AX84 amp project

[Thiez]

Ik ben de afgelopen tijd bezig geweest met het bouwen van enkele gitaar pedalen en loop al een tijdje met het idee eens een versterkertje te gaan proberen. Een klein transistor versterkertje heb ik al gebouwd en die werkt prima.
Ik wil dus weer een stapje verder gaan en eens een buizenversterkertje proberen. Er gingen gelijk wilde ideeen door me hoofd om een JMP of JCM te gaan bouwen maar aangezien ik nog geen ervaring heb met buizenversterkers ga ik mezelf daar nog niet aan wagen.
Nu zag ik dat er bij musikding in duitsland leuke bouwpakketjes te bestellen zijn maar ook op de site van AX84 staat een leuk plannetje helemaal uitgewerkt en dan kan ik zelf wat meer invloed hebben op welke onderdelen ik ga gebruiken.

De hoofdvraag van dit topic is eigenlijk wat de meer ervaren mensen mij aanraden?
Hoe kan ik het beste beginnen aan een klein buizenversterkerprojectje?
Ik zit er ook over te denken om een boek te bestellen om mezelf wat meer in te lezen over dit onderwerp en ik ben ook al bezig geweest om op internet informatie te zoeken. En dan met name het veilig werken met zulke hoge voltages. En het maken van een 'bleeder', waarvan ik wel begrijp wat het nut is maar niet geheel begrijp hoe ze het nu bedoelen. En hij word ook op tig verschillende manieren voorgesteld.

Nog even voor duidelijkheid ik doe een opleiding mechatronica en werk al behoorlijke tijd met elektronica dus ik het een bepaalde voorkennis en ervaring wel maar buizenversterkers zijn geheel nieuw voor me.

Alle tips zijn welkom.

[tommus42]

Op zich maakt het niet zoveel uit of je een 15W EL84 versterker bouwt of een 50W JMP of JCM800. Allen 2 buizen in een balansschakeling.
Zo'n bleeder heb je absoluut nodig om de elko's te ontladen. Ik had nog een stekker met randaarde plus snoer, de aardedraad soldeer je aan een niet te kleine 100 of 220K weerstand, de fasedraden even goed isoleren:), en een geaard stopcontact gebruiken uiteraard.
Leuk projekt!:strat:

[johanb]

Ik heb geen kennis van electronica,maar heb wel een amp-kit van een fender 5E3 (de luxe ) ongeveer 12 watt in elkaar gezet. Werkt prima en leuk om te maken.Er staan hele teken schema's op internet .hij hoeft ook niet gebiassed te worden

[nico verduin]

Op zich maakt het niet zoveel uit of je een 15W EL84 versterker bouwt of een 50W JMP of JCM800. Allen 2 buizen in een balansschakeling.
Zo'n bleeder heb je absoluut nodig om de elko's te ontladen. Ik had nog een stekker met randaarde plus snoer, de aardedraad soldeer je aan een niet te kleine 100 of 220K weerstand, de fasedraden even goed isoleren:), en een geaard stopcontact gebruiken uiteraard.
Leuk projekt!:strat:
Dat is dus onjuist. Randaarde MOET een eigen verbinding hebben met het chassis. MOET goed en adequaat bevestigd worden. Anders krijg je schijnveiligheid.
De bleeder is er inderdaad voor nodig om elco's te kunnen ontladen. Echter ten koste van het geluid. Daarnaast kun je beter een aparte 220K of 100K of 10K met genoeg watts nemen en er 2 krokodillen klemmen op zetten. Dat leert je om consequent dat ding erbij te pakken als je aan een buizenbak gaat werken. Bouw je hem in, dan is er een kans dat het een gewoonte wordt dat je er vanuit gaat dat de elco's ontladen zijn door de bleeder. en wat als je een versterker tegenkomt waar geen bleeder in zit? Beter is om gewoon consequent te DC te meten voordat je begint. Dan evt. een bleeder pakken als er nog spanning op staat.
Maar na een paar jetzers leer je dat vanzelf wel....

[Thiez]

Ik begrijp idd het principe om de elco's te ontladen. Maar er zijn op internet verschillende mogelijkheden die voorbijkomen. De ene zegt pak een draad met 2 krokodillen klemmen en zet deze op een van de buisconnectoren en de andere kant aan de aarde. En de andere zegt dat je idd een stevige weerstand moet pakken met een stuk draad en 2 krokodillen klemmen en dan de ene kant vastmaken aan goed geaard punt en de andere kant rechtstreeks op een van de connectoren van de elco.

Nog vraagje:
Is dan gelijk alles ontladen of moet je elke elco apart ontladen?

Wanneer ik een boek koop over buizenversterkers staan er zulke dingen dan ook in? Ik wil voor dat ik aan zo een project begin eerst wel weten hoe ik veilig te werk moet gaan. Ik vind zo een versterkertje harstikke leuk om te bouwen maar het moet niet ten koste van mij gaan uiteraard ;)

[Puerco]

Ik heb het ook geleerd na een flinke optater, even elco's ontladen met de vingertjes word je niet blij van.......
Als je het krokodillenklemmetje direct op de elco en het chassis zet dan moet er een weerstandje tussen inderdaad. Je kunt ook op pin 1 van V1 een krokodillenklem zetten die direct naar het chassis gaat omdat hier al een weerstandje tussen dat punt en de spanning zit.
Ook is het aan te raden om dit te laten zitten tijdens de werkzaamheden waarbij rekening moet worden gehouden dat als het circuit onderbroken word dit niet meer werkt. Elco's kunnen namelijk als vanzelf weer wat spanning opbouwen nadat ze helemaal leeg zijn.
Ook belangrijk is om ze wel te verwijderen voordat de amp op spanning gezet word en getest of in gebruik genomen natuurlijk, moet een vaste gewoonte worden maar zoals Nico al zegt, je leert het vanzelf wel nadat je een keer gevoeld hebt hoe hard die elco's kunnen bijten :seriousf:
Je hoeft ze niet alle apart te ontladen omdat ze allemaal met elkaar in verbinding staan, tenzij het ergens onderbroken is omdat er wat onderdelen uitgehaald zijn bv.
Ook belangrijk: als je in een amp moet werken waar wel spanning op staat, steek dan maar één hand in de amp, als de spanning namelijk de kans heeft om van de ene hand naar de andere hand te stromen komt het onderweg je hart tegen en dan is het echt goed mis!!!
Je moet je hierdoor niet teveel laten afschrikken maar zeker wel rekening mee houden, als je de boel ontlaadt en de één hand regel aanhoudt is er niks aan de hand zolang je maar weet waar je mee bezig bent.

[Thiez]

Ok bedankt voor de tips zover over veiligheid. Dat werken met 1 hand had ik idd ook gelezen op internet.

Even terug naar de vragen wat jullie aan zouden raden om mee te beginnen. Zijn de voorstellen die ik doe goed om mee te beginnen of zeggen jullie van je kan beter met dit of dat beginnen.
In de eerste reactie werd gezegd dat er geen verschil is tussen klein project en jcm bijvoorbeeld. klopt dit?
Mij lijkt dat bij grotere versterker er ook meer kans is dat je fouten maakt en er veel meer te debuggen valt?

[cluseau]

Maar na een paar jetzers leer je dat vanzelf wel....

Sommige mensen zijn erg hardleers hoor :D


Frans.

[nico verduin]

Ok bedankt voor de tips zover over veiligheid. Dat werken met 1 hand had ik idd ook gelezen op internet.

Even terug naar de vragen wat jullie aan zouden raden om mee te beginnen. Zijn de voorstellen die ik doe goed om mee te beginnen of zeggen jullie van je kan beter met dit of dat beginnen.
In de eerste reactie werd gezegd dat er geen verschil is tussen klein project en jcm bijvoorbeeld. klopt dit?
Mij lijkt dat bij grotere versterker er ook meer kans is dat je fouten maakt en er veel meer te debuggen valt?
De meeste kits werken gewoon als je precies doet wat er staat. En daar zit nu net de clue. Storingen in kits worden meestal veroorzaakt door anders de draden te laten lopen dan aangeven of mooi alle draden lekker in een bundel tegen elkaar aan (want dat staat zo mooi) met als gevolg oscillatie.
Slecht solderen is ook een bekende. Draadje vergeten ("blindheid"). Dit overkomt de beste.
Maar ik heb ook meegemaakt dat de leverancier zijn trafo specs had gewijzigd en dan is er een afwijking in de aansluitingen en het schema. En als je dan klakkeloos kopieert, dan kan het gebeuren dat je 230V op je chassis gooit. Dus weer er sowiezo alert op dat het schema klopt met de onderdelen. Bij afwijkingen gelijk vragen aan de leverancier.
De meeste handleidingen bestaan uit niet meer dan een schema. Sommige hebben dit reeds opgepakt en komen met uitgebreidere handleidingen.
Vwb. de grootte van de amp. Als je nog nooit gebouwd hebt, is het eenvoudiger om het eerst in je "vingers" te krijgen met een kleinere amp. Deze is meer overzichtelijker. En daar van te leren. Hoe werkt een amp en waarom gebeuren de dingen zoals ze gebeuren.
Vwb. Boeken. Ik had laatst al eens een recensie gegeven over een goed boek over pre-amps zie: http://www.gitaarnet.nl/forum/showthread.php?t=132726
Alsmede een stukje basis kennis over een triode: http://www.gitaarnet.nl/forum/showpost.php?p=1898253&postcount=19
Verder heeft de AX84 site een hele goede uitleg over hun P1 versterker.

[Thiez]

Ok bedankt nico! Ik heb inderdaad de review zien staan en zit er zeker aan te denken dat boek te bestellen en mezelf eens wat in te lezen. Ook heb ik op de site van AX84 al de nodige dingen zitten lezen en ook de theorie achter de P1 idd.
Ik denk dat over een tijdje dit mijn eerste projectje gaat worden. Niet al te groot en goede duidelijke handleiding. Bedankt allemaal voor de reacties!

[nico verduin]

En als je een beetje handig bent en je wil het een beetje goedkoop doen. Zoek dan een oude buizenradio (Eentje met EL84 en als het ff kan EZ80 of EZ81), Dan heb je:
- Een goede voedingstrafo
- Een goed uitgangstrafo
- Mogelijk nog goed EL84 en EZ80/EZ81.

Een 2e hands radio zou ik niet meer dan 20-30 euri voor uitgeven. Nieuwe trafo's is je grootste kostenpost.

[Thiez]

Heej top! bedankt voor de tip! ik ga zeker even op marktplaats kijken.

[Thiez]

Nog eens even de schema's zitten bekijken van de verschillende projecten op ax84 maar in principe zijn het telkens een paar kleine aanpassingen zover ik kan zien. Het lijkt me gaaf om bij de P1 te beginnen en deze steeds te modden naar een stap hoger. Zo leer ik het bouwen maar ook het modden en hoor ik verschillende in de schema's. Dit leek mij een mooi leerproces.
Ik had alleen een paar vraagjes:
De eindtrap van P1 is EL84, P1xtreme heeft EL34 (of andere) eindtrap, High octane weer EL84 en de single ended lead heeft een KT88.
Nu staat er in de builderguide dat je kunt kiezen uit noval en octal. Noval is voor de EL84 en Octal kan veel meer in zoals 6l6, el34, kt66 etc etc.
Ik denk dat ik dus vanaf het begin af aan wil gaan voor octal eindtrap maar nu wil ik vragen of dit mogelijk is? Om de P1 uit te voeren met een EL34 of 6l6 wanneer ik de andere transformatoren pak (hammond 125ESE en 269EX) en andere wattages en voltages van elco's etc? Of heeft het ook nog effect op de preamp?
Bij de P1 gebruiken ze bijvoorbeeld 47uF/350V elco's terwijl bij de P1 extreme er 450v word gebruikt omdat de transformatoren anders zijn. Kan het kwaad dat ik de P1 uitvoer met 450V elco's en dan dus ook de transformatoren van de P1extreme gebruik?

Sorry als het verhaal niet helemaal duidelijk is.... www.ax84.com zijn eventueel schema's te vinden ter verduidelijking.

[nico verduin]

Nog eens even de schema's zitten bekijken van de verschillende projecten op ax84 maar in principe zijn het telkens een paar kleine aanpassingen zover ik kan zien. Het lijkt me gaaf om bij de P1 te beginnen en deze steeds te modden naar een stap hoger. Zo leer ik het bouwen maar ook het modden en hoor ik verschillende in de schema's. Dit leek mij een mooi leerproces.
Ik had alleen een paar vraagjes:
De eindtrap van P1 is EL84, P1xtreme heeft EL34 (of andere) eindtrap, High octane weer EL84 en de single ended lead heeft een KT88.
Nu staat er in de builderguide dat je kunt kiezen uit noval en octal. Noval is voor de EL84 en Octal kan veel meer in zoals 6l6, el34, kt66 etc etc.
Ik denk dat ik dus vanaf het begin af aan wil gaan voor octal eindtrap maar nu wil ik vragen of dit mogelijk is? Om de P1 uit te voeren met een EL34 of 6l6 wanneer ik de andere transformatoren pak (hammond 125ESE en 269EX) en andere wattages en voltages van elco's etc? Of heeft het ook nog effect op de preamp?
Bij de P1 gebruiken ze bijvoorbeeld 47uF/350V elco's terwijl bij de P1 extreme er 450v word gebruikt omdat de transformatoren anders zijn. Kan het kwaad dat ik de P1 uitvoer met 450V elco's en dan dus ook de transformatoren van de P1extreme gebruik?

Sorry als het verhaal niet helemaal duidelijk is.... www.ax84.com zijn eventueel schema's te vinden ter verduidelijking.
Je moet een universele uitgangstrafo kiezen die meerdere impedanties primair en secundair aankan. Je kan ook beide voeten monteren dat je kunt kiezen tussen een novale cq oktale voet en de juiste impedantie op de OT. Maar daar moet je wat onderzoek werk voor verrichten.
Hogere spanning betekent meestal meer power en meer clean. Je pre-amp moet toch naar de juiste spanningen gebracht worden.
Een Elco moet minstens de spanning aankunnen. Dus hogere spanning is over het algemeen een minder warmere elco en daar houden ze van. Een te lage werkspanning kan voor mooie bijeffecten zorgen (explosie) met veel pluis overal.

[tommus42]

mmm, ik heb nog een schema van een Matchless met cathode biased EL34s. Als je een EL34 mooi vindt klinken kun je die proberen. Wat trafo betreft mag best gezegd worden dat je daar best in kan investeren. Een goede trafo behoudt zijn waarde wel.

[fredjuh]

Het voordeel van zo'n bouwpakket is dat het een no-brainer is. Je leert dus puur om zo'n ding in elkaar te solderen. Het is gewoon bestellen, solderen, klaar.
Als je zelf een versterker bouwt moet je rekening houden met het metaalwerk (geen sinecure!), het denkwerk, en onderdelen kiezen. Hier ben je veel langer bezig met de voorbereiding en een beetje langer met bouwen, maar het is wel heel leerzaam als je je erin verdiept.

[Thiez]

Ok bedankt voor de tip fred. Ik ga denk ik idd voor een project van AX84 omdat ik hier mezelf er meer in moet verdiepen. Ik vind het heel interessant om er mee bezig te zijn en er meer over te weten te komen. Zoals je merkt ga ik er echt proberen een leerproject van te maken.

@ nico:
De P1 en High octane zijn de powersectie exact hetzelfde. hier word alleen een extra preamp buis ingebouwd. Deze 2 kan ik dus zowizo maken. Maar dan zit ik gebonden aan de EL84 buis. Terwijl ik bij een octale voet kan kiezen uit alle 8 pins buizen. (is dit trouwens buiten biassen zonder aanpassingen te wisselen? 6l6, kt66, el34 enz)
Het verschil tussen die high octane en de single ended lead is alleen dus powersectie.
Als ik het goed begrijp is de EL84 een 5Watt en de octale buizen zijn 15watt?

[nico verduin]

Ok bedankt voor de tip fred. Ik ga denk ik idd voor een project van AX84 omdat ik hier mezelf er meer in moet verdiepen. Ik vind het heel interessant om er mee bezig te zijn en er meer over te weten te komen. Zoals je merkt ga ik er echt proberen een leerproject van te maken.

@ nico:
De P1 en High octane zijn de powersectie exact hetzelfde. hier word alleen een extra preamp buis ingebouwd. Deze 2 kan ik dus zowizo maken. Maar dan zit ik gebonden aan de EL84 buis. Terwijl ik bij een octale voet kan kiezen uit alle 8 pins buizen. (is dit trouwens buiten biassen zonder aanpassingen te wisselen? 6l6, kt66, el34 enz)
Het verschil tussen die high octane en de single ended lead is alleen dus powersectie.
Als ik het goed begrijp is de EL84 een 5Watt en de octale buizen zijn 15watt?
Je kan toch een noval en oktale voet parallel bedraden? Dan heb je beide keuzes. Je zult ze altijd moeten biassen. Ook al gebruik je kathode bias, zul je gauw genoeg merken dat ze verschillende kathode weerstanden hebben. Gewoon een keuzeschakelaar gebruiken met verschillende kathode weerstanden. Dan kun je de juiste kathode weerstand gebruiken die bij een tyep buis pas. Doe je dat niet, dan zul je gauw genoeg merken dat de ene buis fantastisch klinkt, Weer eenander type nog veel beter..... alleen hij wordt zo rood :seriousf:
Het vermogen dat als output eruit komt kun je berekenen, maar dat is nu een brug te ver schat ik in + dat je eerst de voedingsspanning moet bepalen + de instellingen. Of gewoon aan het eind een multimeter pakken en een scope. Dan kun je gewoon meten wat het vermogen bij overdrive en clean is.
Ik heb thuis een champ met een 6L6 draaien. Daar komt niet meer uit als pak 'm beet 8W uit. Als ie dat al haalt. Maar is nog steeds ruim voldoende voor thuis.
Tenslotte zou ik, in jouw eigen belang, redeneren vanuit type buis ipv. type buisvoet. Het maakt voor anderen de communicatie lastig om te begrijpen en voor je het weet, heb je een verkeerde gewoonte aangeleerd. Als je op een novale voet de corresponderende aansluitingen maakt met de oktale voet, kun je gewoon redeneren vanuit ELxx buis, 6x6 buis, KTxx buis. Maar let op je kan het beste uitgaande van de voedingspanning op de buis een tabel maken met de verschillende instellingen voor de kathode, evt. de G2 etc, de beste impedantie. Alles is terug te vinden in de datasheets en ik denk een mooi leer punt.

[Thiez]

Ok, wederom bedankt nico!
Ik ga eerst maar eens gewoon beginnen met de P1 bouwen. Er staan verschillende opties bij om die amp te modden zoals een variabele cathode bias en idd de parallel octale buisvoet aansluiten.
Maar het is dus wel mogelijk om gewoon met de lagere transformatoren de 6l6 en el34 buizen en dergelijke te runnen?

Morgen komen in ieder geval de spullen voor het turretboardje binnen. Ik had toch een bestelling bij tonefactory dus heb dit er alvast maar bij gedaan. Daarna gaan we weer verder met de rest van de onderdelen ;)

Alvast bedankt voor alle reacties en tips.

[nico verduin]

Ok, wederom bedankt nico!
Ik ga eerst maar eens gewoon beginnen met de P1 bouwen. Er staan verschillende opties bij om die amp te modden zoals een variabele cathode bias en idd de parallel octale buisvoet aansluiten.
Maar het is dus wel mogelijk om gewoon met de lagere transformatoren de 6l6 en el34 buizen en dergelijke te runnen?

Morgen komen in ieder geval de spullen voor het turretboardje binnen. Ik had toch een bestelling bij tonefactory dus heb dit er alvast maar bij gedaan. Daarna gaan we weer verder met de rest van de onderdelen ;)

Alvast bedankt voor alle reacties en tips.Je kan het uitrekenen:
De buizen worden in klasse A ingesteld. De datasheets zullen je vertellen welke stroom afname je kan verwachten bij x BIAS en x anode spanning. DFat moet je dus uitzoeken. Maar een buis kan prima draaien vanaf een volt of 100. Daaronder si de zaak erg instabiel.

Als je alle stomen berekend en daar 25% boven op doet, weet je hoeveel stroom de trafo moet kunnen leveren. Zo nee loop je de kans dat je traof uitfikt.

[Thiez]

Oke het word me al redelijk duidelijk. Ik ga nog eens goed de schema's doornemen en de theorie over buizen die op de site staat. Ik heb het vanmiddag al beetje bekeken maar moet het echt even paar keer doorlezen om het goed te snappen. zeker ook met het engels.

waarschijnlijk ga ik gewoon eerst beginnen met de P1 te bouwen zoals hij op AX84 staat gegeven. Inclusief de aangegeven transistoren. dan weet ik in ieder geval zeker dat hij verder goed werkt. en als dat staat heb ik een goede basis om mee te gaan modden eventueel.

[nico verduin]

Oke het word me al redelijk duidelijk. Ik ga nog eens goed de schema's doornemen en de theorie over buizen die op de site staat. Ik heb het vanmiddag al beetje bekeken maar moet het echt even paar keer doorlezen om het goed te snappen. zeker ook met het engels.

waarschijnlijk ga ik gewoon eerst beginnen met de P1 te bouwen zoals hij op AX84 staat gegeven. Inclusief de aangegeven transistoren. dan weet ik in ieder geval zeker dat hij verder goed werkt. en als dat staat heb ik een goede basis om mee te gaan modden eventueel.Transistoren? OF transformatoren? Let je er overigens wel op dat je een trafo neemt met 230V ingang. Soms gebruiken ze de 115V us versie.

[Thiez]

transformatoren bedoel ik idd sorry :P begint al goed ;) die moet ik straks niet door elkaar halen haha

Goed dat je het zegt. De hammond 269EX heeft een 115V primair. Ik heb even op je site zitten kijken en de 369EX komt overeen qua powerrating en secundair voltage.
Deze zou geschikt zijn dan om te gebruiken ipv de 269?
(mag dit trouwens hier op gitaarnet of moet ik dit via pm met jou regelen?)

[Thiez]

Heb nog even het schema zitten bestuderen en nog een paar vraagjes.
Het rode neem ik aan dat de controle voltages zijn? Ze gebruiken een transformator met primair 115v en secondair 190v. Nu word er op het schema 120V ingedaan en komt er dus ook 214V uit ipv 190V. Kan dit geen kwaad voor die transformator? in principe overbelast je hem toch?

Dan vervolgens komen de 2 spanningen van 214V na de rectifier weer samen en zijn een stuk lager. Totaal komen ze op 266V samen. Wat is precies het nut van die rectifier? En komt deze spanningsvermindering puur door de dioden?

[nico verduin]

transformatoren bedoel ik idd sorry :P begint al goed ;) die moet ik straks niet door elkaar halen haha

Goed dat je het zegt. De hammond 269EX heeft een 115V primair. Ik heb even op je site zitten kijken en de 369EX komt overeen qua powerrating en secundair voltage.
Deze zou geschikt zijn dan om te gebruiken ipv de 269?
(mag dit trouwens hier op gitaarnet of moet ik dit via pm met jou regelen?)Zaken graag buiten het forum. Mail me maar via info at verelec punt com.
Geen PM.... kan ik met mijn blackberry niet bij

[nico verduin]

Heb nog even het schema zitten bestuderen en nog een paar vraagjes.
Het rode neem ik aan dat de controle voltages zijn? Ze gebruiken een transformator met primair 115v en secondair 190v. Nu word er op het schema 120V ingedaan en komt er dus ook 214V uit ipv 190V. Kan dit geen kwaad voor die transformator? in principe overbelast je hem toch?

