Zet een aardelogo aan de min van de spanningsbron.

Stap 5:
We hebben nu ons eerste circuit getekend. Alleen de waardes missen nog. Verander de waarde van de weerstand naar 1meg door met de rechtermuisknop op "R" te klikken en "1meg" in te voeren. Voor de condensator gaan we een schakelaar met zes verschillende condensatoren simuleren. Geef daartoe de condensator de waarde "{C}". Klik op de knop "SPICE Directive". Dat is de meest rechter knop en heeft als logo ".op". Vul hier in:".step param C list 250p 500p 1n 2n2 4n7 10n". Hiermee vertellen we het programma dat de parameter "C" getrapt moet worden, en wel volgens de lijst van zes waardes die wij aanleveren.

TIP: met de spatiebalk zoom je naar standaardniveau.

Stap 6:
Nu komt de simulatie. Klik op het rennende mannetje op de simulatie te starten. Het programma zal vragen om een commando. Klik op de tab "AC Analysis". Vul in de drie hokjes respectievelijk 100, 100, en 10k in. Druk op "OK". Nu verschijnt er een lege grafiek. Klik op het draadje tussen de R en de C en je krijgt de respons van ons basfilter. Als je op de naam van de "node" boven de grafiek klikt (bijv. V(n002) ) dan verschijnt er een cursor en kun je precieze waardes uit de grafiek halen.

Stap 7:
Nu gaan we een cut control maken. Teken hiertoe het schema over en voeg het commando ".step oct param R 1k 1024k 1" toe. Hiermee laten we de weerstand steeds verdubbelen. We dragen het programma namelijk op 1 stap per octaaf te nemen, te beginnen bij 1k en te eindigen bij 1024k.

Succes!

[cluseau]

Help me out pls


Bij jouw zie ik C tussen brackets staan dus ik doe iets fout.

http://www.amps-unlimited.nl/temp/spice1.gif

edit1:
Oke, als ik C een waarde geef kom ik een stap verder in de vorm van een lege grafiek.

edit2:
Inmiddels ff verder gekeken dan die gro$$e nase lang ist en gezien dat de cap de waarde {C} moet krijgen anders wordt de waarde string niet ingevuld. Goed, nog steeds een andere grafiek dan in jouw voorbeeld maar het wordt steeds beter.


Ik heb vroegah wel eens aan spice geroken maar dat was in de vorige eeuw uit de de tijd van de 286.
Nu eerst ff wat werk doen en vanavond verder, Leuk hoor.

[nico verduin]

't is me gelukt..... Om dezelfde grafiek te krijgen moet je de juiste probes kiezen. Als je op de schema's op een van die verbindingen klikt, dan zie je hoe die heet. (bijv. n001). Op de grafiek kun je met de rechter knop "visible traces" selecteren en bij mij was dat n002 en n003.
Begin het te vatten... Maar net als Frans... ooit ff gepielt... duurde te lang voor ik het doorhad.... dus laat maar.
Toch leuk dat die snotneus deze oude knarren iets kan leren:seriousf:
Goed verhaal Fred!!

[marter544]

LTspice is een heel fijn programma! Zal straks thuis wat modellen uploaden om mee te spelen.

[fredjuh]

Mooi dat het allemaal wilt lukken! Dan kunnen we het nu al heel wat interessanter maken. :) Uiteindelijk zal ik ook wel wat modelletjes uploaden van complete versterkers etc. maar eerst nog even de basis. Ik zal in deze post laten zien hoe je een model van een triode erin zet en wat voor leuke dingen je daar bijvoorbeeld mee kunt doen.

Stap 1:
Download het bestand uit de volgende link en sla het op in de map waar de LTspice-schema's staan als dream_v30_Pspice.inc Niet als .txt!
http://www.fuzone.it/txt/dream_v30_Pspice.txt
Mocht je meer modellen zoeken dan staan die in Koren_Tubes.inc (http://www.vcu.edu/csbc/bnfo601/Paul_amp_designs/Koren_Tubes.inc) maar voor ECC83 is dream_v30_Pspice.inc verreweg het meest accuraat.

Stap 2:
Neem het volgende schema over en zet de commando's erin.
http://i60.tinypic.com/dfajjs.png
.dc V1 0 300 1
Zoek een DC oplossing voor alle stappen voor V1 van 0 tot 300 met stapgrootte 1

.step param V -4 0 .5
Varieer parameter V van -4 tot 0 met stapgrootte 0.5

.inc dream_v30_Pspice.inc
Lees dream_v30_Pspice.inc voordat de simulatie begint.

V1 heeft verder geen parameter nodig, V2 heeft {V} nodig. Klik op "Run" en selecteer de roosterstroom en anodestroom door op de "buispinnen" te klikken. Voordat je klikt moet er een logo van een stroommeter te zien zijn. Nu zijn de curves te zien. Check of ze kloppen. Merk op dat de roosterstroom en anodeverzadiging heel mooi gesimuleerd zijn in dit model.

Stap 3:
Neem het volgende over:
http://i59.tinypic.com/bhaiig.png
Onze eerste versterkingstrap!

kathodeweerstand en gridstopper toevoegen:
http://i61.tinypic.com/20s7if9.png

Dan nu een sinus invoeren:
Rechtermuisknop op het bolletje van V2, Advanced, sine, 0, 2, 1k
En een transient analysis via Simulate, Edit Simulation Cmd, transient, stop time 2m
http://i61.tinypic.com/abd06.png

Je kunt alle code's handmatig invoeren maar het meeste is wel via menu'tjes bereikbaar.

Als dit allemaal gaat dan kun je dit 5 Wattertje bekijken: 6bq5_5w_amp.zip (http://www.duncanamps.com/zips/6bq5_5w_amp.zip)
En dit paartje EL34: el34_push_pull.zip (http://www.duncanamps.com/zips/el34_push_pull.zip)
Uitpakken in je map voor schema's en lekker grafiekjes staren!

[Buzzel]

Ik wil altijd al eens weten hoe LTspice nou werkt! Deze staat in de volg lijst (ben nu heel druk :makeup:)

[nico verduin]

En nu nog eens de spice modellen voor die potloodbuisjes die ik heb liggen :)
Tutorial gaat nog steeds als 'n speer.

