PDA

View Full Version : Netspanning was 220V maar is nu 230V: Wat doet dit met mijn buizenversterker?



flo123
16 mei 2011, 20:54
De netspanning kruipt steeds verder omhoog. Was het vroeger 220V, nu is het al 230V, soms zelf hoger, en volgens mij gaan we richting de 240V zoals in Engeland standaard is.

Mijn oude London City uit 1970 krijgt nu dus een hogere primaire spanning dan waar het voor ontworpen was. Hetzelfde geldt voor alle vintage versterkers naar mijn idee.

Gelukkig gaan de oude versterkers er niet van kapot maar:
Geeft dit naar jullie idee geluidsverandering, bepaalde problemen of verschijnselen?
Zou het beter zijn de 240V aansluiting op de PT te gebruiken i.p.v. de 220V aansluiting?

big dooley
16 mei 2011, 22:18
tegenwoordig is de officiele standaard 230Vac... ook in engeland, dus naar de 240 gaan we hoogstwaarschijnlijk niet...
maar inderdaad, dit heeft gevolgen in je versterker... alle interne spanningen gaan omhoog, alhoewel dit niet een probleem hoeft te zijn
belangrijk is bijvoorbeeld de gloeispanning, deze zit rond de 6.3Vac of in sommige voorversterkerbuizen 12.6Vdc... dit is dan ook een goede graadmeter om erachter te komen of je buiten het boekje gaat of niet...

verder zal de anodespanning verhoogd zijn en hiermee ook de schermroosters... en bij EL34's worden deze laatste al vrij hard aangepakt bij de gemiddelde gitaarversterker (vooral doelende op non-mastervolume's die op full tilt gezet worden mbv een attenuator)
de verhoogde anodespanning heeft ook als gevolg, dat de bias ietwat kouder gezet dient te worden om onder de 70% max te blijven... dit heeft weer tot gevolg, dat de "headroom" ietjes groter wordt... de eindtrap blijft dus iets langer clean...
dit is dan ook wat ik met mijn JVM gedaan heb... 220Vac in deze versterker is met standaard PT iets te weinig en daarom boost ik de ingaande spanning naar 240Vac mbv een variac... gloeispanning is op die manier precies op spec, de anodespanning valt iets hoger uit (470Vdc, wat eerst 430Vdc was) en met de bias afgesteld op deze spanning, reageert de JVM net wat lekkerder...

GretschGuy
17 mei 2011, 02:30
"Netspanning was 220V maar is nu 230V: Wat doet dit met mijn buizenversterker?"

Niets. Dit is uitsluitend 'n papieren werkelijkheid. In de fysieke werkelijkheid is de nominale netspanning niet veranderd. Die variëert in NL per plaats en tijd tussen iets onder de 220V en iets boven de 230V.

De netspanning is, in 't kader van de Europese harmonisatie, volgens 'n Europese richtlijn nu 230V in de hele EU. Voorheen was dit 240V in GB en Ierland (en 'n klein stukje Frankrijk), 220V in de andere landen. Geen van de partijen had ook maar de geringste bereidheid 't electriciteitsnet aan te passen aan de specificaties van de anderen. Daarom is maar per decreet besloten dat 't overal 230V is. Waarbij de bandbreedte van toegestane afwijkingen precies groot genoeg is om niets te hoeven veranderen in de echte wereld.

big dooley
17 mei 2011, 02:57
"Netspanning was 220V maar is nu 230V: Wat doet dit met mijn buizenversterker?"

Niets. Dit is uitsluitend 'n papieren werkelijkheid. In de fysieke werkelijkheid is de nominale netspanning niet veranderd. Die variëert in NL per plaats en tijd tussen iets onder de 220V en iets boven de 230V.

De netspanning is, in 't kader van de Europese harmonisatie, volgens 'n Europese richtlijn nu 230V in de hele EU. Voorheen was dit 240V in GB en Ierland (en 'n klein stukje Frankrijk), 220V in de andere landen. Geen van de partijen had ook maar de geringste bereidheid 't electriciteitsnet aan te passen aan de specificaties van de anderen. Daarom is maar per decreet besloten dat 't overal 230V is. Waarbij de bandbreedte van toegestane afwijkingen precies groot genoeg is om niets te hoeven veranderen in de echte wereld.

