PDA

View Full Version : waarom moet een speaker in een cabinet?



Schrevel
10 oktober 2011, 16:40
Waarom moet een speaker eigenlijk in een cabinet (box) worden gebouwd?
Ik snap dat de lucht niet vrij rondom de speaker moet kunnen bewegen omdat anders de geluidstrillingen elkaar opheffen. Maar is het daarvoor niet voldoende om de speaker in bijvoorbeeld een plaat van 1x1 m2 te plaatsen?

flo123
10 oktober 2011, 16:53
Precies, je hebt die "plaat" nodig om acoustische terugkoppeling van voorkant en achterkant te vermijden. Deze moet zo groot zijn dat de terugkoppeling ook niet plaatsvind bij lage frequenties. Sommige Hifi gasten bouwen de speaker gewoon in de muur in!
Een cabinet is niets anders dan een plaat die gevouwen is in een doosvorm zodat je het makkelijker kunt vervoeren en neerzetten. :)

MichielWolthaus
10 oktober 2011, 17:01
Wat ik wel eens gehoord heb... dat een cabinet of een speakerkast zelfs ervoor zorgt dat de geluidskwaliteit naar beneden gaat, aangezien deze mee kunnen trillen, een oplossing zou zijn of cabinets gevuld met water(lang leve kortsluiting) of een cabinet van beton. Helaas is dit totaal niet praktisch, dus kan je beter het cabinet zo goed mogelijk maken.

Schrevel
10 oktober 2011, 17:01
Hoe groot zou zo'n plaat moeten zijn voor een 10" of 12" speaker?
Het lijkt me tamelijk cool om een speaker in een statief te hangen net als een gong. Ik vermoed dat-ie dan wel een klein beetje heen en weer gaat bewegen en daarmee een soort dopplereffect genereert. Een soort van natuurlijke flanger :)

heinz3110
10 oktober 2011, 17:07
..Ik ben bang dat ie groter moet zijn dan dat je 'm in een behuizing hangt. Je zal denk ik aardig wat laag missen als je alleen maar een plaat hebt, denk ik zo. Maar wat let je om het uit te proberen?

Psychomantis
10 oktober 2011, 17:58
Wat ik wel eens gehoord heb... dat een cabinet of een speakerkast zelfs ervoor zorgt dat de geluidskwaliteit naar beneden gaat, aangezien deze mee kunnen trillen, een oplossing zou zijn of cabinets gevuld met water(lang leve kortsluiting) of een cabinet van beton. Helaas is dit totaal niet praktisch, dus kan je beter het cabinet zo goed mogelijk maken.

Ik heb ergens gehoord/gelezen dat een speakerkast eigenlijk heel zwaar moet zijn om niet mee te trillen etc. Bij Hifi-boxen dan toch, want bij gitaarcab's hoort dat bij de sound.
Daarom zeiden ze dat marmer (!?) een ideaal materiaal was om een niet-kleurende speakerkast van te maken.

nak
10 oktober 2011, 19:04
Daarom zeiden ze dat marmer (!?) een ideaal materiaal was om een niet-kleurende speakerkast van te maken.
Ach ja, met elke gig een heftruck mee dan?

The Bertman
10 oktober 2011, 19:07
Lach maar, er zijn hifi-freaks die dat inderdaad doen.

Speaker in een vlakke plaat heb ik wel eens van gehoord, dat stamt uit de jaren 50 dacht ik. Het werkt heel goed, maar de plaat moet belachelijk groot zijn.