[fredjuh]

En nu nog eens de spice modellen voor die potloodbuisjes die ik heb liggen :)
Tutorial gaat nog steeds als 'n speer.

Die modellen zou ik dan ook wel willen hebben. ;) Tot nog toe niet gevonden... Misschien moet ik binnenkort maar leren om die modellen aan te passen met een curvefitter. Ik heb al zo'n programmaatje maar ik kan er nog niet mee omgaan.
Ik wil binnenkort gaan experimenteren met potloodbuisjes en breadboard voor een buizenwah en voorversterker. Voor die buizenwah heb jij volgens mij nog een 2,2 Henry spoel liggen die ik binnenkort ga bestellen. :)

In dit deel gaan we onze eerste trafo klussen.
http://i58.tinypic.com/azgh7o.png
Drie dezelfde trafo's, namelijk een goede kwaliteit 10k:10k audiotrafo maar met drie verschillende metingen.
L1...5 Hebben de volgende eigenschappen (klik met de rechtermuisknop op de spoel om ze aan te passen)
Inductance: 36 Henry
Series Resistance: 1 kOhm
Parallel Capacitance: 100 pF

Het makkelijkste is om L1 de juiste eigenschappen te geven en die dan 4 keer te kopiëren.

L6 en L7 zijn halve wikkelingen:
Inductance: 9 Henry
Series Resistance: 500 Ohm
Parallel Capacitance: 200 pF

De zelfinductie gaat kwadratisch met het aantal wikkelingen dus we houden een kwart over. Om de resonantiefrequentie gelijk te houden moeten we de capaciteit verdubbelen.

K1...3 zijn de k-statements. Die koppelen de spoelen aan elkaar. Een waarde van .998 werkt meestal goed voor mij. Om de eigenschappen van de trafo met drie spoelen gelijk te houden moet die een k hebben van .997333 dus 33% meer lekinductie. Ik ben nog niet aan de wiskunde van het waarom toegekomen.

Er is te zien dat de bas minder goed doorkomt als je de trafo met een hoge impedantie aanstuurt. Dit komt omdat bij lage frequenties de zelfinductie van de primaire niet meer hoog genoeg is om de bron onbelast te laten.

De respons over L6 heeft een onwenselijke rimpel omdat het resonante circuit van L7 ongedempt is gelaten.

TIP: Als je op het hamertje klikt kom je bij het "Control Panel"
Bij "Drafting Options" en "Waveforms" kun je "thick lines" aanvinken als je dat fijner vindt werken.

[fredjuh]

http://i59.tinypic.com/ok0q2q.png
Om de FFT te krijgen klik je met je rechter muisknop op de grafiek.
View > FFT > OK

Voor de aardigheid heb ik het schema geupload: klik (http://www.filedropper.com/preamp)

[fredjuh]

Is er nog behoefte aan verdieping over toonregeling, eindtrappen, bias drift, roosterstroom, uitgangstransformatoren, fasedraaiers, terugkoppeling en impedantie? Wilt het een beetje lukken allemaal?

[HaroldA]

Dit topic staat in mijn bookmarks als "zodra ik tijd heb", dus ik kan niet actief meelezen ... maar "terugkoppeling" lijkt me het interessantste van jouw lijstje, zeker icm presence-regelingen.

[nico verduin]

Moet nog beginnen met de trafo's topic 8. Wel gekeken hoe die modellen in elkaar zitten om die potlood buisjes erin te gooien... .zit nog wel wat werk aan begrijp ik :)

[fredjuh]

Dit topic staat in mijn bookmarks als "zodra ik tijd heb", dus ik kan niet actief meelezen ... maar "terugkoppeling" lijkt me het interessantste van jouw lijstje, zeker icm presence-regelingen.

Oké, terugkoppelingstheorie komt eraan! Als iemand nog verzoeknummertjes heeft, laat maar weten. Hoeft niet SPICE-gerelateerd, als het maar iets is met natuurkunde en audio-elektronica. :)


Moet nog beginnen met de trafo's topic 8. Wel gekeken hoe die modellen in elkaar zitten om die potlood buisjes erin te gooien... .zit nog wel wat werk aan begrijp ik :)

Ik heb dus zo'n programma maar het lukt me niet om een curveset als achtergrond van de curvefitter in te stellen, zodat je dus de curves kan laten matchen door met de parameters te spelen. Welke buizen wil je hebben? 6111? 6112? 6021?

[cluseau]

Wilt het een beetje lukken allemaal?

Beetje als Harold....drukdrukdruk. Maar, komt wel. Laat jullie ff vogelen.

[nico verduin]

Ik heb dus zo'n programma maar het lukt me niet om een curveset als achtergrond van de curvefitter in te stellen, zodat je dus de curves kan laten matchen door met de parameters te spelen. Welke buizen wil je hebben? 6111? 6112? 6021?Ik werk met de CK5703 (beetje als een 12AT7) en de CK5744 (beetje als de 12AX7). Datasheets heb ik. Verder de 6K1B Daar heb ik wat Russische data van :)

[BamBuFan1]

Ik volg deze draad aandachtig. Ik snap er nog de ballen van, maar ik volg hem aandachtig! ;)

[nico verduin]

Ik volg deze draad aandachtig. Ik snap er nog de ballen van, maar ik volg hem aandachtig! ;)je moet ook niet volgen...... maar doen..... daar leer je van :)

[fredjuh]

http://i60.tinypic.com/2eg8xhl.png
edit: waarschijnlijk moet er geëxperimenteerd worden met R3 om de bias goed in te stellen. Het circuit is ontworpen voor een vrij vlakke respons van 250 Hz tot 7 kHz. Het circuit nodigt (daarom) uit tot experimenteren met de toonbalans. De impedanties en stromen etc. zijn vrijwel zeker correct dus dit circuit is een goede basis. De driver kan de tank ruim 20 dB harder uitsturen dan nominaal dus mogelijkheden te over. :) Nu nog een ECL op de kop tikken. Bovendien is dit circuit heel goedkoop door het ontbreken van een trafo.

