Fender 75 High en Low power

[Mimasu]

Hallo,

Mijn Fender 75 heeft een High / Low power switch. Volgens het schema schakelt bij Low de plate voltage van 500 naar 250 V, en de fixed bias van 56 naar - 23 V. Volgens de manual "to create additional harmonics at overload". Volgens het Fender amp book schakelt de amp zo terug van 75 naar 15 W.

Ik heb het even nagemeten en het schakelen werkt. De spanningen veranderen. Ik hoor alleen helemaal geen verschil in volume tussen low en high. Dat moet toch ergens in het volume te merken zijn, of is dat soms pas als de amp al helemaal open staat. Ook als het ding loeihard staat hoor ik overigens geen volumeverschil. En bij een Fender 75 is loeihard echt loeihard (en buitengewoon pijnlijk).

Iemand enig idee?

Leon

[guitarnijboer]

Ja, ik heb wel een idee. Het verschil in volume is inderdaad in de thuissituatie niet hoorbaar. De versterker blijft nagenoeg precies het zelfde uitgangsignaal geven todat de 15 watt (in de praktijk trouwens 10 - 12 W) bereikt is. Je hoort dus thuis geen verschil in volume omdat je de versterker nog niet eens 1W laat leveren aan de speaker. Anders gaat ie thuis al snel te hard.

Om een idee te geven: Met volume, bass, middle, treble allemaal op 7 (alle pull knoppen ingedrukt) en een strat met single coil zit je met de master op 4 pas ongeveer aan het maximum vermogen op de low stand. Op de scoop zie je dan als je verder het volume opvoert dat het signaal plat gedrukt wordt. Dit is echter al voldoende hard om je hele woonkamer en ramen te doen trillen. Boven de 4 a 5 gaat ie dan niet echt harder meer todat je op max overschakelt.

Daarbij denken mensen steeds dat de verhouding vermogen / geluidsdruk lineair is, maar dat is niet zo. !5 Watt klinkt niet 5 keer zo zacht als 75 Watt.

[Agent_Smith]

Ik heb deze versterker ook nog ergens op zolder staan. Vroeger uiteraard wel op gespeeld, maar ook nooit verschil gemerkt tussen de high en low stand.
De master volumepot is werkelijk waardeloos op mijn versterker. Rond standje '2' moet je met een pincet ofzo draaien want hij geeft dan alles of niets. Is dat bij jou ook zo?

[Mimasu]

De master volumepot is werkelijk waardeloos op mijn versterker. Rond standje '2' moet je met een pincet ofzo draaien want hij geeft dan alles of niets. Is dat bij jou ook zo?

Ja, ook zo.

Bij mijn amp heeft de master op 2 overigens weinig te zoeken. Iets verder open (3 of zo) en de rest regelen met de volume, lead en lead master. Blijft echter behelpen. Ding is duidelijk niet geschikt voor lage volumes.

De Fender 75 was even een probeerseltje van mij. Ik had begrepen dat het cleane kanaal aardig klonk. Is ook wel zo, maar wat mij betreft iets te weinig Fender.

[Mimasu]

Daarbij denken mensen steeds dat de verhouding vermogen / geluidsdruk lineair is, maar dat is niet zo. !5 Watt klinkt niet 5 keer zo zacht als 75 Watt.

Bedankt, prima verklaring.

Over de watts en de luidheid nog een aardigheidje. Het hangt van vele dingen af maar in het algemeen geldt:

Als je willekeurige testpersonen een volumeknop geeft en vraagt of ze een geluid "2 x zo hard" of "2 x zo zacht" willen zetten draaien ze de knop omhoog of omlaag tot ze 10 dB luider of 10 dB stiller zijn. Een verschil van 10 dB ondervinden we blijkbaar subjectief als 2 x zo hard of zacht. Het ene geluid als harder aanmerken dan een ander geluid, zeg maar verschil in volume horen, begint bij verschillen vanaf ca. 3 dB. Let op, we hebben het dan over hetzelfde geluid dat op twee volumes wordt aangeboden. Bij gitaarversterkers wil dat nog wel een anders zijn omdat het geluid bij kan gaan vervormen en dan bijvoorbeeld in een frequentiebied komt waar ons gehoor gevoeliger is.

