Het belang van een eigen aardpunt.

[cluseau]

Jullie zullen inmiddels wel weten dat ik soms helemaal uit mijn dak kan gaan als het om veiligheidsaarding gaat. Op onderstaand plaatje wordt weer eens pijnlijk duidelijk waarom ik strijd voor een deugdelijk "dedicated" aardpunt met borgmoer, tandveerringen en ook nog eens borglak. Het lijkt allemaal zo overdreven maar bij één van de grootste fabrikanten doet zich een mooi voorbeeld voor waarom de eisen zo overdreven zijn.

Bij Fenders maar ook bij ander merken zit de aardkabel op een bout van de voedingstrafo en is bovendien ook nog eens gesoldeerd aan het chassis. Toch heb ik al meer dan eens meegemaakt dat er overgangsweerstand in die verbinding zit maar deze amp spande de kroon. Door Het gewicht van de trafo, de temperatuurvariatie en het transport krijgt de moer namelijk ruimte en wordt de mechanische belasting op het soldeer steeds groter waardoor de las uiteindelijk zal scheuren. In dit geval kon ik het soldeeroog wel twee milimeter op en neer bewegen en van aarding was geen sprake meer. Deze amp wordt regelmatig in combinatie met andere apparatuur gebruikt wat het risico nog groter maakt om op een gegeven moment aan de snaren te blijven kleven en ze na enige stuiptrekkingen voorgoed los te laten.

Misschien ten overvloede maar collegae en doe het zelvers: Let aub op deze tekortkomen voor er iemand gefrituurd wordt. Het leven kan raar lopen en snel eindigen.

http://www.amps-unlimited.nl/images/fender super reverb/6583.jpg








Pak een M4 boutje met tandveerring en zelfborgende moer welke je aflakt. Deze moer moet alleen zijn toegewezen aan het soldeeroog tbv de aardkabel van het netsnoer zoals op dit plaatje is gedaan.

http://www.amps-unlimited.nl/images/fender super reverb/6591.jpg

[master99]

Bij versterkers met een CE markering zou je het niet mogen tegenkomen. De Europese Low Voltage Directive verplicht dat de aarddraad van de netentree met een eigen boutje en moertje en borging aan het chassis vast zit, waar geen andere draden dan deze op mogen zitten. En zeker geen trafobout.
Ik zie veel amps uit de USA met een CE markering die zich er toch nog steeds niet aan houden. Foei !.

[nico verduin]

Bij versterkers met een CE markering zou je het niet mogen tegenkomen. De Europese Low Voltage Directive verplicht dat de aarddraad van de netentree met een eigen boutje en moertje en borging aan het chassis vast zit, waar geen andere draden dan deze op mogen zitten. En zeker geen trafobout.
Ik zie veel amps uit de USA met een CE markering die zich er toch nog steeds niet aan houden. Foei !.Ik denk dat als alles gekeurd zou worden op de CE norm dat de helft waarschijnlijk regelrecht de vernietiger in kan. Een CE stikcertje is er gauw opgeplakt. En onze Aziatische vrinden nemen het ook niet zo nauw wat ik nog wel eens binnenkrijg.... Ik weet niet hoelang de CE markering eigenlijk bestaat (nooit op gelet eigenlijk) dus zou best kunnen dat het later is ingevoerd.

[Midwolda]

Goeie tip vond ik ook om de geelgroene aardedraad iets langer te houden dan de blauwe en de bruine draad uit het geaarde netsnoer. Als de versterker dan valt of zo, en de stroomdraad wordt er uit getrokken, blijft de verbinding met aarde het langst intact.

[7ender]

Jullie zullen inmiddels wel weten dat ik soms helemaal uit mijn dak kan gaan als het om veiligheidsaarding gaat. Op onderstaand plaatje wordt weer eens pijnlijk duidelijk waarom ik strijd voor een deugdelijk "dedicated" aardpunt met borgmoer, tandveerringen en ook nog eens borglak. Het lijkt allemaal zo overdreven maar bij één van de grootste fabrikanten doet zich een mooi voorbeeld voor waarom de eisen zo overdreven zijn.

