Buizen wel correct? Hulp gevraagd!

[TimmU]

Ik heb sinds kort een Peavey classic VT series, en daarin zaten sovtek buizen. er staat "5881WXT" op.
Dit zijn 6L6 buizen toch?
Ik heb nog zes 6l6wgv 5881shark tubes liggen, die als back up voor de fender studio bass dienen. Nu gebruik ik die peavey erg vaak, en op hoog volume, en de versterker ruist sinds kort een beetje. Nu wil ik er wat aan doen, en is het slim om die buizen erin te gooien? De Peavey heeft 2 buizen nodig. Ik zou dus graag even wat zekerheid hebben of ik wel de goede erin gooi :)

Alvast bedankt,
TimmU

[Chris Winsemius]

1 goeie donderdag :)

Moet kunnen mits je ze laat biasen. Ruis komt meestal door preamp-buisjes of andere oorzaken.

[TimmU]

buisjes biassen?

En die Peavey heeft een transistor pre-amp , dus daar ligt het niet aan.

[PeeVee]

Buizen moeten worden ingesteld op een correcte ruststroom. Zie het maar als het stationaire toerental van een auto; staat dat te hoog dan loopt de wagen heet met alle gevolgen van doen, staat het te laag dan auto afslaan, niet goed optrekken of mogelijk niet de max. snelheid bereiken.

Omdat de hoeveelheid stroom die "in rust" bij een bepaalde instelling niet echt vast staat maar per eindbuis kan verschillen is het van belang dat bij het plaatsen van nieuwe / andere buizen de ruststroom wordt gecontroleerd en evt. correct wordt ingesteld. Wat de "correcte" ruststroom is daar zijn de meningen over verdeeld en is bovendien afhankelijk van een aantal factoren zoals het type buis en de plaatspanning op de eindbuizen. Voor een klasse AB versterker wordt doorgaans als maximum de stroom die nodig zou zijn voor 70% van max. plaatdissipatie als richtlijn gehanteerd.

Voorbeeld: je gebruikt een 6L6GC buis, die heeft een max. plaatdissipatie van 30W, 70% daarvan is 21W. Om de correcte ruststroom uit te rekenen moet je spanning weten tussen anode en kathode. Bij een "fixed bias" versterker waarbij de ruststroom wordt ingesteld middels een vaste (maar vaak wel instelbare) negatieve voorspanning op het stuurrooster en ligt de anode aan aarde (0). Je kunt dan gewoon uitgaan van de anodespanning tov aarde. Veel versterkers met 6L6-achtige buizen zijn "fixed bias" versterkers en daar kun je dus die anode(=plaat)spanning aanhouden. Stel dat de plaatspanning 420 Volt is dan zou je de ruststroom dus maximaal op 50 mA mogen instellen (21/420 = 0,050).

De praktijk leert dat je deze instelling gerust kunt verlagen tot een waarde die nodig is 60% van de max. plaat dissipatie zonder dat je crossoververvorming krijgt. 18W / 420V = 0,43.

M.a.w. de juiste waarde zal zo'n beetje tussen 43 en 50 mA liggen in dit voorbeeld. Let your ears be the judge. Er zijn aanhangers van erg warm biassen (max. waarde uit voorbeeld of nog meer), mijn ervaring is dat het juist best wat minder mag; verschil bij lagere (maar nog steeds correcte) waarde is niet of nauwelijks te horen, het voordeel: je buizen gaan VEEL langer mee. Ik houd dus zelf de langere waarde (gebaseerd op 60% vermogensdissipatie) aan.

Bij sommige versterkers is de "vaste voorspanning" regelbaar, bij sommige niet. Het feit dat het om een "fixed bias" versterker gaat, staat daar verder los van oftwel "fixed" betekent niet dat bias niet te regelen is maar slaat op het versterker type (bias ingesteld middels vaste voorspanning op stuurrooster). Bij een niet regelbare fixed bias versterker (ja er zijn dus ook regelbare) heeft de fabrikant zelf een vaste (doorgaans zeer veilige) instelling gekozen. Voorbeeld is een Fender Blues Deluxe of Deville. Ik heb versterkers getroffen die op 21 - 25 mA ingesteld stonden. Dat is echt te weinig; versterker klinkt dan stijl, dun en steriel.

Het is overigens vrij invoudig om een biasregeling in te bouwen op een niet-regelbare fixed bias versterker. Een (trim)pot en een paar weerstandjes is voldoende. De hoeveelheid werk is afhankelijk van hoe gemakkelijk (of niet) je bij de "plaats des onheils" kan komen maar in een uur kom je een heel eind.

[TimmU]

ontzettend bedankt voor de reacties. Helaas was mijn enige vraag gewoon of het dezelfde buizen waren!

Nu ben ik nogal een waaghals/durfal/idioot(Doorhalen wat niet van toepassing is) , en heb ik gewoon de gok maar genomen. amp uitgezet, buisjes eruit, nieuwe erin, en gaan met die banaan. even bang geweest met het aanzetten van de amp. maar toen ie lekker op gewarmd was, en ik speelde, merkte ik zéker verandering. Hij had wat meer twang in de clean, en de distortion klonk echt véél strakker. ook was de ruis verdwenen.!

[Kim Wilson]

Mooi man!

En toch zou ik even die bias laten checken. Kan zijn dat ie nu goed is, maar hij kan ook heel erg verkeerd staan.

[TimmU]

Hans, zou je me kunnen vertellen wat de evt. risico's zijn, als de bias verkeerd staat? ik ga er niet vanuit, omdat op beide buizensets 5881 staat, maar stel dat.. ?

[Kim Wilson]

Hans, zou je me kunnen vertellen wat de evt. risico's zijn, als de bias verkeerd staat? ik ga er niet vanuit, omdat op beide buizensets 5881 staat, maar stel dat.. ?
Dat zegt niks. Elke buis heeft zijn eigen specifieke waarden, zelfs van hetzelfde merk en type. Daarom worden buizen ook gematched aangeboden. Daarom moet je de bias van je amp met nieuwe buizen altijd (laten) afstellen.

Ik weet niet of je blijvende schade aan je amp kunt oplopen. Wat ik wel weet, is dat een te "koude" bias zorgt dat je een steriel geluid krijgt, weinig dynamisch. Te warme bias zorgt ervoor dat je je buizen er binnen (te) korte tijd doorheen jaagt. Ze slijten dan veel harder.

Het afstellen van de bias is een klusje van niks, als je weet wat je moet doen. Het zal bij een ampdokter dan ook niet zo duur zijn. :)

[EricSw]

Ik heb zo'n zelfde versterker gehad.(misschien wel dezelfde) :)
Die heb ik wel eens opengeschroefd om een kapot zekeringhuisje te vervangen.
Omdat ik wel van biassen had gehoord was ik benieuwd hoe dat moet worden afgesteld.
Ik ben een klein beetje thuis in de elektrotechniek dus dacht dat zelf ook wel te kunnen leren. Altijd makkelijk.
Er zit in die hele versterker echter geen enkele afstelpotmeter.

[Eko]

Niet zelf aan kloten tenzij je weet waar je wel en niet aan kunt zitten. Er staat op sommige onderdelen , na uitzetten , nog genoeg spanning om je ballen te laten knipperen als kerstverlichting.

[TimmU]

Ik heb zo'n zelfde versterker gehad.(misschien wel dezelfde) :)
Die heb ik wel eens opengeschroefd om een kapot zekeringhuisje te vervangen.
Omdat ik wel van biassen had gehoord was ik benieuwd hoe dat moet worden afgesteld.
Ik ben een klein beetje thuis in de elektrotechniek dus dacht dat zelf ook wel te kunnen leren. Altijd makkelijk.
Er zit in die hele versterker echter geen enkele afstelpotmeter.
Het is dezelde Eric;) Nog bedankt.
na het verwisselen van de buisjes ruist ie niet meer als ie net aanstaat!:)

[guitaraddict]

Ja , dat is het "leuke" aan een aantal Peavey's , dat er geen biaspot inzit.

Ze hebben n.l. liever dat je hun merk gematchte buizensets koopt.

Een tijd geleden kreeg een Peavey Classic 30 te repareren en ook hier geen biasregeling; dus heb ik er een in moeten maken. Was niet echt makkelijk ( ivm de ruimte) maar ging wel.

Het kan namelijk ook zo zijn dat de buizen die jij er in wilt zetten meer of minder stroom trekken bij de huidige (vaste ) biasinstelling.

Dus dat raad ik aan , laat iemand er een voor je inzetten.

Groeten , Alf

[AutoStatic]

TimmU, hou je er wel rekening mee dat jouw Peavey naast mijn versterker staat ;)
Je kan mazzel hebben, heb ook wel eens zelf nieuwe buizen in een Marshall top moeten zetten omdat een onverlaat de eindbuizen eruit had gehaald. Is gelukkig goed gegaan.