Het verschil tussen 15 en 75 W, zoals bij de Fender 75, betekent 7 dB meer geluiddruk. Subjectief dus nog niet eens "2 x zo hard".

[guitarnijboer]

Over het algemeen geld volgens mij 3db als net waarneembare geluidstoename. Het gaat daarnaast ook niet alleen maar om hard maar ook de volheid van het geluid, hoewel de 75 dat op de 15 watt stand ook aardig doet.

En dan is er nog iets wat vaak vergeten wordt: oren zijn niet altijd even gevoelig. In een stille ruimte zijn je oren gevoeliger dan in een ruimte waar veel lawaai is. Op die manier kan iets wat thuis als heel hard wordt ervaren op het podium met drum en bas erg tegenvallen. Je kunt dit ervaren door een klein transistor radiotje (je kent ze wel .25W of zo) hard aan te zetten in de stille woonkamer. Het geschreeuw uit dat ding doet bijna pijn aan je oren. Als je vervolgens de stereo installatie aan zet (hoeft niet eens hard) hoor je het hele radiotje niet meer.

Ik vindt de 75 trouwens wel een erg goede versterker en speel er veel op thuis. Op een podium klinkt ie stukken beter, maar qua sjouwen is de grote kast met 15" niet zo handig.

[Agent_Smith]

Ik vindt de 75 trouwens wel een erg goede versterker en speel er veel op thuis. Op een podium klinkt ie stukken beter, maar qua sjouwen is de grote kast met 15" niet zo handig.

Tsja, ik wil er graag van houden, maar ja..... Hij mist imo dynamiek en gevoel eerlijk gezegd. Over een 2x12 klinkt hij overgens al 100x beter (bij mij zit er de originele Fender speaker in, is dat geen Eminence ofzo?). Maar het blijft vind ik 'net niet'. Jammer. Volgens mij heb ik wel eens van Peevee begrepen dat het met de eindtrap (ultra linear??) te maken heeft en ik zou m graag ooit nog een proberen aan te passen. Maar om nou weer een originele versterker te gaan modden...
Ik heb tot nu toe de tijd nog niet gehad om me erin te gaan verdiepen, maar het blijft wel in mijn achterhoofd zitten.

Oh, hier ging het topic trouwens niet over. Excuse voor het hijacken :)

[guitarnijboer]

Volgens mij is die Eminence een (vrij slechte) bass speaker met de hoogste kantelfrequentie bij 3500 Hz. Bij de gemiddelde gitaarspeaker ligt dit een stuk hoger. Zeker als je er een Altec / JBL / EV speaker in zou zetten.

[PeeVee]

Ik heb zelf drie Fender 75's gehad, heb er nu nog eentje over met een Vibroverb achtig circuit; lekker op 500 VDC maar de ultralineaire taps van de OT niet in gebruik en een choke in de voedingslijn. Deelt ZEER rake klappen uit op de 75W stand maar inderdaad niet met de originele 15" speaker; die klonk erg mellow, op zich best iets voor te zeggen maar inderdaad niet "typisch Fender". In die tijd was de strijd om het vermogen begonnen, de power rating is 75W RMS, ik heb echter nooit meer dan 61W gemeten. Op de low power stand haalde ik 24W. Het verschil in vermogen is dus ong. 3 dB en het zal me niet verbazen als je dat verschil alleen maar meet wanneer de versterker op vol vermogen (!) werkt. M.a.w. de 25W stand klinkt op huiskamer (en zelfs wel op reptitie) volume "ietsepietsje zachter". Het verschil zit 'm niet zozeer in het volume maar absoluut in karakter.

