Zelfbouw Bridge Doctor

[Plant]

Ongeveer een maand geleden kocht ik een Samick western opknappertje hier in de buurt. Zie dit (http://www.gitaarnet.nl/forum/showthread.php?155688-Samick-LW-025G-CEQ&) topic.

Ik twijfelde toen of ik het topic bij akoestische gitaren moest plaatsen, want de gitaar moest wel een en ander ondergaan voordat ze bruikbaar was. Maar dat was geen zelfbouw, dus toen toch het relaas bij akoestische gitaren geplaatst. Nu komt er alsnog wat zelfbouw aan de gitaar te pas, dus een apart topic hier.

Ze is in de basis een behoorlijk fijn gitaartje, kaarsrechte hals en erg goed afgewerkte frets, klank ok, maar ...

Ik gebruik .012 - .054 snaren en dan heeft ze toch wel een buikje (bolling in het bovenblad acher de brug). Niet heel erg, de gitaar is prima af te stellen en te bespelen. Er is geen duidelijke kuil voor de brug. Er heeft altijd(?) .010 opgezeten en het is nog wel te doen. Maar een zichtbaar gekantelde brug, een nèt niet kloppende oktaafzuiverheid, als je het weet ga je er steeds op letten :mad:

http://i348.photobucket.com/albums/q337/Folk_Bassplayer/Samick%20LW-025GCEQ/DSC02931.jpg

De foto is wat vertekend. Om de hoek van de brug t.o.v. het bovenblad in beeld te krijgen, moest ik toch net wat boven het bovenblad fotograferen en dan zie je ook de ronding van de zijkant. Het is dus in werkelijkheid minder 'golfplaat' dan het hier lijkt.

De gitaar is pas 15 jaar oud en is in al die jaren nauwelijks bespeeld. Mijn andere westerns die resp. 21 en 24 jaar oud zijn en ook met .012 - .054 snaren bespannen zijn, zijn beide nog met recht 'flat-tops'. Op dunnere snaren wil ik niet spelen, een gitaar moet er gewoon tegen kunnen.

Nu had ik weleens gehoord van een zgn. 'Bridge Doctor' en ik ben me daar eens in gaan verdiepen. Een 'simpele' en blijvende ingreep om het bovenblad voldoende weerstand te laten bieden tegen de snaarpanning. Voorstanders / tegenstanders, mensen die het behalve een oplossing zelfs een verbetering vinden, als ik het goed gelezen heb bouwt Breedlove standaard een Bridge truss in. Hele discussies en reviews komen voorbij.

Uiteraard heb ik eerst gecheckt in de klankkast of er niet een andere oorzaak aan het buikje ten grondslag ligt (iets los?), maar neen. Nou heb ik de gitaar goedkoop gekocht, is het geen superwaardevol instrument dat origineel moet blijven en ben ik niet vies van een experiment, dus dan wil ik zon 'Bridge Doctor' best eens proberen. Baat het niet dan ... jammer. En zoals Laurent in het akoestische gitaar topic al opmerkte: "een leuk projekt om te zien hoever je ermee komt".

Het is echter geen volledig onzichtbaar systeem. Er moet van buitenaf een schroef door de brug en top heen om het systeem in de klankkast te bevestigen. Nu kun je dat wel weer mooi camoufleren, maar zichtbaar blijft het.

Nu kan ik zo'n (JLD) Bridge Doctor systeem voor een paar tientjes kant en klaar bestellen in het buitenland, maar het is simpelweg een blokje hout met een uitsparing en een rond gat, een houten stangetje en 2 schroefjes. Dat kun je veel goedkoper zelf maken (als je de arbeid niet meerekent). StewMac heeft de belangrijkste afmetingen van de onderdelen op de site vermeld staan, dus - dank je wel :ok: - aan de slag.

http://i348.photobucket.com/albums/q337/Folk_Bassplayer/Samick%20LW-025GCEQ/DSC02966.jpg

http://i348.photobucket.com/albums/q337/Folk_Bassplayer/Samick%20LW-025GCEQ/DSC02967.jpg

De stelschroef is gewoon een stukje M8 schroefdraad.