Bij Fenders maar ook bij ander merken zit de aardkabel op een bout van de voedingstrafo en is bovendien ook nog eens gesoldeerd aan het chassis. Toch heb ik al meer dan eens meegemaakt dat er overgangsweerstand in die verbinding zit maar deze amp spande de kroon. Door Het gewicht van de trafo, de temperatuurvariatie en het transport krijgt de moer namelijk ruimte en wordt de mechanische belasting op het soldeer steeds groter waardoor de las uiteindelijk zal scheuren. In dit geval kon ik het soldeeroog wel twee milimeter op en neer bewegen en van aarding was geen sprake meer. Deze amp wordt regelmatig in combinatie met andere apparatuur gebruikt wat het risico nog groter maakt om op een gegeven moment aan de snaren te blijven kleven en ze na enige stuiptrekkingen voorgoed los te laten.

Misschien ten overvloede maar collegae en doe het zelvers: Let aub op deze tekortkomen voor er iemand gefrituurd wordt. Het leven kan raar lopen en snel eindigen.

http://www.amps-unlimited.nl/images/fender super reverb/6583.jpg










Pak een M4 boutje met tandveerring en zelfborgende moer welke je aflakt. Deze moer moet alleen zijn toegewezen aan het soldeeroog tbv de aardkabel van het netsnoer zoals op dit plaatje is gedaan.

http://www.amps-unlimited.nl/images/fender super reverb/6591.jpg



.... :ok: Als ik deze versterkers op m'n werktafel krijg , dan is het eerste wat ik doe om met een lompe 120 Watt Weller bout al die aardpunten opnieuw te solderen aan het chassis.

Je zult zien dat 't vaak gewoon koude lassen betreft die los gaan zitten , ....kijk maar naar die messing strip die achter de potmeters zit ,.....die paar aard-punten zijn ook zo vaak gescheurd .

Nood-Breekt-Wet ( want het volgende is echt een uitzondering voor me :hide:) , breng ik daar dan eerst met een heel klein penceeltje een druppie S39 aan , waarna ik die solderingen opknap .

( Voor de zekerheid vermeld ik hier voor de hobby-isten nog maar even , dat het gebruik van S39 op elektronica-werk gelijk staat aan "vloeken in de kerk", en echt af te raden is .
Als deze zure substantie bijv op een glasvezel- of pertinax printje komt , dan is het apparaat vernield doordat het tussen de vezels doordringt en zéér goed geleidt , waardoor ( met name ) bij hoge spanningen gewoon kortsluiting ontstaat.
In geval bij die solderingen op het chassis moet het dus voorzichtig , zonder ook maar minuscuul te morsen , zeer spaarzaam te worden aangebracht ,.....en als uitzonderings-geval te worden beschouwd !
Hierna dienen die punten goed gereinigd te worden ,.........éérst bruine bende wegkrabben met schroevedraaiertje , en daarna reinigen met een ouwe tandenborstel met ZEEP . )

[Dirk_Hendrik]

m'n bek open van verbazing...... prutsoplossingen. Sorry. Kan het niet anders zeggen.

Waarom S39? Waarom niet een paar haaltjes met een fijn schuurpapiertje gevolgd door een drupje rosin flux. Flux, in tegenstelling tot het hyper agressieve S39, welke wel geschikt is voor electronica en bedrading.

Waarom zeep!? Waarom niet gewoon isopropyl alcohol of een andere gangbare flux verwijderaar!?

[Dirk_Hendrik]

Maar omdat kritiek leveren zonder info niet netjes is;

http://www.might.com.tw/comm/upfile/d_080506_09649.pdf

En lees het nou eens. Dat doen technici die hun vak bijhouden (en dus niet blijven in hun "zo doe ik het al jaren" ego) ook. Echt, lees het. Je kan er een hoop van leren.

[nico verduin]

Mooie handleiding :)
@Larsje: Vooral hoofdstuk 5 is voor jou van belang :)
@buizenbak bouwers: Interessant stuk over turrets:)

[Dirk_Hendrik]

Handleiding is een licht understatement...

Vroegah had je mil-specs. Met het kleiner worden van de (Amerikaanse) legerbegrotingen (koude oorlog over) en het groeien van algemene elektronicaindustrie in zowel consumer takken als professioneel (medisch, luchtvaart) heeft de IPC die taak overgenomen en wordt de IPC-A-610 standaard vrij algemeen geaccepteert als "de" standaard. Kijk een op pag iii voor een impressie welke partijen hierin meedenken.