Op de 25W stand zul je merken dat het geluid warmer is, maar de versterker op iets hogere volumes ook al begint op te breken. De bekende "eindbuizen crunch" zet veeeeel eerder in dan op de 75W (= 61W) stand. Wanneer je lompe SRV stukjes gaat spelen met een strat op hoog volume blijft dat op die laatste stand recht overeind staan (zoals gezegd: rake klappen) maar op de 25W zet de crunch en compressie in en heb je aanzienlijk minder dynamiek. Dat hoeft helemaal niet verkeerd te zijn; bluesgitaristen vinden dit juist heerlijk. Ik vond de 25W stand net ff té slap; het laag kakt dan snel in, het hoog mist wat bite.

De 25W stand heb ik er dus niet meer in; is nu een Vibrocloneclone geworden, daar lenen deze versterkers zich uitstekend voor. Kan dus ook een prima country amp zijn Leon, maar moet je 'm wel even laten helpen: andere speaker, UL taps loskoppelen, choke (laten) monteren en while you're at it: die verscrikkelijke ceramische capjes aan de preamp buizen "pootje haken". Die voorkomen oscillatie die op kan treden wanneer je op het "gain kanaal" gaat spelen (is geen ander kanaal, snoept wat gain weg van je reverb), wanneer je 'm gewoon als clean amp wilt gebruiken (en dat wil jij), doven ze alleen in je preamp even harmonischen uit en dat wil je als country gitarist niet, geloof me maar.

Je kent je amp niet meer terug!!

De low power schakelaar kun je overigens evt. als triode / pentode schakelaar gebruiken; scheelt nog minder maar geeft ook weer iets andere sound en ietsepietsepietsie minder volume.

[Mimasu]

Kan dus ook een prima country amp zijn Leon, maar moet je 'm wel even laten helpen: andere speaker, UL taps loskoppelen, choke (laten) monteren en while you're at it: die verscrikkelijke ceramische capjes aan de preamp buizen "pootje haken". Die voorkomen oscillatie die op kan treden wanneer je op het "gain kanaal" gaat spelen (is geen ander kanaal, snoept wat gain weg van je reverb), wanneer je 'm gewoon als clean amp wilt gebruiken (en dat wil jij), doven ze alleen in je preamp even harmonischen uit en dat wil je als country gitarist niet, geloof me maar.

Je kent je amp niet meer terug!!

PV, bedankt voor je reactie!

Het is in de tussentijd wel wat minder country geworden en wat meer rock. De 75 is een van mijn probeersels om een kleiner en lichter alternatief te vinden voor mijn 71'er twin clean geluid. Ik heb heel wat langs zien gaan (kopen en weer verkopen als het niet bevalt, je kent dat wel). De laatste drie pogingen waren een 65 Deluxe Reverb RI, een Concert II en de 75. De DRRI (met overigens TAD's in plaats van de stock buizen) wint, met net daarachter de Concert II (fantastisch clean geluid). De 75 wordt van die drie de laatste.

De DRRI en de concert zijn al verkocht, de 75 gaat er achteraan. Waarom? Ik heb een Valvetech VAC25 gekocht. Een fantastische amp. Al een paar keer mee opgetreden en ze doet precies wat ik wil. Zou er misschien nog wel een Valvetech superlux bij willen hebben. Maar dan moeten er eerst wat andere amps uit.

groeten
Leon

[Agent_Smith]

Ik heb zelf drie Fender 75's gehad, heb er nu nog eentje over met een Vibroverb achtig circuit; lekker op 500 VDC maar de ultralineaire taps van de OT niet in gebruik en een choke in de voedingslijn. Deelt ZEER rake klappen uit op de 75W stand maar inderdaad niet met de originele 15" speaker; die klonk erg mellow, op zich best iets voor te zeggen maar inderdaad niet "typisch Fender". In die tijd was de strijd om het vermogen begonnen, de power rating is 75W RMS, ik heb echter nooit meer dan 61W gemeten. Op de low power stand haalde ik 24W. Het verschil in vermogen is dus ong. 3 dB en het zal me niet verbazen als je dat verschil alleen maar meet wanneer de versterker op vol vermogen (!) werkt. M.a.w. de 25W stand klinkt op huiskamer (en zelfs wel op reptitie) volume "ietsepietsje zachter". Het verschil zit 'm niet zozeer in het volume maar absoluut in karakter.