Dan vervolgens komen de 2 spanningen van 214V na de rectifier weer samen en zijn een stuk lager. Totaal komen ze op 266V samen. Wat is precies het nut van die rectifier? En komt deze spanningsvermindering puur door de dioden?
Een transformator doet niet anders dan energie overbrengen van de ene wikkeling naar de andere via een magnetisch veld. Daarbij treden er verliezen op (meestal een procent of 10-15 die wordt direct omgezet in warmte. De crux zit hem in de stroom die je afneemt. Door de wikkeling te belasten gaat er een stroom lopen. Dat genereert in de wikkeling een zekere hoeveelheid warmte. Hoe zwaarder een wikkeling wordt belast hoe meer warmte. als nu het draad te dun is, wordt de wikkeling zo heet dat het emaille dat om het koper zit, gaat smelten. In het ergste geval zoveel dat een wikkeling sluiting maakt met de wikkeling ernaast. Vanaf dat moment heb je een wikkeling met kortsluiting en wordt de trafo loeiheet en fikt door.
Daarnaast, Een wikkeling is een bepaalde lengte koperdraad. Die heeft een zekere weerstand. Zodra je een wikkeling belast, gaat er spanning over die wikkeling vallen waarde de effectieve spanning daalt. Meest extreem bij amps is rond de 30V.
Voor wat betreft de gelijkrichter, Als je wisselspanning gelijkricht, krijg je afhankelijk van het het type gelijkrichter alleen de positieve pulsen. Een enkele diode met de andere kant van de wikkeling geeft alleen de positieve helft van wisselspanning af. De andere helft is leeg omdat de diode dat tegenhoud. Elco's zorgen ervoor dat er spanning (energie) is gedurende de tijd dat er geen spanning beschikbaar is van de wikkeling. Een brug gelijkrichter zorgt ervoor dat er 2 positive helften beschikbaar zijn om in de elco's te soppen. Dan hebben die elco's het gemakkelijker. En kun je kleinere gebruiken.
Buizen gelijkrichters hebben het bijzondere effect dat zij een vrij hoge interne weerstand hebben. Dus op het moment dat je stroom vraagt (voornamelijk de eindbuizen), dan neemt de interne weerstand van de buis toe waardoor er weer meer spanning over de buis valt en de totale voedingspanning weer daalt. Hier door krijg je een soort sustain effect ook wel SAG genoemd.

Maar als jij mechtronica doet en al een tijdje met electronica bezig bent, dan zou je dit wel moeten weten. Dus de werking van een voeding. Want of je nu met 5V werkt of 500V, de werking is niet anders.

[tommus42]

hear, hear, dank voor dit college!:strat:

[fredjuh]

die 214V is wisselspanning he.

[Thiez]

Bedankt nico. Ik wist idd wel wat transformatoren deden en we hebben idd op school ook al met gelijkrichters gewerkt maar wij hebben op school een ander symbool wat we gebruiken voor een gelijkrichter.
Ik zou eventueel zelfs mogelijk zijn dus om later de rectifier te modden naar een rectifiertube? (dingen voor later natuurlijk eerst maar eens de P1 werkende zien te krijgen)

[Thiez]

Afgelope week moest ik toch nog wat onderdeeltjes bestellen om mijn flying v bouwpakket af te maken dus heb ik gelijk maar turretboard en pins besteld voor mijn versterkerprojectje.
Vandaag het trutbordje in elkaar gezet. De basis is er dus al. Nu op me gemak eens gaan kijken naar de onderdelen en dergelijke.
http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00157.jpg

[Thiez]

Beetje rond aan het kijken voor onderdelen. Alles is goed te vinden op 1 dingetje na.
Een elco van 0,68uF/25V. er zitten meer elco's in van 25V ik pak hiervoor axiaal elco's 63V meen ik te herinneren. Maar die is niet te vinden in de 0,68 waarde.

Zijn er mensen die weten waar ik deze kan vinden? Of is deze condensator eventueel ook te vervangen door een 1uF?
Het gaat om condensator C16 tussen de cathode van stage 1 en de aarde.
http://foto-uploaden.nl/imgs/321321.jpg

Ovrigens ben ik mezelf alleen nog maar aan het orienteren op onderdelen. De bouw gaat waarschijnlijk wat langer duren omdat ik eerst een goed boek aan ga schaffen.
Ik merk dat de overstap van pedaaltjes naar buizenversterker toch redelijk groot is en er weer wat andere dingen bij komen kijken.
Ik heb al een tip gekregen van nico over tube pre amps. Weet er toevallig iemand een goed boek over de algehele basis van buizenversterkers? Waar je een beeld krijg wat er nu precies waar gebeurd in de versterker. Inc pre amp, power amp, trafo's etc.

[cluseau]

....Een elco van 0,68uF/25V. er zitten meer elco's in van 25V ik pak hiervoor axiaal elco's 63V meen ik te herinneren. Maar die is niet te vinden in de 0,68 waarde.


Neem maar een gewone cap ipv een elko, die zijn goed verkrijgbaar. Maar ik zou geen grotere waarde nemen omdat deze cap wel van invloed is op je geluid.

Frans.

[Thiez]

oh ik zie nu idd dat het een bipolair elco is. had nog niet opgemerkt dat er geen plusje bij stond.

Kan er dus in principe gewoon deze voor pakken?
http://www.verelec.com/catalog/product_info.php?cPath=33_34_136&products_id=979

[cluseau]

oh ik zie nu idd dat het een bipolair elco is. had nog niet opgemerkt dat er geen plusje bij stond.

Kan er dus in principe gewoon deze voor pakken?
http://www.verelec.com/catalog/product_info.php?cPath=33_34_136&products_id=979

Goeie cap idd. De details zijn wel belangrijk hoor! Overigens is het schemateken voor de elko niet juist nu we het toch over details hebben.

Frans.

[nico verduin]

Beetje rond aan het kijken voor onderdelen. Alles is goed te vinden op 1 dingetje na.
Een elco van 0,68uF/25V. er zitten meer elco's in van 25V ik pak hiervoor axiaal elco's 63V meen ik te herinneren. Maar die is niet te vinden in de 0,68 waarde.

Zijn er mensen die weten waar ik deze kan vinden? Of is deze condensator eventueel ook te vervangen door een 1uF?
Het gaat om condensator C16 tussen de cathode van stage 1 en de aarde.
http://foto-uploaden.nl/imgs/321321.jpg

Ovrigens ben ik mezelf alleen nog maar aan het orienteren op onderdelen. De bouw gaat waarschijnlijk wat langer duren omdat ik eerst een goed boek aan ga schaffen.
Ik merk dat de overstap van pedaaltjes naar buizenversterker toch redelijk groot is en er weer wat andere dingen bij komen kijken.
Ik heb al een tip gekregen van nico over tube pre amps. Weet er toevallig iemand een goed boek over de algehele basis van buizenversterkers? Waar je een beeld krijg wat er nu precies waar gebeurd in de versterker. Inc pre amp, power amp, trafo's etc.
De uitleg van de P1 is een uitstekende. Als je in detai lwilt weten hoe een buis werkt zijn er een aantal opties:
Radio Designers Manual (of Handbook): 1500 blz. droge theorie. Als pdf op het web te vinden.
Een nederlands boek, maar dan moet je me PMén:)

[tommus42]

Misschien is 'the ultimate tone' iets (TUT), een soort handouts in een ringband, volgens mij via London Power te verkrijgen. Een paar onderwerpen eruit zijn gratis te downloaden, vond ik zeer lezenswaardig.

[Thiez]

Ik had via marktplaats een goede voedingstrafo gevonden. Even aan nico nagevraagd welke bruikbaar was en deze besteld.
Deze is vandaag binnengekomen. Nadeel van 2ehands is wel dat er niks op de trafo staat en er ook niks bijzit van uitleg over de aansluitpunten.
Ik heb een kant waar 8 aansluitpuntjes zitten en een kant waar 2 setjes van 4 aansluitpuntjes zitten.
Welke is de primaire en welke de secundaire kant? En waarschijnlijk is primaire kant ook voor meerdere voltages aangezien het 8 punten zijn. hoe bepaal ik welke punten de 230V punten zijn?


Verder ben ik al even aan het kijken geweest voor mijn turret board. aan een kant komen alle - polen bij elkaar als 1 aarde draad eigenlijk langs alle turrets. Op internet had ik gelezen dat 0,4mm draad hier dik genoeg voor was en dat je beste koper of zilverdraad kon pakken. Ik heb nog koperdraad liggen 0,4 mm maar vind dit erg dun. Dit is nog dunner dan pootjes van de componenten. Is dit echt dik genoeg om de aardpunten aan elkaar te koppelen?
En hoe kan ik dit het beste doen? De gaatjes in de turrets met losse stukjes aan elkaar koppelen of gewoon 1 lange draad langs de zijkant van alle turrets solderen? of eventueel een keer er rond draaien?

[cluseau]

....Nadeel van 2ehands is wel dat er niks op de trafo staat en er ook niks bijzit van uitleg over de aansluitpunten.


Das niet zo moeilijk maar .........

http://home.casema.nl/jajop/cluseau/worthless.gif

Ik doe het altijd als volgt:
Zoek de winding met de laagste ohmse waarde en zet daar dan 6,3V~ op. Je kan dan op de andere wikkelingen meten wat er uit komt. Hieruit kun je dan de transformatie verhouden berekenen.

Frans.

[Thiez]

Ik had idd al het idee om te meten. Maar moet wel even weten waar ik de stroom op moet zetten.

Ik zal morgen even fotos maken. Probeerde het net maar bij lamplicht word het een wazige vlek en met flits zie je alleen de flits.

[cluseau]

Ik had idd al het idee om te meten. Maar moet wel even weten waar ik de stroom op moet zetten.

Ik zal morgen even fotos maken. Probeerde het net maar bij lamplicht word het een wazige vlek en met flits zie je alleen de flits.

Een beetje zonlicht doet wonderen bij foto's maken.

Meetmethode is toch eenvoudig? Zoek met je ohmmeter de kleinste wikkeling en zet daar een klein spanninkje op 6,3 dus. (bepaal trouwens ook eerst wat bij elkaar hoort en schijf dat even op) Je kan dan de verhouding tussen de andere spoelen berekenen. Let wel op want de wikkelingen welke een hogere ohmse waarde hebben zullen een flinke spanning genereren.


Frans.

[nico verduin]

IIk heb nog koperdraad liggen 0,4 mm maar vind dit erg dun. Dit is nog dunner dan pootjes van de componenten. Is dit echt dik genoeg om de aardpunten aan elkaar te koppelen?

De dikte is van belang voor de stroom die er doorheen moet. 2 x EL84 + pak 'm nbeet 3 x ECC83 zal niet meer dan 100mA trekken. Zoek maar op in de tabellen hoe dik je draad minimaal moet zijn.
De dikte van de component draden is niet vanwege de stroom die erdoor moet maar omdat ze anders omvallen bijv.
En waarom vraag je niet ff de verkoper wat de aansluitingen zijn?

[Thiez]

Heb idd even de verkoper mailtje gestuurd.
Ik heb wel de ohms gemeten. De kant van de setjes van 4 is de primaire kant. Hier zijn volgens mij de middelste 2 de 0V punten. En de andere zijn oplopende spanningen (110-127-145-165-220-245V zoals in de advertentie op marktplaats stond)
Hier staat trouwens ook een foto (foto 1 de linkse trafo):
http://link.marktplaats.nl/329516497

Nu krijg ik bij secundaire kant de uitgangen. Dit zijn 2 uitgangen zowizo van 273V, een 0V, een 6,3V en 0V. maar wat zit er nog voor uitgang verder? heb er nog 3 over?

EDIT: ik lees net in de advertentie dat er 2 gloeistroom uitgangen zitten. Dus zit nog een 6,3 en 0V waarschijnlijk. Maar dan blijft er nog 1 pinnetje over?

---------

Draaddikte is dik genoeg dan idd. Er kan zowizo 1A door 0,4mm².
En wat is een goede manier om turret board te gebruiken? Ik lees op internet verschillende manieren. Sommige doen de draden onderin de turret. Anderen steken hem liever door het board en doen hem aan de bovenkant erin. Anderen wikkelen hem weer om de turret en solderen hem daar vast?

Sorry van de vele vragen mensen maar ik ben liever vooraf zeker van mijn zaak dan dat ik maar wat ga proberen en expirmenteren. Dat is vaak goede manier van leren maar vind ik met deze spanningen wat te gevaarlijk ;)

[nico verduin]

Heb idd even de verkoper mailtje gestuurd.
Ik heb wel de ohms gemeten. De kant van de setjes van 4 is de primaire kant. Hier zijn volgens mij de middelste 2 de 0V punten. En de andere zijn oplopende spanningen (110-127-145-165-220-245V zoals in de advertentie op marktplaats stond)
Hier staat trouwens ook een foto (foto 1 de linkse trafo):
http://link.marktplaats.nl/329516497

Nu krijg ik bij secundaire kant de uitgangen. Dit zijn 2 uitgangen zowizo van 273V, een 0V, een 6,3V en 0V. maar wat zit er nog voor uitgang verder? heb er nog 3 over?

EDIT: ik lees net in de advertentie dat er 2 gloeistroom uitgangen zitten. Dus zit nog een 6,3 en 0V waarschijnlijk. Maar dan blijft er nog 1 pinnetje over?

---------

Draaddikte is dik genoeg dan idd. Er kan zowizo 1A door 0,4mm².
En wat is een goede manier om turret board te gebruiken? Ik lees op internet verschillende manieren. Sommige doen de draden onderin de turret. Anderen steken hem liever door het board en doen hem aan de bovenkant erin. Anderen wikkelen hem weer om de turret en solderen hem daar vast?

Sorry van de vele vragen mensen maar ik ben liever vooraf zeker van mijn zaak dan dat ik maar wat ga proberen en expirmenteren. Dat is vaak goede manier van leren maar vind ik met deze spanningen wat te gevaarlijk ;)
Als het goed is, is dat ene pennetje aan geen enkele andere via een wikkeling verbonden. Dat is de statische isolatie (SCREEN). Als dit zo is, dan moet je deze aan GND verbinden. Het is een koperfolie scherm dat tussen de primaire en secundaire wikkeling zit. Het voorkomt o.a. doorslag tussen de primaire en secundaire wikkeling.

De keuze is altijd vrij om onder of boven het board te verbinden. Als je het onder het board doet, is het lastig om erbij te komen als er iets fout is. Wel is het mooier. Zelf zou ik alleen de draden onder het board doen die bepaalde turrets onderling verbinden. Naar de buizen en pots etc altijd om de turret wikkelen.

Nog over je gloei, samen is het 5A. Meet ff de diameter (schuifmaat) van het koperdraad. Dat geeft een indicatie hoeveel elke wikkeling ongeveer mag hebben. Vermoedelijk werd er een gebruikt voor de EZ80/81 en de andere voor de buizen.

[Thiez]

Ok bedankt nico. Ik wacht nog even de reactie van de verkoper af en anders neem ik hem even mee naar school. Daar heb ik de juiste spullen (thuis heb ik geen lage wisselspanning) en mocht ik iets fouts aan elkaar tikken ligt niet het halve huis zonder stroom hier ;)

[Thiez]

Ik kreeg van de verkoper een keurige foto inclusief uitgebreide uitleg via de mail.

De aansluitingen zijn me duidelijk alleen kan ik voor netspanning het beste 220V of 245V pakken?
http://foto-uploaden.nl/imgs/aansluitingen_100va.jpg

[nico verduin]

Ik kreeg van de verkoper een keurige foto inclusief uitgebreide uitleg via de mail.

De aansluitingen zijn me duidelijk alleen kan ik voor netspanning het beste 220V of 245V pakken?
http://foto-uploaden.nl/imgs/aansluitingen_100va.jpg
Gewoon 220V pakken.

[Thiez]

Straks moet dit mijn setje worden thuis op de slaapkamer. Het AX84 ampje als high octane versterkertje met daaronder mijn zelfbouw cabinetje. Alles zwart wit.

http://foto-uploaden.nl/imgs/versterker.jpg

[Thiez]

Ik had nog enkele vraagjes. Ik heb nu een voedingstrafo die 275V gaat leveren. In het schema is gebruik gemaakt van een trafo die 190V levert. Ik zal dus het een en ander van waardes aan moeten gaan passen. zowizo de weerstanden R24 en R19. Dit kan ik berekenen aan de hand van topic van nico over triode buizen. Maar ik zit nu nog met de eindbuis. Dit is een EL84 en deze kan max maar 300V aan volgens datasheet. Waar kan ik de spanning het beste reduceren? Gelijk voor of na de rectifier of alleen de spanning die naar de eindbuis gaat? (aangezien de preamp buizen wel hogere spanning aankunnen)

En dan nog een vraag over de bypass condensatoren C16 en C12. De weerstand weet ik hoe ik uit moet rekenen. maar hoe bepaal ik nu de waarde van de condensator die daarmee parallel staat?

http://foto-uploaden.nl/imgs/321321.jpg

[flo123]

De condensator en de weerstand bepalen het "-3dB kantelpunt" van je filter. Zie:
R-C Filter Cutoff Calculator
http://www.muzique.com/schem/filter.htm

0.68uF en 2700 ohm => 87 Hz
Dat is dus net boven de laagste frequentie van de gitaar (rond 60Hz).

[Thiez]

Ja ok dat principe ken ik. Dus de condensator heeft alleen maar invloed op de filtering van het geluid wat binnen komt en niet op het voltage van de buis? en hoef ik dus ook niet aan te passen wanneer ik de cathode bias aanpas?

[nico verduin]

Als je geen cathode cap gebruikt dan krijg je automatisch een demping als het input signaal stijgt. Immers als er meer signaal op de input van de buis komt, dan gaat er meer stroom door de buis lopen. Daardoor stijgt de spanning over de kathode weerstand en stelt de buis zich kouder in. De cap zorgt ervoor dat het AC gedeelte (signaal) naar GND wordt afgevoerd. Daardoor blijft de buis ahw op een vast instel punt staan en heb je dus minder demping.
De weerstand van de condensator (Z) is afhankelijk van de frequentie. Hoe groter de cap hoe lager de frequentie waarop de buis stabiel blijft.
In Fender amps zit vaak een 22uF cap over de kathode wat de bas accentueert. Bij high gain is dit niet echt wenselijk omdat het signaal te modderig wordt. Daardoor gebruikt men vaak een kleinere cap.

Vwb. De voedingsspanning: Ga eens experimenteren met de voeding software van www.duncanamps.com. Dan kun je precies zien wat er gebeurt als je een weerstand van bijv. 470 ohm direct na de diodes doet.

[Thiez]

Bedankt nico. Ik heb het idd welleens gehad op school over de weerstand van een condensator. bij lage frequentie heeft hij hoge weerstand en bij hoge frequentie laat hij meer door als ik het goed onthoude heb :P
Maar de condensatoren kan ik dus gewoon deze waardes laten of die 0,68 kan eventueel ook nog 1uF worden. Maar dit heeft verder niks te maken met de grote van de spanning die op de plate van de buis staat. Dit heeft alleen invloed op de weerstand.
Handige site ook. Ik was al bezig om het te simuleren in multisim (gebruiken we op school ook). Maar moet eerst die trafo keer doormeten dat ik weet welke waardes ik erin moet stoppen.

Het begint langzaam aan wat te dagen wel hoe het allemaal werkt. Hoewel de buizen nog steeds even lastig blijven hoe het nou precies allemaal zit met stroom, spanning en de verhouding daarvan op de aansluitpunten en wat het doet.
Ben er wel achter dat versterkertje bouwen simpeler lijkt dan het is. Maar vind het wel heel boeiend om mezelf in te verdiepen en ga er ook zeker mee door.

Tot dusver allemaal bedankt voor de tips en informatie alvast!

[nico verduin]

Je kan een buis zien als een waterkraan. De Anode is de toevoer, de tap is de kathode en de kraan is de Grid. Een klein beetje draaien aan de kraan is voldoende om veel water door te laten. Vergelijk dit als de stroom. Een beetje spanningsverschil via de grid kan grote stroom verschillen veroorzaken.

Bij een buis gebeurt hetzelfde.
als de buis koud is, dan hebben zowel de kathode als de grid een 0-potentiaal. Op de anode staat een stevige positieve spanning. Er gebeurt echter niets (is niet helemaal waar maar dat kun je nu verder vergeten). Echter zodra de gloeidraden warmer worden (tot 700 graden celcius) schieten de electronen van de kathode af (die verwarmd wordt door de gloeidraden).
Door de hoge positieve spanning van de anode zullen de electronen naar de anode aangetrokken worden. Het gevolg is, is dat de kathode nu electronen te kort komt. Dus moet er aanvoer van nieuwe electronen komen. En dat kan alleen via de kathode weerstand naar GND (de min van de voeding).

De wet van ohm stelt dat U = I X R. Er gaat dus spanning over de kathode weerstand vallen. Hierdoor wordt de kathode positiever tov. GND. De Grid echter zit via een 1M weerstand aan GND vast en heeft nog steeds een 0-potentiaal. Het gevolg van het opwarmen is dus dat de GRID negatiever is dan de kathode.

Het gevolg van dit gebeuren is dat de electronen nu niet meer vrij kunnen bewegen naar de anode omdat er een negatieve spanning in de weg zit. De electronen worden afgeremd of zelfs teruggestoten naar de kathode.

Ergens is er in dit proces een punt waar er een evenwicht is. Dat is het BIAS punt.

Als ik nu een beetje AC spanning toevoeg aan de GRID, kan ik de stroom laten varieren immers vanuit het evenwicht ga je geforceerd de grid spanning varieren.

Aan de anode kant is het eenvoudiger. Tussen de anode en de voeding zit een weerstand. Bij de 12AX7 meestal 100K.
Als er stroom loopt door de kathode loopt hij ook door de anode. Ook hier geldt weer U=IxR. Dus zodra er stroom loopt door de anode, daalt de spanning op de anode omdat er een weerstand tussen zit. Maar zodra er een evenwicht is, dan wordt het allemaal stabiel

Echter door de variatie op de GRID, is er dus ook variatie in de anode stroom en zal de spanning varieren op de Anode. En precies in spiegelbeeld tov het signaal op de grid. Immers als de Grid positiever wordt, wordt de som van BIAS spanning + signaal minder negatief. Er loopt meer stroom, dus er valt meer spanning over de anode weerstand dus daalt de anode spanning. Omgekeerd dus aan het signaal.

Zo.. kleine refresh course;)

[Thiez]

haha geweldig nico! bedankt weer. ik ga het morgen nog eens op mijn gemak doorlezen. net ff snel gelezen maar dat moet ik nog even paar keer doen om het volledig goed te begrijpen.

[Thiez]

Heej nico ik heb het nog eens op me gemak doorgelezen, in combinatie met het topic over triode buizen wat je hebt gemaakt hier en het is me al een stuk duidelijker.
Doordat de buis gaat gloeien komt er stroom te lopen over de kathode omdat er een spanning op de anode staat. Omdat voor het biassen de stroom op grid eigenlijk negatief moet zijn maar dit niet kan. Zet je door middel van de weerstand tussen de kathode en de GND een spanning op de kathode wat eigenlijk dezelfde gevolgen heeft als het grid negatief maken.
Maar met de kathode weerstand bepaal je dus ook de vervorming van de versterker? Hoe ongelijker de afstand word tussen de gridspanning op de loadlijn hoe meer vervorming (gain/distortion) je krijgt?
Bij de P1 bijvoorbeeld heb ik zitten rekenen. daar staat 238V bron op, Ra is 100k en de Rk is 2,7K. Wanneer je dan loadlijn tekend en terug gaat rekenen vanuit die weerstand kom je op -1,6V grid ongeveer. Dus deze heeft dan iets vervorming?

Wat is eigenlijk de reden dat een preampbuis niet elke keer opnieuw gebiast moet worden en een eindbuis wel?

[nico verduin]

Maar met de kathode weerstand bepaal je dus ook de vervorming van de versterker? Hoe ongelijker de afstand word tussen de gridspanning op de loadlijn hoe meer vervorming (gain/distortion) je krijgt?
De versterking wordt bepaald door de instelling van de BIAS stroom, de anode weerstand en type buis. Op het moment dat je zo negatief gaat dat de buis afgknijpt, krijg je distortion. Als je de buis te heet maakt, gaat er stroom door je grid lopen, krijg je distortion. Ik heb ooit een recensie geschreven hier over een boek. Zeer aanbevelingswaardig. Gaat over pre-amps.


