PDA

View Full Version : Waarom al die discussie over de gitaar en zo weinig over de speakerkast?



adrinalino
18 augustus 2011, 18:22
Tja, misschien lees ik erover heen maar zowel op dit forum als op The Gear Page worden er ellenlange discussies gevoerd over verschil in klank van de gitaren.
Het hout, de lak, de dikte van de lak, het materiaal van de topkam, het materiaal van de toets, het materiaal man de frets, set neck, bolt on of neck thru body en natuurlijk het materiaal en type van de brug. Alles heeft invloed op de toon.

Natuurlijk is de bron van je geluid belangrijk maar het valt me op dat er nauwelijks gesproken wordt over de andere kant van je signaal : de speakerkast.

Naar analogie van de gitaar zou je ook hier moeten discuzeuren over het gebruikte hout (spaanplaat klinkt toch zeker anders dan vuren, multiplex of MDF), de onderlinge verbindingen van de platen (gelijmd of geschroefd), het tolex, de lijm om het tolex aan te brengen, hoe ie staat op de grond (op kegeltjes of hangend aan het plafond).

Waarom hoor je daar zo weinig over? Waarom zijn er geen boxen waarbij je de achterwand makkelijk kan verplaatsen zodat je de resonantie frequentie kunt veranderen?

Graag uw opinie hierover.

Hoi,

Aad.

DemolitionColorScheme
18 augustus 2011, 18:49
Goed punt, ik vind, inderdaad, speakerkasten meestal het meest drastisch een effect hebben op je geluid. Ik denk dat het komt omdat gitaren en effecten zo hanteerbaar zijn dat het makkelijk geswapped kan worden. Ik zie mensen niet om de maand een nieuwe 4x12 kopen, alleen door het gewicht en het vervoer alleen al.

De V
18 augustus 2011, 18:53
Ik denk dat menig forumlid wel beseft dat de versterker minstens net zo belangrijk is als de gitaar.
Het punt is dat een gitaar meer tot de verbeelding spreekt dan een versterker en er daarom dus ook meer over gepraat wordt.
De gitaar bespeel je immers, je versterker niet.
Bovendien zien ze er veel cooler uit.:cooler:

guitarkid
18 augustus 2011, 19:12
Ik heb toch wel de nodige meningen en theorieën zien langskomen op dit forum.
Ik zelf ben er zelfs van overtuigd dat mijn versterker eigenlijk soms belangrijker kan zijn dan de gitaar.... En ik zweer bij mijn Tele!
Uitleg: ik speelde onlangs een week in Portugal en had twee eigen gitaren bij me, maar er was daar een (naar bleek Peavey Classic Chorus) amp voor me geregeld. Beslist geen slechte keus en samen met mijn voor de zekerheid ook meegenomen Blackstar HT Dual pedaal heb ik me dan ook prima gered, maar ik denk dat ik met een gewoon fatsoenlijke Telecaster en mijn eigen Delta Blues (nog) meer mijn eigen geluid had gehad! Die Tele had ik evt. nog wat kunnen "tweaken" (actie, eigen snaren etc).
@ De V: en óf ik mijn versterker "bespeel".....! ;) En een tweed-amp ziet er m.i. ook wel erg cool uit!

Mitch
18 augustus 2011, 19:26
Misschien omdat je op het verkeerde subforum kijkt? Verplaatst.

De reden waarom er niet zoveel over gepraat wordt zal me worst zijn, maar belangrijk is het zeker. Inderdaad niet alleen de versterker, maar ook de speaker en óók de kast (formaat, materiaal) is belangrijk voor de sound.
Analoog naar "je kan een slechte gitaar goed laten klinken op een superversterker, een supergitaar zal matig klinken op een flutversterker" zou je kunnen stellen dat een goede amp slecht zal klinken over flutspeakers (of een flutkast) en een matige versterker heel redelijk zal klinken over een goede kast.

Epii
18 augustus 2011, 20:17
Je kunt dat heel mooi samenvatten. Your tone is only as good as the weakest link. Natuurlijk is dat niet helemaal waar, maar er zit zeker een kern van waarheid in.

Eric van Esch
18 augustus 2011, 20:21
En dan vergeet je nog alle trapdoosjes die er tussen zitten ;)

caliban
18 augustus 2011, 21:49
Ik vind dat hier best veel over speakers en kasten geluld wordt.