Om van dit schema een reverb unit te maken is alleen nog een (mosfet) buffer nodig. De input bufferen en de output aan de mix potmeter. De lage uitgangsimpedantie van de buffer zorgt ervoor dat

je gitaarsignaal niet wordt beïnvloed door de dwell-potmeter en de ingangsimpedantie van de pentode

en het uitgangssignaal van de reverb bij de ingang van de reverb wordt kortgesloten in plaats van doorgelust zodat er geen kring ontstaat

[fredjuh]

Ik volg deze draad aandachtig. Ik snap er nog de ballen van, maar ik volg hem aandachtig! ;)

Wat Nico zegt; Het is een kwestie van doen. Dan krijg je het vanzelf door. Dat is onder andere ook de reden dat ik een paar screenshots heb gepost zonder uitgebreide uitleg. Ik hoop daarmee de lezer te motiveren het schema over te tekenen (routine opbouwen) en zelf te kijken hoe alle stromen lopen. Zo heb ik het n.b. ook geleerd... Ik hoop jullie op deze manier een kickstart te geven want 5 jaar terug was deze info niet op internet beschikbaar en ik heb al die modelletjes toch wel staan dus zoveel moeite is het ook niet. Alleen de eerste post was een redelijk epistel omdat daarin echt de básis-basis staat. met muisklikken en al. ;)

[Thiez]

Ik ga dit draadje ook zeker volgen en als de verbouwing thuis klaar is ook zeker met dit programma aan de slag. Het ziet er interessant en duidelijk uit.

[BamBuFan1]

Wat Nico zegt; Het is een kwestie van doen. Dan krijg je het vanzelf door. Dat is onder andere ook de reden dat ik een paar screenshots heb gepost zonder uitgebreide uitleg. Ik hoop daarmee de lezer te motiveren het schema over te tekenen (routine opbouwen) en zelf te kijken hoe alle stromen lopen. Zo heb ik het n.b. ook geleerd... Ik hoop jullie op deze manier een kickstart te geven want 5 jaar terug was deze info niet op internet beschikbaar en ik heb al die modelletjes toch wel staan dus zoveel moeite is het ook niet. Alleen de eerste post was een redelijk epistel omdat daarin echt de básis-basis staat. met muisklikken en al. ;)

O, ik ga dit ook zeker doen, maar eerst moet ik nog bij Uncle Doug in de leer...


https://www.youtube.com/watch?v=Zh_51RP4V6I

[nico verduin]

O, ik ga dit ook zeker doen, maar eerst moet ik nog bij Uncle Doug in de leer...


https://www.youtube.com/watch?v=Zh_51RP4V6I
ben benieuwd wanneer daar de eerste vragen over komen...... Dan weten dat je ook doet wat je zegt :)

[fredjuh]

ben benieuwd wanneer daar de eerste vragen over komen...... Dan weten dat je ook doet wat je zegt :)

Braaf je huiswerk maken, anders mag je niet in de klas van meester Nico. :D

[nico verduin]

Braaf je huiswerk maken, anders mag je niet in de klas van meester Nico. :Dgoed plan :)

[Psychomantis]

Is er nog behoefte aan verdieping over toonregeling, eindtrappen, bias drift, roosterstroom, uitgangstransformatoren, fasedraaiers, terugkoppeling en impedantie? Wilt het een beetje lukken allemaal?

Bedankt voor de geweldige tutorial! Ik ben deze heel aandachtig aan het volgen.
Ik ben zelf ook wel geïnteresseerd in feedback (loop gain etc). Heb hier een theoretische cursus over gehad, maar zou dit ook graag eens in de 'praktijk' (in Spice) willen toepasen.
Verder ben ik nog wel geïnteresseerd in het meten van THD en dergelijke, mocht dat ook nog op je programma staan.

Nogmaals bedankt voor de moeite!

[BamBuFan1]

Sh#t. Mijn schema's van het allereerste voorbeeld kloppen op het oog wel, maar er gaat iets mis als ik via de SPICE DIRECTIVE een waarde aan {C} en {R} wil toekennen.

Bij de simulatie geeft hij aan: can't find definition of model C and R.

[cluseau]

Is de bedoeling dat je dat zelf uitzoekt maar ik had die fout ook, post 2. ;)

[nico verduin]

Terwijl het eigenlijk heel logisch is :)...... Maar ja dat zeiden ze vroeger (jaartje of 25-30 geleden :))over die ronde top op de TV reclame ook voor de vrouwen....

[BamBuFan1]

Hebbes! Nu alleen nog leren hoe deze grafieken ervoor gaan zorgen dat ik net zo als Ome Warren kan spelen...

http://wac.450f.edgecastcdn.net/80450F/ultimateclassicrock.com/files/2013/01/146488304.jpg

[Thiez]

Dat gezicht krijg je vanzelf, als je de grafieken maar moeilijk genoeg maakt ;)

[Pepe]

Het eerste in wat bij mij opkomt is een programma voor circuit management. Je hangt een amp er aan, hij leest het uit een laat gelijk zien waar waardes afwijken. Maar dat doet het niet begrijp ik? Het is alleen ter lering ende vermaeck?

[nico verduin]

Het eerste in wat bij mij opkomt is een programma voor circuit management. Je hangt een amp er aan, hij leest het uit een laat gelijk zien waar waardes afwijken. Maar dat doet het niet begrijp ik? Het is alleen ter lering ende vermaeck?dat is deels een distortionmeter :)

[fredjuh]

Hier na aanvraag een oefening voor feedbacktheorie. Ik ga niet een epistel schrijven over feedbacktheorie want die informatie is op internet goed beschikbaar. Dit is een model voor een standaard buizen eindtrap met presence-regeling. Wat je in feite doet, is dat je de terugkoppeling van hoge frequenties minder maakt dan de terugkoppeling voor lage frequenties. Daarom krijgen de hoge tonen een boost. Het versterkingsblok heeft een open loop versterking van Aol = 20 en een "gain bandwith product" van GBW = 500 kHz. Zou je er dus een 8 ohm load aan hangen, dan krijg je bij 50 Watt_rms = (20 Volt_rms)^2/(8 Ohm) een ingangssignaal van (20 Volt_rms)/Aol = 1 Volt_rms.
De kantelfrequentie is 25 kHz = (500 kHz)/20
http://i59.tinypic.com/2md08rb.png

[cluseau]

Daarom krijgen de hoge tonen een boost.

......en een bak niet lineaire vervorming ;)

[fredjuh]

Haha, jup. Da's voor volgende les. :)

[cluseau]

Moest ineens aan dit draadje denken, is dat een zachte dood gestorven?