Bij de P1 bijvoorbeeld heb ik zitten rekenen. daar staat 238V bron op, Ra is 100k en de Rk is 2,7K. Wanneer je dan loadlijn tekend en terug gaat rekenen vanuit die weerstand kom je op -1,6V grid ongeveer. Dus deze heeft dan iets vervorming?

Buizen hebben per definitie altijd vervorming, Maar het gaat hier om versterking. Verwar die twee niet. Versterking van het signaal kan, als er uitersten bereikt worden, leiden tot vervorming.
Wederom je moet zorgvuldiger worden in de termen die je gebruikt. Een ander zet je anders op het verkeerde been. Dat zal leiden tot verwarring en mogelijk irritatie en dan haken ze af.



Wat is eigenlijk de reden dat een preampbuis niet elke keer opnieuw gebiast moet worden en een eindbuis wel?De pre-amp biast zichzelf automatisch door de kathode weerstand. Zoals het in het stuk staat.
Een eindbuis kan ook via de kathode gebiasd worden (VOX AC30, Marshall 18W bijvoorbeeld). De grotere bakken worden vaker ingesteld met een negatieve bias spanning. De kathode hangt hier rechtstreeks aan GND.

[Thiez]

OK bedankt weer nico. Ik heb idd naar dat boek zitten kijken maar vind het lastig dat het engels is. Opzich kan ik engels wel lezen. Maar zeker met zulke teksten en begrippen allemaal moet ik het in het nederlands vaak al 2 of 3 keer lezen om het goed te begrijpen.
Wil dus eerst even wat nederlandse teksten enzo lezen om het principe allemaal een beetje onder de knie te krijgen dan denk ik dat ik het in het engels ook wat beter op pak. Ik snapte dat AX84 document eerst ook niet goed. Maar na jou topic over triodebuizen waar eigenlijk zelfde word uitgelegd begrijp ik wel wat ze doen.

Het is idd lastig om de goede begrippen te gebruiken. Want gain knop op je versterker geeft als je die open draait distortion. Maar gain betekend in principe versterkering.
Bij de P1 xtreme hebben ze de buizen warmer ingesteld volgens mij. Daar gebruiken ze dezelfde kathode weerstand waarde als bij p1 maar er staat een veel grotere spanning op de anode.

[nico verduin]

Maar gain betekend in principe versterkering.
Zonder principe... Is gewoon versterking.
Je voegt meer AC signaal toe op de GRID. Dus de stroom variatie wordt groter dus de spannings variatie op de Anode wordt groter.
Op het moment dat het signaal te groot wordt, gaat de buis clippen... Distortion.

[Thiez]

Vandaag op school een paar tussenuren dus had mooi tijd om alvast een chassis te zetten.
2mm aluminium plaat gebruikt, wilde eerst de hoekjes nog dichtlassen maar daar had ik geen zin en tijd meer voor en achteraf gezien is dat misschien maar goed. Zou het misschien alleen maar vergalt hebben.

http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00164.jpg

[flo123]

Ziet er goed uit, strak gevouwen!

[Thiez]

dankje! ik had nog wel ff vraagje. Hoe kan ik dit het beste bevestigen in zijn ampcabinet straks? 2mm aluminium lijkt me vrij dun om te tappen? voor een bout. Hoe zit dat in meeste versterkers? soort moer in de rand gelast nog ofzo?

[nico verduin]

Ik zou er een paar M5 pop moeren in zetten.

[Thiez]

Ok bedankt, gewoon verkrijgbaar bij de bouwmarkt neem ik aan?

[flo123]

Of een "cage nut":
http://www.tube-town.net/ttstore/product_info.php/info/p1829_Cagenut--wide-slot-.html
http://www.tube-town.net/ttstore/images/product_images/info_images/1829_0.jpg

[nico verduin]

Ok bedankt, gewoon verkrijgbaar bij de bouwmarkt neem ik aan?Ben bang van niet. Hebben ze ze niet op school?

[Thiez]

Voor het boren van chassis was ik aan het kijken en er zijn verschillende gatenzagen voor metaal maar toen kwam ik op de site van joepopp deze tegen:
http://www.joepopp.net/jcm8002/jcm2036.jpg
Lijkt me erg handig dingetje en dan kun je alle gaten ruimen met 1 tooltje ipv voor alle gaten een aparte gatenzaag moeten gaan kopen.

Weet er iemand hoe zo een dingetje heet en waar ik dit eventueel kan kopen?

[G.G.]

Lijkt me een stappenboor.

[Thiez]

ah idd zo heten ze. bedankt!

Weet er iemand of dat beetje goed boort zo een dingetje? Heb er zelf nooit mee gewerkt. Op school hebben we gewoon boren tot 40mm


EDIT: ik zie net de prijs van zo een dingetje. dat valt toch een beetje tegen. Kan ik hoop losse boren voor kopen.
Denk dat het maar gewoon deze ofzo gaan worden: http://www.tonefactory.nl/shop2/index.php?cPath=1_187

[flo123]

Ze heten ook wel "unibit". Ik heb zelf een conische versie (ipv met stappen) voor 15 euro bij een ijzerhandel zaak in de stad gekocht. Valt best mee toch? Echt fantastisch om hiermee grotere gaten te boren.

[nico verduin]

ah idd zo heten ze. bedankt!

Weet er iemand of dat beetje goed boort zo een dingetje? Heb er zelf nooit mee gewerkt. Op school hebben we gewoon boren tot 40mm


EDIT: ik zie net de prijs van zo een dingetje. dat valt toch een beetje tegen. Kan ik hoop losse boren voor kopen.
Denk dat het maar gewoon deze ofzo gaan worden: http://www.tonefactory.nl/shop2/index.php?cPath=1_187
Als ik die kop zo bekijk, mag je wel een stevige boor hebben..... Ik gebruik zelf deze: http://www.buitelaar.nl/comasy/templates/product.aspx?productid=1892

[Thiez]

Oke bedankt voor de tips. Ik ga nog even verder zoeken. Misschien kan ik wel iets via me pa regelen.

[Thiez]

Voor het vastzetten ga ik toch kooimoeren gebruiken. Enige goede optie die voor particulier ook goed bereikbaar is. Popmoeren vind je alleen per 100st en heb je aparte tang voor nodig en voor inpersmoeren hetzelfde.

Had nog een vraagje over de spanningen. Ik heb transformator nagemeten en dat geeft het volgende:
Primair: Secundair:
245V 260V
220V 295V

Nu wil ik gaan rekenen aan mijn buizen zodat ik de juiste weerstanden kan bestellen maar hoe weet ik welke spanning daarop komt? Hoe ik het in een schema bereken met weerstanden en condensatoren weet ik maar hoe zit het met gelijkrichten?
Wanneer ik bijvoorbeeld die 260V door middel van twee UF4007 dioden gelijk richt. Hoe kan ik berekenen wat er uit komt dan aan gelijkstroom?
Of is het het makkelijkste om gewoon 2 diodes te bestellen en het te meten?

[nico verduin]

Je kan het beste het schema eerst in duncanamps PSU designer zetten. Bepaal ongeveer de stroom die je per triode en penthode afneemt. Zet er ontkoppel filters tussen en weerstanden en choke en je kan hem helemaal
Als je er gewoon diodes opzet, maar je belast de hoogspanning niet, dan is hij veel hoger als wanneer je de buizen erin gaat hangen. Zodra je stroom gaat trekken, zakt de voedingspanning door de interne DC + AC weerstand van de trafo.
Je kan het enigzins inschatten door gebruik te maken van de specificaties die die verkoper op marktplaats had gezet.
1) met 2 diodes wordt de onbelaste DC spanning 1.4Xde AC spanning
2) ik meen me te herinneren dat het iets van 350V was bij 150mA belasting.
3) Dan geldt:
a) onbelast is de DC 1.4 * 295 = 413V
b) belast met 150mA geeft 350V.
c) 150mA geeft dus een voltage drop van 413 - 350 = 63V
d) R (intern trafo)= U / I = 63 / .15 => R = 420 ohm.

Dus als je maar bijv. 90mA gaat afnemen, dan heb je kans dat je rond de 414 - (420 * .09) = 414 - 38V = 375V uitkomt.

Heb je die spanningen trouwens gemeten met een belastingsweerstand over die secundair?

[Thiez]

nee de spanning die ik heb gemeten is rechtstreeks op de trafo.
Ik heb al geprobeerd hem te simuleren in multisim (waar we op school mee werken) maar krijg het er niet goed in. En ook krijg ik geen buizen toegevoegd daarin.

Ik ga het idd eens proberen te simuleren met die duncanamps psu designer.

[fredjuh]

Ik heb LTC Spice, simuleert braaf alles mbt buizen maar voor die buizen heb ik een extra bestandje.

[Thiez]

hm ik denk dat ik nog niet genoeg ervaring heb met die programma's om het allemaal goed erin te zetten... Ik kom er niet aan uit. PSU designer is heel beperkt wat betreft layout vind ik. LTC spice kan ik niet eens een goede AC-bron vinden en zou ik geen idee hebben hoe ik de spanning en stroom kan meten.

Multisim lukt het wel om het in te zetten opzich maar die geeft voltages aan van -70uV dus dat klopt volgens mij ook niet helemaal...

Ik ga volgende week even op school een leraar vragen of die mij kan helpen met het simuleren. Helaas is er geeneen leraar die beetje verstand heeft van buizentechniek. Ik ga nu naar leraar die verstand heeft van filters en opamps en dergelijke.

[fredjuh]

tsja met LTC moet je m goed erin zetten en simuleren. Alle componenten vind je in de library en voor buizen heb je een extra bestandje nodig. Als je hier was zou ik het je wel kunnen uitleggen maar dat gaat zo lastig over internet...

met multisim zou het moeten kunnen.. heb je daar buizen in?

[Thiez]

Die heb ik in mijn programma niet maar ze moeten er wel zijn. Dus ik het gekeken of ik dat bestandje ergens kon down****kopen maar niet gevonden.

Ik moet nu met mijn engl blackmore toch naar een buizenversterker dokter dus misschien dat ik dan daar ook gelijk het een en ander kan vragen over mijn versterkertje. De meeste buizenexperts vinden het vaak geen probleem om hun informatie te delen met andere heb ik gemerkt.

[Thiez]

Ik heb vandaag nog eens goed het schema zitten bestuderen. Is de kathode weerstand de enige weerstand die veranderd wanneer ik een andere voedingstrafo gebruik dan in het schema? De elco's in de powersectie heb ik al 500V gepakt ipv 350v zoals in het schema.
De elco's aan de kathode van de buizen is 25V nog steeds toereikend genoeg lijkt me. Alleen bij de eindbuis misschien niet maar dat kan ik nog even berekenen. Maar verder veranderen de waarden niet lijkt me toch?

Verder heb ik nog een vraag over de eindbuizen. Ze gebruiken EL84 in het schema wat ik gebruik. Maar aangezien ik qua voltage hoger ben gaan zitten met de voedingstrafo kan ik ook andere buizen aan zoals KT88, KT66, 5881, 6L6, etc etc.
Wat zouden jullie aanraden voor mijn versterkertje? Het is een single ended ampje.

[nico verduin]

Je kan elke buis gebruiken, maar:
- betekent wel meer output dus zorg ervoor dat de OT dat aankan
- Grotere buizen zullen waarschijnlijk een lagere bias spanning krijgen (let op je kathode spanning) en tevens kun je meer signaal er in sturen. De je driver mag meer geven.

[Thiez]

Daar moet ik nog het een en ander over opzoeken. Het rekenen aan eindbuizen penthode aangesloten.

Preamp buisjes begrijp ik wel aardig nu dankzij jou topic nico.

Heb ik voldoende denk je aan een 15watt output transformator? en kan ik met een 15watt output ook nog steeds een EL84 buis gebruiken? Of heeft die te weinig vermogen voor deze output trafo?

[nico verduin]

Daar moet ik nog het een en ander over opzoeken. Het rekenen aan eindbuizen penthode aangesloten.

Preamp buisjes begrijp ik wel aardig nu dankzij jou topic nico.

Heb ik voldoende denk je aan een 15watt output transformator? en kan ik met een 15watt output ook nog steeds een EL84 buis gebruiken? Of heeft die te weinig vermogen voor deze output trafo?Dat gaat prima.

[Thiez]

Ik heb vandaag nog eens goed het schema zitten bestuderen. Is de kathode weerstand de enige weerstand die veranderd wanneer ik een andere voedingstrafo gebruik dan in het schema? De elco's in de powersectie heb ik al 500V gepakt ipv 350v zoals in het schema.
De elco's aan de kathode van de buizen is 25V nog steeds toereikend genoeg lijkt me. Alleen bij de eindbuis misschien niet maar dat kan ik nog even berekenen. Maar verder veranderen de waarden niet lijkt me toch?


Nog even deze vraag een keer quoten.

Heb trouwens volgende week een datum geplant om het een en ander door te nemen met een leraar bij ons op school. Hij had geen ervaring met buizenversterkers maar geeft wel de theorie lessen over opamps en scheidingsfilters enzo dus hij wilde wel kijken of hij me kon helpen.

[nico verduin]

Nog even deze vraag een keer quoten.

Heb trouwens volgende week een datum geplant om het een en ander door te nemen met een leraar bij ons op school. Hij had geen ervaring met buizenversterkers maar geeft wel de theorie lessen over opamps en scheidingsfilters enzo dus hij wilde wel kijken of hij me kon helpen.
Als je de spanning naar de pre-amps gelijk wil hebben dan zal er in de voedingsketen vermoedelijk nog een weerstand vergroot moeten worden.
Vwb. de Eindbuis zal er niet veel wezenlijk veranderen. En dat klopt ook als je de curve van een penthode bekijkt zie je dat de lijnen bijna vlak worden na de knik. Dus de spanning kan wel toenemen, maar de stroom wijzigt bijna niet. Op een goede buizentester (waar je dus de spanningen kan instellen) is dit goed te zien. De anode spanning omhoog zetten, maar de stroom blijft vrijwel constant.

[Thiez]

Als je de spanning naar de pre-amps gelijk wil hebben dan zal er in de voedingsketen vermoedelijk nog een weerstand vergroot moeten worden.
Vwb. de Eindbuis zal er niet veel wezenlijk veranderen. En dat klopt ook als je de curve van een penthode bekijkt zie je dat de lijnen bijna vlak worden na de knik. Dus de spanning kan wel toenemen, maar de stroom wijzigt bijna niet. Op een goede buizentester (waar je dus de spanningen kan instellen) is dit goed te zien. De anode spanning omhoog zetten, maar de stroom blijft vrijwel constant.

Ik maak eerst het P1 schema. Deze heeft maar 1 preamp en daar gebruiken ze B+3 voor. Wanneer ik de kathode weerstand aanpast kan de spanning op de anode anders zijn dan in het schema toch? Of kan ik beter de B+3 stroom reduceren tot dezelfde spanning als in het schema?

De B+2 is de grid van de eindbuis en B+1 is via de outputtrafo de anode spanning.

Hoop dat de leraar me uit kan leggen hoe ik het geheel goed gesimuleerd krijg in multisim. Dit werkt wel makkelijk lijkt me. Dan kan ik gewoon in de simulatie meten wat de stromen en spanningen zijn overal.

Is het eventueel mogelijk om de powersectie te bouwen (de elco's weerstanden en condenstoren) en vervolgens de B+ spanningen daaruit te meten?

[nico verduin]

Of kan ik beter de B+3 stroom reduceren tot dezelfde spanning als in het schema? Als je maar let op de maximale Vak spanning van de pre-amps.



Dan kan ik gewoon in de simulatie meten wat de stromen en spanningen zijn overal. kan een goede start zijn


Is het eventueel mogelijk om de powersectie te bouwen (de elco's weerstanden en condenstoren) en vervolgens de B+ spanningen daaruit te meten?Dat kan altijd. De meeste Fenders bijv. hebben de powersectie boven op het chassis zitten onder een metalen deksel.

[Thiez]

Als je maar let op de maximale Vak spanning van de pre-amps.


Sorry dat ik het vraag maar wat bedoel je precies met de maximale Vak spanning?

Nico nogmaals echt ontzettend bedankt voor alle uitleg die je geeft en de rest natuurlijk ook. Ik voel me soms echt tot last hier als nieuweling in de versterkerbouw :P
Het is ook stuk moeilijker dan ik had verwacht maar ik heb er al een hoop over geleerd inmiddels en er zullen ook nog wel een hoop problemen voorkomen voordat ik een mooi versterkertje werkende heb. Maar ik denk dat het wel een goed leerproces is en dat ik er een stuk meer van opsteek dan een bouwpakketje in elkaar zetten.

[nico verduin]

Het is niet ingewikkeld. Je "ziet" het nog niet. Komt vanzelf als je er meer vertrouwd mee word.

Vak is de spanning tussen de anode en de kathode. als jij bijvoorbeeld koud gelijk de spanning op de pre-amps zet (dus geen standby gebruikt), loopt er practisch geen stroom. Dan staat er op de Anode de volle B+ (B3+ bij jou). Immers geen stroom door de weerstand betekent geen spanningsval over de weerstand.
Idem voor de kathode. Geen stroom door de kathode weerstand betekent geen spanningsval over die weerstand. Dus is de kathode 0V.

als jou voeding bijv. 400V gaat leveren en de buizen zijn ijskoud, dan heb je grote kans dat er gelijk 400V op de Vak, staat. Niet alle 12AX7 kunnen daar tegen. Gevolg... Spark (doorslag in de buis) en einde buis.

Dit is ook een van de redenen dat koppelcaps 400-600V werkspanning nodig hebben. Het signaal door koppelcaps bij pre-amps is hooguit 10Vpp. Daar zou je elke willekeurige cap kunnen gebruiken. Echter als de buis koud is, dan staat de volle B+ op de anode, dus ook aan de ene kant van de cap. Er loopt geen stroom, dus de grid lek weerstand (of potmeter) heeft een spanning van 0V erop staan. Dus staat er dan de volle B+ op de caps.
Zodra er stroom loopt, zakt de anode spanning meestal naar rond de 150-200V met daar boven op een signaal van 10Vpp.

[Thiez]

Ok ik snap idd wat je bedoeld denk ik.

Ik ben vanmiddag vollop bezig geweest met simuleren van de schakeling in multisim. Op school werkte het allemaal wel en daar stonden ook de buizen in dus het lag toch aan de versie die ik thuis had dat het niet wilde lukken. Ik heb inmiddels de schoolversie thuis kunnen installeren met een studenten licensie.

Hieronder het resultaat tot nu toe. Ik ben in het schema uitgegaan van een 6L6GC buis. Verder heb ik dezelfde kathode weerstandswaarden gepakt als in het schema maar deze zullen straks waarschijnlijk dus aangepast moeten worden.
Ik zit alleen nog met een probleem om de transformatoren er goed in te krijgen. De voedingstrafo krijg ik niet aangepast op de juiste overbrengingst verhouding en de output trafo krijg ik er helemaal niet ingezet zoals hij in het schema staat eigenlijk... Weet niet of hier iemand is die multisim een beetje kent? Anders ga ik het volgende week even aan die leraar vragen.
http://foto-uploaden.nl/imgs/schakeling%20multisim.bmp

[Thiez]

Ondertussen bezig met het ontwerpen van de headcase. Head heb ik in principe al af in solidworks getekend. Maar vandaag in autocad beetje zitten rotzooien met de faceplate.
Heb zat ruimte (chassis van 40cm breed en maar 6 knoppen straks) dus heb het redelijk ruim op kunnen zetten. Maar het ziet er wel netjes uit vind ik zelf.
http://foto-uploaden.nl/imgs/design.bmp

[bass blom]

damm wat een kutforum is dit :sneaky:
steeds meer gas om zelf ook een amp te gaan maken :seriousf:

[nico verduin]

Weet niet of hier iemand is die multisim een beetje kent? Anders ga ik het volgende week even aan die leraar vragen.
Fredjuh is er helemaal lirisch van. Dus die zal het wel weten.

[nico verduin]

Ondertussen bezig met het ontwerpen van de headcase. Head heb ik in principe al af in solidworks getekend. Maar vandaag in autocad beetje zitten rotzooien met de faceplate.
Heb zat ruimte (chassis van 40cm breed en maar 6 knoppen straks) dus heb het redelijk ruim op kunnen zetten. Maar het ziet er wel netjes uit vind ik zelf.
http://foto-uploaden.nl/imgs/design.bmpIk weet niet of je van plan was om de faceplate te laten maken. Maar ik zou in ieder geval vast afstanden nemen tussen de knoppen etc. Ander zit je later zo te k.tt.n om het allemaal passend te maken.

[Thiez]

damm wat een kutforum is dit :sneaky:
steeds meer gas om zelf ook een amp te gaan maken :seriousf:
Ik heb lange tijd met het idee rondgelopen, informatie verzameld en zelfbouw topics gelezen. Uiteindelijk kon ik mijn gas niet meer bedwingen en heb ik de trekker overgehaald.
Moet eerlijk zeggen dat als je de zelfbouw topics allemaal ziet lijkt het niet zo heel moeilijk hoe ze dat allemaal in elkaar zetten. Maar als je dan eenmaal zelf aan de gang bent kom je tegen en hoop problemen aan. En dan valt het toch wel even tegen. Gelukkig zijn er hier op het forum genoeg mensen die er verstand van hebben en die het ook geen bezwaar vinden om hun kennis te delen en je te helpen.
Kzou zeggen als je de gas niet meer kan onderdrukken gewoon beginnen. Je leert gaande weg toch veel meer dan dat je vooraf leert uit boeken. Wanneer je alleen maar leest zie je het niet goed voor je hoe het nou precies zit terwijl dat tijdens het bouwproces iets duidelijker word (in veel gevallen).


Fredjuh is er helemaal lirisch van. Dus die zal het wel weten.
Ok dan zal ik hem eens PBen.

[Thiez]

Ik weet niet of je van plan was om de faceplate te laten maken. Maar ik zou in ieder geval vast afstanden nemen tussen de knoppen etc. Ander zit je later zo te k.tt.n om het allemaal passend te maken.

Ik wil idd een faceplate laten maken. Dit ontwerp is de layout van de uiteindelijk high octane waar ik naartoe wil. Met 2e gain knop en switch voor 2 kanalen. Deze zet ik er alvast gewoon in zonder ze aan te sluiten. Dan hoef ik er straks geen knoppen meer tussen te gaan puzzelen.

[Thiez]

Alle onderdelen van het chassis zijn binnen. Dus ik kan nu langzaam aan mijn chassis layout gaan bepalen en het chassis boren.
Nu wilde ik nog wel even vragen of er punten zijn waar ik rekening mee moet houden bij chassis layout? Plaats van de transformatoren bijvoorbeeld i.v.m. storen op elkaar of op onderdelen?

En nico, is die pushback wire ook dik genoeg voor de hoogspanning en gloeispanning of moet ik daar andere draad voor gebruiken?

[nico verduin]

Push back kan je voor beide gebruiken. Als je veel dikke eindpitten gebruikt zou ik het dikke groene gebruiken. Gebruik je 2 eindpitten kan je het gewone gebuiken. En draad dikte bepaalt hoeveel stroom erdoor kan. Isolatie bepaalt de maximale spanning. Hoogspanning is hooguit een paar honderd mA. Daar kun je flinterdun draad voor nemen. Meet maar eens de dikte op van de secundaire hoogspannings wikkeling. als je dikker draad gebruikt als die, kun je de stroom altijd aan. Dikker hoeft niet, want dan is de secundaire wikkeling eerder uitgefikt

[Thiez]

Is dit een nette layout voor het chassis?

http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00192.jpg

http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00193.jpg

Dan heb ik nog even een vraagje. In de options guide van P1 project staat een optie die me interessant lijkt.
De EL84 parallel zetten met een Octale buis (waar ik eigenlijk al vanuit ging). Maar hun gaan vanuit de EL84 uit (wat dus een lagere spanning op de octale buis geeft wat verder geen probleem is) en ik ben gaan kijken vanuit de 6L6 dus mijn spanning ligt veel hoger. Kan ik nu als ik de spanning reduceer van de EL84 (tot onder zijn max voltage) nog steeds deze 2 als output tube gebruiken? Eventueel met een switch ertussen dat ik kan kiezen tussen de EL84 of de 6L6?
Of ga ik dan te veel op me nek halen?