RoelSmoel
18 augustus 2011, 23:09
Zit toch allemaal in het speakerkasten topic? Naar mijn weten worden veel topics over cabinets verplaatst naar dat topic.

Pepe
18 augustus 2011, 23:49
Die dingen die over toon gaan zijn meestal niet zo boeiend, dat is toch zo persoonlijk en voor mezelf weet ik wel wat werkt en wat niet. Maar af en toe steek je wat op wat hout snijdt, zekers.
Over speakerkasten bijvoorbeeld, de 2 maple/mahonie cabinets die ik heb klinken helemaal niet zo goed, te strak en te focused. In 1 daarvan heb ik de maple baffle vervangen door een plywood en ziedaar, spreiding en laag.

Ik zeg "niet goed" vanuit een vintage bluesy perspectief maar voor de moderne fusion/metaalwerker misschien precies wat het moet zijn.
Vanuit die ervaring heb ik het idee gekregen dat die oude fender tweedjes voor een deel hun rafelige flubbersound door hun behuizing krijgen. En dat zo'n circuit tweaken voor strakkere bassen kinda nonsens is, dat je betere resultaten krijgt door het in een hardhouten behuizing te gieten.
Maar goed, zoiets hou ik voor :sssh: me want voor hetzelfde geld is het onzin.

schwalbe
19 augustus 2011, 00:06
En dat zo'n circuit tweaken voor strakkere bassen kinda nonsens is, dat je betere resultaten krijgt door het in een hardhouten behuizing te gieten.
Maar goed, zoiets hou ik voor :sssh: me want voor hetzelfde geld is het onzin.

Je hebt helemaal gelijk.

JGD
19 augustus 2011, 12:35
ik ben iig iemand die zeer zeker muggezift over de speakerkast!
ik verdom het zelfs min of meer om op te treden als ik mijn eigen cab niet mag gebruiken.
beetje jaren aan mijn geluid sleutelen, muggeziften, dingen kopen en dan uiteindelijk, op het moment supreme (het optreden) doodleuk je geluid over boord gooien zeker, no way!

leuk verhaal:
ik ging eens naar Music Store Koln.
Kan ik iedereen aanraden.
tis best aan te rijden en je hebt er een leuke dag aan.

enfin:
daar hebben ze dus een hele ruimte vol amps en kasten.
en het vette is dat je ze via een controle paneel, kan schakelen.
dus je kiest een amp en kan die dan over diverse kasten beluisteren.

en MAN wat een verschil maakt de ene of de ander speakerkast!
ik bedoel, ik wist het maar als je er zo direct mee geconfronteerd wordt, hoor je het pas echt.

Ik heb uiteindelijk een Fame 4 x 12 Celestion V30 kast gekocht.
Die heb ik dus oa vergeleken met Marshall en Mesa en hij stak er met kop en schouders boven uit.


tip, die zaak!

bass blom
19 augustus 2011, 12:37
om dat goed te vergelijken moeten die kasten dan eigenlijk ook wel steeds op dezelfde plek staan.

JGD
19 augustus 2011, 12:43
dan neem je maar een steek karretje mee ;)

kidrock
19 augustus 2011, 13:09
Je kunt dat heel mooi samenvatten. Your tone is only as good as the weakest link. Natuurlijk is dat niet helemaal waar, maar er zit zeker een kern van waarheid in.

Ik denk dat je het zo aardig hebt samengevat :ok:

En zo hebben sommige facetten groter invloed als andere en speakers zijn daar zeker 1 van.

Pepe
19 augustus 2011, 14:05
Wat is weakest? Wat is toon? Het zegt nul komma nul.

kassie
19 augustus 2011, 14:35
Wat is weakest? Wat is toon? Het zegt nul komma nul.

Ik heb een speakerwissel gedaan in mijn marshall 4x12, van v30 naar eminence delta pro. evenals een backplate wissel (van mdf naar multiplex) en de boel dichtgekit. Het is nu veel meer mijn sound en imho veel muzikaler dan de vroegere v30s in de standaard marshall. Laatst nog een repetitie gehad met dezelfde gear maar dan op een engl 4x12 met v30s. en het was ongelofelijk hoe anders de sound was. Alsof er een vette presence laag op het geheel zat en alsof het veel 'boxier' en minder diep klonk. In die zin ben ik het dus eens dat de kast en speakers ook zeker hele belangrijke klankmakers zijn.