Het blokje is niet overal precies haaks, maar dat is niet zo heel erg omdat het blokje toch uit het zicht zit. Ik heb alleen bovenaan bij het kontaktvlak met de brug gezorgd dat alles daar vlak en haaks is en dat het gat voor het stangetje recht zit.

[Plant]

En dan het pijnlijke moment :(

http://i348.photobucket.com/albums/q337/Folk_Bassplayer/Samick%20LW-025GCEQ/DSC02941.jpg

Autsj! :(
Het blok in de gitaar geschroefd en gericht.

http://i348.photobucket.com/albums/q337/Folk_Bassplayer/Samick%20LW-025GCEQ/DSC02951.jpg

Nu het houten stangetje op maat inkorten zodat het schroefje er een paar mm in kan en draaien maar... het werkt! :crazyhappy: Kon ik m'n eigen buik(je) maar zo makkelijk vlakregelen ;) . Snaren erop en gaan.

http://i348.photobucket.com/albums/q337/Folk_Bassplayer/Samick%20LW-025GCEQ/DSC02976.jpg

Nu had ik wel een behoorlijke klankverandering verwacht. Ik denk dat door het kromtrekken van het bovenblad door de jaren heen, een gitaar sowieso anders gaat klinken. Alleen gaat dat heel geleidelijk zodat je dat niet merkt. Zou je zonder Bridge Doctor het bovenblad weer ineens vlak weten te krijgen, dan zou je ook meteen een verschil opmerken. Nu hangt er ineens een houten konstruktie tussen brug / bovenblad en staartblok én je trekt je bovenblad vlak. Dat moet wel wat teweeg brengen.

Bij het eerste akkoord wat ik aansloeg zakte mijn mond ver open van verbazing :???: . De voicing is compleet anders. De gitaar klinkt ineens heel 'mellow', de mids zijn er wat uit en ze heeft een enorme 'BRRROEMMMM' in het laag. Dit had ik niet gedacht, het is echt een heel andere gitaar geworden. Voor de mensen die net als ik weleens een paar Garrison G20 of G30 gitaren (die serie met dat kunststof / glasvezel geraamte uit 1 stuk erin) in handen hebben gehad - nou, zo klinkt het ongeveer. Een volle bas (misschien iets tè vol), terughoudend mid en sprankelend genoeg hoog.
Natuurlijk is de snaarhoogte ook wat toegenomen, maar die paar tiende mm heeft niet zo heel veel invloed. Voor het spelcomfort zal ik dit nog aanpassen.

Of de verandering ook een verbetering is, daar laat ik me nog even niet over uit. Ik kan me voorstellen dat mensen meteen wild enthousiast worden van de warme basklank, maar zelf weet ik het zo net nog niet. Het mid had van mij in ieder geval wat feller mogen blijven.
Misschien neem ik de gitaar woensdag mee naar de repetitie met m'n Folkbandje om ook eens te horen hoe de gitaar zich nu verhoud tussen de andere akoestische instrumenten en of ik er nog een beetje doorheen prik.

Eerst maar eens een tijdje spelen en zien hoe het systeem zich houd. Ik kan de klank vast nog wat beïnvloeden door net wat meer of minder spanning op het blad te regelen zoals JLD in hun handleiding zet, het doet me denken aan het spannen van een drumvel.

Wat ik me alleen afvraag is hoe stevig het systeem is. Het stangetje is net als bij JLD iets meer dan 6mm dik. Nou buigt het bij die lengte van plm. 20cm niet makkelijk door, dat heb ik met de hand vooraf gecheckt. Maar zou het met die konstante snaarspanning niet na een tijdje kromtrekken? Nou ja, als dat op en duur gebeurt steek ik er een nieuw stangetje in. Ik heb eerst overwogen om i.p.v. hout het hele stangetje van draadeind te maken en dan het blokje vanaf de achterkant te stellen met een vleugelmoer. Maar dat maakt het systeem wel relatief zwaar en ik wil niet veel gewicht aan het bovenblad hebben hangen. Bovendien stelt zo'n vleugelmoer achter het blokje niet handig. Dus heb ik het maar op de beproefde methode gehouden. We zullen zien.