[fredjuh]

Hmm, ik zie dat ik inderdaad nog niet de gehele basis heb gehad van de gemiddelde buizenversterker voor gitaar. Wellicht komt er in februari weer wat, dan heb ik tijd. Aan de andere kant, met de modellen waar ik al naar heb gelinkt kom je al een heel eind.

[cluseau]

Aan de andere kant, met de modellen waar ik al naar heb gelinkt kom je al een heel eind.


Is waar maar.....

Er zijn een aantal dingen waar ik als niet programmeur moeite mee heb. Zo loop ik tegen het probleem aan dat er geen potmeters in spice zitten. Heb wel wat gevonden hoor maar ik wil een beetje vaardigheid krijgen in het includen van buismodel en andere parts zodat ik weet wat ik aan het doen ben. Er lukt al veel maar alleen met een beetje rommelen. Dus hoe een en ander in zijn werk gaat zou ik graag willen weten. Kan natuurlijk het manual door gaan spitten maar waar is deze cursus dan voor:hide:

[fredjuh]

Dat includen van onderdelen van buitenaf of zelfgeknutseld vind ik ook moeilijk, het is vaak even pielen voordat je netjes dat ene mosfetje of een LM358 ofzo in het programma hebt zitten. Een LND150 mosfet bijvoorbeeld. Heel handig in buizencircuits maar niet bepaald een gangbaar torretje. Ik zal na mijn tentamens weer wat opzetten.

[Dirk_Hendrik]

Is waar maar.....

Er zijn een aantal dingen waar ik als niet programmeur moeite mee heb

Dan heb je geluk!
Want voor (LT)Spice, net als elke andere sim, heb je er geen reet aan als je programmeur bent. Je moet elektrotechnicus zijn. En laat jij dat nou net zijn.
Daarnaast is het handing als je wat van meten en testen weet. En vlgns mij ben je daar ook best handig mee!

En een pot bestaat uit 2 weerstanden..... ;-)

[cluseau]

En een pot bestaat uit 2 weerstanden..... ;-)

Yep, heb ik tot nu toe ook zo gedaan maar er zijn toch lui die potmetermodellen hebben gemaakt. Moet nu alleen nog uitvogelen hoe daarmee om te gaan. Ik krijg mijn vingers maar niet door het scherm om ze af te stellen ;)

We knutselen gewoon lekker verder, al doende leer je he!

[fredjuh]

Hier kun je een potmeter krijgen:
http://www.diyaudio.com/forums/software-tools/230071-ltspice-potentiometer.html

Als je de pot tijdens de simulatie wilt draaien moet je werken met een 'arbitrary behavioral voltage source'. Dan geef je die een waarde in de volgende strekking: V=I(B1)*{R_pot}*V(wiper)
R_pot wordt dan de totale weerstand van de pot, een vaste parameter, en V(wiper) is een spanning waarmee je de weerstand kunt schalen. Die spanning kun je laten veranderen tijdens de simulatie.

[cluseau]

Hier kun je een potmeter krijgen:
http://www.diyaudio.com/forums/software-tools/230071-ltspice-potentiometer.html

Als je de pot tijdens de simulatie wilt draaien moet je werken met een 'arbitrary behavioral voltage source'. Dan geef je die een waarde in de volgende strekking: V=I(B1)*{R_pot}*V(wiper)
R_pot wordt dan de totale weerstand van de pot, een vaste parameter, en V(wiper) is een spanning waarmee je de weerstand kunt schalen. Die spanning kun je laten veranderen tijdens de simulatie.

Tnx, zo iets dergelijks had ik idd ook, gejat uit een compleet schema. Dat schalen ligt me nog ff zwaar op de maag en zal daar de komende avonden eens op gaan brainstormen. Laterrrrr

[MarcelWierda]

LTSpice lijkt heel makkelijk en is het ook maar er zijn wel wat weetjes ...
- alles is ascii based en rondgestrooid in files. Totaal 8 types ofzo.
- buizen zijn denk ik niet goed gemodelleerd en dus worden grafieken gebruikt (dat zijn dan opzoektabellen). Er zijn goeie en slechte en wie weet welke de goede zijn mag het zeggen. Ik hou me aan de ZIP file met enkele tientallen op het DIY audio forum.
- Uitgangstrafo's worden vaak niet goed gemodelleerd. Ook voor de UGT's is een benadering, ook op het DIY forum, je kunt dan werken met parasieten in weerstand en capacitair.

Om eea eenvoudig te houden stop ik alle ascii's (buizen, uitgangstrafo's en andere .op) in 1 file. Dan weet ik zeker welke gebruikt worden ;) Dat kan alleen niet met assemblies, maar daar zijn slechts enkele van nodig of helemaal niet als je met de standaard buizen tekeningen werkt.

Met weinig kennis en wat proberen maar vooral lezen ben ik dit jaar begonnen met simuleren van buizen. Alles doet het redelijk alleen de uitgangstrafo's willen niet lukken nog.
have fun Marcel

[Theodorus]

Dankzij dit draadje weer met LTspice begonnen (voor buizen versterkers) en het wil redelijk lukken , het geeft een goed inzicht hoe schema's werken , voor (eind) trafo's had ik een xl sheet gevonden op diy audio forum . een Pot meter heb gemaakt naar een voorbeeld op you tube en werkt goed (is dan wel linear)
Wat ook leuk is dat met mijn Utracer (buizen tester) kan ik data generen waarmee ik zelf de modellen van buizen maak , zodat dat je een schema kan maken met de buizen die je daadwerkelijk gaat gebruiken ,de verschillen zijn niet groot maar het is wel grappig dat dit mogelijk is.

[cluseau]

Even een oud maar actueel topic afgestoft :hide:


Ik zit momenteel te broeden op een PWM schakeling waarin ik een mooie sinus uit een blokgolf moet halen. Ik gebruik daarvoor de LTC1067. Bij dit IC is het de bedoeling twee frequenties aan te bieden, input blokgolf en een clock signaal welke altijd 64x hoger moet zijn in frequentie. Nu is de input frequentie variabel dus de clock moet daar bij meelopen. Daarvoor heb ik een prachtig circuitje gemaakt wat dit exact voor elkaar krijgt maar......