Dit valt ook te beamen dat ik met verschillende versterkers (Silver Jubilee, Trainwreck Express Kopie, JCM800) meer als mezelf vind klinken op dezelfde kast, dan louter bij dezelfde versterker op een andere speakerkast. Mijn idee is dan ook vooral dat de speakerkast en speakers misschien nog wel een belangrijkere invloed heeft dan de versterker (uiteraard totaal verschillende versterkers daargelaten).

crapton
19 augustus 2011, 21:16
Hele goede vraag van de TS. Ik denk zoals de meesten hier dat het veel kan uitmaken.

Overigens speelt ook je opstelling van je kast een rol: hoever van de wand of vloer, in de hoek, schuin gericht of niet. En dan de Beam-blockers enz. Speakers wel of niet ingespeeld. Speaker combinaties. Open-dichte-ported cabs.

Ik heb nu zelf een gesloten 2x12 met V30's en Beam-Blockers, voorlopig goed genoeg voor mijn niveau.

Een goede sound is belangrijk voor je speelgevoel (tussen de oren) maar hoeveel verschil hoort het publiek eigenlijk? En dan praat ik over de gemiddelde pop-rock-blues achtige muziek, geen jazz of uber-fusion oid.

Wat bij mezelf opvalt: de ene keer klinkt de amp/cab/gitaar combinatie beter dan de andere keer, zonder ook maar iets te hebben veranderd aan de instellingen. Rara hoe kan dah nou weer --> tussen de oren zeker?

bass blom
19 augustus 2011, 21:23
je gehoor varieert op de dag
en over langere tijd ook vermoed ik

Epii
19 augustus 2011, 21:56
Wat is weakest? Wat is toon? Het zegt nul komma nul.

Er zijn natuurlijk dingen die een belangrijkere rollen spelen dan andere dingen. Ik zei ook dat het niet helemaal waar is. Maar IMHO zit er wel degelijk een kern van waarheid in.

allochthomas
19 augustus 2011, 22:01
Ligt er aan, ik gebruik bewust kut kabels omdat dan een beetje hoog verloren gaat. Betekend dan dat de kabel mijn zwakke schakel is in mijn tone?

Mitch
19 augustus 2011, 22:51
Nee, dan ben je juist vintage correct :seriousf:

bass blom
19 augustus 2011, 23:39
Ligt er aan, ik gebruik bewust kut kabels omdat dan een beetje hoog verloren gaat. Betekend dan dat de kabel mijn zwakke schakel is in mijn tone?

vergeet het krulsnoer niet :D

allochthomas
19 augustus 2011, 23:44
Eigenlijk wel eens 1tje halen:D

Ik snap al die ophef niet over die 100 euro kostende kabels niet met als excuus om net bat beetje extra detail door te kunnen geven. Als een kabel goed klinkt dat moet men niet verder zeuren imo.

Pepe
20 augustus 2011, 01:18
Ik zag net de Artic Monkeys, die heb ik eens zien spelen op Fender Bronco's en een Selmer Zodiac, een combo waar zelfs onze IJselrobo en Roelsmoel hun neus voor ophalen, Houndog Taylor met zijn Teisco's, Kawai's en Sears postorder amp, Kurt Cobain met zijn cheap Fenders, David Lindley en Link Wray met hun obscure Japanners uit de tijd dat die nog gitaren maakten van karton.

Het geneuzel over toon en weakest link.. ga lekker spelen man, ga een goed liedje schrijven, kruip op een podium, doe zoals Kurt en maak een wollen vest weer hip :D

aaronstonebeat
20 augustus 2011, 02:00
Ik ben op het moment bezig informatie te verzamelen over het berekenen en bouwen van een luidspreker omdat mijn zoon 'zelf' ;) een speakerkast voor een basgitaar wil maken.

Het is bijna angstaanjagend hoeveel factoren je daarbij tegenkomt als je gaat zoeken. Natuurlijk heb je de eigen weerstand en impedantie van de spoel van je driver(s). Maar je hebt ook het volume aan lucht dat de driver verplaatst, de Q van ik weet niet wat, de verhouding tussen weerstand en impedantie van de driver als die vrij trilt, diezelfde verhouding als de driver ingebouwd is, de resonantiefrequentie van de kast, de resonantiefrequentie van het systeem als geheel, het kastvolume tov het verplaatsingsvolume van de individuele drivers en de drivers samen.