tja, papieren werkelijkheid.... heb inderdaad wel degelijk op een aantal plaatsen 230Vac gemeten, terwijl we in het oefenhok nooit verder komen dan 220Vac... (vaak lager)
dat geeft op zich geen problemen, totdat je de bias van je versterker flink heet afsteld met 220 erin en dan op een plek gaat spelen, waar 230 uit het stopcontact komt...
heb dit zelf ondervonden, en gelukkig vooraf de spanning gemeten... kwam er op neer, dat ik over de limiet zat en in alle haast een stapje kouder moest... wel viel me op dat mijn versterker daar goed op reageerde en sindsdien gebruik ik een variac

GretschGuy
17 mei 2011, 12:46
tja, papieren werkelijkheid.... heb inderdaad wel degelijk op een aantal plaatsen 230Vac gemeten, terwijl we in het oefenhok nooit verder komen dan 220Vac... (vaak lager)
dat geeft op zich geen problemen, totdat je de bias van je versterker flink heet afsteld met 220 erin en dan op een plek gaat spelen, waar 230 uit het stopcontact komt...
heb dit zelf ondervonden, en gelukkig vooraf de spanning gemeten... kwam er op neer, dat ik over de limiet zat en in alle haast een stapje kouder moest... wel viel me op dat mijn versterker daar goed op reageerde en sindsdien gebruik ik een variac

Tja, dat soort zaken zijn helaas nogal onvoorspelbaar. Maar dat waren ze altijd al. In sommige regio's van NL lijkt men ook echt de netspanning te verhogen, in andere regio's niet. Ook wordt er regelmatig geëxperimenteerd met de netspanning. Helaas zonder info aan 't publiek.

Bij familieleden van me, in de omgeving van Nijmegen, bleken op 'n kwade ochtend opeens de wekker-radio en enkele andere (kleine) apparaten kapot. Na veel zeuren en aandringen, erkende de plaatselijke electriciteitsboer dat men 's nachts had geëxperimenteerd met 't opvoeren van de netspanning.

Plant
17 mei 2011, 12:53
De spanning mag wettelijk een tolerantie hebben van +10% / -6%.
Vroeger was dat ook al zo. 230V is nog geen +5% meer dan 220V en valt dus binnen de marge, alle apparaten moeten daar tegen kunnen.

Als je versterkers vanwege de binnen de marge veranderende (interne) spanningen al anders moet gaan afstellen, moet je toch eens achter je oren gaan krabben.

Plant
17 mei 2011, 13:13
Tja, dat soort zaken zijn helaas nogal onvoorspelbaar. Maar dat waren ze altijd al. In sommige regio's van NL lijkt men ook echt de netspanning te verhogen, in andere regio's niet.

Het verschil in spanningen op plaatsen zal eerder te maken hebben met spanningsverliezen over de leidingen bij distributie, niet met bewust verhogen of laag houden.


Ook wordt er regelmatig geëxperimenteerd met de netspanning. Helaas zonder info aan 't publiek.

Regelmatig geëxperimenteerd :???: Ben wel benieuwd wat dan. En van die verhoging naar 230V was toch wel algemeen bekend dacht ik.


Bij familieleden van me, in de omgeving van Nijmegen, bleken op 'n kwade ochtend opeens de wekker-radio en enkele andere (kleine) apparaten kapot. Na veel zeuren en aandringen, erkende de plaatselijke electriciteitsboer dat men 's nachts had geëxperimenteerd met 't opvoeren van de netspanning.

Ik kan me wel een voorval herinneren waarbij 's nachts (tijdens werkzaamheden?) er iets met een nuldraad was misgegaan en er in woningen ineens 2 verschillende fazes op het lichtnet stonden. Toen stond er i.p.v. 230V AC ineens 400V AC op het net. Dat was geen experiment, dat was een blunder.

big dooley
17 mei 2011, 15:27
De spanning mag wettelijk een tolerantie hebben van +10% / -6%.
Vroeger was dat ook al zo. 230V is nog geen +5% meer dan 220V en valt dus binnen de marge, alle apparaten moeten daar tegen kunnen.

Als je versterkers vanwege de binnen de marge veranderende (interne) spanningen al anders moet gaan afstellen, moet je toch eens achter je oren gaan krabben.

tja, als je dat ding dicht tegen de limiet afstelt met 220V en je komt ergens te spelen waar 230V uit de muur komt... :roll:
heb er tegenwoordig geen last meer van met die variac gelukkig...
heb nog wel eens rondgekeken voor een goedkope automatische regelaar van APC, maar voor wat ik ermee wou doen was ie waardeloos...

guitarnijboer
17 mei 2011, 22:31
tja, als je dat ding dicht tegen de limiet afstelt met 220V en je komt ergens te spelen waar 230V uit de muur komt... :roll:
heb er tegenwoordig geen last meer van met die variac gelukkig...
heb nog wel eens rondgekeken voor een goedkope automatische regelaar van APC, maar voor wat ik ermee wou doen was ie waardeloos...

