Frets vlakken...

[Thunders1988]

Hallo! Ik heb een vraag rond het vlakken van frets... Ik heb al wel een gitaar of 2 herfret (telkens van een maat van me) maar ik heb de frets gewoon zo gelaten, dus niet gevlakt. Ik heb daar ook geen state of the art tool voor...
Nu vroeg ik me af of het een goed idee is om te vlakken met m'n 12" radiusblok. De toets heeft ook een radius van 12". Lijkt mij dat ik dan ook wel gewoon wat fijn schuurpapier met dat blok kan gebruiken om te vlakken.

Ofniedan? :chicken::???:

[Brewskie]

Ik heb het in ieder geval ook zo gedaan in het verleden, en het is bij mij goed uitgepakt. Wel goed daarna weer crownen en polijsten, enzo. Maar met fijn schuurpapier gaat het best snel. Even met filtstift de frets kleuren, zodat je goed ziet waar je nog niet vlak bent.

[G.G.]

Heb het net zo gedaan met een radiusblok, dubbelzijdig tape en schuurlinnen. Werkt prima zo. Werk zelf liever met een lange waterpas op dezelfde manier.

[Thiez]

Ik heb een vraag rond het vlakken van frets...

Die is diepzinnig. Een vraag 'rond' het 'vlakken' van frets. Is het nou rond of vlak? ;)

Ik ga het bij mijn zelfbouw ook op deze manier doen. Maar dit zal nog wel ff duren denk ik voor het zo ver is.

[Thunders1988]

Oké! :cheerup:
Bedankt voor de bevestiging. Voelde me al stom door deze vraag te posten... Maar dubbel checken kan geen kwaad denk ik dan.
En van die viltstift heb ik inderdaad al eerder gezien. Waarschijnlijk hier dan.

[Brewskie]

Heb het net zo gedaan met een radiusblok, dubbelzijdig tape en schuurlinnen. Werkt prima zo. Werk zelf liever met een lange waterpas op dezelfde manier.

Lange waterpas ligt voor de hand, omdat je niet zomaar een goed radiusblok hebt liggen. Ik doe het ook zo. Het nadeel van een waterpas is echter dat je niet de hele fret over de volle breedte in 1 keer kunt meepakken. Het risico is dus dat je ongelijkmatig aan het schuren bent en bijvoorbeeld het midden van de frets teveel schuurt, omdat daar het overlappende deel ligt tussen onderzijde en bovenzijde van je fretbord.

[loose-fur]

Waterpas? Ik neem gewoon een strook multiplex uit de afvalbak, lang genoeg en in dit geval 22mm dik (lukt ook best met 15 mm of 18 mm). Recht en op breedte zagen met paneelzaag en beide diktekanten met schuurlinnen (150, 180 ,240?) beplakken (contactlijm).
Wanneer het versleten is kun je het linnen er terug afzagen of een ander stuk afval zoeken..

http://lh5.ggpht.com/_Ae2zJw7XiSk/TCN8BkYHgvI/AAAAAAAABwM/mFtuLA3IXn8/40..JPG




Tee.

[Javaca]

Lange waterpas ligt voor de hand, omdat je niet zomaar een goed radiusblok hebt liggen. Ik doe het ook zo. Het nadeel van een waterpas is echter dat je niet de hele fret over de volle breedte in 1 keer kunt meepakken. Het risico is dus dat je ongelijkmatig aan het schuren bent en bijvoorbeeld het midden van de frets teveel schuurt, omdat daar het overlappende deel ligt tussen onderzijde en bovenzijde van je fretbord.

Daarvoor heb je die viltstift op je frets zitten. Ook moet je heel systematisch werken.

Een compound radius kun je enkel met een balk vlakken.

[gengar]

Een stuk multiplex is niet recht genoeg naar mijn mening. Ik heb al redelijk wat methoden geprobeerd, houten blokken, aluminium rei, glasplaat en speciale tool van stewmac van alu en een alu blok die ik door een vriend heb laten frezen.

De laatste werkt het beste, maar deze kost ook 125 euro of zo. Als tweede beste vind ik de dikke glasplaat. Als je hiervan de toleranties op gaat zoeken is deze best wel in orde. Ik denk dan ook dat glas het allerbeste goedkope alternatief is, we hebben het over enkele euros als je het al niet gratis krijgt.
Als je er schuurpapier op plakt dan is het natuurlijk belangrijk dat dit ook vlak is. Ik zal dan ook niet met bijvoorbeeld stroken dubbelzijdige tape werken, dit brengt hoogteverschillen. Werk met een dunne lijm, egaal aangebracht.