Ik meen de resonantiefrequentie van één driver te hebben gemeten, en de weerstand en de impedantie, maar ik heb nog geen idee van al die Q's; ik heb zelfs het gevoel in een moeras te zitten waar ik niet meer uitkom.
En dan heb ik een en ander nog niet eens uitgeprobeerd.

Een gitaar bouwen lijkt vooralsnog veel simpeler dan het bouwen van een goede luidsprekerkast.

FruscianteFan
20 augustus 2011, 02:03
Ik zag net de Artic Monkeys, die heb ik eens zien spelen op Fender Bronco's en een Selmer Zodiac, een combo waar zelfs onze IJselrobo en Roelsmoel hun neus voor ophalen, Houndog Taylor met zijn Teisco's, Kawai's en Sears postorder amp, Kurt Cobain met zijn cheap Fenders, David Lindley en Link Wray met hun obscure Japanners uit de tijd dat die nog gitaren maakten van karton.

Het geneuzel over toon en weakest link.. ga lekker spelen man, ga een goed liedje schrijven, kruip op een podium, doe zoals Kurt en maak een wollen vest weer hip :D
Daar zit zeker waarheid in, maar ook de groten der aarde zijn vaak erg bezig met hun gear. Las een tijdje terug dat Cobain 'zijn' tone gevonden dacht te hebben in een kapotte Twin Reverb ofzo, met half zoveel eindbuizen als normaal. Toen zijn tech de amp stiekem reviseerde, was hij alsnog veel blijer met zijn tone.

Daarbij komt dat Cobain volgens mij weinig omkeek naar welke gitaren hij gebruikte, zolang zijn DiMarzios er maar inzaten.

Niet dat dat relevant is voor het succes van nirvana, maar toch. En de één (noem een John Frusciante of The Edge) is er meer bezig dan de ander (gitaristen van Mogwai bijvoorbeeld? weet eigenlijk weinig artiesten die niet minstens evenveel met gear bezig zijn als wij hier op dit forum.

Pepe
20 augustus 2011, 03:25
Tuurlijk, je moet je geluid vinden, dat kost wat tijd en dingen uitproberen is leuk.
Maar er is ergens een moment dat het nerdy gefreak op de vierkante millimeter wordt, dat je haast vergeet dat wat en hoe je speelt belangrijker voor je geluid is dan buisje zus of magneetje zo.

Je leest dan zo'n lange thread op gearpage dat gaat over de ultieme paf en alle boutique merken, magneten en windingen passeren de revu en aan het eind laat iemand dan een riedeltje horen wat ie gespeelt heeft op zijn Leese wind Michigan Maple spacer Alnico II pickups en dan hoor je een Zeppelin riff die van alle kanten sucked. "ja", zegt ie dan nog, "het gaat om de toon, let niet op het crappy spel"
Me hoela. Daar gaat het juist om.

bass blom
20 augustus 2011, 07:22
voorwaardescheppend bezig zijn, vluchtgedrag..
eerst alle spullen voor mekaar hebben, dan komt het spelen pas.
dan kan het spelen pas komen.
en als het er dan is wordt er vaak weer een nieuw iets bij bedacht wat nog moet komen.
dat zie je heel vaak.

adrinalino
20 augustus 2011, 08:34
voorwaardescheppend bezig zijn, vluchtgedrag..
eerst alle spullen voor mekaar hebben, dan komt het spelen pas.
dan kan het spelen pas komen.
en als het er dan is wordt er vaak weer een nieuw iets bij bedacht wat nog moet komen.
dat zie je heel vaak.





Je leest dan zo'n lange thread op gearpage dat gaat over de ultieme paf en alle boutique merken, magneten en windingen passeren de revu en aan het eind laat iemand dan een riedeltje horen wat ie gespeelt heeft op zijn Leese wind Michigan Maple spacer Alnico II pickups en dan hoor je een Zeppelin riff die van alle kanten sucked. "ja", zegt ie dan nog, "het gaat om de toon, let niet op het crappy spel"
Me hoela. Daar gaat het juist om.

Jullie hadden mn mening niet beter kunnen verwoorden.