[tommus42]

Leuk idee, misschien klinkt de 6L6 wel heel mooi op zo'n 300V.
Mijn ervaring met dergelijke uitspattingen is dat je het beste zo simpel mogelijk de boel aan de gang probeert te krijgen en dan stap voor stap uitbreiden. Anders loop je de kans dat je niet weet waar het aan ligt als ie het eerst niet (goed) doet.

[Thiez]

Ik had vandaag draad binnen gekregen dus kon de power sectie afmaken zodat ik de B+ spanningen kon meten.
Netjes alles gesoldeerd en aan het meten gegaan. Maar de waarden de eruit kwamen lijken mij niet te kloppen.
Hieronder zie je de waarden en de manier waarop ik het gemeten heb. Ik krijg 2 keer 360V achter elkaar terwijl tussen B+1 en B+2 een weerstand van 1K zit. Dit kan dan toch nooit dezelfde spanning zijn?
Weet iemand waar dit aan kan liggen misschien?


http://foto-uploaden.nl/imgs/spanningen.jpg

[nico verduin]

Ik had vandaag draad binnen gekregen dus kon de power sectie afmaken zodat ik de B+ spanningen kon meten.
Netjes alles gesoldeerd en aan het meten gegaan. Maar de waarden de eruit kwamen lijken mij niet te kloppen.
Hieronder zie je de waarden en de manier waarop ik het gemeten heb. Ik krijg 2 keer 360V achter elkaar terwijl tussen B+1 en B+2 een weerstand van 1K zit. Dit kan dan toch nooit dezelfde spanning zijn?
Weet iemand waar dit aan kan liggen misschien?


http://foto-uploaden.nl/imgs/spanningen.jpg
Ja...... je past de wet van ohm niet toe :sssh:
Wet van ohm zegt : U = I x R. Echter je belast de voeding nog niet.... dus loopt er zo goed als geen stroom (hooguit een beetje lekstroom door de elco's)dus zeg maar 0. Gevolg: U = I x R = 0 x 1000 = 0V. Nou dat klopt dus.

[Thiez]

Ojah er gaat natuurlijk pas spanning vallen over de weerstand zodra er stroom loopt... *shame*
Maar kan ik met de spanning van 355V op B+3 wel gaan rekenen naar de kathode weerstand of is dit onnauwkeurig?


Heb even al wat zitten oefenen met preamp buizen rekenen aan de hand van jou topic nico.
Als ik die 355V mag aannemen voor de berekening zou het dit worden als ik het goed heb?
-2V was het meest lineaire gebied op de lijn.
http://foto-uploaden.nl/imgs/jj%20ecc83.bmp

[nico verduin]

Nope,
Ik schat in de je spanning door de trafo al gauw een volt of 30 gaat inzakken. Daarna moet je de stromen proberen in te schatten die de buisjes zullen afnemen en gaan rekenen hoeveel spanningsval er over de weerstanden vallen.
Je kan het ook omdraaien door een spanning te bepalen die jij wilt hebben voor de pre-amp. daarmee gaan rekenen en de bias bepalen. Pas als je alles draaiend hebt, kun je die voedingslijn weerstanden aanpassen voor de juiste spanning.

[Thiez]

Die spanning is natuurlijk afhankelijk van de totale weerstand van de buizen enzo die erachter komen te zitten.

Ik heb in mijn simulatie van multisim gewoon de transformatoren er even uitgehaald. Voor de output trafo werd een weerstandswaarde van ongeveer 90,6 ohm gegeven op de hammond site dus daar heb ik gewoon een weerstand voor gepakt zolang. Voor de voeding heb ik die 360V gelijkspanning er gewoon opgezet vooraan.

Dan kom ik aan de volgende waarde:
B+1: 354V
B+2: 298V
B+3: 281V

Als ik met deze waarde de kathode weerstand bereken en daarmee mijn versterker bouw, zou ik hem dan kunnen aanzetten zonder dat buizen kapot gaan enz. En dat ik dan vervolgens de spanning in mijn versterker meet en eventueel de weerstanden finetune?
Of is dit ook weer te onnauwkeurig doordat ik in de simulatie kathode weerstandswaarde van het bestaande schema heb gepakt en dit dus ook weer invloed heeft op de totale weerstand aan de voeding?

Nu snap ik eindelijk een beetje hoe ik eraan moet rekenen, maar nu moet ik de waarden nog zien te krijgen waarmee ik moet rekenen.... Het is niet gemakkelijk.
Misschien binnenkort eens mailen naar gaparts in hogerheide. Om eens keer langs te gaan bij een amptech om keer te praten. Dat gaat toch wat makkelijk dan allemaal via het forum enzo en misschien dat dan mijn beeld van wat er nou precies allemaal gebeurd wat verbeterd.

[nico verduin]

Zal het misschien niet begrijpen, maar je blijft dingen door elkaar gooien. Buizen hebben geen weerstand. Het zijn losse electroden in een vacuum. Pas als er stroom loopt is er een implicite weerstand in de buis.

Immers:
Stel er valt 100V over anode weerstand (Ranode = 100K als vb.) de kathode weerstand is 1K (dan valt er 1V over de kathode). De voeding is 300V.
Dan betekend dit dat er 200V op de anode valt (tov. Ground). 1V over de kahtode , blijft er 199V over in de buis (300-100-1)
De stroom bij deze situatie is 1mA (100V / 100K = 1mA).
Dus heeft de buis ahw een interne weerstand van 199V / 0.001A = 199Kohm.

Maar als een van de waarden veranderd (de voedingspanning, de anode weerstand, de kathodeweerstand, de instelling) dan kan dit een hele andere waarde worden.
Ik heb je al eens gezegd om die PSU van Duncanamps te gebruiken en dan gewoon stroombronnen te gebruiken in de keten waar je een buis krijgt. Dan kan je exact zien wat de voeding doet . En die PSU designer is vrij nauwkeurig.
Nu zit je te klooien met een simulatiepakket terwijl je eigenlijk niet weet wat je simuleert. Ik weet niet of dit handig is.
Wat je van de Hammond site haalt is de DC weerstand. Dus de weerstand van het koperdraad. Echter je hebt ook te maken met een spoel. En een spoel heeft een bepaalde inductie. En bij een spoel krijg je bij een bepaalde frequentie een zgn. wisselstroom weerstand met de formule Z = 2 x PI x L x f. f = 50Hz. Maar de L (inductie ) is niet gegeven. Als je het echt goed wil doen, met je die gaan meten. En ik vermoed dat je geen inductiemeter hebt.
Kijk zolang die voedingspanning rond de 300V uitkomt is er niets aan de hand voor de pre-amps. En kijkend naar de spanning op de einbuis verwacht ik ook niet echt problemen.
Maar ik zou die simulator een tijdje aan de kant gooien en eerst leren HOE je moet rekenen. Dat je het begrijpt. anders kom je over een maand met allerlei vragen als... De simulator geeft aan x en ik meet y. hoe kan dat......

[Thiez]

Heej nico, bedankt voor je reactie weer. Volgens mij ben je nog een van de weinig die het topic bekijkt en die nog de moeite wilt nemen een zinnige reactie te geven. Hoewel ik er goed in kan komen dat de rest weinig zin heeft te reageren.

Ik begin het wel te begrijpen hoe het gaat met stromen en spanningen door een buis maar ik zie het gewoon nog niet goed.
En ik weet niet goed waar ik nou moet beginnen. Want ik snap het principe van het rekenen aan een buis. Maar dan is de spanning bekend. En nu zijn er eigenlijk allemaal onbekende. Want als ik kathode weerstand wil berekenen moet ik de spanning weten. Maar de spanning is ook weer afhankelijk van de kathode weerstand in principe. Want de bepaald mede hoeveel stroom en zal gaan lopen en dus hoeveel spanning er valt.

Als ik de vervangende weerstand van het schema heb kan ik de stroom uitrekenen en kan ik de B+ spanningen berekenen. Maar de vervangende weerstand van het schema is niet duidelijk omdat ik die kathode weerstanden nog niet weet.

Dus ik ben momenteel beetje helemaal het spoor kwijt wat nu het eerst volgende is wat ik moet gaan doen...

[nico verduin]

Heej nico, bedankt voor je reactie weer. Volgens mij ben je nog een van de weinig die het topic bekijkt en die nog de moeite wilt nemen een zinnige reactie te geven. Hoewel ik er goed in kan komen dat de rest weinig zin heeft te reageren.

Ik begin het wel te begrijpen hoe het gaat met stromen en spanningen door een buis maar ik zie het gewoon nog niet goed.
En ik weet niet goed waar ik nou moet beginnen. Want ik snap het principe van het rekenen aan een buis. Maar dan is de spanning bekend. En nu zijn er eigenlijk allemaal onbekende. Want als ik kathode weerstand wil berekenen moet ik de spanning weten. Maar de spanning is ook weer afhankelijk van de kathode weerstand in principe. Want de bepaald mede hoeveel stroom en zal gaan lopen en dus hoeveel spanning er valt.

Als ik de vervangende weerstand van het schema heb kan ik de stroom uitrekenen en kan ik de B+ spanningen berekenen. Maar de vervangende weerstand van het schema is niet duidelijk omdat ik die kathode weerstanden nog niet weet.

Dus ik ben momenteel beetje helemaal het spoor kwijt wat nu het eerst volgende is wat ik moet gaan doen...
Als mensen een versterker ontwerpen, dan stellen zij meestal de B+ vast. Op basis daarvan gaan ze rekenen en rekenen etc. Als je een paar Fender schema's ziet, dan merk je dat de spanningen richting de pre-amps meestal rond de 300-350V zitten. En dat kan ook niet anders omdat de specs zeggen dat de maximale spanning op de anode van een 12AX7
Je maakt een keuze vaan welke spanning je wilt hebben. En rekent de kathode weerstand uit. Punt meer is het niet.
Eenmaal de kathode weerstand en instel punt bekend kun je de versterking berekenen.
Dan ga je naar de volgende trap. Hoe groot is het signaal naar die trap. Is hij te groot? dan moet je een spanningsdeler berekenen. Eventueel een seriele weerstand in de keten toevoegen om het signaal af te zwakken of een condensator om het frequentie afhankelijk te maken.
etc etc.
Maar je kan er successievelijk van uit gaan dat bij de meeste pre-amps het signaal altijd weer wordt teruggebracht tot iets van 2-10V pp. Meer heeft ook een zin omdat de buis dan buiten zijn werkgebied komt en afknijpt.

Tenslotte, het niet zien, is een kwestie van ervaring. Alleen je moet ervoor waken om de verkeerde termen aan te leren. Die fout maak je vrij veel. Mogelijk gemakzucht, maar dat gaat straks tegen je werken. Want dan zul je nooit door de bomen het bos zien.

[Thiez]

Ok werderom bedankt,
Dan ga ik eens op mijn gemak aan de preampbuizen rekenen, aannemende dat de spanning op de twee preamp stages 300V word.
Eerst maar eens kijken of dat wilt lukken.

[nico verduin]

Ga uit van de 1e stage 280V en de 2e 300V. Er komt waarschijnlijk nog een ontkoppelfilter tussen (weerstand met elco in de voedingslijn).

[Thiez]

In het schema van de P1 zit er tussen de stages geen ontkoppel filter meer. Deze hangen beide met de anode weerstand rechtstreeks aan B+3. De powersectie van P1 schema zie je hierboven waar ik mijn gemeten waarde in gezet heb.
Is dit wel mogelijk om beide stages parallel aan dit punt te hangen zoals het in schema staat of is het beter om er een extra onkoppelfilter tussen te doen?

[nico verduin]

Ga voorlopig maar uit van geen extra ontkoppel filter. Kan er altijd nog bij.

[Thiez]

Aangezien het de afgelopen dagen lekker weer was ben ik in de vrije middagjes eerst maar wat verder gegaan aan het kastje. Het begint al op een versterker te lijken. Nu het binnenwerk nog.
Niet echt een gebruikelijke volgorde misschien maar ik pas mezelf aan aan het weer haha.

De voorkant:
zit nog beetje te twijfelen om de binnenkant van de buitenrand ook af te ronden maar vind hem zo opzich ook wel netjes.
http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00194.jpg

De achterkant:
De uitsparing word ook nog afgerond met een kleinere radius dan de voorkant. En er moet uiteraard nog wat ventilatie inkomen. Waarschijnlijk worden dat 2 rechthoekjes ofzo met gaas erin. Zou dit genoeg ventilatie zijn of moet ik boven de buizen ook nog een roostertje maken?
http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00195.jpg

[nico verduin]

Aangezien het de afgelopen dagen lekker weer was ben ik in de vrije middagjes eerst maar wat verder gegaan aan het kastje. Het begint al op een versterker te lijken. Nu het binnenwerk nog.
Niet echt een gebruikelijke volgorde misschien maar ik pas mezelf aan aan het weer haha.

De voorkant:
zit nog beetje te twijfelen om de binnenkant van de buitenrand ook af te ronden maar vind hem zo opzich ook wel netjes.
http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00194.jpg

De achterkant:
De uitsparing word ook nog afgerond met een kleinere radius dan de voorkant. En er moet uiteraard nog wat ventilatie inkomen. Waarschijnlijk worden dat 2 rechthoekjes ofzo met gaas erin. Zou dit genoeg ventilatie zijn of moet ik boven de buizen ook nog een roostertje maken?
http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00195.jpgWarmte gaat omhoog;)
Maar achter wat ruimte kan ook geen kwaad. Kun je zien of de buizen gloeien.

[Thiez]

Weet jij misschien waar je van die smalle zwarte roosters kan krijgen? Lijkt me niet eens zo verkeerd eruit zien aangezien toch alles zwart wit is. Mooi smal langwerpig roostertje bovenin achter het handvat.

[nico verduin]

De wel bekende webwinkels uiteraard...
Wat ook mooi is het volgende:
Je hebt geperforeerd messing en ik heb ooit een soort gehad:
http://members.ziggo.nl/nico.verduin/Marshall/images/02190010.JPG

Gewoon goed oppoetsen met koperpoets oid. ontvetten en een aantal lagen blanke lak eroverheen.

[Thiez]

Ik vind een rooster denk ik mooier. Maar kan ze niet vinden.
Zou dan graag zo een lang zwart rooster willen. Zoals in sommige marshalls zitten of in de stijl van engl ofzo.
Heb gezocht bij tonefactory, thomann, newtone maar nergens te vinden. Bij jou in de shop zag ik alleen roostertjes van vox maar dat zijn van die korte volgens mij?

[Thiez]

Gevonden! bij tube-town hebben ze marshall style rooster.

[Thiez]

Nou, ik heb vandaag eens wat zitten rekenen aan de preampbuis van stage 1.
Het was goed te doen omdat in jou rekenvoorbeeld toevallig de zelfde waarden voltage en anode weerstand stonden.
Ik heb even wat verschillende biasvoltages (gridvoltages) uitgerekend met jou reken methode:
-0,5v geeft 286 ohm weerstand en versterking van 65. (vervorming bij 1v pp 30v / 35v)
-1v geeft 715 ohm weerstand en versterking van 70. (vervorming 1v pp 35v / 30v)
-1,5v geeft 1,36K weerstand en versterking van 60. (geen vervorming 1v pp 30v / 30v)
-2v geeft 2,5K weerstand en versterking van 60. (vervorming 1v pp 30v / 20v)

In de AX84 handleiding gebruiken ze andere methode. Daar word gezegd plate current is 0 bij een gridvoltage van -4v. saturation treed op bij 0v grid spanning. Bias moet tussen die 2 punten zitten dus krijg je een gridvoltage van -2v.

Hoe bepaal je nu precies welk gridvoltage je wilt?
als ik het goed begrijp, hoe groter het lineaire gebied is hoe cleaner je amp zal blijven?
bij -1v grid bijvoorbeeld kun je 2v pp op ingang zetten en is hij nog steeds lineair. Terwijl bij -2v grid en ingang van 2v pp je flinke vervorming zal krijgen.

Tussen welke ingangswaarden zit een gitaar eigenlijk? wat voor voltages varieerd hij tussen met verschillende pickups (is daar beetje standaard voor of is dat niet te zeggen?).

En hoe ga ik nu precies verder met rekenen aan 2e gainstage?

[nico verduin]

Hoe lineairder hoe minder vervorming. Fenders gebruiken niet voor niets 1K5.
De kunst is om vervorming te krijgen als jij dat wilt. Dus clippen als het signaal richting 0V gaat en de ander uiterste. Je kan adhv. de grafieken zien waar een ECC83 helemaal dicht knijpt.

Je moet dus een punt zoeken langs de 100K loadlijn waar beide helften het minst ongelijk zijn. Vervormen kan altijd nog. Tenzij je het bewust op zoekt.

Gitaar signalen liggen meestal rond de 100 mV pp voor een single coil tot 300V pp voor een humbucker maar er zijn uitzonderingen beide kanten op.

Door de koppelcondensator en de potmeter (meestal) of gridweerstand van de volgende trap, kun je bepalen wat de maximale signaalspanning is die op de ingang is. Nu kun je beslissen of dit signaal te groot is of te klein, bij het eerste kun je dan een evt. extra serie weerstand aanbrengen om het signaal te verkleinen. enz.

Tevens kun je bepalen of je wilt dat de bovenkant van de puls gaat afvlakken (dus dichter bij 0V instellen) of dat de buis gaat afknijpen bij de onderkant van de puls (dichter naar de -4V oid brengen).

Als de gain te groot is, kun je de anode weerstand splitsen in bijv. 2 x 47K in serie en op de middenaftakking het volgende signaal afnemen. Heb je toch een loadlijn van 100K maar je halveert het uitgangsignaal.

[tommus42]

....Als de gain te groot is, kun je de anode weerstand splitsen in bijv. 2 x 47K in serie en op de middenaftakking het volgende signaal afnemen. Heb je toch een loadlijn van 100K maar je halveert het uitgangsignaal....

Hee, dat is even leuke informatie! Ligt voor de hand, maar je moet er even op komen.

[Thiez]

Dat van die weerstanden was idd ook in ax84 handleiding beschreven.

Aangezien ik geen ervaring heb met amps heb ik geen idee wat het doet met je geluid als je de puls gaat afvlakken of iets dergelijks. Dus ik hou het eerst maar allemaal zo lineair mogelijk.

En hoe bepaal ik nu wat het juiste ingangs signaal is voor de 2e gainstage? Want 300V pp van een humbucker (had er geen idee van dat dat zo veel was trouwens) word dan nog eens 70x versterkt wat dus een uitgangssignaal van 21000V pp geeft na gainstage 1.
Je zei paar posts terug dat het meestal word terug gebracht naar tussen de 2V en de 10V pp. In mijn geval zit er tussen stage 1 en stage 2 een ontkoppelcondensator idd om de gelijkstroom tegen te houden (zoals staat omschrijven in handleiding van ax84) en een potmeter van 500K (de gain).
In de handleiding van AX84 staat nogal lastige manier om de versterking te berekenen en bij deze methode word ook de totale weerstand tot de ingang van stage 2 meegenomen. Heeft de weerstand aan de uitgang van stage 1 ook nog invloedo p zijn versterker?

Sorry voor alle vele vragen hoor maar is nog niet helemaal duidelijk allemaal. Inmiddels al een keer of 5 de handleiding doorgelezen maar zijn dingen die niet helemaal duidelijk uitgelegd worden.

Deze dingen nico, staan die ook allemaal in dat boek van rudolf moers over versterker techniek? Hoe je het doorrekenen van versterker aanpakt enzo. En wat er gebeurd wanneer je de waarden anders kiest of veranderd?
Want momenteel ben jij mijn naslagwerk maar zo een boek lijkt me zeker geen overbodige luxe haha. Ik vind het erg interessant allemaal en wil me er dolgraag in verdiepen en het allemaal kunnen maar je moet ergens beginnen he.

[G.G.]

En hoe bepaal ik nu wat het juiste ingangs signaal is voor de 2e gainstage? Want 300V pp van een humbucker (had er geen idee van dat dat zo veel was trouwens) word dan nog eens 70x versterkt wat dus een uitgangssignaal van 21000V pp


Zit de laatste dagen "Designing Tube Preamps for Guitar and Bass" van Merlin Blencowe door te ploegen, maar deze cijfertjes komen me echt niet bekend voor. :crazyhappy:

[don marco]

Sorry maar 300V uit een humbucker ^^ Maar daar maar 300mV van? (waarschijnlijk typfout van nico)

en dan komt ge uiteindelijk een factor 1000 minder uit op 2,1V

[G.G.]

Gitaar signalen liggen meestal rond de 100 mV pp voor een single coil tot 300V pp voor een humbucker maar er zijn uitzonderingen beide kanten op.

Je hebt gelijk. Vorige pagina vind je de typo waarop dooorgerekend wordt

[nico verduin]

Type moet inderdaad 300mV zijn.....

[nico verduin]

Deze dingen nico, staan die ook allemaal in dat boek van rudolf moers over versterker techniek? Hoe je het doorrekenen van versterker aanpakt enzo. En wat er gebeurd wanneer je de waarden anders kiest of veranderd?
Want momenteel ben jij mijn naslagwerk maar zo een boek lijkt me zeker geen overbodige luxe haha. Ik vind het erg interessant allemaal en wil me er dolgraag in verdiepen en het allemaal kunnen maar je moet ergens beginnen he.
Zou het niet weten......
Ik vind het boek van blencowe nog steeds een van de beste die ik ben tegen gekomen.
Moers is heeeeel theoretisch. Blencowe is veel practischer.

[G.G.]

Blencowe is voor mij ook redelijk abracadabra, maar verder wel een prima studieboek om de basis te leren snappen.

[nico verduin]

In mijn geval zit er tussen stage 1 en stage 2 een ontkoppelcondensator idd om de gelijkstroom tegen te houden (zoals staat omschrijven in handleiding van ax84) en een potmeter van 500K (de gain).
In de handleiding van AX84 staat nogal lastige manier om de versterking te berekenen en bij deze methode word ook de totale weerstand tot de ingang van stage 2 meegenomen. Heeft de weerstand aan de uitgang van stage 1 ook nog invloedo p zijn versterker?

Op zich is dat volledig juist.
Je hebt namelijk te maken met een DC instelling en een AC instelling. Echter bij AC geldt, dat de voeding ahw een weerstand 0 heeft. En dan staat de Anode weerstand parallel met:
- de serie kathode weerstand + interne buis weerstand
- de serie ontkoppel cap + potmeter
Je zult ook merken dat als je gaat meten met een scope dat de versterking lager is dan berekend omdat de load (boven genoemd) zwaarder is dan
initieel berekend.
Verdiep je maar eens in de theorie van Thévenin

[Thiez]

Thevenin heb ik welleens op school gehad. Maar daar zijn we niet heel diep op ingegaan. Alleen het vervangingschema bepalen.

In AX84 staat ook de methode om versterking te berekenen waarbij dit allemaal meegenomen word en dan kom ik aan een versterking van 57 ipv 70.

Dat boek van blencowe is engels volgens mij he? Want ik kan opzich wel aardig engels maar nederlands leest toch net wat fijner. Zeker voor 'studieboek'.
Heb met de handleiding van ax84 ook af en toe moeite dat ik het een paar keer door moet lezen voordat ik het echt goed snap wat er staat. en dan nog paar keer doorlezen voordat ik echt doorheb wat ze nou zeggen haha.

Maar goed. Binnenkort maar eens kijken om toch een boek aan te schaffen. Lijkt me toch wel erg handig. Heb al even op bol.com wat zitten kijken maar is veel engels en dan dat boek van rudolf moers.
Zit er veel verschil in buizenversterkers voor audio en gitaar? want er staan nog wel 2 algemene buizenversterker boeken in het nederlands.
http://www.bol.com/nl/p/nederlandse-boeken/theorie-en-praktijk-van-buizenversterkers/1001004002117467/index.html
http://www.bol.com/nl/p/nederlandse-boeken/buizenversterkers/666879614/index.html

[G.G.]