Aantekenend dat bovengenoemde standaard de D is en "verouderd" maar juist daardoor ineens googlebaar. De huidige kan ik niet posten. Dan krijg ik ruzie met m'n baas.

Daarnaast kan het gebruik van deze standaard vaak lastig zijn voor oude apparatuur omdat het implementeren ervan gemakkelijker gaat als je em in de ontwerpfase al meeneemt. (voorbeeld: Enkelzijdige, niet doorgemetallisserde PCB's worden amper tot niet genoemd). Doel moet dus altijd zijn zoveel mogelijk aan de IPC standaard te voldoen.

Ja, ik soldeerde ook al heel wat jaren voordat ik me met deze meuk ging bezighouden. En stond zelf verbaasd hoeveel ik er van opstak en hoe de kwaliteit van m'n werk vooruit ging. Juist door bewustwording van "gevaren/problemen" op de achtergrond en hoe je ze tijdens je reparatie/bouwproces elimineert.

[7ender]

m'n bek open van verbazing...... prutsoplossingen. Sorry. Kan het niet anders zeggen.

Waarom S39? Waarom niet een paar haaltjes met een fijn schuurpapiertje gevolgd door een drupje rosin flux. Flux, in tegenstelling tot het hyper agressieve S39, welke wel geschikt is voor electronica en bedrading.

Waarom zeep!? Waarom niet gewoon isopropyl alcohol of een andere gangbare flux verwijderaar!?


Mijn bek valt ook effe open van verbazing ,....ik zet 'r notabene EXPRES een waarschuwing bij !!!!!!! 8)

( om eventueel gezeik vóór te wezen ,.....maar nee hoor ,....toch nog repliek over dat die klere S39 )

Zeep is basisch ,....S39 is zuur ,....dus dat neutraliseerd perfect ( anders gaat de boel corroderen )

....en idd ,....ik doe 't al 38 jaartjes zo ,.....en met gepaste voorzichtigheid ,...nog nooit problemen ervaren

[Buzzel]

Misschien toch maar mijn aarde draad verplaatsen. Ik heb de aarde van IEC stekker bij de steraarde zitten. Is het puur omdat je zo dit aardedraad beter vast kan maken of zijn er ook nog andere redenen?

+ Hoe controleer je nou of een geaard stopcontact geaard is? We hebben hier een keer een zzp beunhaas gehad die stopcontactjes had vervangen voor 'geaarde' maar ik heb nog altijd wat twijfels. Dan zit dat draad nog zo mooi vast in je chassis zit hij niet vast .

Nu bedacht ik mij. Ik neme een geaarde haspel en steek stekker in stopcontact dat ik wil weten of dit geaard is. Dan uitrollen naar de meterkast waar de aarde..de aarde in gaat :P. Dan weerstand meten tussen aarde haspel en de aarde in de meterkast. Lijkt mij logischer wijs dat je, als het stopcontact geaarde is, iets moet meten. Zou dit kunnen?

Iemand vertelde me wel dat ik ander een draad tussen de NUL en aarde moest doen, als de stoppen er dan uit gingen was je stopcontact geaard, maar ik heb nog niet zo veel vertrouwen daar in.

[Dirk_Hendrik]

Mijn bek valt ook effe open van verbazing ,....ik zet 'r notabene EXPRES een waarschuwing bij !!!!!!! 8)

( om eventueel gezeik vóór te wezen ,.....maar nee hoor ,....toch nog repliek over dat die klere S39 )

Zeep is basisch ,....S39 is zuur ,....dus dat neutraliseerd perfect ( anders gaat de boel corroderen )

....en idd ,....ik doe 't al 38 jaartjes zo ,.....en met gepaste voorzichtigheid ,...nog nooit problemen ervaren

Ja. De algemene s39 waarschuwing. bedankt. Ik zei er ook specifiek sorry bij. Omdat ik mee ook bewust ben dat het niet aardig was maar even heel veel moeite had met de amateuristische aanpak.

Maar lees nou eens wat verder. Ik vroeg je expliciet waarom je niet de aanpak van schuurpapiertje (verwijder echt grof vuil) en echte, voor dit doel geschikte flux gebruikt. Waarna je het geheel schoonmaakt met een voor dat doel geschikt schoonmaakmiddel? (heb je ze in huis? Wist je uberhaupt van het bestaan ervan?)