Ik wordt inmiddels wel erg nieuwschierig naar deze limiet. Wat is dan deze limiet waar jouw versterker op afgesteld staat? Ik kan mij er namelijk niets bij voorstellen. Ik geloof dat je ietsje teveel waarde hecht aan een exacte instelling van je bias, terwijl het daadwerkelijke geluid natuurlijk veel meer bepaald wordt door de dynamische parameters van de buis. De statische instelling komt niet op een paar mA's verschil. Daar hoor je niets van.

Wat je hoort bij een verschil in netspanning is de emissie in met name de voorversterkerbuisjes die afhankelijk is van de hoogte van de gloeispanning / stroom. Bij 190 volt netspanning houdt de gemiddelde versterker er zo'n beetje mee op of moet ie erg lang aanstaan wil er nog geluid uit komen. Gewoon omdat de buisjes niet snel meer warm genoeg worden.

big dooley
18 mei 2011, 00:27
met 240Vac zit ik op ongeveer 470Vdc met 37mA op de anode's, is inderdaad een vrij exacte afstelling die ik aanhoud als limiet...
bij optredens draai ik de variac meestal iets terug naar 235Vac om evt. fluctuaties op te vangen...
draai ik de variac verder terug richting 220Vac, dan is dat goed te merken... ook met de bias op de fabriekssetting van 60mV op de testpunten bij 480Vdc op de anodes, is de JVM vrij steriel... ik moet nog steeds de eerste peroon tegenkomen, die zijn JVM niet lekkerder vind met een warmere bias

ik kwam op die 240Vac ingaande spanning, omdat de gloeispanning van V1 dan precies op 12.6Vdc zit... de rest van de buizen zitten dan rond 5.9Vac.. bij 220Vac zaten deze op 5.3Vac of lager
het gebeurt echter (vooral in de winter) dat we in het oefenhok niet meer krijgen dan 215Vac... en dan moet het koffiezetappparaat nog aan :D

GretschGuy
18 mei 2011, 08:29
Ik kan me wel een voorval herinneren waarbij 's nachts (tijdens werkzaamheden?) er iets met een nuldraad was misgegaan en er in woningen ineens 2 verschillende fazes op het lichtnet stonden. Toen stond er i.p.v. 230V AC ineens 400V AC op het net. Dat was geen experiment, dat was een blunder.

Zoals ik al schreef, was dit geen blunder. Maar 'n testje dat men 's nachts deed. Zo ongebruikelijk is dat niet. Overal in de wereld worden wel eens tests gedaan op 't elektriciteitsnet. Al is 't maar om te controleren of alles (inclusief meetapparatuur, begrenzers en protocollen) goed werkt. Hiervoor kiest men doorgaans niet de dichtst bevolkte gebieden, zo dat de schade beperkt blijft als alles niet goed blijkt te werken. Ik zit dus goed in A'dam Centrum.

svdijk
18 mei 2011, 13:47
Mijn oudere versterkers die voor 220Volt ontworpen zijn, heb ik op 240Volt gezet, en de bias opnieuw afgesteld.
Op de elco's stond 497Volt wanneer deze op 220Volt stond, en dat komt wel erg dicht in de buurt van de 500Volt waar deze voor gemaakt zijn. Nieuwe elco's kunnen hier wel tegen, maar het is beter om iets lager te zitten. Bij m'n JCM800 op 240Volt staat er 465Volt op de elco's en is dus iets veiliger.
Wel klinkt de versterker iets anders (wat smoother, of hoe moet je dat eigenlijk uitdrukken, meer brown-sound).
Jou oude London City zou ik in ieder geval op 240Volt zetten, en opnieuw biassen, dan zit je altijd goed!