Op onderstaande afbeelding is te zien dat de clock van 10kHz voor geprogrammeerd is (maar wel instelbaar in het menu). Ik kan dus mijn simulatie niet runnen omdat ik de clock niet kan aansluiten, dat zit domweg niet in het model en daar schiet mijn kennis even tekort. Is er iemand die weet hoe dit te doen? Ben al met directives bezig geweest maar heb de clock horen luiden wat dat betreft. HELP PLS!

https://i.imgur.com/LgAAPCn.png

[cluseau]

Nou mannen, graag opstellen in rijen van twee :sssh:

Ik moet constateren dat deze cursus heel enthousiast van start is gegaan met veel goede voornemens van de lezers maar op een eenvoudige vraag waar ik het antwoord maar niet van kan vinden komt geen enkele reactie. Na het topic twee keer te hebben afgestoft is dit draadje waarschijnlijk opgedroogd. Jammer.

[fredjuh]

Ik had je vraag helaas over het hoofd gezien. Bij dezen.

Wat je wilt kan helaas niet, omdat het model van de LTC1067 een versimpeld model is. De filterkarakteristiek van het model wordt bepaald door interne R en C componenten. De standaard R en C componenten kunnen in LTSpice niet van waarde veranderen over tijd. De interne karakteristiek van het filter kun je dus niet 'live' verschuiven.

Dit is af te leiden uit de beschrijving van het symbool. Ook heb ik het zelf geprobeerd.

"LTC1067
Rail to Rail, Very Low Noise Universal Dual Filter Building Block
Note: This model is an active RC approximation of a switched capacitor filter. A more accurate LTspice simulation requires use of FilterCAD's LTC1064 100:1 circuit circuit and resistors."

Het is wel mogelijk om met een 'arbitrary behavioural voltage source' een veranderende R te simuleren. Wellicht kan een veranderende C ook wel.

[cluseau]

Tnx Fred, ik snap je verhaal niet helemaal maar begrijp wel dat dit buildingblock is samengesteld en je daar niets aan kan veranderen. Ik kan ook niet volgen dat je een r of c kan aanpassen want alles zit in het block en er zal ook wel geen manier zijn om dit block te reverse engineren he?

Je kan wel de clock frequentie met de hand opgeven in de [component attribute editor]. Ik dacht dat er een manier zou zijn om dat getal aan een variabele te koppelen was en dat weer laten verwijzen naar mijn clock welke uit een ander IC komt.

[fredjuh]

Ik heb nog wat dieper gegraven. Ik denk dat er een goede optie is om het werkend te krijgen maar je weet maar nooit wat voor mijnenveld aan bugs dat wordt.

In plaats van het werkelijke circuit bestaat het model uit een samenstelling van RC filters.

Het symbool van de LTC1067 is gedefinieerd in het bestand 'LTC1067.sym'. Hierin staat een verwijzing naar het bestand 'LTC7.lib'. Daar staat het model in:

.subckt LTC1067
bla
bla
bla
.ends LTC1067*

Ik heb dit model voor je in een txt bestandje gezet. Openen met notepad dus, ook al is het een .lib bestand

https://ufile.io/v777b

Hierin is het hele circuit van het model beschreven. De filterkarakteristiek wordt aangepast door aan 4 interne weerstanden de waarde {Rint} toe te kennen. Deze waarde wordt als volgt berekend.

.param Rint=1e14/(2.007*PI*fclk)

Daar zit dus die parameter fclk, de klokfrequentie in.

Als je deze vier weerstanden vervangt door zogenaamde
'arbitrary behavioral voltage or current sources'
in plaats van vaste weerstanden zou je het voor elkaar kunnen krijgen. Dan moet je een extra input maken op het IC symbool voor de klokfrequentie. Die input stuur je dan met een spanning die je bijvoorbeeld als V = fclk/1000 definieert.

http://ltwiki.org/?title=B_sources_%28complete_reference%29

http://ltwiki.org/?title=Undocumented_LTspice#Behavioral_Resistors

edit:
Blijkbaar kun je weerstanden gewoon een veranderende waarde toekennen. Maakt het potmeterverhaal ook weer een stuk makkelijker.
https://i.ibb.co/zhLSRzK/arbitrary-resistor.png

[Erik de Perik]

Ik wil me nergens mee bemoeien (maar doe het toch).

Ik vind dit soort onderwerpen altijd super interessant, lees ze ook helemaal en snap er vaak niets van. :seriousf:

Te gek..!!

[cluseau]

Het symbool van de LTC1067 is gedefinieerd in het bestand 'LTC1067.sym'.

Hierin staat een verwijzing naar het bestand 'LTC7.lib'. Daar staat het model in:

.subckt LTC1067
bla
bla
bla
.ends LTC1067*

Hierin is het hele circuit van het model beschreven. De filterkarakteristiek wordt aangepast door aan 4 interne weerstanden de waarde {Rint} toe te kennen. Deze waarde wordt als volgt berekend.

.param Rint=1e14/(2.007*PI*fclk)

Daar zit dus die parameter fclk, de klokfrequentie in.

Zover was ik ook gekomen, ben wel blij dat jij ook tot die conclusie komt.






Als je deze vier weerstanden vervangt door zogenaamde
'arbitrary behavioral voltage or current sources'
in plaats van vaste weerstanden zou je het voor elkaar kunnen krijgen. Dan moet je een extra input maken op het IC symbool voor de klokfrequentie. Die input stuur je dan met een spanning die je bijvoorbeeld als V = fclk/1000 definieert.

http://ltwiki.org/?title=B_sources_(complete_reference)

http://ltwiki.org/?title=Undocumented_LTspice#Behavioral_Resistors

edit:
Blijkbaar kun je weerstanden gewoon een veranderende waarde toekennen. Maakt het potmeterverhaal ook weer een stuk makkelijker.



Juist dit stukje is me nog even te hoog gegrepen maar zal daar komende week eens induiken.

Ik krijg mijn volledige schakeling gewoon niet aan het werken door dit probleem, LTspice heeft nergens een model wat anders is geconstrueerd. Allemaal hebben ze die intern vastgestelde clock. Heb ook lopen zoeken naar een DDS als alternatief maar noppes.

[fredjuh]

Het is me gelukt, Frans!!!

Ik zal m zo posten.

