Key change

[-=JEROEN=-]

Wie weet nog wat truuks?

Ik ken eigenlijk alleen de II-V-I truuk:

Je speelt in bijv C majeur en wil veranderen naar Bb majeur. Dan speel je II-V van Bb majeur en hoppa je zit in Bb majeur.

Ik vind dit alleen niet altijd even sterk klinken. C-Em-Dm-G-C-Em-Dm en dan ineens Gm-C-F of naar F majeur te gaan, vind ik een beetje vreemde overgang.

Dus hoe ga je wat meer vloeiend over naar een andere toonaard?

[Sterik]

hmm, ik weet niet of ik je vraag hiermee precies beantwoord, maar het is sowieso een leuke truuk

stel je zit in G, en je wilt moduleren naar A...
speel een G
daarna een een E met een G# in de bas, ik pak em zelf altijd zo:

x
5
4
2
x
4


en daarna een A, klinkt een beetje klassiek-achtig
je kan dit trouwens eeuwig herhalen en de hele tijd een halve stap opschuiven
is dit iets wat je zocht?

[-=JEROEN=-]

Hmm, klinkt als een V-I (is het ook volgens mij ;)).

Zo kan je ook oneindig variëren met II-V:

Am7 - D7 | Cm7 - F7 | F#m7 B7 | enz

Maar dat klinkt voor mij meer als losse eilandjes, en niet als één verhaal.

Dus hoe maak je een key change zonder dat het klinkt als een plotselinge overgang, maar meer als een vloeiende lijn.

Zoiets bijv:
Dmaj7 C#m7b5 F#7 Bm7 Am7 D7 Gmaj7



Edit: Ik vind jouw voorbeeld wel ok trouwens, maar ik zoek nog meer oplossingen/mogelijkheden. Zo heb ik zelf deze wel eens ontdekt: Emaj7 Ebm7 Dmaj7 Dbm7 Cmaj7 Bm7 enz... Kan je ook oneindig herhalen :satisfie:

[Voidhead]

Emaj7 Ebm7 Dmaj7 Dbm7 Cmaj7 Bm7
Ik weet niet hoe je die mineur akkoorden voiced maar als je de terts bovenin legt lijkt het wel op Emaj7 Eb7#9 Dmaj7 Db7#9 etc... (Klinkt m.i. nog wat vetter met de grote terts onderin en de #9 bovenop) En ja hoor, dan heb je weer die V-I beweging. Uitendelijk is heel veel daar op terug te voeren.

Dit voorbeeld:

Dmaj7 C#m7b5 F#7 Bm7 Am7 D7 Gmaj7

is eigenlijk gewoon Confirmation van Parker in een andere toonsoort. Dus ook allemaal II-V-I.

Veel akkoorden kun je ook uitwisselen met een akkoord dat er een terts van af ligt (mediantiek). Bijvoorbeeld:

Dbmaj7(#11) - Emaj7(#11) - Dbmaj7(#11) - Amaj7

Dit klinkt gewoon en verspringt eigenlijk per akkoord van toonsoort. Maar alle akkoorden zijn tertsverwant. Of de eerste 2 akkoorden van Recordame: Am - Cm, ook tertsverwant. Om dan via een serie II-V-I tjes weer uit te komen op Am. Of het dan om een grote of kleine terts gaat maakt niet zoveel uit. Het gaat allemaal om klank. In feite kun je alles dus schrijven, als de afzonderlijke stemmen een logisch gevolg van elkaar zijn. En melodie doet ook heel veel voor een schema.

Luister eens naar wat Wayne Shorter stukken, daar zitten veel eigenaardige changes in die niet zo 1-2-3 volgens het boekje gaan.

[-=JEROEN=-]

Wat voor jouw allemaal zo klaar als een klontje lijkt, is voor mij abacadabra.

Hoezo is Dmaj7 C#m7b5 F#7 Bm7 Am7 D7 Gmaj7 ook gewoon II-V-I ?

Ik kom uit de popwereld, dus ik speel m7 x57565 en maj7 x57575.

Hoe voice je 7#9 met terts onderin en #9 bovenop?

En ik zoek geen eigenaardige changes, ik zoek juist vloeiende changes, zoals Dmaj7 C#m7b5 F#7 Bm7 Am7 D7 Gmaj7 dus, waarbij je eigenlijk niet eens opvalt dat er iets veranderd aan de key ;)

[Voidhead]

Dmaj7 C#m7b5 F#7 Bm7 Am7 D7 Gmaj7 is natuurlijk geen II-V-I maar bevat er wel een aantal.

C#m7b5 F#7 is een II-V naar de parallelle mineur van D. En Am7 D7 is weer II-V naar de IVe trap in D. Je zou tussen die Bm7 en Am7 bv ook nog E7 kunnen plakken dan heb je weer II-V naar Am, wat weer de II in G is...


7#9 kun je zo voicen:

als voorbeeld E7#9:
x7678x of xx2133 (Hendrix akkoord ;))
Dus dan heb je een grote terts onderin en de 'kleine' bovenin.
of E7#5#9: x76533, wel een lastige maar wel erg mooi.
of x76788

En eigenaardige changes kunnen ook vloeiend klinken hoor!

[-=JEROEN=-]

Bedankt voor je input, ik snap alleen nog steeds niet hoe het werkt.

Dus heb je misschien wat voorbeelden van key changes?

Hou er rekening mee dat ik voornamelijk popmuziek gewend ben en nog niet echt op de hoogte ben van met name jazz theorie. Compositie is misschien wel mn zwakste punt (theoretisch), in de praktijk doe ik het vaak op gehoor, maar daar loop ik een beetje in vast.