Ideaal is een lang stuk zodat je de hele toets ongeveer bedekt en een tweede korter stuk die alleen de tong bedekt.

[BamBuFan1]

Als tweede beste vind ik de dikke glasplaat. Als je hiervan de toleranties op gaat zoeken is deze best wel in orde. Ik denk dan ook dat glas het allerbeste goedkope alternatief is, we hebben het over enkele euros als je het al niet gratis krijgt.
Als je er schuurpapier op plakt dan is het natuurlijk belangrijk dat dit ook vlak is. Ik zal dan ook niet met bijvoorbeeld stroken dubbelzijdige tape werken, dit brengt hoogteverschillen. Werk met een dunne lijm, egaal aangebracht.

Ideaal is een lang stuk zodat je de hele toets ongeveer bedekt en een tweede korter stuk die alleen de tong bedekt.

Ik ben altijd in voor een 'dat-maken-we-gewoon-zelf-oplossing'. Hoe dik is het stuk glas dat je hiervoor gebruikt ongeveer en welke lijm heb je zelf gebruikt?

[gengar]

Het glas is dik. Het kortste stuk 10mm en het langere 8 denk ik zo. Het was het dikste wat de glasman had liggen en zo op maat kon snijden.
Bovendien krijgen deze mannen het glas aangeleverd met tientallen kurken vierkantjes ter bescherming, exact die dingen die wij op onze lijmklemmen willen hebben, neem je die ook meteen 30 mee!!

Ik heb bison uit spuitbus gebruikt, en na het lijmen een gewicht van 30+ kilo er op gezet, dan weet ik zeker dat het echt strak is. Met vlakken moet het gereedschap 100 procent zijn, je hebt daarna zelf nog mogelijkheden genoeg om het te verkloten :)

[gengar]

Er bestaan twee vormen van kromheid, te weten:

Totale of algemene kromheid
Plaatselijke kromheid (= onvlakheid)
De maximale toegestane kromheid/onvlakheid is in de onderstaande tabel weergegeven.

Toepassing Totale kromheid
(mm per strekkende meter) Onvlakheid
(mm per 300 mm)
Deuren(*) 2,0 0,5 - 1,0
Overig gehard spiegelglas 4,0 0,5
Anderen (**) 5,0 1,0

In geval van vierkante ruiten (een breedte ? hoogte verhouding tot 1 : 1,2 wordt ook als vierkant beschouwd) dient bij de totale kromheid 1,0 mm te worden opgeteld.

(*) Hieronder worden glasplaten verstaan die als deuren zijn besteld. De twee aangegeven toleranties op de onvlakheid is voor resp. spiegel - en figuurglas.

(**) Onder ?anderen? wordt onder meer verstaan figuurglas, gecoat of bedrukt glas en glas met andere samenstellingen, al dan niet voorzien van gaten en/of sparingen

De bepalingen van deze kromheid/onvlakheid dient uitgevoerd te worden in overeenstemming met de DIN 1249, Teil 12 of de CEN/TC129/WG2-N61E. Hetgeen betekent dat de ruit verticaal in even wicht gehouden moet worden (mag dus niet zijn gemonteerd), waarna de afwijking op de vlakheid over zowel de zijden als de diagonalen gemeten wordt met een liniaal of een draad. In geval van het meten van de onvlakheid(=plaatselijke kromheid) dient een strook van 25 mm breed vanaf de rand niet te worden gemeten.

Deze waarden zijn ok denk ik , met bijvoorbeeld 2mm tolerantie per strekkende meter. Dit is de tolerantie dus ik ga er van uit dat de werkelijke waarde een stuk beter zal zijn. Wat je echter wel ziet is dat dit natuurlijk een enorme tolerantie is vergeleken met een goede freesbank of andere metaalbewerking die van toepassing zou kunnen zijn voor het maken van het vlakgereedschap. Daarom ga ik er ook vanuit dat het gereedschap van stewmac, waar je de freesbanen op de onderkant ziet lopen, nog wel wat beter zal zijn.