Op de 25W stand zul je merken dat het geluid warmer is, maar de versterker op iets hogere volumes ook al begint op te breken. De bekende "eindbuizen crunch" zet veeeeel eerder in dan op de 75W (= 61W) stand. Wanneer je lompe SRV stukjes gaat spelen met een strat op hoog volume blijft dat op die laatste stand recht overeind staan (zoals gezegd: rake klappen) maar op de 25W zet de crunch en compressie in en heb je aanzienlijk minder dynamiek. Dat hoeft helemaal niet verkeerd te zijn; bluesgitaristen vinden dit juist heerlijk. Ik vond de 25W stand net ff té slap; het laag kakt dan snel in, het hoog mist wat bite.

De 25W stand heb ik er dus niet meer in; is nu een Vibrocloneclone geworden, daar lenen deze versterkers zich uitstekend voor. Kan dus ook een prima country amp zijn Leon, maar moet je 'm wel even laten helpen: andere speaker, UL taps loskoppelen, choke (laten) monteren en while you're at it: die verscrikkelijke ceramische capjes aan de preamp buizen "pootje haken". Die voorkomen oscillatie die op kan treden wanneer je op het "gain kanaal" gaat spelen (is geen ander kanaal, snoept wat gain weg van je reverb), wanneer je 'm gewoon als clean amp wilt gebruiken (en dat wil jij), doven ze alleen in je preamp even harmonischen uit en dat wil je als country gitarist niet, geloof me maar.

Je kent je amp niet meer terug!!

De low power schakelaar kun je overigens evt. als triode / pentode schakelaar gebruiken; scheelt nog minder maar geeft ook weer iets andere sound en ietsepietsepietsie minder volume.

Er zijn plannen om de 75 binnen de band toch weer te gaan gebruiken. Ik wil er echter wel wat aan veranderen.
PeeVee, ben jij bereid om me (per PM) meer te vertellen over je aanpassingen aangaande het ultralinear en de capjes?

[guitarnijboer]

Het zou me niet verbazen als een goede checkup voor de versterker wonderen zou doen, want alle problemen die ik steeds voorbij hoor komen (weinig sprankel, niet te regelen volumeknoppen, pinnig geluid) herken ik totaal niet. Ik heb die van mij helemaal moeten reviseren met originele onderdelen omdat iemand hem helemaal gesloopt had, maar deze werkt dus nu helemaal origineel weer zonder problemen.

[Agent_Smith]

Het zou me niet verbazen als een goede checkup voor de versterker wonderen zou doen, want alle problemen die ik steeds voorbij hoor komen (weinig sprankel, niet te regelen volumeknoppen, pinnig geluid) herken ik totaal niet. Ik heb die van mij helemaal moeten reviseren met originele onderdelen omdat iemand hem helemaal gesloopt had, maar deze werkt dus nu helemaal origineel weer zonder problemen.

De mijne is helemaal origineel en is altijd zo geweest. Ik heb m al zo'n 25 jaar.
Ik denk dat ik sowieso een 12" baffle + speaker erin ga schroeven, zodat hij ook gewoon weer terug te bouwen is.
Verder zou ik graag van die UL-eindtrap afkomen, maar ook weer wel naar origineel terug te bouwen.

[Mimasu]

Het zou me niet verbazen als een goede checkup voor de versterker wonderen zou doen, want alle problemen die ik steeds voorbij hoor komen (weinig sprankel, niet te regelen volumeknoppen, pinnig geluid) herken ik totaal niet

De problemen die je noemt herken ik wel. Ik weet alleen niet of het een probleem is. Volgens mij is de "handicap" van de 75 dat het anders klinkt dan een Fender. Zeker clean. Die van mij klinkt clean niet verkeerd, heeft massa's headroom, maar lijkt op een of andere manier geen Fender. Ik heb o.a. een 71 Twin Reverb, een 69 Super Reverb, en een 67 Pro Reverb en had tot voor kort een Concert II en en 65 DRRI. Ze zijn of waren allemaal verschillend, maar wel bij ieder akkoord of lick helemaal herkenbaar Fender clean. Mijn 75 heeft dat helemaal niet.