Thiez,

ik merk hier dat het boek van Blencowe redelijk populair is.

Zit te denken om een topic aan te maken waarbij we gezamelijk de vragen die we tegen kunnen komen kunnen behandelen aan de hand van blz. nummers etc....

Ik ga het boek alleen niet scannen en online zetten, want dat vind ik niet netjes. Blencowe heeft er een hoop tijd in gestoken en heeft recht op de inkomsten.

Ik zit zelf ook nog met de nodige vragen tijdens het bestuderen van het boek en op het forum is de kennis aanwezig om bepaalde begrippen te vertalen en uit te leggen.

Is dat een idee? zo'n topic? Soort van boek bespreking...

[Thiez]

Dat lijkt me zeker een goed plan idd! Was toch idd wel van plan het boek te bestellen.
En eventueel mooi verjaardagscadeautje ;) (dat is in augustus al weer en ondanks je jarig bent moet je nog steeds zelf verzinnen wat je wilt krijgen..)

[Clox]

Boek bestellen kan hier (http://www.bookdepository.co.uk/book/9780956154507/Designing-Valve-Preamps-for-Guitar-and-Bass) (25E totaal)

Heb zelf hier al heel wat boeken besteld. Je zult misschien niet de mooiste druk krijgen wat betref papier e.d. maar het is het geld zeker waard. Gratis verzending is ook echt gratis hier, dus dat scheelt.

Verder interessant boek! Ben pas net begonnen, maar zeker een mooie combi van de basis met wat theorie erachter.

[nico verduin]

Boek bestellen kan hier (http://www.bookdepository.co.uk/book/9780956154507/Designing-Valve-Preamps-for-Guitar-and-Bass) (25E totaal)

Heb zelf hier al heel wat boeken besteld. Je zult misschien niet de mooiste druk krijgen wat betref papier e.d. maar het is het geld zeker waard. Gratis verzending is ook echt gratis hier, dus dat scheelt.

Verder interessant boek! Ben pas net begonnen, maar zeker een mooie combi van de basis met wat theorie erachter.Damn... teveel betaald...
Ik heb al eens een boekbespreking gehouden over dit boek. Tijdje terug.

Maar het idee om er een soort sticky van te maken waarin vragen betrekking hebbende op dit boek niet eens zo'n gek idee is. Ook vanwege de taal barrière voor sommigen.
Mods Kan dat?

[G.G.]

Ik kan hem niet stickey maken in de Werkbank... helaas, dar moet je een werkbankmod voor hebben. Maar als er animo voor zo'n boekbesprekingstopic is, dan maken we die toch gewoon.

[Thiez]

Vandaag kwam ik bij de readshop blaadje tegen van elektuur. Een audio special over buizenversterkers en luidsprekers.

http://www.elektor.nl/products/magazines/specials/elektuur-audio-special-1.12167.lynkx

Best een leuk blaadje wel waarin wat zelfbouw projecten worden uitgelegd. Zowel versterkers als voor luidsprekerboxen bouw. Het gaat wel over hifi audio maar principes zijn vrijwel het zelfde. Vond het wel leuk om mee te nemen.

[nico verduin]

Niets ten nadele van artikelen, maar vaak merk je dat er allerlei dingen toegevoegd worden (elk met zijn eigen redenen) en dan loop je de kans om stuk te lopen door gebrek aan kennis en ervaring. Ik heb zelf onlangs een workshop bijgewoond van Menno van der Veen. Dan merk je toch dat er een aantal tussen lopen die ook duidelijk gehinderd worden door inhoudelijke kennis. Kijk en als je nog bezig bent om de basis te begrijpen en om dan gelijk nog wat geavanceerder er mee om te gaan......
Ik zeg wel eens zolang je nog niet in staat bent om een champ schakeling of een AX84-P1 te verklaren, waarom dan gelijk moeilijker zoeken?
Tenslotte, zou ik toch adviseren dat als je daadwerkelijk er meer vanaf wilt weten, zoek een 2e hands scope. Philips heeft nog prachtige 10Mhz dubbelstraals scopes op de 2e hands markt. Kosten niet veel (20-40 euri oid) en een toongenerator (eveneens zoiets) en ga "leren" wat er gebeurt.
Leer te begrijpen hoe een buis werkt en je zult merken dat de "onzekerheden" over buizenamps gaan verdwijnen. En dan kom je vanzelf in de sneltrein terecht.
Nu lees ik nog veel te veel kreten gebaseerd op "van horen zeggen". Als je de basis snapt (echt snapt) dan weet je dat het niet klopt of kan kloppn.
En uiteindelijk leer je in buizentermen te redeneren. Want vaak is dat al voldoende om het op te lossen.

[Thiez]

Bedankt voor de tip nico. Heb vandaag mijn engl versterker naar G.A. parts in hoogerheide gebracht om hem een keer na te laten kijken voor die vervelende brom. Heb even met hem staan praten over buizenversterkers en hoe zijn hobby uit is gegroeit tot eigenlijk een 'bedrijfje' in de avond uren.
Hij adviseerde idd te beginnen aan simpel bouwpakketje of projectje. De ax84 was ideale instap zei hij. Heb het ook met hem een beetje gehad over de gainstages. Dat is opzich aardig gelukt nu volgens mij.
Ik heb afgelopen tijd weinig aan gedaan omdat mijn vriendin in het ziekenhuis lag. Ga binnenkort nog een keer de handleiding van ax84 doorlezen om te kijken hoe het zit met eindbuizen. Ik begrijp nu dat het een zelfde soort buis is alleen 2 extra 'screens' heeft.
Zijn eindbuizen lastiger om aan te rekenen met die extra screens erin of komt het in principe op het zelfde neer als de pre-amp buizen?

[nico verduin]

Een buis is een buis. Ze werken allemaal hetzelfde. De extra roosters hebben tot doel het miller effect (capaciteit tussen electrodes) te verminderen echter door dat te doen hebben ze een extra versneller toegevoegd door G2 positief te maken.
Het rekenen is wat lastiger omdat de grafieken vaak instellingen geven bij een vaste G2 spanning en je zult merken dat jij net andere waardes hebt,
Het principe is echter gelijk met dien verstande dat je nu een hele lage anode weerstand hebt door de transformator die ook nog eens een veranderende waarde heeft afhankelijk van de frequentie (Wijzigende impedantie van de speaker bij andere frequentie [check maar eens een datasheet van een speaker] alsmede de inductie van de primaire wikkeling.
Als je straks gaat meten zùl je merken dat de spanning op de anode van de eindbuis bijna even groot is op beide kanten van de primaire wikkeling van de uitgangstrafo. Het verschil zit hem in de DC weerstand van het koperdraad.

[Thiez]

wauw dat moet ik nog eens even paar keer goed lezen en beredeneren om te begrijpen wat je zegt haha.

[Thiez]

Ok een paar vraagjes over de eindbuis in mijn project. Ik wil een 6L6GC gaan gebruiken. Hier heb ik datasheet van opgezocht. Nu resulteren mij een paar vraagjes nog.

- Mag ik er vanuit gaan dat de spanning die ik op de primaire kant van de uitgangstrafo zet hetzelfde is op de plate van de eindbuis? of geeft de primaire spoel een weerstand waar ik rekening mee moet houden voor het bepalen van anodespanning?

- In het schema maken ze gebruik van een fixed bias (als ik het goed heb noemen ze dat zo). Is het mogelijk om hier een potmeter van te maken? en zo ja moet ik hier dan een ander schakeling voor hanteren? en wat voor potmeter kun je hier het beste voor gebruiken.
Ik zou dit graag willen doen dat ik eens beetje kan bekijken wat nu warmer en kouder biassen ongeveer met je sound doet.

- Hoe bepaal ik de waarde van de weerstand die aan het screengrid hangt?

[cluseau]

Mag ik er vanuit gaan dat de spanning die ik op de primaire kant van de uitgangstrafo zet hetzelfde is op de plate van de eindbuis? ...
ja, gelijkstroom weerstand is ongeveer 50 Ohm. Kun je zelf wel uitrekenen wat het verlies is bij bv 40mA


In het schema maken ze gebruik van een fixed bias (als ik het goed heb noemen ze dat zo). Is het mogelijk om hier een potmeter van te maken? en zo ja moet ik hier dan een ander schakeling voor hanteren? en wat voor potmeter kun je hier het beste voor gebruiken.

2x ja en gewoon een lineair dingetje. Regelberijk uitrekenen aan de hand van de omringende componenten. De stroom naar de roosters is te verwaarlozen.


Hoe bepaal ik de waarde van de weerstand die aan het screengrid hangt?
Datasheet erbij pakken en de wet van ohm toepassen.

Frans.

[Thiez]

2x ja en gewoon een lineair dingetje. Regelberijk uitrekenen aan de hand van de omringende componenten. De stroom naar de roosters is te verwaarlozen.

Frans.

Kun je dit iets verder uitleggen misschien?
Ik kan de kathode weerstand gewoon vervangen door een potmeter met parallel daaraan de bypass condensator?

Ik kom er niet goed aan uit hoe ik nu aan penthode eindbuis moet gaan rekenen. Het is toch wel anders dan een triode buis. Ik kom er niet goed aan uit hoe ik nou de gridspanning bepaal bij de eindbuis. En ik weet niet hoe ik de stroom uitreken die door de buis gaat lopen nu aangezien ik geen anode weerstand heb.

Ik gebruik deze datasheet: http://www.drtube.com/datasheets/6l6gc-jj2003.pdf

zover ik het denk te snappen gaat er bij 250V anode spanning 72mA door de buis. Dat zou een weerstand zijn van 3,47kohm. Wat houd die Ra van 22,5kohm dan precies in?

Sorry als ik onzin uit kraam hoor... Maar ik zie het gewoon echt nog ff niet wat ik nu moet gaan doen en hoe ik het aan moet gaan pakken. Als iemand wilt helpen heel graag.

[cluseau]

Kun je dit iets verder uitleggen misschien?
Ik kan de kathode weerstand gewoon vervangen door een potmeter met parallel daaraan de bypass condensator?

Ik kom er niet goed aan uit hoe ik nu aan penthode eindbuis moet gaan rekenen. Het is toch wel anders dan een triode buis. Ik kom er niet goed aan uit hoe ik nou de gridspanning bepaal bij de eindbuis. En ik weet niet hoe ik de stroom uitreken die door de buis gaat lopen nu aangezien ik geen anode weerstand heb.

Ik gebruik deze datasheet: http://www.drtube.com/datasheets/6l6gc-jj2003.pdf

zover ik het denk te snappen gaat er bij 250V anode spanning 72mA door de buis. Dat zou een weerstand zijn van 3,47kohm. Wat houd die Ra van 22,5kohm dan precies in?

Sorry als ik onzin uit kraam hoor... Maar ik zie het gewoon echt nog ff niet wat ik nu moet gaan doen en hoe ik het aan moet gaan pakken. Als iemand wilt helpen heel graag.

Misschien kun je eerst een schema plaatsen wat je wil gaan bouwen, ik heb namelijk geen flauw idee, sorry.

Kathode weerstand kun je niet door een potmeter vervangen, daar is het ontwikkelde vermogen te groot voor.

Je hebt wel degelijk een anodeweerstand. De gelijkstroomweerstand is iets in de orde van 50 Ohm. Overigens is de weerstand van 3k47 welke je uitrekend de inwendige weerstand van de buis.

De stroom door de eindbuis bereken je door het spanningsval over de trafowikkeling te delen door de gelijkstroom weerstand van de trafowikkeling. Deze zul je dus eerst zuiver moeten meten. Dan kun je adhv de datasheet bepalen wat voor kathodeweerstand je gaat gebruiken als je kathode bias gaat toepassen. Bepaal eerst welke stroom je wilt instellen en kijk dan in de grafiek welke negatieve roosterspanning daarbij hoort. Dan kun je het rooster aan massa leggen via een roosterlekweerstand en de kathode positief laten worden door een kathode weerstand op te nemen welke hetzelfde spanningsval moet creeren als de vereiste neg roosterspanning bij de door jouw gewenste stroom. Maar al dit rekenwerk is al door de fabrikant gedaan en is in tabellen terug te vinden. Zo te zien wil je opnieuw het wiel uitvinden! Een andere manier om de buis in te stellen is de kathode aan massa leggen en een regelbare negatieve spanning aanleggen op het rooster. Hiermee kun je de instelstroom dan zelf bepalen en binnen zekere grenzen regelen.

De G2 spanning is gegeven in de datasheet. Heb je meer spanning is dat geen probleem. Gewoon een voorschakelweerstand uitrekenen met de wet van Ohm. De maximale Ig2 is ook uit de datasheet te halen.

Frans.

[Thiez]

Dit is mijn uitgangspunt. Maar het is allemaal iets veranderd bij mij omdat ik een voedingstrafo heb gebruikt die 150mA bij 340V DC levert (gemeten waarden door vorige eigenaar). Ook ga ik gebruik maken van een 6L6GC buis ipv een EL84 en daarvoor had ik dus grotere voeding gepakt.
http://www.ax84.com/static/p1/AX84_P1_100616.pdf

De output trafo hangt aan eerste ontkoppeling van de voeding dus zal ongeveer een 320V krijgen.
Volgens hammond heeft de trafo 90ohm weerstand maar zelf meet ik 99ohm.

Ik kom in ieder geval niet boven de max spanningen maar moet ik dan alsnog wel een voorschakel weerstand voor de G2 hangen of niet?

[nico verduin]

Volgens hammond heeft de trafo 90ohm weerstand maar zelf meet ik 99ohm.

Valt mij mee..... Punt is dat je niet weet of dit een gemeten waarde of een berekende waarde is.


Ik kom in ieder geval niet boven de max spanningen maar moet ik dan alsnog wel een voorschakel weerstand voor de G2 hangen of niet?
Ik zou er altijd een weerstand tussen zetten. Als die G2 teveel stroom gaat trekken, gaat hij even lekker rood gloeien en daarna niet meer. Gewoon eentje van 470 ohm tot 1K gebruiken. Wattje of 3-5. Metaaloxide weerstand gebruiken als het kan. Die kan roodgloeiend worden en nog zijn waarde behouden. Maar dan is je buis allang einde oefening.
De grap is, is dat als er teveel stroom gaat lopen, deze ook op de G2 effect heeft (stroomtoename). Gevolg is een grotere spanningsval over G2 waardoor het potentiaal op G2 daalt. De versnelling naar de Anode neemt af en heeft dus een remmende werking waardoor de stroom minder wordt. Heb je die niet, dan gaat hij gewoon door tot iets uitfikt.
Bij normale operaties is het dacht ik iets van 7-10mA. Met een 1K weerstand (dat rekent ff gemakkelijk uit het hoofd) valt er 7-10V over G2 en zal de spanning iets dalen. Neemt de stroom toe, dan zal de spanning nog verder dalen.
Stel 20 mA, dan valt er 20V over die weerstand. Vermogen is dan 20 X 0.04 = 0.8W. Dus een 3Watter is al ruim voldoende.

[Thiez]

Ok bedankt. Bij ax84 hebben ze dat idd ook bij alle schema's zie ik nu, een 1K weerstand.

[cluseau]

Ook ga ik gebruik maken van een 6L6GC buis ipv een EL84 en daarvoor had ik dus grotere voeding gepakt.


Heb je dan ook een uitgangstrafo welke bij de 6L6 past?

De datasheet welke jij gebruikt is voor een PP balanseindtrap.

Hieronder de (grens)waarden voor een SE eindtrap......

Va 350V
Vg2 250V
Vg1 -18V
Ia 54 mA
Ig2 2.5 mA
Rk 300 Ohm
Z 4200 Ohm
P 11W

Pa max 30W
Pg2 max 5W
Va max 500V
Vg2 max 500V


Frans.

[Thiez]

Bedankt frans. Ik had idd fout zitten kijken. Bij typical gegevens stond het wel single ended en push-pull maar de maximum staat idd maar 1 waarden.

Ja ik heb een hammond 125ESE trafo. Deze is 15 watt 90mA DC.

Hoe bereken ik precies de spanningsval over de primaire wikkeling? Want dat is niet die 320V toch? Om spanningsval over die spoel te berekenen moet ik toch eerst weten wat voor stroom er gaat lopen of zie ik dat fout?

[cluseau]

Hoe bereken ik precies de spanningsval over de primaire wikkeling? Want dat is niet die 320V toch? Om spanningsval over die spoel te berekenen moet ik toch eerst weten wat voor stroom er gaat lopen of zie ik dat fout?

Je weet de gelijkstroomweerstand van de primaire wikkeling toch? (99 Ohm)
Je weet ook de stroom welke je gaat instellen, bv 55mA (aanpassen naar smaak ;))

Het te verwachten spanningsval is dan .055x99 = 5.445V

Frans.

[Thiez]

Je weet de gelijkstroomweerstand van de primaire wikkeling toch? (99 Ohm)
Je weet ook de stroom welke je gaat instellen, bv 55mA (aanpassen naar smaak ;))

Het te verwachten spanningsval is dan .055x99 = 5.445V

Frans.

Ojah ik bepaal natuurlijk eerst welke stroom ik in wil stellen. Dat is P/Ua toch?
Anode spanning weet ik nog niet precies maar zal waarschijnlijk rond 310V liggen.
Dan zou het 30w / 310v = 97mA --> 60% = 58mA

krijg je dus een spanningsval van 0.058x99=5.74V dus dan moet ik zorgen dat er op de primaire spoel een voltage van 315,74 volt komt te staan? dan word mijn anode spanning 310v.

En voor die bias potmeter krijg ik dus eerst een voorschakelweerstand en daarna een potmeter? en deze beide parallel met de bypass condensator?

[cluseau]

dus dan moet ik zorgen dat er op de primaire spoel een voltage van 315,74 volt komt te staan? dan word mijn anode spanning 310v.


Meet niet de spoelaansluitingen tov massa maar zet je meter direct over de spoel. Dit is zuiverder en scheelt rekenwerk (foutenrisico).




En voor die bias potmeter krijg ik dus eerst een voorschakelweerstand en daarna een potmeter? en deze beide parallel met de bypass condensator?
Deze begrijp ik niet helemaal, als je een instelbare bias gaat maken moet de kathode aan massa. Dan zul je een negatieve gelijkspanningsbron moeten maken en deze regelbaar maken. Het makkelijkst kun je even naar andere schema's kijken om een indruk te krijgen hoe dat gedaan wordt. Als ik dat hier moet gaan uitleggen wordt het een heel verhaal waar je de helft misschien niet van begrijpt. Een plaatje zegt veel meer.

Frans.
__________________


Frans.

[Thiez]

Oh wacht dan zit ik verkeerd. ik dacht dat de pot dan de kathode bias zou vervangen. Dit heb ik een keer ergens in schema gezien.

Edit:
het stond in de ax84 option guide. http://www.ax84.com/static/p1/AX84_P1_Options_100616.pdf
Hier hangt hij met wat weerstanden een potmeter aan de kathode van de buis.
Is dit een goede optie of kun je beter een negatieve spanningsbron aan de grid hangen?

[tommus42]

Zal wel duur zijn, een 2W pot, wel een mooie oplossing.

[Thiez]

Valt opzich nog mee. Als dit een goede is tenminste
http://www1.conrad.nl/scripts/wgate/zcop_nl3/~flN0YXRlPTExMjc4MTg0NDk=?direkt_aufriss_area=SHOP _B2C_TAB_COMPONENTS&~template=PCAT_AREA_S_browse&p_page_to_display=&catalogs_sub_id=sub6&aktiv=6&navi=oben_1

[tommus42]

De link werkt niet, moet je je eerst aanmelden?
Wat kost ie?

[cluseau]

Oh wacht dan zit ik verkeerd. ik dacht dat de pot dan de kathode bias zou vervangen. Dit heb ik een keer ergens in schema gezien.

Ik zou dat zeker niet zo doen. Een instelbaar rooster is een veel elegantere oplossing. Het kan wel via het kathode cirquit maar dan zou ik het met een vermogens regelaar oplossen door deze in te schakelen als regelbare stroombron. Veel te gecompliceerd voor jouw eenvoudig ampje. Haal uit de trafo ergens een spanning van -25V en je kan er een potmeter aanhangen. Zoals eerder gezegt kijk eens rond in andere schema's, daar steek je wat van op.

Frans.

btw wat heb je voor secondaire wikkelingen op je trafo?

[tommus42]

In mijn Vox heb ik trouwens de kathodeweerstand schakelbaar gemaakt, als in de CC-serie. 50 ohm (hot, standaard) en 82 ohm (warm, 22W vermogen). Leuke mod, en heel eenvoudig te doen.

[cluseau]

In mijn Vox heb ik trouwens de kathodeweerstand schakelbaar gemaakt, als in de CC-serie. 50 ohm (hot, standaard) en 82 ohm (warm, 22W vermogen). Leuke mod, en heel eenvoudig te doen.

Dat is zeker een heel goede oplossing, alleen is die maar twee standen. Als je daar vrede me hebt.......fine.


Frans.

[Thiez]

Dit is mijn voedingstrafo:
http://foto-uploaden.nl/imgs/aansluitingen_100va.jpg

Ik heb al even zitten zoeken naar schema's maar bijna alle single ended amps zijn gewoon kathode bias met een enkele kathodeweerstand.
Misschien is het wijs voor mij om hier ook eerst maar mee te beginnen. Aanpassen kan altijd. Moet het mezelf denk ik niet gelijk te moeilijk willen maken.

Maar stel ik wil hem instellen op die 58mA (misschien wat koud maar goed, kan ik altijd nog veranderen). Als ik dan kijk in de grafiek 58mA en 320V komt hij op de -35V lijn uit. Is dit dan de juiste gridspanning die ik moet hebben?

[cluseau]

Ik heb al even zitten zoeken naar schema's maar bijna alle single ended amps zijn gewoon kathode bias met een enkele kathodeweerstand.

Zou jij dat dan ook maar niet doen? Lijkt me wel verstandig om het een beetje simpel te houden.

Wat de trafo betreft zijn er twee (on)mogelijkheden.

1 de gloeiwikkelingen in serie zetten en dmv een spanningsverdubbelende gelijkrichter op 34V brengen, dat zou moeten werken.

2 Je hebt een hsp wikkeling met middenaftakking wat wil zeggen dat je één van de fasekanten ook negatief kan gelijkrichten. Nadeel is de hoge spanning welke daar uitkomt waardoor je een heel eind moet zakken dmv een grote spanningsdeler.

Je kan je ook gewoon aan de kathode bias houden en deze omschakelbaar maken zoals tommus42 heeft gedaan. Als je een vaste weerstand neemt met een niet al te warme instelling kun je een tweede weerstand daaraan parallel schakelen dmv een switch om zo de instelling warmer te maken. Je kan zelfs met een tweede schakelaar die truc nog een keer doen. Je berijkt dan dat je vier mogelijkheden hebt met twee schakelaars.

Bovendien ken ik niet veel amps welke zonder naar een ampdokter te gaan vier verschillende biasstanden kunnen gebruiken;).

KOUD
NORMAAL
WARM
HEET .

Frans.

[cluseau]

Ik heb al even zitten zoeken naar schema's maar bijna alle single ended amps zijn gewoon kathode bias met een enkele kathodeweerstand.

Zou jij dat dan ook maar niet doen? Lijkt me wel verstandig om het een beetje simpel te houden.

Wat de trafo betreft zijn er twee (on)mogelijkheden.

1 de gloeiwikkelingen in serie zetten en dmv een spanningsverdubbelende gelijkrichter op 34V brengen, dat zou moeten werken.

2 Je hebt een hsp wikkeling met middenaftakking wat wil zeggen dat je één van de fasekanten ook negatief kan gelijkrichten. Nadeel is de hoge spanning welke daar uitkomt waardoor je een heel eind moet zakken dmv een grote spanningsdeler.

