biassen

[ThomasR]

Ik heb eens gelezen dat het best is dat je je amp wanneer je nieuwe buizen plaatst terug laat biassen na een tijdje omdat het instelpunt verschuift. Is dit correct ? in welke zin zouden ze dan verschuiven? kan ik bijvoorbeeld de amp een paar uur laten aanstaan en dan nog eens biassen? hoe doen ze dit in shops?

mvg thomas

[nico verduin]

Buizen slijten door de tijd en gebruik. Nieuwe buizen zijn tegenwoordig als het goed is al wat ingebrand. En vertonen een redelijk stabiel patroon. NOS buizen die ooit in bulk verpakkingen hebben gezeten, hebben dit. Ik heb ooit een partij 6V6 buizen opgekocht, waarin het verloop nogal aardig heen en weer (variantie van zo'n 30mA) ging de eerste paar uren. Daarna waren ze "ingebrand"en konden ze gemeten worden.

Bij normaal gebruik zou je (voor het goede) de buizen 1 x per jaar kunnen opmeten om te zien of ze afgezwakt zijn. In de praktijk zal de slijtage leiden tot minder dynamiek en verhoudingsgewijs koudere afstelling. Immers het materiaal op de kathode dat verantwoordelijk is voor de emissie van de electronen, verdampt door de verhitting. Gevolg is verminderde emissie wat weer leide tot minder stroom naar de anode bij dezelfde G1 (BIas) instelling. Je zal de amp dus mogelijk warmer af moeten stellen tov de eerste keer om toch nog enizins hetzelfde effect (klank) te kunnen bereiken.

Maar een ding is zeker, buizen verlopen door de tijd. En niet lineair tov van elkaar. M.a.w. een Gematchde set, kan best aardige verschillen vertonen na een half jaar gebruik.

[ThomasR]

oh ja en wat is zo een beetje het hoogste toelaatbare verschil in biasstromen van elke buis individueel. want ik koop telkens een gematched set maar de stromen verschillen soms wat van elkaar.

mvg thomas

[nico verduin]

5% is geen enkel probleem. Het wezenlijke wat een betere matching bereikt op sec de stroom is dat de opheffende stromen in de OT gelijk zijn. Daardoor een verminderde brom. Maar zelfs volledig identiek buizen kunnen nog een brom veroorzaken omdat de interne weerstanden van de OT (uitgangstrafo) primaire wikkeling vaak nooit helemaal gelijk is. Ik zet meestal een scope op het uitgangssignaal met alle knoppen dicht. Als ik dan nog een rimpel tegenkom onder de 100mA (meestal rond de 20-30mV). Dan is ie erg stil....
Een andere meting die er ook bij buizen geldt is de steilheid. In feite de hoeveelheid mA die een buis varieert per volt verschil op de ingang (dit bij een bepaalde instelling van de buis) . Dat bepaalt de dynamiek van een buis. De meeste fabrikanten matchen alleen op plaatstroom. Sommigen matchen op beide. Dit betekent wel meer werk en zal ook een verhogende prijs hebben.
En om het nog ff ingewikkelder te maken.... De signalen uit de PI zijn ook vaak niet helemaal gelijk qua amplitude (door de Anode weerstand, de gain, de instelling, de Bias weerstanden, de gridstoppers.....).
Samen gevat als de buizen rond de 5% tov elkaar staan is er niets aan de hand. Als je uitgaat van 1 bias instel potmeter, meet dan beide kanten en stel hem in op de buis die het warmst is bij de instelling. Zit je altijd goed.