Eigenschap Norm Eendheid Vezelplaten -
Specificaties Deel 1:
Algemene vereisten
Nominale dikteklassen
(mm)
< 19 > 19
Toleranties op nominale
afmetingen:
Dikte EN 324-1 mm ± 0,2 ± 0,3
Lengte en breedte EN 324-1 mm/m ± 2,0 mm/m,
max. ± 5,0 mm
Haaksheid EN 324-2 mm/m < 2,0 mm/m
Rechtheid lengte en breedte EN 324-2 mm/m < 1,5 mm/m
3.4.2. Dimensionele stabiliteit
Hout en plaatmaterialen op basis van hout krimpen
en zwellen afhankelijk van de schommelingen van
het vochtgehalte in het materiaal. Ten opzichte van
massief hout is MDF een relatief stabiel materiaal.
Het “werken”, uitgedrukt in % per % verandering van
vochtgehalte binnen de plaat, bedraagt ± 0,05% in het
vlak van de plaat en ± 0,35% in de dikte van de plaat. Ter
vergelijking bedraagt het “werken” van massief hout
tot 0,5% in tangentiële richting en tot 0,2% in radiale
richting. Het vochtgehalte in een houten paneel is
sterk afhankelijk van de omgevingsluchtvochtigheid
en temperatuur: proefstukken voor metingen worden
altijd eerst geconditioneerd een temperatuur van 20
± 2°C en een relatieve vochtigheid van 65 ±5%.
De maatvastheid, ook dimensiestabiliteit genoemd,
wordt bepaald in de norm EN 318.
Als voorbeeld wordt hier weergegeven: Fibrabel®
MDF deurpaneel, breedte 600 mm, dikte 15 mm.
Bij een verhoging van de relatieve luchtvochtigheid
van 35 naar 85 % kan het vochtgehalte in het paneel
met ongeveer 5 % stijgen. Dit veroorzaakt een
dimensionele verandering van ongeveer 1,5 mm in
de breedte en 0,25 mm in de dikte. Het aanbrengen
van afwerkingslagen op de plaat zorgt ervoor dat de
schommelingen van relatieve luchtvochtigheid trager
het houtvochtgehalte van de plaat beïnvloeden, en
dit des te meer naarmate de afwerkingslagen meer
dampdicht zijn.

MDF lijkt dus ook wel een goeie, maar de eigenschappen mbt vocht zijn wel belangrijk, als het stukje altijd mooi droog ligt is het wel geschikt denk ik. Verkijk je niet op de tolerantie, deze lijkt beter dan van glas maar dit is slechts een dikte tolerantie, de kromheid wordt niet geclassificeerd.

[loose-fur]

Bedoel je dan dat je schuurpapier op de vlakke kant van de glasplaat lijmt, Gangar, of op de diktekante ervan?



Tee.

[gengar]

op de vlakke kant inderdaad. De 'zijkant' is niet eens recht, die is met de glassnijder uit de hand gesneden. Je maakt het stuk net iets breder dan de hals en kwa lengte dus het hele fretboard . Omdat ik de tong wel eens iets wil laten verlopen tov de rest gebruik ik daarvoor de kortere, die ongeveer de lengte heeft van 12e fret tot einde toets.

[loose-fur]

Op de vlakke kant, Gengar? En zo'n plat strookje glas van pakweg 60mm x 8mm blijft onder druk rechter dan een -rechtgezaagde- strook multiplex op zijn kant?!

http://lh4.ggpht.com/_Ae2zJw7XiSk/TMhyLF9H0wI/AAAAAAAACIs/wrPuhZPH6O0/lat%201.jpg

(Een tekening zegt meer dan een halve pagina cijfers)



Tee.

[Thiez]

Het gaat er om dat de multiplex niet zuiver recht is vaak als je deze over de zaagtafel haalt.
Glas heeft een kleinere tollerantie en is dus veel vlakker. Glas van een centimeter dik buigt ook echt niet zo makkelijk door. Hoewel ik liever hout zou pakken denk ik. Of idd een blok metal of iets dergelijks. Metalen kokerprofiel ofzo.

[gengar]

Een tekening zegt meer dan een halve pagina tekst? Wat zegt jouw tekening dan?
De vlakheid van het glas is inderdaad veel beter dan de vlakheid van het stukje hout zoals je het getekend hebt. Een tekening zegt helemaal niks, maar technische gegevens zeggen alles. We hebben het over toleranties, en die worden uitgedrukt in getallen, in cijfers. Als je jouw bewering kracht bij wilt zetten zul je de tolerantie moeten uitvinden van de zaagbank waarop het stuk mulitplex gezaagd wordt. Deze is waarschijnlijk niet te vinden maar je zou met de juiste meetapparatuur het stuk kunnen meten en vaststellen wat de vlakheid is. Als deze beter is dan van het glas, heb je een punt. Zit je echter alleen nog met de breedte, ik zou dat wat te smal vinden en werk liever met een iets breder stuk.