Je kan je ook gewoon aan de kathode bias houden en deze omschakelbaar maken. Als je een vaste weerstand neemt met een niet al te warme instelling kun je een tweede weerstand daaraan parallel schakelen dmv een switch om zo de instelling warmer te maken. Je kan zelfs met een tweede schakelaar die truc nog een keer doen. Je berijkt dan dat je vier mogelijkheden hebt met twee schakelaars.

Bovendien ken ik niet veel amps welke zonder naar een ampdokter te gaan vier verschillende biasstanden kunnen gebruiken;).

KOUD
NORMAAL
WARM
HEET .

Frans.

[Thiez]

Denk dat ik het idd eerst maar eens simpel houd. Het is pas mijn eerste amp. en zoals je wel merkt heb ik er nog niet heel veel kaas van gegeten. (jaja grapjes over kaas eten en een vettige amp zijn bij deze cliche).

Maar hoe ga ik de grafiek van de 6L6GC buizen precies aflezen? Want bij de preamp teken je een loadlijn en ga je in lineair gebied zitten maar dat werkt bij deze buizen anders vermoed ik?
Ik heb een anode spanning van 310V (waar ik vanuit gegaan ben). en berekend op 58mA.

[cluseau]

Maar hoe ga ik de grafiek van de 6L6GC buizen precies aflezen? Want bij de preamp teken je een loadlijn en ga je in lineair gebied zitten maar dat werkt bij deze buizen anders vermoed ik?
Ik heb een anode spanning van 310V (waar ik vanuit gegaan ben). en berekend op 58mA.

Klopt, de loadlijn loopt hier verticaal als ik me goed herinner. Ik denk dat Nico je dat zo kan uitleggen. Wacht even op zijn reactie. Kom je er niet uit ga ik wel in de donkere archieven kijken hoe dat ook al weer ging :soinnocent:.

frans.

[nico verduin]

De loadlijn loopt inderdaad practisch verticaal. Immers de DC weerstand zal iets van 100 ohm zijn waarschijnlijk. Echter op het moment dat je signaal toevoegd, krijg je tevens het AC component en die heeft itt een gewone weerstand een variabele Z. De primaire spoel heeft een bepaalde impedantie bij een bepaalde frequentie en load. Ik weet niet waarop de impedantie is afgegeven (frequentie) door de fabrikant. Maar ik vermoed op 1kHz.
Z = 2 * PI * L *C.
100% is dit niet omdat de speaker impedantie ook veranderd (zie een grafiek van een luidspreker).

Enne "nico zo uitleggen".... Wou dat het waar was :)

[cluseau]

Enne "nico zo uitleggen".... Wou dat het waar was :)

:seriousf: Ik zei ook "denk" ;).

Maarehhh hoe kunnen we thiez verder helpen? Ik meen me te herinneren dat je twee loadlijnen moet hanteren. De gewone weerstand loadlijn in de vorm van de door de fabrikant opgegeven Z en de verticale DC loadlijn. Moet ik voor naar het archief achter de spinnewebben enzo, hoop dat ik die theorie nog kan vinden. Ontwerp trekt mij niet zo en krijg meer een kick van de ogenschijnlijk onoplosbare storingen en vage klachten :seriousf:.

Frans.

[nico verduin]

:seriousf: Ik zei ook "denk" ;).

Maarehhh hoe kunnen we thiez verder helpen? Ik meen me te herinneren dat je twee loadlijnen moet hanteren. De gewone weerstand loadlijn in de vorm van de door de fabrikant opgegeven Z en de verticale DC loadlijn. Moet ik voor naar het archief achter de spinnewebben enzo, hoop dat ik die theorie nog kan vinden. Ontwerp trekt mij niet zo en krijg meer een kick van de ogenschijnlijk onoplosbare storingen en vage klachten :seriousf:.

Frans.
Tja je kan gewoon uitgaan van de loadlijn zoals gegeven in de specs van de trafo.
Die zou ik gebruiken. Verder kun je er succesievelijk van uitgaan dat geen trafo exact de specificaties haalt. Ik zou niet vreemd opkijken als je een afwijking van 10-15% tegenkomt. Het blijft dus benaderen.

Maar trek maar eens een lijn vanaf de B+ met een Z van de OT.

En ga van daar uit rekenen.

[Thiez]

Nico en frans wederom bedankt weer!
Hoe berekenen jullie op voorhand de kathode weerstand? Aangezien dit zo ver weg gezakt is bij jullie is het niet vaak nodig. Komt dit omdat jullie weinig doen met kathodeweerstand bias of is er een andere manier om deze te bepalen? Of doen jullie het in eerste instantie uit ervaring en gaan later meten om het te finetunen?

[cluseau]

Nico en frans wederom bedankt weer!
Hoe berekenen jullie op voorhand de kathode weerstand? Aangezien dit zo ver weg gezakt is bij jullie is het niet vaak nodig. Komt dit omdat jullie weinig doen met kathodeweerstand bias of is er een andere manier om deze te bepalen? Of doen jullie het in eerste instantie uit ervaring en gaan later meten om het te finetunen?


Even voor mijzelf sprekend, ik doe hoofdzakelijk reparatie's en houd me niet meer bezig met ontwerp. Ooit 30* jaar geleden (ik was toen 13 jaar) mijn eerste EL34 balans gitaarversterker gebouwd en daarna nog een zooitje. Als ik nu iets zou moeten bouwen (komt binnenkort als ik de tijd kan vinden) pak ik een bestaande datasheet van de buizen fabrikant waar de meeste data al voor je is uitgerekend. Zij hebben er meer verstand van dan ik :(. Als het achteraf niet naar je zin is kun je altijd nog finetunen. Je kan ook zoals in eerdere post staat je kathode bias schakelbaar maken in een aantal gradatie's.

Frans.

edit
* fuck, http://home.casema.nl/jajop/cluseau/suprise snor.gif dat is al 40 jaar geleden!
/edit

[nico verduin]

Eigenlijk recht toe recht aan.


Je bepaald eerst het bias punt waarop je wilt instellen. Dus de verticale lijn bij de voedingsspanning (B+) waarop je gaat werken en kies de spanning die je wilt gebruiken.
Bepaal de dissipatie die je wilt hebben. Bij klasse A zou ik voor rond de 80% gaan. Dit bereken je door de stroom te nemen die bij jouw gekozen bias punt hoort.
Stel je wilt op -8V instellen, Vak = 300V (spanning tussen Anode en kathode). Op de grafiek (zie: http://www.jj-electronic.com/pdf/EL84.pdf) zie je dan een stroom van rond de 40mA.
Ptot (anode disssipatie) is rond de 300*0.04 = 12W. Je zou denken wat aan de hoge kant. Echter de werkelijke stroom zal wat lager uitpakken omdat straks door de kathode ook de G2 stroom gaat lopen waardoor de kathode spanning hoger uitpakt en de bias spanning wat minder wordt.
De bias spanning = kathode spanning (immers de G1 heeft een referentie aan GND en de kathode wordt positief tov GND.
Vk = dus -8V. Ik = 40mA => R = 8/0.04 = 320 ohm.
Over de trafo valt ook nog een spanning van (stel Rspoel = 100 ohm) 0.040mA * 100 = 4V. B+ mag dus 300+8+4 = 312V zijn.

M.a.w. een B+ van rond de 320V is prima omdat:


De stroom door de kathode zal rond de 44-45mA zijn (ik neem meestal 10% van Ia voor Ig2).
Hierdoor wordt de spanning op de kathode al gauw 9V.
De dichtsbijzijnde waarde voor Rk = 330 ohm (zit je ook hoger)
De grafieken geven gemiddelden aan. in de praktijk is er nogal wat variatie tussen buizen (NOS en huidige productie) tot wel 30-50% (ooit 600 stuks NOS 6V6 gemeten).

Mocht je nu toch uiteindelijk in de praktijk toch vinden dat hij te warm staat, kun je het temperen door de kathode weerstand te vergroten (390 ohm, 470 ohm etc). Let wel op het vermogen van de weerstand (Uk * Ik). neem liever een dikke weerstand dan een net op het randje type. en monteer deze zodanig dat hij niet gelijk op het bordje zit maar zwevend (kan nog wel eens warm worden).

Verder kun je nog wat spelen met de G2 weerstand door deze te vergroten daarmee daalt het uitgangsvermogen ook. Immers een vergrote G2 weerstand verlaagd de G2 spanning verminderd dus de versnelling van de electronen en verminderd de stroom wat.

[nico verduin]

E
* fuck, http://home.casema.nl/jajop/cluseau/suprise%20snor.gif dat is al 40 jaar geleden!
/editWat die fuck? stakkert...:seriousf::seriousf::seriousf::seriousf :

[Thiez]

super bedankt weer nico! Is het niks voor jou om een boek te schrijven? haha. Je kunt het in ieder geval goed duidelijk uitleggen.

[nico verduin]

Is het niks voor jou om een boek te schrijven? Teveel werk:crazyhappy: Een keer mijn levensloop mogen opschrijven voor een coach.... dat werden 67 bladzijdes over de eerste 45 jaar.... toen vond ik het wel weer ff genoeg.....
Maar zonder dollen.... Vergis je niet in dat soort dingen. Nu is het een stukje schrijven adhv. een vraag. Electronica in de 70ér jaren en daarna eigenlijk alleen ICT en Management opleidingen en trainingen gehad. Dus dat is ook voor een groot deel verdampt (ergens verstopt in die grijze massa). Maar een groot gedeelte komt uit gewoon puur redeneren wat er gebeurt en dan kan je de rest gewoon invullen.
Dat is altijd wat ik hoop dat de mensen zelf ook gaan doen. Dan ga je dus "zien" wat er gebeurt. En verder gewoon basaal expermenteren met een buis en scope en toonfiets erbij.

[nico verduin]

Je kunt het in ieder geval goed duidelijk uitleggen.Bedankt voor het compliment!!

[Thiez]

Ja het is idd goed beredeneren maar vooral de wet van ohm goed toepassen. Ik wil nog welleens iets door elkaar gooien wat betreft spanningen. Soms wat moeite om de juiste spanningen, stromen en weerstanden in te vullen om het goede resultaat te krijgen zeg maar.
Maar goed. Wij krijgen op school helaas alleen maar de basis. En ik was al blij dat we condensatoren hebben gehad en scheidingsfilters enzo. Dat beslaat ook een klein gedeelte weer van de amp.
Ik ben van plan om eerst dit versterkertje eens werkende zien te krijgen. en misschien dan eens beetje marktplaats in de gaten houden voor een scope en tonegenerator. Misschien kan ik op school wel een oud model overkopen als ze nieuwe krijgen.

[cluseau]

.....een groot gedeelte komt uit gewoon puur redeneren wat er gebeurt en dan kan je de rest gewoon invullen.
Dat is altijd wat ik hoop dat de mensen zelf ook gaan doen. Dan ga je dus "zien" wat er gebeurt. En verder gewoon basaal expermenteren met een buis en scope en toonfiets erbij.

Precies, daar sturen we ook een beetje op aan. Het is niet zo moeilijk om alle gestelde vragen voor je uit te kauwen maar daar leer je nix van en geeft achteraf ook absoluut geen voldoening. De bedoeling van de discussies in het forum is om vragende zelfbouwers een beetje in de goede richting te prikkelen maar uiteindelijk moet je toch zelf nadenken.

Frans.

[Thiez]

Ik heb even wat zitten rekenen maar zouden jullie even mee willen kijken of het klopt wat ik gedaan heb.

Ik had op internet gevonden dat je de bias stroom kan berekenen door het vermogen van de buis te pakken en dit te delen door de Ua. Dit geeft 30/310=96,8mA. 80% daarvan is 77,4mA. (dit lijkt me redelijk veel als het meestal maar 45mA ofzo is)
Spanningsval is dan 7,66V.
Als ik dan ga kijken in de grafiek (6L6GC) bij 310V en 77,4mA kom ik met grid tussen de 30 en 35 volt dus ik heb -33V genomen.

Maar als ik dan uitreken zoals bij nico in de post word de B+ spanning 310+33+7,66 en dat is 350V dat red ik niet. dus waarschijnlijk zal de Vak lager worden rond de 280V en dan word de grid ongeveer -30V.
Als ik dan de kathode weerstand uitreken zou dat 390ohm ongeveer.

Maar als ik uitreken wat de versterking word krijg ik. 280*0.077=21,56watt. Ik heb maar een 15watt uitgangstrafo dus dat ga ik ook niet redden denk ik of word dat nog lager?

Als ik onzin uitkraam of er klopt iets niet hoor ik het graag natuurlijk.

[cluseau]

Ik had op internet gevonden dat je de bias stroom kan berekenen door het vermogen van de buis te pakken en dit te delen door de Ua. Dit geeft 30/310=96,8mA. 80% daarvan is 77,4mA. (dit lijkt me redelijk veel als het meestal maar 45mA ofzo is)
Spanningsval is dan 7,66V.
Als ik dan ga kijken in de grafiek (6L6GC) bij 310V en 77,4mA kom ik met grid tussen de 30 en 35 volt dus ik heb -33V genomen.

Maar als ik dan uitreken zoals bij nico in de post word de B+ spanning 310+33+7,66 en dat is 350V dat red ik niet. dus waarschijnlijk zal de Vak lager worden rond de 280V en dan word de grid ongeveer -30V.
Als ik dan de kathode weerstand uitreken zou dat 390ohm ongeveer.

Maar als ik uitreken wat de versterking word krijg ik. 280*0.077=21,56watt. Ik heb maar een 15watt uitgangstrafo dus dat ga ik ook niet redden denk ik of word dat nog lager?

Als ik onzin uitkraam of er klopt iets niet hoor ik het graag natuurlijk.

Die stelling klopt, immers P=u*I hieruit volgt dat I=P/U waarin U natuurlijk wel Uak is en niet Ub. Je hebt dan de maximale stroom voor de buis uitgerekend.

De reden van jouw hoge stroomwaarde is de lage voedingsspanning. Meestal is de voeding rond of boven de 400V en daar hoort een lagere stroom bij (P=U*I) wil je het vermogen gelijk houden.

De berekening van je versterking kan ik even niet volgen. Waarschijnlijk bedoel je het uitgangsvermogen. Dit is afhankelijk van de maximale uitsturingen en zal nooit meer zijn dan de Uak. Bij de maximale uitsturing zal je voedingsspanning ook nog eens flink inzakken. Het beste kun je met de scope kijken tot hoever je kan gaan. Je meet dan de toptop waarde van de sinus aan de uitgang. Deel deze waarde door 2 (is topwaarde) en dan door 1.41. Nu heb je de effectieve waarde van de uitgangsspanning. Het vermogen bereken je nu met U^2/R.

Als je trafo maar 15Watt is ga je zeker niet hoger uitkomen zonder hem in gevaar te brengen. Wat je er ook voor buis aanhangt. Ga je hem te zwaar belasten wordt hij te heet en stort het vermogen in. Net als bij een te zwaar belaste voedingstrafo. Maar geen angst, het uitgangsvermogen bedraagt ongeveer de helft van het vermogen van de buis. In jouw geval dus 15Watt.

Frans.

[nico verduin]

Die stelling klopt, immers P=u*I hieruit volgt dat I=P/U waarin U natuurlijk wel Uak is en niet Ub. Je hebt dan de maximale stroom voor de buis uitgerekend.

De reden van jouw hoge stroomwaarde is de lage voedingsspanning. Meestal is de voeding rond of boven de 400V en daar hoort een lagere stroom bij (P=U*I) wil je het vermogen gelijk houden.

De berekening van je versterking kan ik even niet volgen. Waarschijnlijk bedoel je het uitgangsvermogen. Dit is afhankelijk van de maximale uitsturingen en zal nooit meer zijn dan de Uak. Bij de maximale uitsturing zal je voedingsspanning ook nog eens flink inzakken. Het beste kun je met de scope kijken tot hoever je kan gaan. Je meet dan de toptop waarde van de sinus aan de uitgang. Deel deze waarde door 2 (is topwaarde) en dan door 1.41. Nu heb je de effectieve waarde van de uitgangsspanning. Het vermogen bereken je nu met U^2/R.

Als je trafo maar 15Watt is ga je zeker niet hoger uitkomen zonder hem in gevaar te brengen. Wat je er ook voor buis aanhangt. Ga je hem te zwaar belasten wordt hij te heet en stort het vermogen in. Net als bij een te zwaar belaste voedingstrafo. Maar geen angst, het uitgangsvermogen bedraagt ongeveer de helft van het vermogen van de buis. In jouw geval dus 15Watt.

Frans.Mijn ervaring met klasse A amps en dit soort spanningen is dat je blij mag wezen als je 20-25% effectief vermogen eruit gaat pompen. M.a.w een wattje of 8-10.

Maar je kan het theoretisch uitrekenen. Als je uitgaat van de primaire impedantie en je signaal grootte op de ingang weet je waartussen (G1 spanningen) het signaal zal bewegen. Immers Bias + signaal geeft je top en bodem aan van je signaal.
Als je dat opzoekt in de grafiek, kun je zien wat de minimale en maximale stroom wordt door de OT.
De stroom x de Z (primaire impedantie) geeft je pieken (boven en onder ) aan van het primaire output signaal.
Het verschil is de feitelijke swing van je signaal door de OT naar de secundaire wikkeling.
Dan kun je met de wikkelverhouding primair naar secundair bepalen wat de spanning ongeveer zal zijn op de secundaire wikkeling. Die gedeeld door de impedantie van de speaker geeft de stroom aan. Die weer in het kwadraat x de speaker impedantie is het vermogen.

Voor de wikkelverhouding geldt:

Zp / Zs = Wp^2 / Ws^2

Stel: Zp = 10K, Zs = 8 ohm dan geldt:

10000 / 8 = Wortel (1250) = 35 (ongeveer).

Als je een swing zou krijgen van 200V dan heb je op de secundair een swing van 200 / 35 = 5.7V
impedantie is 8 ohm dus I = 5.7 / 8 = 0.71A
P = I^2 x R = 0.71^2 x 8 = 4W.

Zou je een theoretische swing van 300V kunnen krijgen (zou er trouwens niet op rekenen) dan is het uitgangs vermogen : 9.1W

De kunst wordt een instel punt te vinden waar je de maximale swing kunt halen en niet gelijk je buis opbrand.

De rest van de energie die niet naar de uitgang gaat is warmte... Vandaar dat buizen ook in klasse A veel heter zijn dan AB.

[Thiez]

Dus de beredenering die ik gedaan heb om de kathode weerstand te berekenen klopt wel als ik een toerijkende voeding zou hebben?
Echter zal er bij mij maar max 320V B+ op komen te staan.
Er valt een volt of 7 over de uitgangstrafo dus dan heb ik 313V anodespanning.
Hoe kan ik dan mijn Vak (of Uak) berekenen zonder dat mijn kathode weerstand bekend is? Want dan weet ik niet welke spanning er op de kathode staat dus weet niet wat er overblijft in de buis.

Nico bedankt voor je uitleg over de uitgangtrafo. Ik snap nog niet helemaal juist wat je doet maar daarvoor moet ik het nog even goed bekijken en wat aan proberen te rekenen zelf.
Ik had nog wel een vraagje over je uitleg op vorige pagina over kathode weerstand uitrekenen. Je zegt je kiest een biaspunt. Bijvoorbeeld -8V. Maar hoe kies je dat? Kan dat gewoon een willekeurige waarde zijn op de verticale as van de anodespanning die ik erop zet? Ongeacht welke stroom daaruit gaat volgen?

[cluseau]

Hoe kan ik dan mijn Vak (of Uak) berekenen zonder dat mijn kathode weerstand bekend is? Want dan weet ik niet welke spanning er op de kathode staat dus weet niet wat er overblijft in de buis.

Je kiest toch een bias punt waar een bepaalde biasspanning bij hoort. Deze biasspanning is de spanning welke over je kathode weerstand moet vallen. Je weet ook de gelijkstroom weerstand van de trafo dus ook daar is het spanningsverlies te berekenen. Blijft over Uak.

Tip:
Belast even je voeding met zo'n 70 mA door er een weerstand aan te hangen. Je weet dan iets nauwkeuriger hoe je voeding reageerd op de belasting. Je Ub in bedrijfstoestand is dan minder vaag. De theoretische berekening is handig maar naar mijn mening zitten er teveel vage gebieden in om er van op aan te kunnen. Het blijft benaderen.


Als je een swing zou krijgen van 200V dan heb je op de secundair een swing van 200 / 35 = 5.7V
impedantie is 8 ohm dus I = 5.7 / 8 = 0.71A
P = I^2 x R = 0.71^2 x 8 = 4W.

Bovenstaande kan trouwens wel wat korter:
5.7V ^2 / R is ook 4W



Frans.

[Thiez]

Oh wacht even. Ik zit idd even fout. Ik dacht dat de horizontale as van de grafiek de Uak was ipv de Ua. Dus ik snapte niet hoe ik die grafiek nou af kon lezen als ik de Uak pas kan bepalen wanneer ik de grafiek heb afgelezen. Mijn fout.

Van de voedingstrafo is dit bekend van de vorige eigenaar: Na gelijkrichting met 2x 1N4007 halfgeleiderdiodes levert dat minimaal 150mA bij 340V DC (gemeten waarden).

Maar hoe bereken ik nu de juiste bias stroom of bepaal ik de juiste bias spanning? Want zoals ik het nu gedaan had vanuit het vermogen gaat met mijn voedingstrafo niet lukken waarschijnlijk. En dan moet ik de Uak hebben die ik nog niet weet. Dat kan ik straks wel gebruiken voor het finetunen waarschijnlijk als ik hem na kan meten.
Ik heb nog niet de feeling om ongeveer de goede biasspanning eruit te pakken.

[nico verduin]

Je maakt het jezelf veel te moeilijk.

Bij elke buis heb je een aantal randvoorwarden:
- Maximale dissipatie Anode
- Maximale disspipatie G2 (bij penthodes en tetrodes)
- Maximale Vak
- Maximale spanning tussen kathode en gloeidraad

De vraag waar moet je nu zitten met je BIAS is als volgt te bepalen. bij een 6L6GC geldt:
Max specificaties:


Ua = 500V
Ug2 = 450V
Wa = 30W

Dat zijn sowieso je beperkende faktoren. Als je nu kijkt op de grafiek van de 6L6 : http://www.jj-electronic.com/pdf/6L6%20GC.pdf

Dan zie je op de "transfer Characteristics" het effect van G2. De Plate characterics in dit geval kun je niet gebruiken omdat Ug2 ook 400V is gezet. Je kan ze wel herleiden adhv de Transfer characteristics.

Op de Transfer Characteristics zie je dat de Ia fors naar beneden gaat als je de G2 spanning lager maakt (De grafie geeft de stromen aan bij Ug2=250V, 300V, 350V, 400V). Die laatste correspondeert met de Plate Characterics grafiek.
M.a.w als je Ug2 op 400V zet heb je bij een Va van 300V, en bij een BIAS spanning van -20V een Ia van rond de 150mA
Als je op de transfer characteristics kijkt bij -20V Ug1 en de Ug2 lijn van 400V, zie je ongeveer hetzelfde.
Een voorzichtige conclusie kun je trekken dat de Ua eigenlijk niet zoveel kennelijk uitmaakt. en dat klopt ook wel. Als je de Plate Characteristics bekijkt lopen de lijnen bijna horizontaal na de "knik".

Je kan dus de transfer Characteristics gebruiken om de plate Characteristics te herleiden.
Als je de UG2 lijn van 300V gebruikt, kun je de Ia lijn verticaal van de plate Characteristics herdefinieren (ben je nog ?)
Want volgens de transfer geldt bij een Ug2 van 300V :


Ug1 = 0V, Ia = 250mA
Ug1 = -4V, Ia = 215mA
Ug1= -8V, Ia = 175mA
Ug1 = -12V, Ia = 130mA
Ug1 = -16V, Ia = 100mA
Ug1 = -20V, Ia = 80mA
Uh1 = -25V, Ia = 50mA

Je zou nu de Ia as van de plate characteristics kunnen herdefinieren met de waardes uit de tabel. Dan heb je je eigen plate characteristics op basis van een Ug2 van 300V.