Hoi,

Aad.

nico verduin
20 augustus 2011, 08:54
Volgens mij heet dat gewoon talent:seriousf:
Je kan nog zulke goede spullen hebben maar als je spel niet goed is, zul je nooit het geluid krijgen wat je graag wilt horen. Een talentvolle fotograaf (prof of amateur) haalt zelfs uit het meest goedkope toestel nog goede foto's. Ik heb er dus zelf absoluut geen gevoel voor en maak "bagger" foto's:seriousf:. Gelukkig is een van mijn zonen een "gadget" freak krijg ik de oude toestellen.
Ik heb een klant die in het verleden elke 6 maanden zijn gear vernieuwde (hij had er ook het geld voor). Op zoek naar.....
Tot dat er iemand vertelde dat hij misschien wat meer tijd in zijn spel moest steken..... Het kwartje viel en nu speelt hij al jaren op dezelfde spullen..
Daarnaast merk ik wel (overigens ik ben toetsenist sinds mijn 5e:seriousf::seriousf:) dat je ahw went aan geluid waardoor je het "nieuwe" op een gegeven moment mist. Dat zou een mooi moment zijn om weer eens op zoek te gaan.

nico verduin
20 augustus 2011, 09:10
Ik ben op het moment bezig informatie te verzamelen over het berekenen en bouwen van een luidspreker omdat mijn zoon 'zelf' ;) een speakerkast voor een basgitaar wil maken.

Het is bijna angstaanjagend hoeveel factoren je daarbij tegenkomt als je gaat zoeken. Natuurlijk heb je de eigen weerstand en impedantie van de spoel van je driver(s). Maar je hebt ook het volume aan lucht dat de driver verplaatst, de Q van ik weet niet wat, de verhouding tussen weerstand en impedantie van de driver als die vrij trilt, diezelfde verhouding als de driver ingebouwd is, de resonantiefrequentie van de kast, de resonantiefrequentie van het systeem als geheel, het kastvolume tov het verplaatsingsvolume van de individuele drivers en de drivers samen.

Ik meen de resonantiefrequentie van één driver te hebben gemeten, en de weerstand en de impedantie, maar ik heb nog geen idee van al die Q's; ik heb zelfs het gevoel in een moeras te zitten waar ik niet meer uitkom.
En dan heb ik een en ander nog niet eens uitgeprobeerd.

Een gitaar bouwen lijkt vooralsnog veel simpeler dan het bouwen van een goede luidsprekerkast.Het probleem waarmee je kampt in deze is dat je blij mag wezen als je 5 mensen op dit forum vind die zover gaan dat ze over stappen op het feitelijke rekenwerk. De meeste nemen een kast die ze kennen en bouwen die na. Jij wilde de stap maken om daadwerkelijk uit te rekenen wat je zou moeten bouwen om het optimale eruit te halen.
En toen liep je tegen een "muur" aan omdat er weinig waren die je zou kunnen helpen. Boxen berekenen gebeurt meer op het HiFi segment. Daar zou je de mensen moeten vinden die er wel verstand van hebben. Hier zul je er denk ik 1 of 2 vinden die echt rekenen.

FruscianteFan
20 augustus 2011, 11:06
Volgens mij heet dat gewoon talent:seriousf:
Je kan nog zulke goede spullen hebben maar als je spel niet goed is, zul je nooit het geluid krijgen wat je graag wilt horen. Een talentvolle fotograaf (prof of amateur) haalt zelfs uit het meest goedkope toestel nog goede foto's. Ik heb er dus zelf absoluut geen gevoel voor en maak "bagger" foto's:seriousf:. Gelukkig is een van mijn zonen een "gadget" freak krijg ik de oude toestellen.
Ik heb een klant die in het verleden elke 6 maanden zijn gear vernieuwde (hij had er ook het geld voor). Op zoek naar.....
Tot dat er iemand vertelde dat hij misschien wat meer tijd in zijn spel moest steken..... Het kwartje viel en nu speelt hij al jaren op dezelfde spullen..
Daarnaast merk ik wel (overigens ik ben toetsenist sinds mijn 5e:seriousf::seriousf:) dat je ahw went aan geluid waardoor je het "nieuwe" op een gegeven moment mist. Dat zou een mooi moment zijn om weer eens op zoek te gaan.
Dat laatste had ik heel erg toen ik mijn Indie kocht: de Jaguar begon te vervelen (door gewenning) en ik wilde het gevoel hebben op een bijzonder iets te spelen.