Groetjes

edit:

Hier is het model:

https://ufile.io/dggao

En hier het symbool:

https://ufile.io/jlx4c

Het werkt als volgt: de klokfrequentie wordt als volgt bepaald:
fclk = 1000*V(clk)
Hij leest dus de spanning op pin 14 af en op basis daarvan wordt de waarde van de 4 weerstanden bepaald.

Ik heb trouwens de oude input voor fclk laten staan, vergeten weg te halen. Beetje slordig maar kun je zelf wel aanpassen.

edit2:

Wat is nou eigenlijk precies je doel? Want er zitten ook VCO's en modulators in LTSpice gebouwd waarmee je wellicht makkelijker op weg komt.

[cluseau]

Wat is nou eigenlijk precies je doel? Want er zitten ook VCO's en modulators in LTSpice gebouwd waarmee je wellicht makkelijker op weg komt.

Hey thanx man, ik ga er straks naar kijken.

De bedoeling is een frequentieregelaar voor de motor van mijn draaibank. Deze 2pk moet in snelheid geregeld worden dus 600V~ bij 10A schakelen.

Schema tot nu toe....

https://i.imgur.com/wKNvvJY.png

De twee opamps links maken een driehoek en blokgolf welke makkelijk met een mono potmeter is in te stellen. De frequentie is hoog tov wat ik nodig heb. Uiteindelijk wil ik van 10Hz tot 400Hz sinus kunnen regelen en de driehoek frequentie moet aanzienlijk hoger zijn om een voldoende aantal samples te garanderen. Ik heb al een goed werkende schakeling gehad maar een constante frequentie van de driehoek, daar was ik niet blij mee. Nu heb ik het anders gedaan, de blokgolf deel ik met de 4024 door 64 en maak daar dan een mooie sinus van met de LTC1067. Zo verkrijg ik een sinus en driehoek frequentie welke altijd in dezelfde verhouding blijven maw als ik 400Hz genereer heb ik net zoveel samples als bij 10Hz.

Het resultaat aan de uitgang van de opamp.


https://i.imgur.com/LGDkvez.png


Nu verder met jouw optie en daarna een tijdvertraging voor de mosfets van de Hbrug maken want die mogen absoluut niet overlappen in geleidingstoestand.


edit
Hier nog even de vergelijking van de driehoek en sinus waar de PWM uit ontstaan is.

https://i.imgur.com/GsYQ3X8.png

[D3nnis]

De bedoeling is een frequentieregelaar voor de motor van mijn draaibank. Deze 2pk moet in snelheid geregeld worden dus 600V~ bij 10A schakelen.

[/IMG]

600V~ en 10A voor 2pk / 1,5kW?

600V is de (max) PWM spanning zeg maar, neem ik aan?

Misschien overbodig, maar ik zeg het toch even: wel even checken of je elektromotor hiervoor geschikt is.

[fredjuh]

Oeh, leuk projectje!

Paar dingetjes:

De LBP-poort stuurt nu een impedantie van 3,3 kOhm aan. Dat is wel laag. Moet eigenlijk minimaal 10k zijn voor optimale prestatie.

Verder zou je eigenlijk de spanning en de frequentie gelijk op moeten laten lopen zodat de spanningsintegraal van elke halve golf gelijk blijft. V/f-sturing noemen ze dat. Anders loop je het risico dat het ijzer in de motor verzadigt en je dus je koper frituurt. Kun je denk ik redelijk makkelijk doen door een hoogdoorlaatfilter op de sinus te zetten.

https://www.machinedesign.com/motorsdrives/how-choose-right-control-method-vfds

Wat voor motor heb je precies? Enkelfasige inductiemotor neem ik aan? Specs?

Verdient dit onderhand niet een eigen draadje trouwens?

Beetje flauw trouwens maar kun je dat hele signaal niet beter digitaal opwekken?

[cluseau]

600V~ en 10A voor 2pk / 1,5kW?

600V is de (max) PWM spanning zeg maar, neem ik aan?

Misschien overbodig, maar ik zeg het toch even: wel even checken of je elektromotor hiervoor geschikt is.


Misschien realiseer je je het niet maar het lichtnet is ook ruim 600Vpp. Voor de veiligheid houd je voor de fet's minimaal als max aan. De motor is 2.1pk dus 2.1x736=1545W. Bij 230V~is de stroom dan 1545/230=6.7A

[cluseau]

Helemaal gelijk fred maar dat hoort niet op een gitaarforum thuis.

Dit begon als een leuk oefenprojectje voor de cursus maar als ik eenmaal ergens aan begonnen ben kan ik niet meer los laten. Gewoon omdat het (kan) moet kunnen. LTspice is wel leuk om mee te stoeien trouwens, al meerdere malen plezier van gehad met kleine projectjes. Zonder een soldeerbout aan te raken even testen. Voorheen maakte ik van die luchtige printloze opstellingen door alles simpel aan elkaar te bakken.
Shame on me :hide:


Motor is een enkelfasig inductie type. 5.8A bij 230.

Digitaal heb ik ook aan zitten denken maar ben nog niet zover gekomen.

Owja, die spanningsaanpassing heb ik ook al over gelezen maar dat is ook nog niet aan de beurt gekomen. Leuk om over na te denken maar wil eerst die LTC aan het werk hebben met jouw oplossing.

Misschien als het ding werkt dat ik alsnog een kant en klare regelaar koop. Rond de 200 heb je al een chinees die voldoet.






EDIT:
Of dit op een gitaarforum thuishoort?

Nou eigenlijk is het wel interessant denk ik want de werking is hetzelfde principe als van een klasse "D" amp. :satisfie:

[D3nnis]

Ik heb niet heel veel verstand van electriciteit, maar ik heb wel al meerdere keren asynchrone draaistroommotoren uitgefikt door ze achter een frequentieregelaar te zetten zonder sinusfilter, terwijl die motoren niet geschikt waren voor frequentieregelaars (niet isolatieklasse F).
Ik twijfel niet aan jouw kennis en kunde, maar dacht het toch te melden, just in case.

[cluseau]

Ik heb niet heel veel verstand van electriciteit, maar ik heb wel al meerdere keren asynchrone draaistroommotoren uitgefikt door ze achter een frequentieregelaar te zetten zonder sinusfilter, terwijl die motoren niet geschikt waren voor frequentieregelaars (niet isolatieklasse F).
Ik twijfel niet aan jouw kennis en kunde, maar dacht het toch te melden, just in case.