Als je handig bent, trek je daarop gelijk een Wa curve van 30W. En dan kun je het Bias punt bepalen.

Je hebt al een aantal basis gegevens:
De PT kon max. 145mA leveren. Het heeft dus weinig zin om meer uit de PT te trekken zonder de PT tzt te beschadigen. Dus ou je al een maximale bovenlijn kunnen trekken van 145ma parallel met de x-as.

Alles wat nu links van de Wa curve zit en onder de 145mA is jouw werkgebied.
Deze kun je nog verder verkleinen door een verticale lijn te trekken met de maximale B+ uit de voeding.

Nu het vinden van een geschikt bias punt:
Als je kijkt op de door jouw gecreerde plate charactersitcis, zie je dat de maximale spanning die je mag bereiken als signaal + Bias lager dan -10V moet blijven.

Zo niet dan stel ik voor dat je ff een scan maakt van jouw grafiek. Denk dat er daar dan iets fout is gegaan.

Een snelle manier om dit te zien is gewoon op de transfer characteristics te kijken bij 300V Ug2. Dan een horizontale lijn trekken bij 150mA (die 5 mA zal het niet zijn), en dan vanaf het kruispunt een verticale lijn trekken naar beneden. Dan kom je uit rond de -10V Ug1. Dit punt is dus de som van Ug1 + signaal piek.

Wat je ok uit de transfer characteristics ziet, is dat de curve wat sterk buigt rond de Ug1 = -30V. Hoe meer hij gaat krommen, hoe minder lineair de stroom gaat verlopen. Je zou dus -30V kunnen overwegen als meest negative punt (Bias + laagste signaal piek) te nemen.


Per saldo zou je het midden kunnen nemen als bias punt. -20V (midden tussen -10V en -30V). Je maximale signaal zou dan 20V pp kunnen zijn.
Bij -20V is de stroom ongeveer 45mA. 20V / 45mA = 444 ohm. Dus neem je 470 ohm als Rk.

ps.Toen ik het indertijds over -8V had ging dat over een EL84.

De stroom door de OT zou dan tussen de 150mA en 10mA swingen.
Ik weet niet wat de primaire Z is, maar stel 10K,
Dan betekent dit:


bij -10V, Ia = 150mA => Uot = 1500V..... Heh da's gek.. We hebben maar rond de 300.V. dat kan niet. Nou dat klopt. Maar als je die plate characteristics erbij neemt, zie je dat er een knik in die curves zit. Door de spanningsval over de OT, komt jouw anode nu links van die curve... en daar stort de stroom ineen. De spanning over je OT gaat dalen en wordt jouw signaal piek plat gedrukt.
bij -30V, Ia = 10mA => Uot = 100V.

Per saldo zal de Va een swing krijgen van 0V (met veel vervorming) en 200V. De OT krijgt dan omgekeerd een swing van 100V tot 300V = 200V.

Output zal rond de 200V / 35 = 5.7V. Wat een output levert van rond de 4W zoals al eerder was berekend.

Kan je het nog bevatten?

[Thyrif]

Kan je het nog bevatten?

Ik hoop het voor hem, ik snap er iig niks meer van op t moment.

Wil komend jaar ook ergens een klein simpel ampje maken, maar damn, eerst maar weer even een paar maanden goed inlezen enzo..

[nico verduin]

Ik hoop het voor hem, ik snap er iig niks meer van op t moment.

Wil komend jaar ook ergens een klein simpel ampje maken, maar damn, eerst maar weer even een paar maanden goed inlezen enzo..
Het is lastige materie omdat vaak de basis niet wordt beheerst. En dan wordt het lastig om het te volgen.
Een eenvoudigere manier is gewoon een bestaand schema nemen en gaan experimenteren. Voordeel is dat je voor veel positieve en negatieve verassingen komt te staan (deels)zonder te begrijpen waarom. Maar als je dat niet interesseert, who cares.....
Omgekeerd is eerst redeneren en dan bevestiging zoeken om te kijken of je redenering klopt. Pas dan zul je begrijpen waarom iets klinkt zoals het klinkt. Dit zonder waarde oordeel over mooi of minder mooi. Dat is persoonlijk.

[Thiez]

Gek genoeg snap ik het nog ook nico! Het gedeelte tot de grafiek in ieder geval. Dus ik ga nu eerst voor mezelf maar eens zo een grafiekje in elkaar zetten en dan snap ik waarschijnlijk ook waar je het in de rest van het verhaal over hebt.

Super bedankt weer. Heb nog 1 vraagje tussendoor. Je zegt op gegeven moment dat bij -10 en 150mA je stroom in zakt. Dit is dat hetgene wat je op een scope als afgeplatte curve ziet?

[nico verduin]

Heb nog 1 vraagje tussendoor. Je zegt op gegeven moment dat bij -10 en 150mA je stroom in zakt. Dit is dat hetgene wat je op een scope als afgeplatte curve ziet?Yep............

[Thiez]

Ik heb even aan grafiekje zitten werken. Ik twijfel alleen even over de 30W. Ik heb nu de Ia en de Ua gepakt om de 30W te bepalen. Maar volgens mij moet ik de Uak gebruiken ipv Ua hiervoor toch?

Want als de 30W lijn klopt kan ik dan wel op -20V biassen? Want als ik dan bij -10V kom zit hij boven het 30W gebied. Of word daar die piek ook afgeplat?

http://foto-uploaden.nl/imgs/platecharac2.bmp

[nico verduin]

Ik heb even aan grafiekje zitten werken. Ik twijfel alleen even over de 30W. Ik heb nu de Ia en de Ua gepakt om de 30W te bepalen. Maar volgens mij moet ik de Uak gebruiken ipv Ua hiervoor toch?

Want als de 30W lijn klopt kan ik dan wel op -20V biassen? Want als ik dan bij -10V kom zit hij boven het 30W gebied. Of word daar die piek ook afgeplat?

http://foto-uploaden.nl/imgs/platecharac2.bmp
Sowie zo Uak gebruiken.
Realiseer je daarnaast dat op het moment dat er signaal komt, de AC weerstand van de spoel in werking treedt. Je zou eens de loadlijn kunnen trekken van de primaire impedantie.

[Thiez]

Ik had nog een vraagje over de impedantie van de primaire spoel. Op de output trafo staat van 2,5K tot 10K. En met deze waarden varieren ook de output impedanties voor de speakers. Waar is die primaire impedantie van afhankelijk? Dat is dan de inductie en de frequentie als ik het goed begrijp. Maar hoe bepaal ik of ik 2K5, 5K of 10K primaire impedantie heb?

http://www.hammondmfg.com/125SEsch.gif

[nico verduin]

Vb.

8 ohm speaker load op zwart en geel levert 5K primair op.
8 ohm load op zwart wit levert 2.5K op. enz.

[Thiez]

ah ok dus het werkt andersom.. klinkt idd logisch. Maar vind het dan raar opgesteld omdat er staat 16ohm @ 5000 ohm pri. zou je eerder andersom verwachten. Maar goed :P zeuren we niet over verder.

Ik heb het idee dat het zo welleenswaar zou moeten gaan lukken met de info die ik nu heb. Nog maar een keer heel erg bedankt nico. Ik kan weer even vooruit.

[nico verduin]

Maar vind het dan raar opgesteld omdat er staat 16ohm @ 5000 ohm pri. zou je eerder andersom verwachten. Maar goed :P zeuren we niet over verder.

IHet heeft een beetje te maken heo men redeneert. Buizen "zien" een bepaalde impedantie.

Bij de trafo hadden ze vanuit 2 kanten de impedanties kunnen varieren. Via een vaste secundair en variablele primair (veel aftakkingen primair) of een vaste primair met een aantal verschillende secundaire aftakkingen.
De laatste is uiteraard veel goedkoper. Zeker als je bedenkt dat het volgende geldt:

Zp : Zs = N^2p : N^2s.

Had je de primair variabel gemaakt had je veel meer koperdraad gebruikt. Nu kun je met de ze trafo verschillende impedanties aan secundair en toch dezelfde "load" zien op de primair.

[Thiez]

Nou nog 1 vraagje dan.....

Ik zat de berekening nog even na te gaan. Stel ik pak die -20V als bias. dan is max 20v PP.
-10V geeft 150mA
-30V geeft 30mA (jij had denk ik even verkeerde lijn gepakt. 300V ug2 geeft 30mA ipv 10mA)

Dan zou ik met een primaire weerstand van 10K een swing krijgen tussen de 1500V en 300V. Aangezien ik maar ongeveer 300V beschikbaar heb gaat dat denk ik niet werken omdat ik dan met mijn minimale output spanning al op maximale voedingsspanning zit.

Dus ik vermoed dat ik dan met mijn primaire weerstand naar beneden moet. Wanneer ik 5K pak krijg ik een swing tussen 150V en 300V (wat maximale voedingsspanning is die ik heb).
Dat geeft dus een swing van 150V. Ik ga hem aansluiten op 16ohm waarschijnlijk.
Dus dat word:
5000/16=312.5 wortel van 312.5 = 17.68

Swing van 150V krijgen we 150V/17.68=8.48 ==> 8.48²/16ohm = 4.49watt versterking.

Klopt mijn beredenering of maak ik ergens fouten?

[nico verduin]

Dus ik vermoed dat ik dan met mijn primaire weerstand naar beneden moet. Wanneer ik 5K pak krijg ik een swing tussen 150V en 300V (wat maximale voedingsspanning is die ik heb).
oh ja? 5000 x 0.15A = hoeveel? 750V toch.

Maar je ziet gelijk de complexiteiten die spelen bij dit soort ampjes met een buis de je te hard wil stoken met een te lage voedingsspanning.

Dat is ook een van de redenen dat de meeste zich tevreden stellen met de data sheet. Daar staat bij 250V Anode n de G2, dat je rond de 14V bias moet hebben. Dus rond de 20V wordt het wel wat. Kan zijn dat je nog wat warmer moet gaan zitten.

Vind het wel een interessante case om eens experimenteel op te zetten:
Hoogspanningsvoeding, OT, Scope, toonfiets etc. En gewoon eens kijken of dit wat te simuleren is.
Maar nu niet. Mij te warm.

[Thiez]

Jah 5000x0,15 is idd 750V. Maar aangezien mijn voedingsspanning maar 300V is zal hij max toch maar 300V geven ook? Dus blijft hij toch tussen de 150V en 300V of zie ik dat niet goed?

Je merkt idd dat de voedingsspanning aan de lage kant is om het optimale uit een 6l6 buis te halen.
Wat is jou mening erover? Gaat het een succes worden met die 6L6gc of zeg je van je kunt beter een EL84 eindbuis pakken (dan is me voeding waarschijnlijk weer aan de hogere kant). Of misschien nog een ander type eindbuis? EL34 hebben geloof ik ook iets minder vermogen dan een 6L6GC?

[nico verduin]

Jah 5000x0,15 is idd 750V. Maar aangezien mijn voedingsspanning maar 300V is zal hij max toch maar 300V geven ook? Dus blijft hij toch tussen de 150V en 300V of zie ik dat niet goed?

Je merkt idd dat de voedingsspanning aan de lage kant is om het optimale uit een 6l6 buis te halen.
Wat is jou mening erover? Gaat het een succes worden met die 6L6gc of zeg je van je kunt beter een EL84 eindbuis pakken (dan is me voeding waarschijnlijk weer aan de hogere kant). Of misschien nog een ander type eindbuis? EL34 hebben geloof ik ook iets minder vermogen dan een 6L6GC?Tja, mijn zelfbouw champ (combinatie van de 5C1 en 5F1) met een 6L6WGC doet het prima....... Zal hem eens open trekken en meten. Kan nooit veel zijn.... Zit een PT uit een oude radio in. Denk iets van 295V....

Komt niet eens in de buurt.... Toch maar ff gemeten....
Va = 223V
Vg2 = 242V
Vg1 = -18.9V
Rk = 470 ohm

Ia + Ig2 = 40 mA

Rdc = 507 ohm. Zprimair is 7K

Verder heb ik een choke voor de Anode zitten van ik dacht iets van 5H. Dat maakt die voeding ook een stuk lager. En brommvrij

[guitarnijboer]

oh ja? 5000 x 0.15A = hoeveel? 750V toch.

Maar je ziet gelijk de complexiteiten die spelen bij dit soort ampjes met een buis de je te hard wil stoken met een te lage voedingsspanning.



Ik wil me er niet mee bemoeien of zo, maar eh...

Die 150mA ruststroom ziet natuurlijk nooit de primaire impedantie. Alleen maar de ohmse weerstand toch? Die verticake loadlijn lijkt me ook niet helemaal kloppen...

[nico verduin]

Ik wil me er niet mee bemoeien of zo, maar eh...

Die 150mA ruststroom ziet natuurlijk nooit de primaire impedantie. Alleen maar de ohmse weerstand toch? Die verticake loadlijn lijkt me ook niet helemaal kloppen...Helemaal juist. Je hebt een verticale loadlijn voor de DC (eigenlijk overbodig) en een schuine lijn voor de primare impedantie. Alleen als hij vol wil uit sturen dan stort het in elkaar. Dat zou hij bij mij ook waarschijnlijk wel doen, maar bij de 5C1 schakeling zit er maar een 6SJ7. Dus dat signaal is niet zo hoog.
Bij de 5F1 zit er een fikse spanningsdeler voor dus daar is het signaal ook niet zo groot. Dus is mijn ingangs amplitude niet zo groot en kan die trafo het wel trekken.
Overigens ontwerp.... nee hoor ... had gewoon een zooi onderdelen liggen, vond nog een 6SJ7 en heb er een ampje omgebouwd. En menig beroepsmuziekant wil hem lenen voor de studio. Dus zal wel goed klinken...

[Thiez]

Ik ga hem gewoon eens proberen in elkaar te zetten zoals ik hem hierboven heb berekend. Dan kan ik eens gaan meten en kijken wat het allemaal geeft. Want er zijn nu zo veel spanningen die ik maar ongeveer heb aangenomen naar schatting. Moet zowizo de preamp voeding reduceren tot 300V waarmee ik gerekend hebt. Ik denk dat hij op moment iets boven 300V uit zal komen hoewel er 3 ontkoppel filters tussen zitten.

Maar ik ga hem eens in elkaar bouwen zoals ik het nu voor me heb. Ik kom zowizo nergens boven de maximale waardes van de buizen en weerstandvermogens dus er zal niks zomaar kapot gaan.


Had nog een vraagje over chassis layout. Ik zit te twijfel of ik de output transformater zo dicht mogelijk bij de aansluiting zet van turretboard (precies halverwege het chassis) of dat ik hem aan de andere kant van het chassis zet als de powertrafo. Zodat het chassis beetje in balans is als je versterker op pakt en hij niet naar een kans hangt. Vond dat bij jcm800 van vriend van me erg vervelend toen ik hem oppakte. Is er een regel voor layout of is het gewoon zoals de indeling het beste uitkomt?
En maakt het nog uit hoe je het zet? want ik las ergens dat een choke 90 graden gedraaid moet staan ten opzichte van de andere trafo's.

[nico verduin]

Ik ga hem gewoon eens proberen in elkaar te zetten zoals ik hem hierboven heb berekend. Dan kan ik eens gaan meten en kijken wat het allemaal geeft. Want er zijn nu zo veel spanningen die ik maar ongeveer heb aangenomen naar schatting. Moet zowizo de preamp voeding reduceren tot 300V waarmee ik gerekend hebt. Ik denk dat hij op moment iets boven 300V uit zal komen hoewel er 3 ontkoppel filters tussen zitten.

Maar ik ga hem eens in elkaar bouwen zoals ik het nu voor me heb. Ik kom zowizo nergens boven de maximale waardes van de buizen en weerstandvermogens dus er zal niks zomaar kapot gaan.


Had nog een vraagje over chassis layout. Ik zit te twijfel of ik de output transformater zo dicht mogelijk bij de aansluiting zet van turretboard (precies halverwege het chassis) of dat ik hem aan de andere kant van het chassis zet als de powertrafo. Zodat het chassis beetje in balans is als je versterker op pakt en hij niet naar een kans hangt. Vond dat bij jcm800 van vriend van me erg vervelend toen ik hem oppakte. Is er een regel voor layout of is het gewoon zoals de indeling het beste uitkomt?
En maakt het nog uit hoe je het zet? want ik las ergens dat een choke 90 graden gedraaid moet staan ten opzichte van de andere trafo's.
Choke 90graden gedraaid tov de PT. OT daar weer naast. Zou hem (OT) niet al te dicht bij de pre-amp zetten. Voor de balans, tja zoveel weegt het allemaal niet. Die JCM is veel zwaarder. En als je een combo maakt trekt de speaker hem wel in evenwicht (verlaagd zwaartepunt)

[Thiez]

Dus zoiets is wel nette opstelling dan? (dat 8 pins voetje rechts is weg inmiddels)
En eventueel nog plaats om een choke toe te voegen later.


http://foto-uploaden.nl/imgs/dsc00192.jpg

[Thiez]

Het chassis is nu bijna helemaal geboord en klaar om te gaan bedraden. Nu had ik nog even een vraagje. Ik heb op mijn voedingstrafo 2 gloeispanningen van 6,3V. Moet ik gewoon 1 van de 2 gebruiken waar ik alles op aansluit of kan ik als ik toch de optie heb beter 1 gebruiken voor preamp en andere voor poweramp of iets dergelijks?

[nico verduin]

Het chassis is nu bijna helemaal geboord en klaar om te gaan bedraden. Nu had ik nog even een vraagje. Ik heb op mijn voedingstrafo 2 gloeispanningen van 6,3V. Moet ik gewoon 1 van de 2 gebruiken waar ik alles op aansluit of kan ik als ik toch de optie heb beter 1 gebruiken voor preamp en andere voor poweramp of iets dergelijks?Gebruik je een vo EZ80 of EZ81?
Of diodes?

[Thiez]

Ik maak gebruik van diodes dus voor de gelijkrichter heb ik hem niet nodig. vandaar dat ik er 1 over heb.
Zat eerst wel te twijfelen EZ81 te gebruiken maar had gelezen dat solid state gelijkrichter stabieler is en dat een EZ81 je voltage omlaag iets omlaag haalt. En aangezien ik al redelijk laag zit met mijn voltage heb ik maar gekozen voor een diode gelijkrichter.

[nico verduin]

Ik maak gebruik van diodes dus voor de gelijkrichter heb ik hem niet nodig. vandaar dat ik er 1 over heb.
Zat eerst wel te twijfelen EZ81 te gebruiken maar had gelezen dat solid state gelijkrichter stabieler is en dat een EZ81 je voltage omlaag iets omlaag haalt. En aangezien ik al redelijk laag zit met mijn voltage heb ik maar gekozen voor een diode gelijkrichter.ff de dikte van de wikkeling meten. En dan de gauge tabellen nazoeken hoeveel ampere erdoor kan. Als de som van alle gloeidraad stromen minder is dan een wikkeling kun je die gewoon gebruiken. Anders zou je kunnen splitsen.

Overigens een rectifier buis heeft wel een mooie sag van zichzelf. Eventueel zou je het schakelbaar kunnen maken. diode rectifier of buis. En dan zou je evt. de EZ op een aparte wikkeling kunnen gooien.

[Thiez]

Wikkelingen kunnen max 2,3A geven en de buizen trekken 1,5A dus ik heb aan 1 aftakking voldoende.

Wel zie ik net in de tabel dat 22AWG maar 0,9 aan kan. Ik was van plan mijn gloei met wit en groene draad te doen (net als op de layout van ax84 om het overzichtelijk te houden) maar aangezien de witte maar 0,9 aan kan moet ik daar de groene push back voor gebruiken lijkt me? die is 18AWG en kan 2,3A aan.

Misschien dat er nog wel een keer een tube rectifier komt. Maar eerst maar eens het ampje werkende krijgen en er daadwerkelijk een fatsoenlijk geluid uit toveren ;)

[nico verduin]

Wikkelingen kunnen max 2,3A geven en de buizen trekken 1,5A dus ik heb aan 1 aftakking voldoende.

Wel zie ik net in de tabel dat 22AWG maar 0,9 aan kan. Ik was van plan mijn gloei met wit en groene draad te doen (net als op de layout van ax84 om het overzichtelijk te houden) maar aangezien de witte maar 0,9 aan kan moet ik daar de groene push back voor gebruiken lijkt me? die is 18AWG en kan 2,3A aan.

Misschien dat er nog wel een keer een tube rectifier komt. Maar eerst maar eens het ampje werkende krijgen en er daadwerkelijk een fatsoenlijk geluid uit toveren ;)Nou 22AWG ga jij niet verwarmen hoor. Die draden hangen in feite in vrije lucht. Dan kun je tot 7A gaan.

[Thiez]

Ok dan kan ik eventueel wel wit/groen gebruiken voor de gloeispanning. Tenminste... als het geen kwaad kan om 2 verschillende diktes te gebruiken? Vermoed dat het verschil in dikte minimale gevolgen heeft maar kan dat kwaad?

En dan nog vraagje over de hoogspanning. Ik heb op mijn trafo ook nog een middenaftakking van de hoogspanning. Moet ik gewoon de 2 hoogspanningen samendraaien of die 0 er ook nog in meepakken? Dit is alleen nodig bij tube rectifier volgens mij toch?

En de schielding tussen de 2 spoelen kan gewoon met losse draad naar de aarde denk ik he?

[nico verduin]

Als er een shielding op zit wel.
als je diodes gebruikt kun je volstaan met de midden aftakking aan GND en een diode aan elk uiteinde van van de hoogspanningswikkeling.
Vwb. de dikte...... denk na wat draad doet :soinnocent: en niet meer en minder... Die kan je zelf wel beredeneren....

[Thiez]

ja ok, dikte van draad bepaald alleen de maximale stroom die erdoor kan gaan. Maar het is ook een andere weerstandswaarde toch? nu zal dat op zo'n klein verschil in dikte weinig doen maar misschien was het voor buizen net genoeg om storing te veroorzaken ofzo. weet niet hoe gevoelig buizen zijn. Heb er niet veel ervaring mee zoals je wel gemerkt hebt haha.

[nico verduin]

ja ok, dikte van draad bepaald alleen de maximale stroom die erdoor kan gaan. Maar het is ook een andere weerstandswaarde toch? nu zal dat op zo'n klein verschil in dikte weinig doen maar misschien was het voor buizen net genoeg om storing te veroorzaken ofzo. weet niet hoe gevoelig buizen zijn. Heb er niet veel ervaring mee zoals je wel gemerkt hebt haha.Ooit wel eens de weerstand opgezocht van gemiddeld vertind koper/ijzerdraad (Want echt koperdraad zie je bijna niet meer) per meter?
Storingen in buizenamps worden voornamelijk veroorzaakt door:
- leeftijd/verbruik buizen (speelt bij jou nog niet)
- Leeftijd/vocht/verhitting componenten (kan bij jou een rol gaan spelen als je die oude componenten gaat gebruiken)
- Slechte cq. onzorgvuldige bouw (parasitaire capaciteit, slechte lassen, foutieve verbindingen). Niet ondenkbaar door eigen ontwerp en ervaring van je zelf.

Maar een ding is zeker..... De dikte van het draad gaat geen rol spelen bij storingen van de buizen. Tenzij je meer stroom er doorheen wil jakkeren van het draad aankan of dat het draad zo oud is dat het uit elkaar valt......

[Thiez]

haha ok bedankt nico.

Even een kort break in mijn project. lekker eerst een weekje naar de ardennen.
En momenteel is het geld even op. Tot zover heb ik wel alle onderdelen om het in elkaar te zetten maar de buizen zullen nog even moeten wachten.