Op het moment ben ik eigenlijk akelig tevreden met mijn spullen. Afgelopen dagen heb ik nog het meest gespeeld op mijn cheapo akoestische die eigenlijk helemaal niet verkeerd klinkt. Heeft me €10 gekost bij de Marskramer, nooit verwacht dat het iets fatsoenlijks zou zijn. Is het ook niet, maar zo klinkt het wel.

tommus42
20 augustus 2011, 11:31
'Soundje bouwen' en spelen zijn eigenlijk twee verschillende takken van tijdverdrijf. Als het boeltje lekker klinkt inspireert het wel om net boven jezelf uit te stijgen. Aan de andere kant:), als je gewend bent aan een matig geluid, en je speelt dan, bij een optreden ofzo, over goede spullen, is dat even extra prettig:strat:.

Thiez
20 augustus 2011, 11:53
Je totaalsound is van zoveel dingen afhankelijk dat je het nooit perfect af kunt stellen. Er zal altijd vast wel iets beters blijven. Stel je hebt een versterker met veel hoog erin, dan kun je elementen/gitaar kiezen met wat minder hoog, speakerkast kun je andere voor pakken, de speakers die erin zitten, je kunt je versterker anders uitversterkeren over de PA, je kunt zelf een slechtere kwaliteit kabel gebruiken dat er wat hoog verloren gaat.
En dan heb je nog een geluid wat fijn is om op zichzelf staand te horen en een geluid wat fijn is in bandverband. etc etc etc. Je zult nooit klaar zijn dus ;)

schwalbe
20 augustus 2011, 11:55
Een gitaar bouwen lijkt vooralsnog veel simpeler dan het bouwen van een goede luidsprekerkast.

Ik heb de nodige ervaring met speakerbouw, en ik reken ook zelf. Ik kan wel wat helpen. Je lijkt het jezelf wat te moeilijk te maken; verzuipen in technische details is inderdaad iets wat op de loer ligt.

Pepe
20 augustus 2011, 13:27
De logica, wat Nico rekenen noemt, in posts zijn de enige posts die ik echt interessant vind en serieus neem. Een argument wordt een stelling die weerlegt kan worden met logica door data. Je ziet het in de amp en bouwers sectie waar een probleem progressief naar een oplossing afstevent.

De rest is mening en vooral vermaak. Dat is leuk en aardig maar ook niet meer dan dat. Lange posts en beroepen op ervaring lijken daar de doorslag te geven.:D

kidrock
20 augustus 2011, 13:44
Ik heb een klant die in het verleden elke 6 maanden zijn gear vernieuwde (hij had er ook het geld voor). Op zoek naar.....
Tot dat er iemand vertelde dat hij misschien wat meer tijd in zijn spel moest steken..... Het kwartje viel en nu speelt hij al jaren op dezelfde spullen..


Wel een mooi voorbeeld. Het gevaar bestaat dat je al je tijd en geld op maakt op zoek naar "the holy grail" (die je toch nooit vind) en daarbij bijna niet meer aan spelen toe komt of het werken aan je techniek.
Het is denk ik prima om op zoek te gaan naar die ene, maar dan zonder het andere uit het oog te verliezen.

nico verduin
20 augustus 2011, 13:46
De logica, wat Nico rekenen noemt, in posts zijn de enige posts die ik echt interessant vind en serieus neem. Een argument wordt een stelling die weerlegt kan worden met logica door data. Je ziet het in de amp en bouwers sectie waar een probleem progressief naar een oplossing afstevent.

De rest is mening en vooral vermaak. Dat is leuk en aardig maar ook niet meer dan dat. Lange posts en beroepen op ervaring lijken daar de doorslag te geven.:D
Tja men moet het voor zichzelf maar bepalen wat belangrijk is. Mij maakt het verder niet uit. Zo af en toe ga ik het narekenen en als er iets niet klopt, dan mis ik iets. Dus reden om het uit te zoeken.

Overigens is Schwalbe de enige waarvan ik weet dat hij daadwerkelijk de wiskunde van speaker/box techniek gebruikt. Nog nooit een ander er over gehoord. Ik ook niet trouwens. Ieder zijn vak:seriousf: