frets gevlakt.

[pasqual]

ik heb van de week besloten om mijn fender strat toch maar zelf de frets te vlakken. ik heb lang getwijfeld of ik het wel zou doen want als ik het verklooid zou hebben, zou ik de waarde ( en bespeelbaarheid ) van mijn strat ernstig omlaag halen. ik wil persé deze hals behouden omdat hierop ook het serienummer vermeld staat. na enig speurwerk m.b.v. de zoekfunctie ben ik er gewoon maar aan begonnen. ik ben als volgt tewerk gegaan: eerst de hals gedemonteerd en de toplock eraf. vervolgens de halspen gesteld om 'm 100% recht te maken. dit heb ik gecontroleerd met een waterpas van zo'n 60 cm.
vervolgens heb ik het fretboard afgetaped met schilderstape. de waterpas heb ik vervolgens dubbelzijdige plakband op geplakt en daarop 150 grid schuurpapier, zodat je een mooi rechte schuurstrook krijgt met voldoende lengte. ik heb de hals m.b.v. dubbelzijdige plakband op een tafel vastgeplakt met de hiel en de headstock ( voordeel van een strathals ) en in het midden ondersteund i.v.m. eventueel doorbuigen. nog even snel gecheckt met de waterpas of de hals nog recht was ( nawerken na stellen van de halspen ) en vervolgens lange gelijkmatige halen in de lengterichting van de hals over de frets. hiermee ben ik ongeveer 30 minuten mee bezig geweest, net zo lang dat ( vrijwel ) alle deukjes uit de frets waren verdwenen. tussentijds heb ik vaak gecheckt met de waterpas of ik gelijkmatig bezig was met vlakken.
na het vlakken heb ik met waterproof schuurpapier ( dus nat ) de frets mooi glad gemaakt in de lengterichting van de frets. eerst met 600 en als laatste met 1200 grid. ik heb de frets vervolgens niet verder bewerkt ( crownen ).
het risico is natuurlijk wel dat de frets te breed worden maar gelukkig hoefde ik niet te veel er van af te halen. in eerste instantie zag het er wel naar uit.

vervolgens ( na schoonmaken etc.. ) heb ik alles weer gemonteerd en nieuwe snaren erop gelegd en de halspen verder niet meer gesteld. ik ben er van uit gegaan dat de spanning van de snaren de benodigde kromming in de hals zou brengen. ik moet zeggen dat het resultaat echt een gigantische verbetering is gebleken. ik heb op geen enkele fret een aanlopende snaar en heb zelfs de actie lager kunnen instellen. dit kan ook betekenen dat de halspen altijd al niet goed was afgesteld. ik heb ondanks het vlakken geen last van intonatie problemen. ik kan er weer een aantal jaartjes tegenaan.

ik heb geen foto's gemaakt tijdens het proces maar ik kan wel een paar foto's plaatsen van het eindresultaat indien gewenst.

ik besef wel dat ik een risico heb genomen om mijn eerste vlakklus meteen op een fender uit te proberen. andere optie was herfretten. maar dat ga ik eerst eens proberen op een "marktplaats" halsje.

zoekfunctie: G.G., Branko en nog meer namen: bedankt voor de heldere uitleg.

groeten Pasqual.

[barno]

good job!

waarschijnlijk speel je wel met lage actie. eer ik last krijg van fretbuzz moet het echt al gaan om gigantische putten, en baat vlakken niet meer.

per toeval ligt mijn gibson hier net op de operatietafel (niet voor de fretjes): dikke putten maar speelt nog perfect..


http://i158.photobucket.com/albums/t94/barnnno/fretbuzz.jpg

[G.G.]

zoekfunctie: G.G., Branko en nog meer namen: bedankt voor de heldere uitleg.

Altijd leuk als iemand alleen met de zoekfunctie al de klus kan klaren.

[Pepe]

Een opmerking en een tip.
Enkel in de lengte richting schuren haalt de radius uit de hals. Dat hoeft geen probleem te zijn maar het is zeker niet de manier om fretting outs tussen de 12 en 16 frets eruit te halen.

Inplaats van tussentijds meten met een waterpas kan je veel beter eerst de frets van boven markeren met een waterproof viltstift. Dan zie je optisch gelijk waar je wel en nog niet geweest bent tijdens het schuren.

[Gitaarbouwer]

Ik vind het opmerkelijk dat jij, na het vlakken, de frets niet gecrowned hebt. Dit is m.i. wel noodzakelijk om te doen omdat de frets na het vlakken een groot, plat, oppervlak hebben gekregen terwijl ze juist, met het oog op een goede intonatie en bespeelbaarheid, een heel klein "raakvlak" zouden moeten hebben met de snaren. Het lijkt mij dat je nóg blijer zult zijn met het eindresultaat als je tóch even gaat crownen :)

[G.G.]

Ik vind het opmerkelijk dat jij, na het vlakken, de frets niet gecrowned hebt. Dit is m.i. wel noodzakelijk om te doen omdat de frets na het vlakken een groot, plat, oppervlak hebben gekregen terwijl ze juist, met het oog op een goede intonatie en bespeelbaarheid, een heel klein "raakvlak" zouden moeten hebben met de snaren. Het lijkt mij dat je nóg blijer zult zijn met het eindresultaat als je tóch even gaat crownen :)

Tsja... daar zeg je wat. Ik heb eerlijk gezegd nog niet hoeven crownen. Ik vlak de toets, verlijm hem, vlak hem opnieuw, maak de fretslots mooi schoon, en de randjes van deze slots ook. Met het fretten is de hals dan eigenlijk al 100% recht. Levelen haalt dan eigenlijk niets meer uit. Het zit hem in de voorbereiding. Als mijn frets geleveld zijn, dan valt er niet heel veel te crownen en wat er moet gebeuren doe ik dan wel ff met een sleutelvijltje.

[Gitaarbouwer]

Tsja... daar zeg je wat. Ik heb eerlijk gezegd nog niet hoeven crownen. Ik vlak de toets, verlijm hem, vlak hem opnieuw

Ik reageerde eigenlijk op het bericht van Pasqual:), waarin slechts sprake is van het vlakken van de frets, niet de complete toets.
Maar zelfs bij een nieuwbouw gitaar, dus met een "perfect" vlakke toets, zou ik persoonlijk de frets ook nog vlakken (en dús ook crownen). Hiermee compenseer je nét die laatste oneffenheden die nog aanwezig zijn op de toets.

[Mattia]

Bij een nieuwe fretjob hoef ik inderdaad vaak minimaal tot helemaal niet te recrownen. Bij een level job vanwege deukjes echter zeker wel.

[barno]

ah goed, want ik ben ook aan het fretten en begreep al niet waarom die nieuwe fretjes nog eens gecrownd moesten worden. moet dus niet.

[G.G.]

waarin slechts sprake is van het vlakken van de frets, niet de complete toets.


Ooopssss...

[Mattia]

ah goed, want ik ben ook aan het fretten en begreep al niet waarom die nieuwe fretjes nog eens gecrownd moesten worden. moet dus niet.

Nou, kijk, als je die nieuwe frets vlink moet vlakken moet je ze ook recrownen. Zo niet, dan niet.

[barno]

Nou, kijk, als je die nieuwe frets vlink moet vlakken moet je ze ook recrownen. Zo niet, dan niet.

ja had ik door, maar de fretjob waar ik net aan bezig was, ging erg goed, dus overmoedig dacht ik al dat ik bijna niet zal moeten vlakken, ondertussen klaar met fretten, en zal toch ietsie moeten vlakken, uiteraard ... :)

[pasqual]

bedankt voor de respons allemaal. toch nog ff over dat crownen; ik heb dat dus niet gedaan na het vlakken. ik was ook niet zeker of ik hier wel goed aan deed. maar toen ik eenmaal de gitaar weer gestemd had en geïntoneerd, kwam ik geen valse tonen tegen op de hals en daarom dacht ik dat het allemaal niet zo'n vaart loopt.

goeie tip van pepe van die waterproof viltstift. ik was er niet zo bang voor dat ik de radius uit de frets zou halen want ik heb tijdens het vlakken steeds het aantal slagen geteld zodat ik niet te lang op een plek ben blijven "hangen". dus gelijkmatig over de frets. moet ik wel er bij vermelden dat mijn hals een radius heeft van 12 ". dus veel vlakker is er bijna niet.

is er niet een manier om simpeler te crownen om goed langs de frets te gaan zonder de toets te beschadigen? erg veel ruimte is er niet.

groeten Pasqual.

[Pepe]

voor crownen zijn er speciale holle vijltjes.

[Gitaarbouwer]

Inderdaad wat Pepe zegt. En gebruik ook een afdekplaatje om de toets te berschermen. Zie http://www.xs4all.nl/~a160999/build_a_guitar_2/album0.html en klik op "Guitar 2 part 10" de eerste foto.

Wat betreft het crownen. Tuurlijk is het niet noodzakelijk om te crownen na een fretvlak-job, iedereen moet dat voor zich weten. Als jij tevreden bent over het eindresultaat qua bespeelbaarheid en intonatie dan is het toch goed? Neemt niet weg dat ik het persoonlijk wél zou doen en ws. de meeste andere gitaarbouwers met mij.

[Mattia]

Als je een top fretjob wil doen, hoort na de vlakbeurt de recrown te komen, en dan nog even polijsten (dremeltje, staalwol, wat jij wil) voor de extra mooie afwerking. Echter zijn er genoeg (ook dure!) merkgitaren die dat niet doen. Als voorbeeld: ben vandaag even door Dirk Witte in Amsterdam gelopen, even de Les Pauls van dichtbij bekeken, en damn, zelfs de USA customs van 2100 euro waren wel gevlakt, maar op een lompe manier, en geen spoor recrowning. Lompe, vlakke frets. Maar ik ben nou niet direct te spreken/onder de indruk van Gibson als het om afwerking gaat. Veel te wisselvallig.

[pasqual]

maar... als je na het vlakken gaat re-crownen, betekent dat dan ook niet dat je de resterende levensduur van de frets nog korter maakt? na het vlakken zijn de frets zowiezo al lager en met crownen maak je het "raak-oppervlak" nog wat kleiner, dus sneller inslijten als gevolg. of is het een kwestie van de voors tegen de na's afwegen?

ik heb vanmiddag ( gisteren dus ) nog eens ff uitgebreid op mijn strat gespeeld maar ik kon geen onvolkomenheden ontdekken qua valsheid en kromme tenen, ondanks dat ik er erg gevoelig voor ben wat verkeerde intonatie en ontstemming betreft. ik laat het dan ook maar zo.
ik wil niet de eigenwijzerik uithangen ofzo.

groeten Pasqual.

[Pepe]

Recrownen doe je om de frets in de lengte te egaliseren, de radius eventueel te herstellen en de pyramide vorm er weer in terug te brengen, daarna zou je nog even moeten na schuren met een fijn grid en tenslotte polijsten.

Natuurlijk slijten frets sneller als het raakoppervlak kleiner is, bovendien spelen brede frets lichter -vinden sommigen- maar hoe breder hoe slechter de intonatie. Sommige oren zijn daar gevoeliger voor dan anderen.
Tis een kwestie van de goeie mix van voor en tegens te vinden.

[Mattia]

Wat Pepe zegt. En verder, als je goed fretdraad gebruikt, en je meerdere gitaren hebt, dan hoef je echt niet om de paar jaar te levellen en crownen. Als je echt slijtvast spul wil, koop dan stainless steel frets.

Vlakke bovenkantjes zien er niet uit, spelen wat stroever (meer vrijwingsoppervlak, mn bij bends) en intoneren slechter. Ik bedoel, heb je net je toets op de 0.05mm nauwkeurig geslot, en geef je je snaar een contact oppervlak van 1.5 a 2mm?

[barno]

Ik bedoel, heb je net je toets op de 0.05mm nauwkeurig geslot, en geef je je snaar een contact oppervlak van 1.5 a 2mm?

makes sense.

dat crownen lijkt me iets waarvoor je echt wel een crownvijl nodig hebt. Of bestaan voor dit jobke ook "zelfbouw-alternatieven"?

[Mattia]

makes sense.

dat crownen lijkt me iets waarvoor je echt wel een crownvijl nodig hebt. Of bestaan voor dit jobke ook "zelfbouw-alternatieven"?

Je kan ook crownen met een driekhoekvijl. Maargoed, dat vergt veel meer ervaring en know-how dan gewoon een crowning file kopen.

[Pepe]

Maar waarom zou je voor een paar tientjes. Met een gewone vijl ga je gegarandeerd krassen maken in de toets en je zal niet consistent zijn.

Goed gereedschap is het halve werk zei mijn vader altijd als ik weer eens een band eraf probeerde te wippen met een schroevedraaier en natuurlijk door een binnenband prikte.

[oknarb180]

Vlakke bovenkantjes zien er niet uit, spelen wat stroever (meer vrijwingsoppervlak, mn bij bends) en intoneren slechter. Ik bedoel, heb je net je toets op de 0.05mm nauwkeurig geslot, en geef je je snaar een contact oppervlak van 1.5 a 2mm?

Hey,

Helemaal logisch en helemaal mee eens! Maar ik heb een wat oudere JEM uit '87-'88 en deze is al een paar keer gevlakt en heeft behoorlijke contactoppervlakken voor de snaren. In tegenstelling tot bovengenoemd verhaal, is deze gitaar spatzuiver en heb ik geen intonatie problemen! Hij staat inmiddels wel op de lijst om nieuwe fretten op te doen om dat de fretten gewoon te veel zijn ingevreten en ik persoonlijk meer van de Jumbo-fretten ben. Maar geloof het of niet, de gitaar gewoon spatzuiver! En dat snap ik dan weer niet, echt niet!!!

@Pasqual, dappere stap gedaan en zo te horen naar tevredenheid, netjes!
1 klein dingetje voor de volgende keer: MAAK A.U.B. FOTO'S VOOR ONS!! (hahahaha!)

vr.gr.

Branko

[Mattia]

Wie er speelt en hoe goed de rest van de setup is speelt ook zeker mee, en een gitaar met low wide flat frets kan gewoon zuiver spelen, maarja, het ziet er IMO gewoon niet uit. Dat laatste beetje moeite voor een perfect fretjob kost je hooguit een extra half uur.

[pasqual]

@ Branko: ik ga vanavond geen foto's meer maken als je het niet erg vindt, liever overdag zonder flits, oké? en wat de zuiverheid betreft, geen enkel probleem. het enige dat ik toch nog moet doen is de brug toch weer een mm hoger zetten; de snaren lopen een héél klein beetje aan.
morgen of vrijdag pics.

groeten Pasqual.