[Thiez]

Goed het ligt al ff stil. Ik wil rustig aan toch wel verder bouwen. Kleine stappen gelijk maar het komt er wel.
Had nog even een vraagje, is het mogelijk en moeilijk om een effect loop in te bouwen eventueel later? Ik vind dat altijd wel handig als die erop zit. Dit is natuurlijk zorgt voor later als hij eenmaal werkende is maar ik wil er dan alvast wel rekening mee houden in het chassis. Dus vandaar dat ik vooraf even zou willen weten of het mogelijk en moeilijk is in dit AX84 project een fx loop te zetten?

[tommus42]

Is goed mogelijk. Een passieve lus is makkelijk te maken, tussen de tonestack en de fasedraaier, kun je rekening houden met een plek op het chassis waar dat dicht bij ligt.

[Thiez]

Ik heb geen fasedraaier. Ampje is een single ended 6L6GC.

[tommus42]

O ja :) is ook zo, ik zou hem plaatsen voor de laatste driver voor de eindtrap.

[Thiez]

haha ok bedankt. Dan maak ik in de achterkant ook 2 gaten voor de jacks voor de fxloop.

[nico verduin]

Hou er wel rekening dat als je de FX gewoon een onderbreking maak tussen 2 buizen, je een hoogohmige uitgang krijg. Dit zal leiden tot fors signaal verlies richting het Effect.
Maar met een buisje erbij kun je een prima Fx loop maken.

[tommus42]

Ik had het electrisch schema van 1, maar ben ik kwijt. Op deze link wel een (dure) kit: http://www.londonpower.com/catalog/product_info.php?products_id=24

[Thiez]

Ah kijk bedankt voor de reacties en tip. Ik ga in ieder geval de gaten alvast opnemen in het chassis. Dan ga ik t.z.t. eens kijken hoe het zit met de effects loop en wat die buis precies doet enzo.
Eerst het basis schema maar eens werkende krijgen.

[Thiez]

De buitenkant begint al enigzins op een versterker te lijken! nu de binnenkant nog.

http://foto-uploaden.nl/imgs/versterkerchas.jpg

Waarschijnlijk krijg ik volgende week dat boek van designing preamps voor mijn verjaardag! Misschien beetje rare volgorde, eerst bouwen en dan pas boek gaan lezen maar goed :P zo kwam het nu eenmaal uit en ik heb nu in ieder geval al een stuk basiskennis genomen van amps.

[cluseau]

De buitenkant begint al enigzins op een versterker te lijken! nu de binnenkant nog.

Ziet er netjes uit Thijs maar het valt me wel op dat die voedingstrafo hoog boven alles uit torend. Krijg je daar geen last mee in de behuizing? Je zou hem anders ook nog kunnen neerleggen. 90 graden kantelen dus. Tevens zou ik dan de aansluitingen naar het midden van het chassis laten wijzen ipv naar de rand.

Frans.

[Thiez]

Ik had je reactie ff niet gezien frans vandaar dat ik laat reageer.
Ik heb gewoon mijn behuizing aangepast op de powertrafo haha. Hij heeft een halve centimeter speling in de behuizing aan de bovenkant. De zijkant heb ik nog 5cm speling vanaf het chassis. Ik heb de aansluitingen naar de buitenkant gezet omdat ik alle 'netspanning onderdelen' zoals schakelaars, netaansluiting en fuse rechts heb zitten. En had op internet gelezen dat je wisselspanning bedrading het beste zo dicht mogelijk langs het chassis kan leggen. Op deze manier kan ik de draden mooi in de binnenrand van het chassis laten lopen. Maar als jij een reden kan geven voor het omdraaien is dat natuurlijk beter. Je hebt er allicht meer ervaring en kijk op dan ik.

Ik had nog even een vraagje, ik ben aan het bedraden momenteel. En de draden van de output trafo zijn langer dan nodig is. Omdat ik misschien ooit nog iets anders wil gaan doen in de versterker of misschien de trafo voor iets anders wil gebruiken wil ik proberen de draden zo lang mogelijk te houden eignelijk, Kan dit kwaad als ik ze wat langer houd of eventueel een slagje oprol? of kan ik ze beter zo kort mogelijk afknippen?

[cluseau]

...als jij een reden kan geven voor het omdraaien is dat natuurlijk beter....
Mijn reden was aanrakingsgevaar. Functioneel is jouw oplossing natuurlijk ook goed. Als je bedrading zo dicht mogelijk tegen het chassis aanzit is dat ook goed hoor. Alleen alles wat na de voeding zit uit de buurt houden. Tweede reden was de hoogte van de trafo, maar je hebt je kast al gemaakt zie ik dus die reden is niet meer belangrijk.


Omdat ik misschien ooit nog iets anders wil gaan doen in de versterker of misschien de trafo voor iets anders wil gebruiken wil ik proberen de draden zo lang mogelijk te houden eignelijk....
Houd in gedachten dat een opgerolde draad een hogere zelfinductie heeft. Het beste is om ze af te knippen maar ik begrijp heel goed dat je dat liever niet doet. Houd de lus dan enkel en zo groot mogelijk en ook ver van ingangsbedrading verwijderd. Afknippen kan altijd nog.

Frans.

[Thiez]

Gistere nog even bezig geweest met bedraden van mijn versterkertje.
Nog ff vraagje over die geshielde draad. De aardedraad moet die aan 1 of 2 kanten aan de aarde komen?

Hier alvast fototje halverwege het bedraden. Mochten jullie al foutjes zien hoor ik het natuurlijk graag.
http://foto-uploaden.nl/imgs/p8120146.jpg

[tommus42]

Mooi, aan 1 kant aarden, de aardpunten van de versterker zijn best kritisch.

[cluseau]

Nog ff vraagje over die geshielde draad. De aardedraad moet die aan 1 of 2 kanten aan de aarde komen?

Indien mogelijk aan één zijde. Waarschijnlijk kan het niet bij een inputjack als deze zwevend is gemonteerd maar dan maakt het ook niet uit. De truc zit hem in stromen welke door het chassis kunnen lopen. Het potentiaal kan werkelijk verschillend zijn op twee verschillende punten. De reden van steraarding.

Frans.

edit tommus was me net weer voor /edit

[tommus42]

:cheerup: was ik daar even attent he:dance:

[Thiez]

Haha ok bedankt. Ik ga binnenkort eerst nog eens wat zoeken over steraarding. Die term komt wel zo vaak voorbij. En ik heb geen idee wat het is :P Zelfs op school hebben we het nooit gehad wat het nu inhoud. Dus als jullie een site hebben waar het mooi word uitgelegd eventueel is die link altijd welkom ;) anders ga ik zelf ff googlen straks.

[cluseau]

Dus als jullie een site hebben waar het mooi word uitgelegd eventueel is die link altijd welkom ;) anders ga ik zelf ff googlen straks.

Nou een site heb je daar volgens mij niet voor nodig hoor. Tis heel simpel uit te leggen.

Stel je hebt aan de rechterzijde van je chassis een PT staan.
Je maakt gebruik van het chassis voor het voeden van de gloeidraden (ongebruikelijk).
Er loopt dan een vette wisselstroom door het chassis wat enkele mV verschil in potentiaal kan betekenen tussen de linker en rechterzijde van je chassis.
Geen punt voor de werking van de gloeidraad maar......
Als er bv een inputjack aan de linkerzijde in het chassis geschroeft zit en met een afgeschermde kabel wordt aangesloten ergens in het midden van het chassis waar het potentiaal net ff anders is ontstaat er over de afscherming een spanninkje.
Dit verschil is zeer klein maar staat wel over de afscherming van de kabel.
Er loopt dus een deel van de chassisstroom door jouw signaaldraad welke grofweg misschien nog zo'n 1000 keer versterkt gaat worden.
Die ga je echt horen hoor....

Duidelijk?

Frans.

[Thiez]

Jah ok ik begrijp nu idd dat er een verschil kan zitten in de aardpunten. Maar wat bedoel je precies met stroom van de gloeidraden door het chassis?
Bij het schema van AX84 is er denk ik wel rekening mee gehouden al. Hier komen alle aardepunten samen op het turretboard (dit is die rode doorlopende draad onder op mijn turretboard op foto), hieraan hangt ook de aarde van de PT, de aarde van alle potmeters en componenten, en dan hebben ze door middel van een soldeeroogje deze aardedraad van turretboard en de aarde van de input op het chassis vastgemaakt.

Overigens had ik ook nog vraagje over eindbuisje. Bij het project gebruiken ze een EL84 buisje. Hierbij hebben ze pin4 en pin3 met elkaar verbonden. Dit zijn de kathode en de pin van de gloeispanning. Nu moet pin3 via de bypass aan de aarde maar waarom zetten ze op de kathode die 6,3V van de gloeispanning?

[cluseau]

Jah ok ik begrijp nu idd dat er een verschil kan zitten in de aardpunten. Maar wat bedoel je precies met stroom van de gloeidraden door het chassis?

Dit heb ik als voorbeeld genomen om je in te laten zien dat er soms flinke stromen door een chassis lopen welke potentiaal verschillen kunnen veroorzaken. Met de vergelijking van de gloeidraden heb je gewoon de beste voorstelling. Het wordt namelijk wel eens gedaan dat er één zijde van de gloeiwikkeling aan massa wordt gelegd en de buizen liggen dan ook met één aansluiting aan massa. Je hebt dan maar één draad nodig om de buizen te voeden. Twas maar een voorbeeld.

Frans.

edit
Misschien voegd dit nog wat toe:

Massa is niet altijd volledig "0".
Voor de gloeidraden maakt het natuurlijk geen fuck uit of ze 6,3 of 6,299 ontvangen maar die 10mV maakt voor een ingangssignaal enorm verschil. Er kan dus tussen de positie van de ingangsjack en positie van de de buis best wel een nasty signaal staan.
/edit

[Thiez]

Dit heb ik als voorbeeld genomen om je in te laten zien dat er soms flinke stromen door een chassis lopen welke potentiaal verschillen kunnen veroorzaken. Met de vergelijking van de gloeidraden heb je gewoon de beste voorstelling. Het wordt namelijk wel eens gedaan dat er één zijde van de gloeiwikkeling aan massa wordt gelegd en de buizen liggen dan ook met één aansluiting aan massa. Je hebt dan maar één draad nodig om de buizen te voeden. Twas maar een voorbeeld.

Frans.

Ah ok. Dat was me niet bekend dat je het zo ook aan kon sluiten. Dacht dat het altijd gewoon met 2 draden werd gedaan. Bedankt voor de uitleg in ieder geval!

[cluseau]

Ah ok. Dat was me niet bekend dat je het zo ook aan kon sluiten. Dacht dat het altijd gewoon met 2 draden werd gedaan. Bedankt voor de uitleg in ieder geval!

De gloeidraad wordt op die manier bijna nooit toegepast, vergeet dit voorbeeld maar weer gauw. Het was alleen voor het begrip dat er soms aardige stromen door een chassis lopen welke voor de ene situatie niets uitmaken maar voor een gevoelige ingang des te meer. Zie ook mijn edit in vorige post.

Frans.

[tommus42]

Heb in mijn AC30 een keer steraarding toegepast. Hij deed het toen niet meer, maar het zat ergens anders in. Toen heb ik 'm opgebouwd naar Brian May specs. Ik heb goed ervaring met aarden vanaf de ingang (geisoleerd van het chassis), 1e trap, 2e trap, fasedraaier (pots van de toonregeling), eindversterker. Geeft weinig brom.

[cluseau]

Ik heb goed ervaring met aarden vanaf de ingang (geisoleerd van het chassis), 1e trap, 2e trap, fasedraaier (pots van de toonregeling), eindversterker. Geeft weinig brom.

Ervaring opdoen is mooi maar ieder chassis is weer anders. Ik had het nog niet gehad over wervelstromen door het chassis welke opgewekt kunnen worden door het wervelend magneetveld van de trafo's. Lastige materie.

Frans.

[tommus42]

Mee eens, mee eens.

[guitarnijboer]

Een wervelend magneetveld Frans?

Maar wervelstromen bestaan wel natuurlijk. Kijk waar het op neer komt is dat in ieder stuk metaal dat onder invloed staat van een magnetisch veld een spanning geinduceerd wordt. Nou is dat leuk bij een koperwinding om een trafokern, maar ook in een vlakke plaat metaal gebeurt dit. Als je een winding om een trafokern legt en die kortsluit dan gaat er een stroom lopen. Logisch. Een vlakke plaat echter kun je opvatten als een oneindige hoeveelheid kortgesloten windingen. Lastiger... Onder invloed van een magnetich veld gaan er dus allerlij willekeurige stroompjes lopen. En omdat ieder metaal een weerstand heeft zullen de stroompje zorgen voor potentiaalverschillen op het chassis zelf. Deze potentiaalverschillen zijn natuurlijk zeer klein, maar als dit maar voldoende versterkt wordt kan dat problemen geven. Doorgaans zul je er in een 1 kanaals cleane versterker nooit wat van merken, maar bij high gain versterkers waarbij de versterking veel hoger is wel.

Waar je dus voor moet zorgen is dat de kleine potentiaalverschillen in het chassis zelf niet hun weg vinden naar de signaalweg. Hoe meer verschillende aardpunten je in een versterker aanlegt hoe groter die kans in principe gaat worden, daarom wordt door verschillende mensen steraarding bejubelt. 1 aardpunt waar alles op aangesloten zit. Maar 1 aardpunt is ook verre van ideaal:

Het magnetische veld wat zorgt voor de stroompjes in het chassis is gewoon om ons heen en word bevoorbeeld opgewekt door apparaten in de omgeving, de trafo van de versterker zelf, stroomvoerende bedrading in huis etc. Naast deze magnetische straling is er ook nog magnetische straling van radiozendmasten, mobiele telefoons en verder vrijwel alles wat draadloos werkt. De eerste magnetische straling zorgt vooral voor brom, de radiogolven voor.... precies radiogeluid. Je kent het wel, de rusische meneer die door je versterker komt. Om deze vorm van storing tegen te gaan is het belangrijk dat je input direct aan het chassis wordt gelegd. Anders gaat de mantel van je gitaarkabel als antenne fungeren die radiofrequenties je versterker invoert via de massa. Je moet dus een aardpunt heel dicht bij de input hebben.

Maar omdat je input gevoelig is wil je daar niet je voeding aansluiten. De stromen die daar lopen wil je immers niet in de buurt van de ingang hebben waar ze kunnen storen. Daarom heb je een tweede aardpunt nodig voor je voeding, die doorgaans aan de andere kant van de versterker zit. Nu heb je er dus al 2. De output van je versterker moet, zeker als er een negatieve terugkoppeling vanaf de speakeroutput is, referentie hebben t.o.v. massa. Ook die heeft dus een massa aansluiting nodig. Ik doe dit zelf gewoon door niet geisoleerde chassisdelen. Stromen van het uitgangsignaal hoeven dan niet door het chassis. (behalve een heel kleintje voor de eventuele NFL)
Tenslotte leg ik dan ook nog de kathoden van de eindbuizen appart aan de massa. En dat is dan dus 4. De randaarde van het stopcontact gaat ook appart naar het chassis of leg je aan het aardpunt van de voeding.

Wat sluit je nu waar op aan? (misschien kan het ook anders, maar ik doe het zo)

1. alle massa punten van de voorversterker incl. de input. Uitzondering is de afscherming van bijvoorbeeld een EF86 die je appart naast de buis aan het chassis legt. Zelf knoop ik hier ook altijd de voedingselko voor de eerste versterker trap aan vast.
2. de voeding, dus de - van de gelijkrichter, de - van de elko's, de + aansluiting van een eventuele bias spanning en de loper van de humpotmeter etc.
3. speaker outputs
4. eindbuizen.

Dit is hoe ik het doe en dit geeft bij mij een volledig bromvrij en storingsvrij resultaat. Dus misschien heb je er wat aan.

[Thiez]

Bedankt voor de uitgebreide uitleg guitarnijboer! En die massa punten zijn dus in principe 4 soldeeroogjes aan je chassis?
Ik ga het eerst maar eens proberen met 1 massapunt zoals het staat getekend in het ax84 project. Mocht dit onverhoopt toch storing en brom gaan geven kan ik deze optie proberen.

Ik heb toch de draden van OT maar afgeknipt. Mocht ik er ooit iets anders mee willen doen kan ik er altijd een losse draad aan vastmaken natuurlijk en die lange draden in chassis is echt niks.

Ik had ook nog een vraagje over het eindbuisje. Bij het project gebruiken ze een EL84 buisje. Hierbij hebben ze pin4 en pin3 met elkaar verbonden. Dit zijn de kathode en de pin van de gloeispanning. Nu moet pin3 via de bypass aan de aarde maar waarom zetten ze op de kathode die 6,3V van de gloeispanning?

En op het schema staat over de tip en sleeve van de 8ohms output een weerstand van 220ohm/5watt. Kan iemand mij vertellen waarvoor deze dient? en beinvloed dit niet je impedantie?

[guitarnijboer]

De gloeispanning wordt op kathodepotentiaal gebracht tegen brom. Ze zetten dus eigenlijk een positieve spanning op de gloeispanning of beter: de gloeispanning wordt gesuperponeerd op het kathodepotentiaal.

Voor de 220 ohm weerstand kan ik niets anders verzinnen dan dat dit beschadiging van je OT moet voorkomen bij eventueel gebruik zonder speaker.

[cluseau]

waarom zetten ze op de kathode die 6,3V van de gloeispanning?
Dat doen ze niet! Ze leggen de 6,3 met een kant aan massa. Je hebt zeker geen ontbrom potmeter? Dit is ter voorkoming van brom tgv de geringe lek tussen kathode en gloeidraad. (Hmmm je hebt natuurlijk kathode bias he! zie dan de vorige post van guitarnijboer. Hij heeft het juiste antwoord.)

En op het schema staat over de tip en sleeve van de 8ohms output een weerstand van 220ohm/5watt.
Ter bescherming van je buizen en trafo mocht één of andere boer je speaker eruit rukken tijdens spelen.

en beinvloed dit niet je impedantie?
Ja,

mag je zelf uitrekenen.......1/Rv = 1/Rsp + 1/220
iets makkelijker is Rv = 8x220/(8+220)

Frans.

EDIT
ach, ik ben weer eens te laat zie ik...nou ja twas goed bedoeld. Het barst hier ook van de wervelingen :D.
/EDIT

[Thiez]

Ok van de weerstand begrijp ik. Uitgerekend word het 7,7 ohm dus dat is te verwaarlozen natuurlijk.

Dat andere valt nog niet... Er staat op de kathode een gelijkspanning. Deze maken ze vast aan de gloeispanning (wat 6,3V wisselspanning is). Dan komt er toch ook 6,3V wisselspanning op de kathode te staan of snap ik het nu echt helemaal verkeerd?

Dan denk je het in hoofdlijnen een beetje te gaan begrijpen en dan zijn er nog zo ontzettend veel kleine dingetjes waar ik niet goed aan uit kom om het nou zelf te kunnen beredeneren. Dus ik ben alleen maar blij dat er zo veel mensen zijn die het wel weten en die ook de moeite nemen te helpen. Bedankt daarvoor mensen!

[nico verduin]

Dat andere valt nog niet... Er staat op de kathode een gelijkspanning. Deze maken ze vast aan de gloeispanning (wat 6,3V wisselspanning is). Dan komt er toch ook 6,3V wisselspanning op de kathode te staan of snap ik het nu echt helemaal verkeerd?

Vergeet niet dat je 2 polen nodig hebt om een spanning te meten. Er gaat maar een (1) kant aan de gelijkspanning. niet beide. Dus is er niets aan de hand. Beetje net asls een hoogspanningsdraad. Als er een vogel op zit, gebeurt er niets. Tot ie de grond raakt tegelijkertijd (wel hele grote vogel:seriousf:)...
Dan krijg je Fried chicken:seriousf:

[Thiez]

ojah natuurlijk. Daar stond ik ff niet bij stil.
Voor me verjaardag heb ik het boek van Merlin Blencowe gehad dus ik kan mezelf eens flink gaan verdiepen. Ik denk dat ik nu (of straks als me versterkertje echt helemaal af is) een mooie basis heb om mee te gaan expirimenteren en testen en hem misschien steeds wat verder uit te breiden.
Nico en frans (en natuurlijk de andere die geholpen hebben) alvast bedankt voor de basiskennis die ik van jullie heb geleerd. Dit is zeker wel nodig om in het boek te beginnen zag ik wel maar het sluit wel aardig aan op waar ik nu ongeveer ben. Ik meen dat er hier een topic was gemaakt over het boek waar eventueel verdere vragen gesteld kunnen worden? en anders verschijnen ze vanzelf hier in dit topic waarschijnlijk.
Binnenkort laatste bestelling doen bij nico om mijn versterkertje af te maken. Dan kunnen we gaan testen en debuggen.

[tommus42]

Heb nogeens overwogen een gelijkspanningsvoeding voor de gloeistroom te maken, dat geval deed het toen niet, ben ik er maar weer mee gestopt.

[cluseau]

Heb nogeens overwogen een gelijkspanningsvoeding voor de gloeistroom te maken, dat geval deed het toen niet, ben ik er maar weer mee gestopt.

Heeft ook niet zoveel zin naar mijn idee. Andere amps zijn toch ook stil. En vergeet niet dat een gelijkgerichte 6.3 meer energie opbrengst heeft wat je buizen harder doet slijten.


Frans.

[Thiez]

Projectje ligt even beetje stil. Moet binnenkort mijn laatste bestelling doen bij nico om hem zover hij nu staat af te kunnen maken.

Ondertussen ben ik begonnen in het boek van Blencowe. Echt ontzettend interessant boek! De basis kennis van dit forum word nu aangevult met hoe ik biassen de amp kan beinvloeden op distortion en toon.
Het lees niet snel omdat mijn engels niet heel goed is en ik soms stukjes paar keer moet lezen voordat ik echt snap wat er gebeurd maar vind het geweldig om te lezen en maak tijdens het lezen voor mezelf nederlandse aantekeningen wat als het goed is straks resulteerd in eens korte nederlandse samenvatting/dictaat met de belangrijkste punten als naslagwerk.

[iWishmaster]

Dat doen ze niet! Ze leggen de 6,3 met een kant aan massa. Je hebt zeker geen ontbrom potmeter? Dit is ter voorkoming van brom tgv de geringe lek tussen kathode en gloeidraad. (Hmmm je hebt natuurlijk kathode bias he! zie dan de vorige post van guitarnijboer. Hij heeft het juiste antwoord.)

Even offtopic: zo'n ontbrom potmeter heb ik wel eens gezien / van gehoord, maar ik snap het nog niet helemaal. Iemand heeft me ooit uitgelegd dat de gloeispanning via een 100Ohm potmeter vlak bij V1 aangesloten kan worden (wiper aan de aarde, andere 2 aan de plus en min). Zo liggen de signal ground en filament ground toch aan dezelfde massa, maar waarom verminderd dit brom? Bedoel je met lek tussen kathode en gloeidraad overspraak in de buis zelf?
Daarbij introduceer je op deze manier een vrij grote afvoer van stroom door de signal ground (best case scenario: 6.3/50=0,126A). Dat lijkt me niet bevorderlijk voor brom?

[tommus42]

Heeft ook niet zoveel zin naar mijn idee. Andere amps zijn toch ook stil. En vergeet niet dat een gelijkgerichte 6.3 meer energie opbrengst heeft wat je buizen harder doet slijten.


Frans.

Hee, dat wist ik niet, van die spanning. Wel eens een transformator gezien met een 4,5V, heelveel ampere wikkeling. De bedoeling ervan was de spanning gelijk te richten en dan op een goede spanning uit te komen.
Volgens mij is het ook de moeite niet waard de spanning gelijk te richten. Het was met een low-drop ic, of zoiets, om de spanning op 6,3V gelijkspanning te houden. Maar dus eigenlijk goed dat ie het niet deed.

[cluseau]

...Wel eens een transformator gezien met een 4,5V, heelveel ampere wikkeling.

Dan zou je idd precies goed uitkomen. Trouwens er zijn zat bekende merken welke op veel te hoge spanning draaien. Schijnt niet interessant te zijn, of juist wel :soinnocent: er worden immers meer buisjes verkocht.

Frans.