Ik sta echt wel open voor commentaar hoor, zelfs dankbaar voor. Ook kritiek mag je leveren, zal er dan zorgvuldig over nadenken. Bij elektromotoren kunnen vreemde situatie's ontstaan waar ik niet helemaal van op de hoogte ben. is tenslotte niet mijn vakgebied. Toch heb ik op jijbuis motoren zelfs blokgolven zien slikken.

[D3nnis]

Het hele fijne weet ik er ook niet van, maar in mijn geval ging het om een asynchrone 3-fase inductiemotor. Frequentieregelaar dc bus voltage 680V (vrij standaard bij 400V 3ph...PWM output weet ik ff niet meer), en hij vond het niet heel gaaf. En zijn (dezelfde) opvolger ook niet :)
Opnieuw laten wikkelen met voldoende isolatie voor frequentieregelaar toepassing en probleem opgelost.

[cluseau]

Voor de derde keer dit topic even afstoffen, gebeurd hier nog wat mee? Fred? Nico?


Als er dan niks kapot gaat laten we dan wat kapot maken ;)

[cluseau]

Het volgende heeft niks met gitaarsound te maken maar alles met LTSpice en daar ging dit topic toch over?


In post 46 was ik aan het stoeien met een schakeling voor een snelheidsregelaar dmv pulsbreedte regeling. Vanwege de noodzaak e.e.a. snel aan de praat te krijgen is het roer om gegooid. Een vette driefase motor en frequentieregelaar hebben dit werk voor me overgenomen en werkt al een jaar als een tiet. Tot zover topic 46.


Een aantal weken terug kwam mijn grasmaaier (ik dus) een dikke tak tegen en reed daar onverschillig overheen (lees: had hij maar geen grasmaaier moeten worden) Dat kwam hem (mij) duur te staan want hij heeft nooit meer in die hoedanigheid gewerkt. Na het wrak te hebben opengemaakt trof ik een klein tutmotortje aan welke via een tandriempje en spanner met 10:1 overbrenging het maaiblad aandreef. Spanner in tienen en de tandriem incl wielen beschadigd. Nu kan ik makkelijk een ander machientje scoren maar is dat leuk ???? dacht t niet ;)


Goed, ik had nog een aantal zwaar caliber wasmachine motoren liggen dus het idee was geboren daar iets mee te doen. Zo'n motor is vele malen sterker dan het origineel dus om te voorkomen dat we er een helicopter van maken welke binnen de kortst mogelijke tijd "down under" uit de grond komt moet er wat geregeld worden. Hier kwam LTSpice om de hoek kijken en moet zeggen dat ik daar veel profijt van heb gehad.


Allereerst het karretje helemaal gesloopt tot een leeg karkas overbleef. Daarna moest de dikke motor passend gemaakt worden, beugeltje, verloopasje, lagers, en nog meer van dat gedoe. Mechanisch komt hier niet aan de orde maar daar kwam ook wel een en ander om de hoek kijken.


De motor moest beheersbaar draaien en zoals later bleek ook een softstart hebben. Na diverse eerste pogingen werd het ding opgestart op de werkbank waar ook een poetslap aanwezig was. Door afwezigheid van een softstart ging het ding aan de haal en zoog de poetslap inclusief netsnoer naar binnen. Allee, lap em snoer werden prettig verteerd door de net geslepen wieken. Stoppen er uit, grote rookwolk, rondvliegend puin, thuiswerkende echtgenote in paniek, etc. De rest van de gevolgen vallen buiten beschouwing van dit topic.


Aan de slag met LTSpice:


De motor heeft een generatortje aan boord waarmee je de omwentelingssnelheid kan monitoren. Handig als we daar wat mee doen toch? Om een motor van flink vermogen te regelen leek het me beter dit te schakelen. Waarom? Als je gaat schakelen verleis je nagenoeg geen vermogen (warmte) in de regelaar. Vermogen is het product van spanning en stroom en is het grootst op het punt waar de spanning en de stroom het grootst zijn. Stel ik heb een voeding van 300V waarvan 150 over de motor valt en 150 over de regelaar. Stel dat de stroom op dat moment 4A is dan is de vermogensontwikkeling in de regelaar 150Vx4A=600W en dat wordt heet hoor! Als je de motor met een schakelaar aan zet en gelijk weer uit zal hij niet zijn volledige snelheid hebben behaald. Op het moment dat de snelheid afneemt kunnen we de schakelaar weer even aan zetten. Is de schakelaar open dan loopt er 0Ax300V=0W. Is de schakelaar gesloten dan is de stroom bv 10Ax0V=0W. Je ziet dat er in beide gevallen geen vermogensverlies optreed in de schakelaar. Stel nu dat we in staat zijn om die schakelaar 1000 maal te openen en sluiten. De motor zal dan niet op volle snelheid draaien en toch beheersbaar blijven. De snelheid kan geregeld worden door de schakelaar langer of korter te sluiten en dat is nu precies wat ik met de volgende schakeling wilde doen.




Het schema van de schakelaar:


https://i.imgur.com/C4tEfd6.jpg


De motor wordt gevoed met 325V (HV) direct gelijkgericht uit het lichtnet, power genoeg dus. Aan de onderkant zie je de werkelijke schakelaar. Een zogenaamde IGBT Dit is een combi van transistoren en een mosfet maar neem maar gewoon aan dat je met heel weinig energie de schakelaar kan sluiten of openen en wel op zeer hoge snelheid.


De IGBT wordt aangestuurd door een opamp. Deze vergelijkt de twee ingangen met elkaar en maakt aan de hand van die vergelijking de uitgang (geel) hoog of laag (IGBT geloten of open). Op pin3 staat een constant driehoekvormig signaal wat uit een driehoek generator komt. Op pin 2 staat een gelijkspanning welke afhankelijk is van een handmatige instelling EN een door de motor opgewekte spanning opgeteld. Deze spanningen bepalen dus hoe lang de schakelaar gesloten blijft en de motor kracht kan leveren.