big dooley
18 mei 2011, 17:37
Mijn oudere versterkers die voor 220Volt ontworpen zijn, heb ik op 240Volt gezet, en de bias opnieuw afgesteld.
Op de elco's stond 497Volt wanneer deze op 220Volt stond, en dat komt wel erg dicht in de buurt van de 500Volt waar deze voor gemaakt zijn. Nieuwe elco's kunnen hier wel tegen, maar het is beter om iets lager te zitten. Bij m'n JCM800 op 240Volt staat er 465Volt op de elco's en is dus iets veiliger.
Wel klinkt de versterker iets anders (wat smoother, of hoe moet je dat eigenlijk uitdrukken, meer brown-sound).
Jou oude London City zou ik in ieder geval op 240Volt zetten, en opnieuw biassen, dan zit je altijd goed!

klopt, je hebt iets minder headroom en de eindtrap comprimeert ietjes meer...
met 220Vac zat ik met de JVM op 430Vdc op pin 3 met 86mV op de testpunten... tegenwoordig 470Vdc met de testpunten omstreeks 80mV
eigenlijk gebruik ik die testpunten niet meer bij het biassen maar meet ik de spanning tussen de center tap van de OT en pin 3 aan beide kanten

flo123
18 mei 2011, 18:39
Wel klinkt de versterker iets anders (wat smoother, of hoe moet je dat eigenlijk uitdrukken, meer brown-sound).
Jou oude London City zou ik in ieder geval op 240Volt zetten, en opnieuw biassen, dan zit je altijd goed!
Zoiets hoopte ik al.

Als de huidige netspanning aan de hoge kant is (230V i.p.v. 220V) klinkt de oude buizenbak misschien wel lekkerder als ik de 240V aansluiting van de PT gebruik i.p.v. de 220V aansluiting. Alle spanning wat lager dan bedoelt i.p.v. te hoog.
230/220 = 1,05 => 5% te hoog
230/240 = 0,96 => 4% te laag
Toch zo'n 9% verschil en dat is best veel toch?

"smoother,", "meer brown-sound", "iets minder headroom en de eindtrap comprimeert ietjes meer", kan best goed zijn!

Ik ga het proberen!

(p.s: Netspanning in Arnhem is op dit moment 231V.)

big dooley
18 mei 2011, 23:34
Zoiets hoopte ik al.

Als de huidige netspanning aan de hoge kant is (230V i.p.v. 220V) klinkt de oude buizenbak misschien wel lekkerder als ik de 240V aansluiting van de PT gebruik i.p.v. de 220V aansluiting. Alle spanning wat lager dan bedoelt i.p.v. te hoog.
230/220 = 1,05 => 5% te hoog
230/240 = 0,96 => 4% te laag
Toch zo'n 9% verschil en dat is best veel toch?

"smoother,", "meer brown-sound", "iets minder headroom en de eindtrap comprimeert ietjes meer", kan best goed zijn!

Ik ga het proberen!

(p.s: Netspanning in Arnhem is op dit moment 231V.)

voor het mooie zou je dan wel even de gloeispanning kunnen meten... die wil je ook weer niet te laag hebben... 5.7Vac schijnt het comfortabele minimum te zijn

flo123
19 mei 2011, 00:11
0,96 * 6,3V = 6,05V gloeispanning.
Dat is nog mooi boven die 5,7V. Zou goed moeten gaan! :)

big dooley
19 mei 2011, 00:51
0,96 * 6,3V = 6,05V gloeispanning.
Dat is nog mooi boven die 5,7V. Zou goed moeten gaan! :)

ja, maar wie zegt dat je met 220/240Vac op 6.3Vac zit?
als ik 240Vac in de JVM stuur heb ik op V1 12.6Vdc (precies op spec) de rest van de buizen werkt op wisselspanning en dat zit maar net aan 5.8Vac..
maatje van me heeft een JCM800 2210... de PT van de versterker staat op 220Vac ingesteld en met 230Vac erin heeft ie net 5.9 Vac

meten is weten, zeker in dit geval

flo123
19 mei 2011, 01:15
Ik zal het zeker meten! :)

cluseau
19 mei 2011, 07:55
de PT van de versterker staat op 220Vac ingesteld en met 230Vac erin heeft ie net 5.9 Vac


Dat lijkt op overbelasting dan of je maakt een meetfout. Op 230 zou er theoretisch 6.59 uit moeten komen.

Frans.

big dooley
19 mei 2011, 08:07
heb gemeten met de contacten op pin 2 en 7 van de eindbuizen
hoezo overbelasting? heb je een voorbeeld van een oorzaak?

cluseau
19 mei 2011, 08:17
heb gemeten met de contacten op pin 2 en 7 van de eindbuizen
hoezo overbelasting? heb je een voorbeeld van een oorzaak?