Ben je nou elektrotechnicus of ben je loodgieter? Mischien een idee om dus, na 38 jaar, weer eens door te leren en te ontdekken dat er een hoop nieuw inzicht bestaat (zie link bovenstaand)? Kijk eens vanuit mijn kant. Ik ben, ook beroepshalve, veel met dit soort materie bezig. Kun je je voorstellen hoe het dan overkomt als iemand die stelt 38 jaar professionele praktijkervaring te hebben z'n soldeerwerk staat te wassen met water en zeep? (s39 rot door, hoe goed je het ook poetst)/denkt gepoetst te hebben en trekt bij verhitting ook tussen de draden en in de mantel van je draden. Dat krijg je er dus niet meer uit).

Daarnaast is het link om op basis van "nog nooit problemen ervaren" te concluderen dat het dus goed is. Je kunt je afvragen of een eventueel wederkerend probleem niet betekent dat je opdrachtgever een ander zoekt. Of dat het door jou gerepareerde apparaat wordt doorverkocht waardoor de kans dat het bij opnieuw defect weer bij jou terecht komt. Net zoals het zomaar mogelijk is dat het apparaat waar Frans dit draadje mee begon al bij een ander forumlid is geweest die zich wijselijk op de vlakte houd.

[7ender]

Kijk ,...we zijn hier bezig met "de praktijk" ,.... en die praktijk heeft me geleerd dat je soms wel eens een keertje "wat moet" .

Die S39 ( nogmaals ) is klere-zooi ,....maar met het aller-voorzichtigste , spaarzaamste gebruikt , werkt 't in deze uitzonderings-gevallen .

Ik heb ook wel andere flux-middelen gebruikt , maar voor dit ene , specifieke, gaat 't perfect
We hebben 't over een chassis wat vercadmiumd is , en om dat te solderen leverde al in die Fender-fabriek koude solderingen op .

Die alchol-bende gebruik ik ook ( remmen-reiniger ) , daar spuit ik dan alles later weer mee weg ,....en als ik dat niet voorhanden heb , neem ik bio-alcohol ,......of zelfs wasbenzine .

Dat chassis kent ( vaak ) slechte solderingen bij : De octal-buisvoeten , waar de litze-draadjes zitten ,.....en bij die 3 soldeerpunten aan die messing strip die achter de potmeters zit , ....en dan bij dat punt wat Frans al aan gaf .

Als je die ouwe soldeer allemaal moet verwijderen ,....en daarna moet opschuren , .....om daarna de boel weer opnieuw aan te hechten ,
dan ben je wel effe bezig ,.....los van 't feit dat je zit te klooien om daar met je schuurpapiertje knap bij te komen .

De vorm van aanpak heeft 't inmiddels voor mij allang bewezen dat dit geen zorgen voor in de toekomst gaat geven.

( zeker niet als je in ogenschouw neemt dat ongelooflijk veel hedendaagse ( dure ) merken af fabriek het niet eens 10 jaar zonder zonder troubles uithouden , door slechte solderingen , blow holes ,en ingeknipte soldeer-lassen )

[Wop6670]

+ Hoe controleer je nou of een geaard stopcontact geaard is? We hebben hier een keer een zzp beunhaas gehad die stopcontactjes had vervangen voor 'geaarde' maar ik heb nog altijd wat twijfels. Dan zit dat draad nog zo mooi vast in je chassis zit hij niet vast .

Nu bedacht ik mij. Ik neme een geaarde haspel en steek stekker in stopcontact dat ik wil weten of dit geaard is. Dan uitrollen naar de meterkast waar de aarde..de aarde in gaat :P. Dan weerstand meten tussen aarde haspel en de aarde in de meterkast. Lijkt mij logischer wijs dat je, als het stopcontact geaarde is, iets moet meten. Zou dit kunnen?

Iemand vertelde me wel dat ik ander een draad tussen de NUL en aarde moest doen, als de stoppen er dan uit gingen was je stopcontact geaard, maar ik heb nog niet zo veel vertrouwen daar in.

Leuke discussie hoor.