[Jeroensnake]

Probeer bij drieklanken eens 1 noot per akkoordverschuiving te veranderen. Steeds een hele of halve noot naar keuze. Bij hoge uitzondering misschien 2 noten per akkoord verschuiven. Op een piano is dit redelijk makkelijk, terwijl je zo door verschillende toonsoorten fietst. De voicings op de gitaar vinden is misschien wat meer puzzelwerk ... maar daardoor misschien leuker?

[-=JEROEN=-]

Weet niet of ik je kan volgen. Dus a-c-e verander je in as-c-e bijv?

[Jeroensnake]

Bijvoorbeeld :

a c e (Am)
a c f (F)
a d f (Dm)
b d g (G)
bes d f (Bbm)
bes e fis (?)
b e fis (?)
c e g (C)

enz

Veranderingen vallen op, dus de noten die veranderen dwingen bijna tot een melodie. Uiteraard heb je met vier+ klanken meer vrijheid.

Vergeet toonladders en toonsoorten, denk alleen maar in intervallen. Alsof je een geheugen van 1 (of 2) akkoorden terug hebt ...

[vulvasonic]

De 5de trap is erg sterk en heeft de natuurlijke neiging op te lossen naar de 1ste trap (niet voor niets heet dit accoord 'dominant'). Dit effect kun je versterken door gebruik te maken van ladder-oneigen toevoegingen, mits je ervoor zorgt dat deze toevoegingen oplossen naar een van de tonen van het (nieuwe) 1ste traps-accoord. Dit versterkt de eigenschap van het dominant accoord om de muziek een bepaalde richting op te dwingen en bovendien zorgt het voor een mooie spanningsboog.
Hoewel niet altijd de beste optie, kun je deze 'truc' toepassen om een brug te vormen naar een 'nieuwe toonsoort' (modulatie). Doordat de spanning van het accoord leidt tot een rustpunt, vergelijkbaar met het gevoel van 'thuiskomen', komt het vrijwel altijd natuurlijk over, zolang je er maar voor zorgt dat de oplossing op de 1ste tel van de volgende frase, of maat begint (uitzonderingen daargelaten).

In het door jou aangehaalde voorbeeld (transponeren van C naar Bb) zou je ook de tweede trap erbij kunnen betrekken door eerst van C naar Cm te gaan en vervolgens via de F7 (eventueel met toevoegingen) naar de Bb. Gewoon weer een II - V - I'tje dus. Dit voorbeeld is talloze keren gebruikt in talloze bekende nummers in vrijwel alle denkbare genres. Vaak zorgt die wisseling van majeur naar mineur voor een dramatisch effect. Het werkt zelfs zo goed dat in veel nummers een dergelijke overgang verwerkt is, zonder dat het in theoretische zin noodzakelijk is (uiteindelijk is NIETS noodzakelijk natuurlijk, zolang het maar klinkt zoals jij wilt dat het moet klinken).


Een minder theoretische benadering, een trucje dat vaak goed werkt, is te bewerkstelligen door 1 van de noten binnen het C accoord duidelijk te accentueren en vervolgens een aantal accoorden te zoeken waarin diezelfde toon blijft liggen (nog steeds geaccentueerd), versterkt door een tweede toon die tevens blijft liggen op een van de andere noten (die tweede toon kun je bijvoorbeeld ook in een dalende lijn laten lopen). Dit levert vaak verrassende vondsten op die (achteraf) doorgaans ook weer makkelijk theoretisch te onderbouwen zijn als zijnde een logische cadens.

[EuroCinema]

Dom7 akkoord een halve stap erboven. Werkt altijd en klinkt heel hip jazzy terwijl het supermakkelijk is Als je het wilt uitleggen is het een tritoonsubstitutie van een V-I, dat klinkt alweer veel intelligenter.8-)

[-=JEROEN=-]

@Vulva: Zou je van je 1e en 3e methode een voorbeeld kunnen geven?

Die 2e methode wordt bijv gebruikt in een Radiohead song: http://www.youtube.com/watch?v=nxpblnsJEWM

[-=JEROEN=-]

Dom7 akkoord een halve stap erboven. Werkt altijd en klinkt heel hip jazzy terwijl het supermakkelijk is Als je het wilt uitleggen is het een tritoonsubstitutie van een V-I, dat klinkt alweer veel intelligenter.8-)
Voorbeeld aub?

[teajay]

Ik kom uit de popwereld, dus ik speel m7 x57565 en maj7 x57575.
maj7 x57675 hoop ik?

[Voidhead]

Een voorbeeld van een poppy nummer met veel 'modernere' key changes: I thought it was you van Herbie Hancock
http://www.youtube.com/watch?v=2q25nUY3iEE
moduleert ook echt alle kanten uit, en het klinkt zo smooth als wat.

Bbmaj7 / / Eb7sus / / Abmaj7 / / Fm9 / / Dbmaj7 / F7b5 / F#7sus
Bmaj7 / / G#m9 / / Emaj7 / / A7sus etc... Heb de partij wel mocht je geïnteresseerd zijn.

[-=JEROEN=-]

F7b5 / F#7sus / Bmaj7

Echt prachtig!

Bedankt, ik ga 't eens bestuderen...


maj7 x57675 hoop ik?
Uiteraard ;)

[EuroCinema]

Voorbeeld aub?

Speel eens een jazzblues in C en speel de laatste een of twee slagen voor elk volgend akkoord het dom7 akkoord dat er een halve stap boven ligt.
C7-F#7-F7-C#7-C7 etc.