Als je zonder (belasting) buizen wel aan de berekende spanning komt zal er belast ergens spanningsval optreden. Als dat in de trafo gebeurt bij een hoge stroom wordt al dat vermogen in warmte verstookt binnen de trafo. Lijkt me niet gezond voor die wikkeling. Het is ook mogelijk dat er verlies optreed in een slechte las of bedrading maar dat is dan zeker te voelen cq ruiken. Meet eerst de (bijna) open klemspanning met bv maar één pre buisje er in.

master99
19 mei 2011, 08:33
Als je 230VA stopt in een trafo die denkt 220VAC te krijgen, zullen alle secundaire spanningen juist hoger moeten worden en niet lager. Zit je niet te meten aan de 5V gloeistroom aftakking?

guitarnijboer
19 mei 2011, 10:43
Ga nou geen problemen zoeken waar ze niet zijn. Dat je 5,9 Volt op de eindbuizen meet is prima. Dit is gewoon verlies wat optreed door de vaak iets te dunne draadjes waar wel 7 Ampere doorheen moet ( 4 x EL34 + preamp) i.c.m. wat verlies in de trafo en het ongelukkig aansluiten van de gloeispanning. Heel normaal. In de praktijk maak ik nooit mee dat ik precies 6,3 Volt meet op de buisvoeten.

Je kunt de spanning eenvoudig met 1 of 2 tiende Volt verhogen door vanaf de trafo met aanzienlijk dikkere draden naar de eindbuizen te gaan en deze ook vanaf het midden aan te sluiten in plaats van de 4 eindbuizen achter elkaar aan te sluiten. (van V1 naar V2 naar V3 naar V4) Daarbij is het ook een goed idee om de preambuisjes direct aan te sluiten op de draden die van de trafo komen en niet op de 4e eindbuis in de rij.

master99
19 mei 2011, 11:54
Ga nou geen problemen zoeken waar ze niet zijn. Dat je 5,9 Volt op de eindbuizen meet is prima.

Natuurlijk, die gloeispanning bij belasting is prima. Maar het gaat er om dat je een hogere spanning secundair verwacht als je 240V ipv 220V op primair zet, en niet lager. Ik denk niet dat de weerstand van de gloeidraden van TS negatief zijn.

guitarnijboer
19 mei 2011, 17:37
Natuurlijk, die gloeispanning bij belasting is prima. Maar het gaat er om dat je een hogere spanning secundair verwacht als je 240V ipv 220V op primair zet, en niet lager. Ik denk niet dat de weerstand van de gloeidraden van TS negatief zijn.

Hij heeft het over twee versterkers op verschillende spanning met verschillende meetwaarden. Geen conclusie uit te trekken dus. Behalve, en dat was zijn punt, er niet altijd precies 6,3 volt van de gloeiwikkeling komt.

Zijn metingen: 240V op 240V winding = DC op v1 12,6 Volt en AC 5,8 V op de rest van de buizen. Versterker van maatje: 230 Volt op 220 Volt winding = 5,9V AC gloeispanning.

Beide dus een lagere spanning dan je zou verwachten volgens Big Dooley

Wat ik mij overigens afvraag is of Big Dooley gebruik maakt van een true RMS meter?? Meten is inderdaad weten, maar met een metertje van de Aldi of zo weet je nog niks.

big dooley
19 mei 2011, 19:47
Hij heeft het over twee versterkers op verschillende spanning met verschillende meetwaarden. Geen conclusie uit te trekken dus. Behalve, en dat was zijn punt, er niet altijd precies 6,3 volt van de gloeiwikkeling komt.

Zijn metingen: 240V op 240V winding = DC op v1 12,6 Volt en AC 5,8 V op de rest van de buizen. Versterker van maatje: 230 Volt op 220 Volt winding = 5,9V AC gloeispanning.

Beide dus een lagere spanning dan je zou verwachten volgens Big Dooley

Wat ik mij overigens afvraag is of Big Dooley gebruik maakt van een true RMS meter?? Meten is inderdaad weten, maar met een metertje van de Aldi of zo weet je nog niks.

laatste vraag moet ik helaas negatief beantwoorden :)

de officiële winding van de (europese) JVM is trouwens 234Vac (staat op de PT zelf)
marshall stelt die dingen af op 480Vdc op de anodes met 60mV op de testpunten (30mA door elke kathode)
om hetzelfde resultaat te hebben moet ik er 240Vac insturen om aan die cijfers te komen
trek ik alle buizen eruit zit ik ongeveer op 500Vdc