Meestal zit na je aardlek de nul (blauw) en de aarde (groen/geel) aan elkaar.
Als je met een multimeter meet tussen de aarde en de twee pennen in het stopcontact.
Dan meet je bij 1 gat en aarde exact 0V AC en bij aarde en het andere gat 230VAC. Dan is je aarde aangesloten.
Er zijn ook duspels, een meter met een laagohmige interne weerstand dan gaat je aardlek eruit. Er gaat dan een stroompje lopen groter dan 30mA naar aarde en gaat je aardlek eruit.
Als je met een multimeter meet, deze is hoogohmig dan blijft de aardlek erin.

Een simpel testje.

Een tip is om bijvoorbeeld in de keuken, waar je als het goed is al een aarde in je stopcontact hebt, de meting als eerste uit te voeren.
Dan de stopcontacten die je niet vertrouwt.


@7ender
Voor wat betreft de S39, ben al 25 jaar elektricien, maar des te meer ik leer, hoe meer ik er achter kom dat ik eigenlijk niets weet. :soinnocent:
Ik heb al zoveel geleerd van dit forum op het gebied van buizenversterkers en elektronica, dat heb ik al mijn 25 jaar niet geleerd. Ik heb het ook nooit echt nodig gehad.
Als je al zoveel jaar met S39 werkt, probeer het dan eens met flux, schuurpapier en kijk wat beter werkt.
Niet geprobeerd is niet geleerd.:ok:

Zelf vindt ik een aardpunt met een boutje en een soldeeroogje het mooiste.
Kleine moeite als je toch bezig bent.

Ik heb in mijn 2 projectjes al mijn aardes op het messing plaatje achter de potmeters gemaakt.
Ook achterop de potmeters heb ik een 2,5mm koperdraad gesoldeerd. Gewoon met een dremel en een slijpsteentje de oppervlakte beschadigd en gewoon gesoldeerd, zit volgens mij erg goed vast.

Het kan altijd beter of anders. Dat maakt dit allemaal zo leuk. Je steekt er altijd weer wat van op.:crazyhappy:

Geen commentaar of kritiek.

[Buzzel]

Dan meet je bij 1 gat en aarde exact 0V AC en bij aarde en het andere gat 230VAC. Dan is je aarde aangesloten.
Er zijn ook duspels, een meter met een laagohmige interne weerstand dan gaat je aardlek eruit. Er gaat dan een stroompje lopen groter dan 30mA naar aarde en gaat je aardlek eruit.
Als je met een multimeter meet, deze is hoogohmig dan blijft de aardlek erin.


Bedankt, dat wou ik weten! Kon ik dus nergens vinden.

[kassie]

Bedankt, dat wou ik weten! Kon ik dus nergens vinden.

Overigens is er nog een andere manier om er al luisterend achter te komen... eentje die volstrekt indruist tegen alles wat men hier in dit topic probeert te voorkomen. Plug je amp erin en je gitaar. Begin te spelen (liefst met flink wat gain), en als je de vingers van je snaren haalt komt er een ontzettende ruis/geknetter/brom (één of een combi van de drie). Bij een ongeaard stopcontact ben jij altijd het aardpunt. Bij een geaard stopcontact blijft je amp netjes stil als je je vingers nu wel of niet op de snaren hebt.

[Gearjunkie]

Zou er niet simpel een kastje te maken zijn met een ledje dat gaat branden bij aanwezigheid van randaarde? (Dus zonder dat de aardlekschakelaar ingrijpt)

[cluseau]

Leuke discussie hoor.

Meestal zit na je aardlek de nul (blauw) en de aarde (groen/geel) aan elkaar.

Ho ff, ik ben geen elektricien en wil iemand met 25 jaar ervaring in zijn vak niet tegenspreken maar zoals het hier staat is het op twee manieren op te vatten dus wil het even helder hebben. Als je zegt "na de aardlek zitten nul en aarde aan elkaar" dan kijk je vanuit het woonhuis naar het trafohuis toch? Zou aan woonhuis zijde de zooi aan elkaar zitten dan verstoor je namelijk de werking van de aardlekschakelaar omdat in het trafohuis het sterpunt al aan aarde ligt. Zou je dan na de aardlek aarde en nul ook met elkaar verbinden dan overbrug je een deel van de de aardlekschakelaar. Is naar mijn idee niet best.