Freeqi
10 oktober 2011, 19:12
de afstand die je hebt tussen back en front bepaalt de afkoppelfrequentie in 't laag. Dus zonder plaat heb je niet veel of geen laag. De massa van de plaat moet ook volgen ttz een zéér grote plaat met lichte massa werkt ook niet. Is in spé hetzelfde als akoestisch isoleren. Afsnijfrequentie is ook evenredig met massa doorlaat plaat. Dus op een bepaald punt is de plaat groot genoeg voor die laag frequent golflengte maar de massa niet. Die moet volgen. Het kantelpunt massagewijs is de frequentie waarop plaat resoneert. Als ze resoneert absorbeert ze. In theorie kan je dus met een grote plaat met hoge massa perfect zelfde doen als met een kastje ... speakers worden ook zo gemeten (standaard) iets dat uit de jaren xxx stamt. Een behuizing zie je als een grote gebogen plaat maar dan komen er uiteraard andere dingen bij kijken zoals eigen resonatie volume kast, staande golven ed.

Schrevel
10 oktober 2011, 19:21
In het Centre Pompidou in Parijs hangen voor voorstellingen van die enorme platte plaatluidsprekers die niet werken met een magneetconus maar met een mebraan. Im weet niet of die volgens eenzelfde principe werken.

Mijn gitaar gaat tot ca. 80 Hz, de lage e-snaar. Alles daaronder zou weg mogen.


Als ze resoneert absorbeert ze.
Dat begrijp ik niet. Resonantie is energieconversie, geen absorptie. Beton resoneert niet maar absorbeert prima.
De plaat zou niet moeten resoneren want dat zou een sluiproute-door-de-plaat-heen vormen voor de geluidstrillingen die eigenlijk om de plaat heen zouden moeten. Absorptie zou nuttug zijn maar dat vereist inderdaad massa. Zou stijfheid van het materiaal geen tussenweg kunnen bieden?

Freeqi
10 oktober 2011, 19:54
In het Centre Pompidou in Parijs hangen voor voorstellingen van die enorme platte plaatluidsprekers die niet werken met een magneetconus maar met een mebraan. Im weet niet of die volgens eenzelfde principe werken.

Mijn gitaar gaat tot ca. 80 Hz, de lage e-snaar. Alles daaronder zou weg mogen.


Dat begrijp ik niet. Resonantie is energieconversie, geen absorptie. Beton resoneert niet maar absorbeert prima.
De plaat zou niet moeten resoneren want dat zou een sluiproute-door-de-plaat-heen vormen voor de geluidstrillingen die eigenlijk om de plaat heen zouden moeten. Absorptie zou nuttug zijn maar dat vereist inderdaad massa. Zou stijfheid van het materiaal geen tussenweg kunnen bieden?

wat de weergever voor type is maakt niet uit principe is zelfde. 80Hz is golflengte van om en rond de 4m. dus plaat van 2 x 2m zou perfect zijn ;-) resonantie zet trilling om in warmte dus die energie ben je eigenlijk kwijt. Is id geen absorptie in spé maar komt op zelfde neer ... weg ? Isoleren dan houdt ie tegen en kaatst terug, resoneren = weg energie dus niet helemaal zelfde ? beton absorbeert niet maar isoleert, kaatst terug zeg maar. Tot op frequentie dat die beton resoneert, afhankelijk dus van totale massa, lees dikte. Wat is beton 1200kg/m3 ? Reken dan om per cm ... de resonantie zit op die overgang tss isoleren en doorlaten. Vandaar bvb het verschil in klank tss een fender tweed kast in den (lichte celstructuur) en bvb mdf (zwaarder en dichte structuur), de tweeds met zeer dunne frontplaat (akoestische kortsluiting tss front en back die veel hoger ligt in freq dan bvb de kast errond enz. Stijfheid speelt id mee meer enkel op de resonantie freq. Is eigenlijk niet zo'n simpele materie om in 3 woorden uit te leggen. In spé eigenlijk beetje zelfde als L-C-R filter circuit in electronica ;-)

Schrevel
10 oktober 2011, 20:01
80Hz is golflengte van om en rond de 4m. dus plaat van 2 x 2m zou perfect zijn
Zouden speaker cabs voor gitaar dan niet ook zo'n 4 meter in omtrek moeten zijn? Want die zijn volgens mij altijd een stuk kleiner.