[Agent_Smith]

De problemen die je noemt herken ik wel. Ik weet alleen niet of het een probleem is. Volgens mij is de "handicap" van de 75 dat het anders klinkt dan een Fender. Zeker clean. Die van mij klinkt clean niet verkeerd, heeft massa's headroom, maar lijkt op een of andere manier geen Fender. Ik heb o.a. een 71 Twin Reverb, een 69 Super Reverb, en een 67 Pro Reverb en had tot voor kort een Concert II en en 65 DRRI. Ze zijn of waren allemaal verschillend, maar wel bij ieder akkoord of lick helemaal herkenbaar Fender clean. Mijn 75 heeft dat helemaal niet.

Precies! En daar heeft Peevee het volgens mij over en dat zou ik ook graag bereiken.

[PeeVee]

Klopt. Het "recept" zal ik ik op hoofdlijnen even schetsen. Voor de details kun je gewoon de schema's erbij pakken of naar een tech gaan, m.b.t. onderstaande verhaaltje zou je aardig aan moeten kunnen geven wat de bedoeling is.

De B+ is bij een 75 zo rond of net even onder de 500 Volt. Dat is best een hoge spanning maar b.v. SED of JJ 6L6GC's trekken dat wel. Het maakt de eindtrap strak / punchy en de klank vrij helder. Mijn SR zit met een GZ34 gelijkrichter keurig op de 465 VDC (volgens mij precies volgens het schema), Diaz monteerde in SRV's Vibroverbs een diode gelijkrichter en daarmee zal de B+ ook wel zo rond de 480 - 500 Volt hebben gezeten en ik heb niemand ooit horen klagen over SRV's geluid (hmmm... een bepaalde periode daargelaten maar toen was Diaz nog niet in beeld). Wil je een warme bruine sponzige amp, dan kun je nu beter stoppen want dat gaat het dus niet worden. Voor ik verder ga, print even het schema van www.ampwares.com/schematics/fender_75.pdf.

Bij de UL outputtrafo van de 75 zitten de schermroosters van de 6L6GC's via een 470 Ohm 1W weerstand aan een extra tap op de outputtrafo, ong. 15% vanaf de uiteinden (of vanaf het midden, daar wil ik af zijn). Hierdoor wordt een soort van terugkoppeling verkregen wat de uitgangstrafo min of meer "dwingt" tot een zeer lineair gedrag met zeer weinig harmonische vervorming. Audiofielen zijn er dol op maar voor gitaar is dat eigenlijk niet zo'n fijne eigenschap. Het geeft de versterker een beetje synthetische / steriele feel en sound. Bij het AB763 circuit zijn de schermroosters via een 470 Ohm 1W weerstand aansloten op het uiteinde van een choke die weer is aangesloten op de B+ (het voedingspunt waar de rode draad / middentap van je OT ook is aangesloten). Je kunt de schermroosters loskoppelen van de UL taps en, net als bij het AB763 circuit, via een choke aansluiten op de B+. Het is relatief weinig werk, benodigde materiaal: 1 choke (type wat in SR of TR zit) en vervang gelijk de schermroosterweerstanden (470 Ohm, 1W).

Dit geeft je wat meer boventonen en een wat muzikalere / organischere feel.