[Wop6670]

Ho ff, ik ben geen elektricien en wil iemand met 25 jaar ervaring in zijn vak niet tegenspreken maar zoals het hier staat is het op twee manieren op te vatten dus wil het even helder hebben. Als je zegt "na de aardlek zitten nul en aarde aan elkaar" dan kijk je vanuit het woonhuis naar het trafohuis toch? Zou aan woonhuis zijde de zooi aan elkaar zitten dan verstoor je namelijk de werking van de aardlekschakelaar omdat in het trafohuis het sterpunt al aan aarde ligt. Zou je dan na de aardlek aarde en nul ook met elkaar verbinden dan overbrug je een deel van de de aardlekschakelaar. Is naar mijn idee niet best.

Zoals gewoonlijk weer erg scherp Cluseau,:(

Ik heb om de discussie op gang te houden een stukje gekopieerd waarin alle stelsels staan die we gebruiken in Nederland, althans degene voor huizen en bedrijven.
Er zijn er meer getekend maar het gaat over de TT en de TN stelsels.
In huis zijn de meeste installaties gelijk.
Toch kan de situatie per huis verschillen. Er zijn handige harry's die wat aan prutsen.
Ik heb dat met buizenversterkers. Ik moet prutsen omdat ik er nog te weinig van weet.

Ik heb naar aanleiding van mijn bouwproject met de Princton meteen bij de 5E3 een apart gaatje geboord en de aarde met soldeerlip kort bij de kabelingang gemaakt.
Ik had geen idee. Volgens mij kwam deze tip van jou! Nogmaals bedankt.

https://dl.dropboxusercontent.com/u/44671176/stelsels.pdf

We gebruiken tegenwoordig het meeste met de TN-C, TN-CS stelsels.
De TT stelsels worden steeds meer vervangen door TN.
Hoewel beide gebruikt worden.
Eigenlijk is het zo dat in de schakelkasten de aardleiding (PEN, P= Beschermleiding,E = geaard en N = Nulleider. Vandaar PEN) afgetakt wordt (mits 10mm2) om een nul te creeëren. Alles getekend is voor de meter.

De andere stelsels worden niet in huis gebruikt.

Mocht iemand hier iets van vinden, ze geven hele goede cursussen bij Van der Heide.
Kan hem aanbevelen.
Heb hem net gehad en gezakt.:seriousf:
Niet genoeg theorie onder de schedel. Het leren gaat steeds moeilijker naarmate ik ouder wordt.
De stelsels die worden uitgelegd is alleen al genoeg om een paar uur over te praten en te vragen.:dontgeti:


Hoop dat de links werken.
Ik weet dat iedereen weet hoe een aardlekschakelaar werkt maar voor de leek. :???:
https://dl.dropboxusercontent.com/u/44671176/Aardlekschakelaar.pdf

Even voor de duidelijkheid. De Fase en de Nul gaan door de aardlek, de aarde gaat hier omheen.
Als er een lekstroom van meer dan 30mA ontstaat dan veranderd het magnetisch veld in de aardlekschakelaar en spreekt de aardlekschakelaar aan.
De aardlek blijft in als de stroom in beide aders dus gelijk is.
Wilde niet teveel uitweiden omdat de vraag simpel was. Hoe test ik of mijn stopcontact geaard is.
Ik had het gevoel dat ik daar een goed antwoord op kon geven.
Toch weer teveel info gegeven. Moet leren om niet van die lange verhalen te schrijven.:soinnocent:

Die 25 jaar stelt niet veel voor hoor. De Elektrotechniek is heel breed.
Mocht bij de eerste inbedrijfstelling van een Omvormer (trein) zijn en heb met een stralingsdeskundige in een busje gezeten. Ik heb werkelijk 3% begrepen waar die man het over had. Het leek wel chinees!
En dan nog maar niet te praten over de Buizen techniek en elektronica.
Ik wilde er alleen mee zeggen dat je nooit te oud bent om te leren ondanks die 25 jaar.

Had ik maar beter opgelet op school en wat beter doorgeleerd dan had ik niet zoveel vragen.
Learning all the time. :rockon:

Hoop dat het zo duidelijk is.
Je bent moeilijk te behagen!