Beter staal of alu? Ook afhankelijk van de toleranties van het stuk.

Van theorie naar de praktijk: Als jouw gereedschap het resultaat oplevert wat je wilt dan is het waarschijnlijk goed genoeg. Ik vlak heel veel fretboards, en dat maakt helemaal niet dat ik gelijk heb, maar heeft er wel voor gezorgd dat ik uiteindelijk 2 hele prijzige stukken gereedschap heb gekocht (beide gefreesd) alleen maar om de gereedschap factor te isoleren van het uiteindelijke resultaat.

[BamBuFan1]

Met vlakken moet het gereedschap 100 procent zijn, je hebt daarna zelf nog mogelijkheden genoeg om het te verkloten :)

Daar was ik al achter, dus ik ben maar eens begonnen door een echt rechte straight edge aan te schaffen om de halskromming perfect te kunnen krijgen en om overig vlakgereedschap op zijn vlakheid te kunnen controleren.

[loose-fur]

Het is niet zo ver zoeken naar ‘juiste’ of geschikte apparatuur om de tolerantie van een rechte zaagsnede op een paneelzaag te controleren, Gengar. In de praktijk gebruikt men een opgespannen touw, of nog beter: wat staat strakker/rechter dan een aangetrokken snaar?

Diezelfde praktijk leert me dat een rechtgezaagde strook multiplex rechter is dan een strook plat glas, heb ik zonet vastgesteld.

Ons meningsverschil schuilt in het feit dat jij het over vlakke platen hebt en ik over een aangebrachte rechte snede. Het lijkt me gewoon zo onlogisch om de kracht van een balk op de platte/brede kant te benutten.

Ik ben het wel helemaal met jou eens dat dikteverschillen op de vlakke kant van een spaanderplaat groter zullen zijn dan die op glas..



Tee.

[jimihattricks]

http://lh5.ggpht.com/_Ae2zJw7XiSk/TCN8BkYHgvI/AAAAAAAABwM/mFtuLA3IXn8/40..JPG

wat zie ik nu? zitten de frets al in de parlor?

[loose-fur]

Nee, Jimihat, dit is een foto die bij de Uncle Box (http://www.gitaarnet.nl/forum/showthread.php?t=134390) hoort, een vorig project.



Tee.

[gengar]

loose fur. Je hebt helemaal gelijk, jouw plankje is inderdaad vlakker. Veel succes met het vlakken

[BLUEWEY]

heb wel ens de frets v.e. oud jazz gitaartje van me gevlakt met een wetstone en dat ging vrij goed. Ding was niet om aan te horen en intoneren was een hel..., snaren lagen daardoor bijna 1cm hoog, dus ga maar na !
dus ikke er met die wetstone overheen :soinnocent: . heb wel fretje voor fretje gepakt en er rustig m'n tijd over gedaan.
het is en het blijft een kwestie van Fingerspitzengefuuhl(kon "oemlaut" nie vinden).
die viltstif vond ik trouwens wel een goed idee. zijn er nog meerdere manieren van?

[BamBuFan1]

heb wel ens de frets v.e. oud jazz gitaartje van me gevlakt met een wetstone en dat ging vrij goed. Ding was niet om aan te horen en intoneren was een hel..., snaren lagen daardoor bijna 1cm hoog, dus ga maar na !
dus ikke er met die wetstone overheen :soinnocent: . heb wel fretje voor fretje gepakt en er rustig m'n tijd over gedaan.
het is en het blijft een kwestie van Fingerspitzengefuuhl(kon "oemlaut" nie vinden).
die viltstif vond ik trouwens wel een goed idee. zijn er nog meerdere manieren van?

"""""""""""""""""" Hier heb je er een paar reserve, voor je Sprïtzenfiïgærgefühl.

Bedoel je met 'fret voor fret' dat je telkens twee fretten ten opzichte van elkaar hebt geschuurd?

[BLUEWEY]

Ha Spritzenmacher,
nee, gewoon de lengte per fret, kwam nie zo heeel nouw met dat ding. Moest kiezen.., of 7 tientjes uitgeven en laten doen of op deze manier zelf.., "was my first time" Heb natuurlijk wel her en der navraag gedaan en het uiteindelijke resultaat is helemaal zo slecht nog niet vergeleken met voorheen .
De wetstone kun je op verschillende manieren toepassen, dat vond ik het ideale ervan.