Freeqi
10 oktober 2011, 20:27
gesloten niet open wel ? ;-)

flo123
10 oktober 2011, 20:53
In de vergelijking van een "plaat" en een cabinet, speelt een gesloten kast eigenlijk vals en probeert een oneindige plaat na te doen. :)

Tof die zin over doorlaten - resoneren - isoleren(=terugkaatsen)!
"... de resonantie zit op die overgang tss isoleren en doorlaten."
Dat liet bij mij een kwartje vallen. :ok:

Psychomantis
10 oktober 2011, 21:02
In het Centre Pompidou in Parijs hangen voor voorstellingen van die enorme platte plaatluidsprekers die niet werken met een magneetconus maar met een mebraan. Im weet niet of die volgens eenzelfde principe werken.


Ik denk dat je het hier over elektrostaten hebt: http://nl.wikipedia.org/wiki/Elektrostatische_luidspreker
Ik vraag me af waarom ze deze dan niet in een plaat/behuizing plaatsen? De lucht kan immers toch ook rondom de luidspreker heen?

Freeqi
10 oktober 2011, 21:05
is vrij logisch en pure fysica als je het bos door de bomen ziet hoor. Dan wordt het pas leuk om te spelen met parameters zoals hout, massa, grootte, resonatie frequentie, demping, massa frontplaat, bevestigingen, enzenz ... ben je wel ff zoet mee. temeer omdat wat in theorie 'perfect' is helemaal NIET perfect is voor gitaarcabs ;-)

Schrevel
10 oktober 2011, 21:14
gesloten niet open wel ? ;-)

Orgelpijptechniek toch? Een open pijp verplaatst het fasepunt, de buik van de golf komt bij de uitgang te liggen ipv in het midden. Daarmee wordt de laagst weer te geven frequentie twee keer lager.

Leuk voor in een huiskamer, Bose boxen zijn daar geloof ik op gebaseerd. Maar een hifibox moet een heel orkest kunnen weergeven en een gitaarbox slechts éen instrument. Da's helegaar geen hifi!

* kwartje van flo123 vangt en hard weg rent *
World of Guitarcraft = always go for the loot.

@Psychomantis

De lucht kan immers toch ook rondom de luidspreker heen?
Ze hangen daarom dicht tegen de muur en plafond; dat schijnt noodzakelijk te zijn.
Je hebt daar ergens overigens ook die concertzaal van Boulez met de zaalwanden verdeeld in afzonderlijk regelbare vlakken om de akoestiek (reflecties) te kunnen regelen.

Der Groovemeister
10 oktober 2011, 22:00
...temeer omdat wat in theorie 'perfect' is helemaal NIET perfect is voor gitaarcabs ;-)
Juist! Bijvoorbeeld een Tweed Fender Bassman klinkt mede zo goed doordat z'n pine cabinet enorm meeresoneert!

heinz3110
11 oktober 2011, 00:09
Mijn gitaar gaat tot ca. 80 Hz, de lage e-snaar. Alles daaronder zou weg mogen.


Hm, er is natuurlijk meer aan de hand als alleen maar 80 Hz van de E snaar. Er zitten vast lagere harmonischen onder die juist wat meer body geven aan het geluid wat juist dan erg lekker kan klinken. Ik denk zomaar dat het erg kalig klinkt als je geluid gitaargeluid inderdaad scherp bij de 80 Hz op houd.

Frits van Mourik
11 oktober 2011, 00:32
Ik heb ergens gehoord/gelezen dat een speakerkast eigenlijk heel zwaar moet zijn om niet mee te trillen etc. Bij Hifi-boxen dan toch, want bij gitaarcab's hoort dat bij de sound.
Daarom zeiden ze dat marmer (!?) een ideaal materiaal was om een niet-kleurende speakerkast van te maken.