Tijdens opnamen van speelfilms komen bloopers voor die soms achter de film aan worden vertoond. Tot slot zijn dan hier mijn bloopers ter lering (voor wie ook zelf een Bridge Doctor wil gaan maken) ende vermaak:

- Blokje verkeerd afgetekend en bleek te kort. Dat merkte ik pas bij het proefpassen in de klankkast: het stangetje kwam precies tegen de endpin jack aan :( . Uitgehuild en opnieuw begonnen.

- De uitsparing bovenop het blokje voor de brugpennen precies op maat gemaakt. Toen alles gemonteerd en afgesteld was en ik de snaren aan het opleggen was, konden de ball-endjes van de middelste 2 snaren nergens heen. Niet aan gedacht. :angry: Gretverrrr.... moest alles er weer uit, het blokje aangepast en alles er weer in en opnieuw afgeregeld!

Enfin, wie dit ook wil gaan doen is vast gewaarschuwd. En wie erg gehecht is aan de (huidige) klank van zijn / haar gitaar... bezint eer ge begint want je gitaar zal nooit meer dezelfde zijn.

[El_Mano]

Super oplossing! Ik sta telkens weer verbaasd over de inventiviteit van zulke oplossingen. Ik zie ook ineens allerlei secundaire toepassingen
Je kan je voorstellen op deze manier een blokje te maken waarin een brug piëzo is gemonteerd waardoor je brug niet van de gitaar af hoeft? of klets ik nu onzin?

Trouwens dat draadeind idee is zo slecht niet. Ik gebruik om trussrods te maken verleng bussen van de bouwmarkt (€ 2,30 a 4 stuks) die zijn glad van buiten en binnen voorzien van schroefdraad. Als je die inkort en aan de achterzijde in het blokje boort kan je het draadeind zo stellen en drukt het draadbusje alleen maar vaster in het blokje.

Ook een aluminium buisje kan je gebruiken Als je in het midden van het blokje een zeskante- of vierkante moer plaatst (opgesloten) en dmv een stelschroef het buisje naar achter duwt.

Ik ga eens experimenteren met dat idee het zou zomaar kunnen dat je daar mee het af of toenemen van de midden tonen kan beïnvloeden. Ik zou me kunnen voorstellen dat de hardheid van het materiaal een verschil kan uitmaken, net als de afmeting van het oppervlak waarmee het bovenblad en het staartblok wordt geraakt?

[Plant]

Super oplossing! Ik sta telkens weer verbaasd over de inventiviteit van zulke oplossingen. Ik zie ook ineens allerlei secundaire toepassingen
Je kan je voorstellen op deze manier een blokje te maken waarin een brug piëzo is gemonteerd waardoor je brug niet van de gitaar af hoeft? of klets ik nu onzin?

Voor een brug piëzo hoeft de brug (het houten deel) er toch niet af? Ik bedoel zo'n undersaddle piëzo, die zit onder het witte brugzadeltje dat los in de brug steekt en gewoon uit kan. Hooguit moet het slot voor dit zadel dieper uitgefreesd worden. Deze gitaar heeft overigens al zo'n element erin zitten. Ik moet trouwens nog even kijken of de klank daarvan ook veranderd is.

Een piëzo in een apart blokje in de kast, gaat dat werken? Piëzo's werken onder druk. Het element ligt in het slot in de brug en daar bovenop ligt het zadeltje. Doordat de snaren met een knik op het zadel drukken, staat er dus ook druk op het element. Wanneer de snaren aangeslagen worden, worden de trillingen doorgegeven via het zadel op o.a. de piëzo die deze trillingen omzet in een elektrisch spanninkje. Met een piëzo in een apart blokje, staat er geen druk op en doet het denk ik niks.


Ik zou me kunnen voorstellen dat de hardheid van het materiaal een verschil kan uitmaken, net als de afmeting van het oppervlak waarmee het bovenblad en het staartblok wordt geraakt?

Dat idee heb ik ook. Snaartrillingen van de brug worden behalve via het bovenblad nu ook via die Bridge Doctor naar het staartblok van de klankkast en zo naar zij- en achterkant doorgegeven. Een harder of in ieder geval stijver materiaal zal de trillingen via die weg beter geleiden.