Op pin 3 staat de driehoek in groen. De uitgang (geel) is afhankelijk van de positie van de gelijkspanning (rood) tov de driehoekspanning. Hoe hoger het niveau van de gelijkspanning tov de driehoek hoe korter de schakelaar gesloten wordt.


https://i.imgur.com/ce3X5RA.jpg




In bovenstaand diagram zie je dat de rode lijn zakt tov de driehoek. De uitgang blijft dan langer actief en de schakelaar gesloten. De tijd dat de motor spanning krijgt wordt dan langer. Voor het plaatje zijn de schakeltijden hier lang maar in werkelijkheid gaat dit heel snel.




De regel en startspanning:


https://i.imgur.com/TisSSCK.jpg


Op de motor zit een generator welke een spanning levert. Deze generatorspanning wordt toegevoerd aan [TACHO] De diodes en de cap maken hier een snelheidsafhankelijke gelijkspanning van die op zijn beurt weer beperkt kan worden door de potmeter. De regelspanning zou direct van de potmeter afgenomen kunnen worden ware het niet dat de schakeling dan opstart op volle snelheid. Die inschakelpiek vernielt per direct alle componenten (lees leergeld). Om deze reden moest ik een soort softstart bedenken en dit heb ik gedaan door de schakeling te laten starten met een hoge regelspanning. Ik laat hiermee de schakeling denken dat hij op hoge snelheid loopt en dus ff moet inhouden. De transistor Q1 hangt met de emitter aan de 15V. In de basis loopt een stroom veroorzaakt door de lege elco C6 en R6 van 32K waardoor de transistor gaat geleiden. Hierdoor zal de collector van Q1 de potmeter pootje lichten naar 15V. Zolang de elco niet opgeladen is blijft Q1 geleiden. Is deze periode verlopen (2sec) dan komt de motor langzaam op gang en neemt rustig de ingestelde waarde aan. Het starten en stoppen gebeurt gewoon onder volle hoogspanning door de elco weer te ontladen. Door de elco te ontladen stopt de motor en bij inschakelen moet de softstart opnieuw zijn proces voltooien.


De RPM limmiter:


https://i.imgur.com/wDudW0K.jpg


Volgende probleem was een begrenzer voor als het fout gaat. Stel de regelaar raakt defect dan is er nog deze schakeling. De ingang [sence] meet de door de generator opgebrachte spanning. Overschrijdt deze een bepaalde waarde dan wordt Q2 in geleiding gebracht. Op zijn beurt komt Q3 ook in geleiding wat Q2 permanent laat geleiden. Het relais zal aantrekken en de voeding naar de motor verbreken. In deze situatie komt pas verandering als alle spanning is uitgeschakeld. Velen zullen de combinatie Q2/Q3 herkennen als een thyristor.




De current overload:


https://i.imgur.com/8L40BOA.jpg


Dit stukje geeft de voeding weer. V1 is gweoon de netspanning en V5 is een 15V adapter. Met R17/R18 wordt een halve voedingsspaning U2 gecreeerd om de opamp goed te kunnen laten werken. De motorvoeding loopt door R13 wat een spanningsval tot gevolg heeft. Zou de motor vastlopen en daardoor veel stroom gaan trekken wordt het relais geactiveerd. De voeding wordt verbroken en R14 houd deze toestand vast tot de netstroom wordt verbroken.




Tot slot het hele schema en het totale diagram inclusief de softstart tijd.

https://i.imgur.com/RGEIVUq.jpg


https://i.imgur.com/REJr1LM.jpg

[fredjuh]

Mooi stukje huisvlijt, leuk om te lezen. Voor dit soort dingen is LTSpice heel handig. Het is ook ooit bedacht om schakelende voedingen te ontwerpen.

[Plant]

Intussen staat het gras tot de bovenverdieping en moet de zeis eraan te pas komen ;)

[D3nnis]

Nou ben ik niet de doelgroep van dit topic, want dit is verre van mijn tak van sport, maar alhoewel ik het doel en de uitwerking begrijp, snap ik dit niet helemaal:

Is de schakelaar open dan loopt er 0Ax300V=0W. Is de schakelaar gesloten dan is de stroom bv 10Ax0V=0W.

Als er 300V staat tussen twee punten, en die zijn niet verbonden (schakelaar open) dan snap ik dat dat resulteert in 0A, en daarom ook 0W vermogen.
Dat 10A x 0V resulteert in 0W is uiteraard ook duidelijk, maar U = I x R, dus als R niet 0 is kan I=10 niet resulteren in een U van 0? Anders gezegd, bij 0V kan er toch eigenlijk geen stroom lopen?
Of maak ik een denkfout?

[cluseau]

......., maar U = I x R, dus als R niet 0 is kan I=10 niet resulteren in een U van 0? Anders gezegd, bij 0V kan er toch eigenlijk geen stroom lopen?
Of maak ik een denkfout?


Je redenering klopt wel maar je vergeet dat U over de serieschakeling van de motor en schakelaar staat.

Denk simpel., schakelaar gesloten = al het vermogen gaat naar de motor. In de schakelaar ontwikkeld zich geen vermogen (!0warmte)

Schakelaar open = helemaal geen vermogen.

[cluseau]

Intussen staat het gras tot de bovenverdieping en moet de zeis eraan te pas komen ;)

Dat stond het idd maar vermogensreserve van de motor is zo hoog dat hij in hoog gras gewoon doormaalt. Het mooie is ook dat het toerental nagenoeg stabiel blijft bij zware belasting, dit komt door de tegenkoppeling van de generator.

Zodra de belasting toeneemt daalt de generatorspanning. Je ziet op de scope gelijk de pulsbreedte toenemen en de snelheid gering afnemen. Zolas in ieder meet/regelsysteem is een kleine afwijking nodig om te kunnen bijsturen.

[D3nnis]

Je redenering klopt wel maar je vergeet dat U over de serieschakeling van de motor en schakelaar staat.

Denk simpel., schakelaar gesloten = al het vermogen gaat naar de motor. In de schakelaar ontwikkeld zich geen vermogen (!0warmte)


Ah zo, ja, natuurlijk!
Ik moet me hier ook helemaal niet mee bemoeien :)

[cluseau]

Ah zo, ja, natuurlijk!
Ik moet me hier ook helemaal niet mee bemoeien :)

Juist wel man, op die manier vergroot je kennis en inzicht wat algemeen van belang is. Ook in een gitaarversterker