Als je een plaat marmer aan een draad zou ophangen &
er een klap met een rubber hamer op zou geven, hoor je gegarandeerd "boingggg".
Er is een Zwitserse componist, die stukken schrijft voor stenen platen,
die hij laat bespelen met mallets, hamers en strijkstok. Ben z'n naam ff kwijt, maar: interessant!

In de jaren 1950 waren "sandfilled" basreflexboxen het ultimum.
Om kastresonanties tegen te gaan, bouwde men een kast in een kast,
waarna de tussenruimtes werden opgevuld met droog zand.
The Bertman & ik hebben onze ruggen nog wel 'es verrekt aan zo'n ding.

Een klankbord is lange tijd beschouwd als de meest ideale luidspreker-"behuizing".
Géén kastresonanties/ kleuring! Wèl vier vierkante meter!
Je kwam ze dan ook tegen in radio- en opnamestudio's.
Ze waren veelal in de vorm van een hart, maar dan ondersteboven,
met de speaker uit het midden geplaatst.
Ik dacht, dat die vorm iets met de "Gulden Snede" (meetkunde, hoor!) had te maken.

Voor de aan woningnood lijdende minder gezegende bevolking (1945- 2000nu),
die destijds veroordeeld was tot inwoning/ noodwoning/
later kleine gehorige flatjes, was zo'n lerp natuurlijk een nono.
En ook nu: zo'n dinges zou een ondraaglijk lage WAF hebben;
niet in de laatste plaats, omdat de opstelling nogal kritisch is.

Freeqi
11 oktober 2011, 00:36
Juist! Bijvoorbeeld een Tweed Fender Bassman klinkt mede zo goed doordat z'n pine cabinet enorm meeresoneert!

mmm mja, das wat je veelal leest op het internet maar het is iets genuanceerder:

ik pas dezelfde zin eens wat aan voor de fun:

Een Tweed Bassman klinkt zo goed doordat zijn frontplaat heel dun is en licht en dus laag onder de 100Hz gewoon deels kortsluit en annuleert tss front en back. De kast is wel zwaar genoeg om lager te kunnen gaan akoestisch gezien maar ervoor zit de kortsluiting op de frontplaat, dus de kast zijn invloed wordt minimaal tov invloed baffleboard. Achterpanelen tellen niet mee want hebben totaal géén massa dus laagfrequent is volledig open back. Bevestiging van frontplaat is zo los (4 kleine schroefjes, halve cm spleet aan elke kant) dat front eigenlijk weinig koppelt met kast. Hout is id den en licht + resonant maar de massaverdeling en bevestiging heeft in dit geval 9 x meer invloed dan het materiaal van de cabinet ... dus het is eigenlijk helemaal niet zozeer de pine cabinet die resoneert, het is het front dat licht is en los bevestigd is dat grotendeels de klank maakt ;-) De den die ze nu gebruiken is nat of artificieel gedroogd + het feit dat in de jaren '50 fender wél supply had voor luchtgedroogde den uit één stuk in die breedte. Vandaar ook dat combos niet dieper zijn. Den nu wordt samengeplakt en celstructuur is deels kapot van het ovendrogen. Leo had dat wel door en deels daarom in de blackfaces beginnen MP gebruiken ...

wat nu ook weer niet wil zeggen dat een 18mm mdfkast met zelfde baffleboard en bevestiging zelfde zal klinken maar wel véél closer dan zelfde 'resonerende' pine cab met bvb een 15mm mp baffleboard dat strak bevestigd is ... het gaat om de 'bottlenecks' in akoestiek, net zozeer als in electronica ...

ivm die 80Hz: meestal worden kantelpunt op -3db gegeven hé en is shelving. Dat loopt niet recht naar beneden ;-)

@frits: kan ik volgen maar als je die marmeren plaat op de grond zou zetten en ombuigen zou er niet veel 'boiing' mee overblijven ? stug en droog is niet wat je zoekt bij gitaarcabs, zelfs ook al minder bij bascabs ?