Een groter raakoppervlak betekent een grotere konstruktie en dus meer meer massa. Ik heb het idee dat dat juist weleens een belemmering van de trillingoverdracht kan zijn.
Dat, en het feit dat ik gewoon geen 'groot' gewicht in mijn gitaar wil hebben zweven, heeft mij doen besluiten zoveel mogelijk bij het reeds bestaande ontwerp te blijven.

[Mattia]

Op zich knap gedaan, maar je maakt volgens mij een basale denkfout: dat een 'belly' per se slecht is. Ik zou haast stellen dat een flattop die helemaal 'vlak' blijft een geen enkele belly krijgt te zwaar gebouwd is voor de snaren die erop zitten. Er zitten uiteraard gradaties in, maar toch - mijn eerste zelfbouw heeft duidelijk een beetje meer belly achter de brug met dan zonder snaren, en ik weet dat ie nog steeds wat te zwaar gebouwd is. Maargoed, iedere gitaar heeft zijn 'ideale' snaren. Een gitaar gebouwd voor een light setje zal vaak slechter klinken (zachter, minder dynamiek, minder mooi geluid) dan eentje met dikkere snaren. Het systeem moet gewoon 'kloppen'.

Kleine onzuiverheden in de 12e fret harmonic kunnen ofwel aan de nut liggen (getest met capo op 1 en 13e?), ofwel kunnen gecorrigeerd worden door de kam bij te werken.

Neemt niet weg dat het een mooie oplossing is. Weet alleen niet of het per se nodig was :)

[Plant]

Op zich knap gedaan, maar je maakt volgens mij een basale denkfout: dat een 'belly' per se slecht is.

Ik had ook wel gelezen dat een (kleine) belly soms bij het ontwerp hoort vanwege de klank. Maar in dit geval is het volgens mij niet de bedoeling geweest.


Kleine onzuiverheden in de 12e fret harmonic kunnen ofwel aan de nut liggen (getest met capo op 1 en 13e?), ofwel kunnen gecorrigeerd worden door de kam bij te werken.

De nut had ik al aangepakt en het brugzadel zelfs geheel vernieuwd. Er zat namelijk een te ruim passend plastic zadel in (die dus schuin naar voren helde) en vrij laag was, wat dan maar was opgevuld met een stapel plastic stripjes eronder. Het was oorspronkelijk dus nog véél erger :stop:


Neemt niet weg dat het een mooie oplossing is. Weet alleen niet of het per se nodig was :)

Per se nodig, tja... De snaren waren tijdens het maken van dit bouwsel en de foto al een paar dagen van de gitaar af, met de snaren erop was het al iets erger. De gitaar was wel goed bespeelbaar, het was vond ik toch wel een twijfelgeval. Ik verwacht wel dat het erger zou worden, dus besloot ik om het nu maar aan te pakken.

[Plant]

Gisteravond heb ik de gitaar meegenomen naar de repetitie met m'n Iers Folkbandje. Lekker akoestisch rond de tafel spelen met viool, bodhrán, low- en tinwhistles, banjo, mandocello en zang :) . De accordeonist was blijkbaar nog niet terug van vakantie, helaas.

De klank-metamorfose werd zeker opgemerkt :eek: en werd mooi bevonden. Ik was bang dat ik door het terughoudende mid-karakter moeilijk door het geheel heen zou prikken, maar dat viel erg mee. Ik hoefde niet keihard te raggen om goed hoorbaar te zijn, hoewel ik van mening blijf dat het mid wat feller had mogen blijven. De bastonen dreunen door de ruimte, er zit nu een steviger fundament onder het geheel. Ik speel ook nog eens met de lage E-snaar in D gestemd, dus dat wil ook wel :p

Al met al is het zeker bruikbaar en na een paar dagen thuis spelen begin ik er toch redelijk aan te wennen. De verandering blijft wel heel duidelijk zodra ik voor de afwisseling een van m'n andere westerns pak, die klinken nu ineens veel ieler. Een behoorlijk contrast.