Op de preamp buisjes zitten ceramische 500 pF caps tussen anode en kathode (en die zijn uit fase tov elkaar). Ook weer tegenkoppeling in het hoog waar je ook weer even harmonischen verliest. Die caps zitten daar om oscilatie tegen te gaan, m.n. wanneer je op het "lead kanaal" (eigenlijk normaal kanaal met extra gainstage) speelt. Wanneer je het "lead kanaal" niet gebruikt, kun je die capjes straffeloos "pootje lichten"; gewoon laten zitten maar één pootje lossolderen. Is ook klusje van niks en geeft je wederom wat minder synthetische response, amp wat er wat losser van.

Ondanks dat het circuit anders is dan AB763, heb je met deze relatief eenvoudige mods al een punt bereikt dat de 75 meer als een Fender klinkt. Je kunt hier natuurlijk nog veel verder ingaan door gewoon het AB637 circuit te bouwen. De seriële effectloop is nog helemaal niet zo slecht bedacht. Feitenlijk een kathodevolger die, wanneer er geen stereo insert jack is ingeplugd, gewoon is doorverbonden. Enfin, dat kan je er allemaal uitslopen en zoals gezegd het AB763 circuit nabouwen. Omdat er voldoende nat signaal uit de reverb recovery komt, zou je ipv de 3M3 weerstand die het droge signaal mixt met het natte signaal een 1 of 2M VR (pot waar maar 2 pootjes zijn aangesloten) op die plek kunnen zetten in serie met een 2 of 1M weerstand op de plek van de gain pot. De MV kun je met een 1M pot pre PI maken, of je kunt 'm ombouwen tot post PI MV.

Het afkoppelen van de UL taps en pootje lichten van de 500 pF capjes op de preamp buizen heeft mijn 75 al een stuk losser en muzikaler gemaakt. Misschien ga ik nog een keer verder spitten en bouw ik er een AB763 circuit in. Is wel een hoop gespit, niet zo heel veel zin in. Met een mooie Eminence of JBL speaker erin heb je dan toch echt een leuke amp die qua klank en feel in de buurt van bf Vibroverb komt.

Ik hoop dat je er wat aan hebt. Succes!

[Agent_Smith]

Mijn dank is zeer groot PeeVee!
Ik ben er meteen mee aan de slag gegaan. Vanavond heb ik de 500p capjes idd gelicht en morgen moet hij mee en zaterdag ook met een optreden.
Daarna ga ik een andere baffle maken voor de 12" celestion die in nog heb. Daar knapt hij idd ook erg van op, heb ik geprobeerd.
Daarna wil de eindtrap gaan aanpassen. Ik weet nog niet exact hoe en de hoge spanning is natuurlijk eigenlijk het grote probleem, maar daar ga ik nog eens even over nadenken.

[PeeVee]

de hoge spanning is natuurlijk eigenlijk het grote probleem
Dat ligt er maar aan wat je zoekt; een 6L6 pp eindtrap met een B+ van 400 VDC klinkt en reageert anders dan een 6L6 pp eindtrap met een B+ van 500 VDC, dat is zondermeer waar. Het één is niet persé beter dan het ander, nogmaals, het ligt eraan wat je zoekt. SRV's Vibroverbs liepen ook allemaal op 480 - 500 VDC. Misschien is het een idee om de 6L6'en te vervangen door EL34's. 500 VDC is eigenlijk wel het maximale plaatVoltage voor een 6L6, maar een EL34 kan nog veel hoger en klinkt dan prima. De Music Man Sixty Five series werkt met EL34's op ruim 600 VDC en dat klinkt prima; warm en sprankelend, niks mis mee. Voordeel: er loopt wat minder stroom dus je trafo's worden wat minder heet. EL34 begint wat eerder te klippen en trekt vanaf dat punt nog lekker door qua volume dus prima buis om op 500 VDC te laten draaien. Ik heb in mijn 75 ook KT88's geprobeerd; rustig ingesteld kwam er echt 80W vanaf; gaat prima en klinkt zo strak als het topje van Paris Hilton! Die stijlheid en die sterielheid van de 75 zit zeker niet alleen in de hoge spanning! Als je daar ook vanaf wilt: Weber copper cap (maar dan dat ding dat je los op chassis kunt monteren).