snaarplukker
11 oktober 2011, 12:05
Waarom moet een speaker eigenlijk in een cabinet (box) worden gebouwd?
Ik snap dat de lucht niet vrij rondom de speaker moet kunnen bewegen omdat anders de geluidstrillingen elkaar opheffen. Maar is het daarvoor niet voldoende om de speaker in bijvoorbeeld een plaat van 1x1 m2 te plaatsen?
Dan kan je versterkertop er moeilijk op blijven staan.;)

guitarkid
13 oktober 2011, 07:45
Dan kan je versterkertop er moeilijk op blijven staan.;)

Dát en het feit dat je de gemiddelde gitarist daar nooit aan krijgt. Veel te conservatief en het lijkt niet stoer genoeg... :seriousf:

alias
13 oktober 2011, 20:33
Ik denk dat je het hier over elektrostaten hebt: http://nl.wikipedia.org/wiki/Elektrostatische_luidspreker
Ik vraag me af waarom ze deze dan niet in een plaat/behuizing plaatsen? De lucht kan immers toch ook rondom de luidspreker heen?Jawel, maar elektrostaten worden alleen gebruikt voor hoog- en middenweergave, omdat ze maar heel weinig lucht kunnen verplaatsen. Weliswaar groot oppervlak, maar slechts zeer kleine uitslag.
Als dat systeem in Centre Pompidou toch bassen laat horen, zal er wel ergens een laagweergever staan.

Psychomantis
13 oktober 2011, 22:25
Jawel, maar elektrostaten worden alleen gebruikt voor hoog- en middenweergave, omdat ze maar heel weinig lucht kunnen verplaatsen. Weliswaar groot oppervlak, maar slechts zeer kleine uitslag.
Als dat systeem in Centre Pompidou toch bassen laat horen, zal er wel ergens een laagweergever staan.

Dus als je een luidspreker maakt met alleen hoog-midden speaker(s) kan je die gewoon zonder behuizing laten? en dan een sub met behuizing zetten?

Frits van Mourik
14 oktober 2011, 00:16
@frits: kan ik volgen maar als je die marmeren plaat op de grond zou zetten en ombuigen zou er niet veel 'boiing' mee overblijven ? stug en droog is niet wat je zoekt bij gitaarcabs, zelfs ook al minder bij bascabs ?

Ik denk, dat het marmer toch gevoelig blijft voor kastresonanties, omdat het zo'n rigide massa is.
Je hebt "buigslappe" massa nodig om die resonanties te absorberen.
Anyhow, anyway; dit staat natuurlijk haaks op de gitaarkasten-filosofie,
waarbij van iedere kastplank wordt verwacht, dattie zo goed mogelijk meebibbert.

showband
14 oktober 2011, 13:08
als je een ronde speaker in een ronde plaat gecentreerd ophangt. Dan zal er een "optimale" frequentie ontstaan op de knopen en buiken van de frequentie met een half labda / labda / enz die dezelfde golflengte hebben als de afstand rand-conus t/m rand plaat.

De plaat is op een resonantiefrequentie "getuned"
Die dooft dus delen uit. En zal bepaalde frequenties neutraal houden.

Als je dus een speaker op een losse plaat monteert moet je in het ideale geval dus een plaatvorm maken die een logaritmische akoestische load aan je speaker geeft.

carlsson heeft dit ooit uitvoerig uitgewerkt. Via een pijp op een speaker. Met een inkeping op de pijp naar een gesloten kast met een logaritmisch front. (soort gordijnvorm)

Wat bedoel ik nu te zeggen.
-Voor een full range weergever zal, als je het goed doet, je een soort druppelvormige plaat krijgen met een assymetrisch geplaatste speaker.

-Als je het heel precies doet compenseer je ook voor de speakerparameters.... ;)

-Voor een gitaarspeaker is het sterk de vraag welke karakeristiek je mee wil geven. Dat bepaald de vorm van je plaat.