Wisselende luchtvochtigheid

[sanderz]

De meningen zijn verdeeld over luchtbevochtiging en de conditie van je gitaar/gitaren; dat is mij tot dusver duidelijk geworden.

Wat ik me echter afvraag, zonder de meningen m.b.t. het werkelijke nut opnieuw ter discussie te stellen, is wat er gebeurt wanneer je een ruimte - hetzij een kamer, hetzij een koffer – perfect conditioneert voor je gitaar, maar vervolgens een aantal uren speelt in een ruimte met een te hoog of te laag luchtvochtigheidgehalte en daarna de gitaar weer ‘verantwoord’ opbergt.

Is het dan niet veel gezonder voor een gitaar om voortdurend in een ruimte met een gelijkmatig te lage (25% á 35%), dan in ruimtes met wisselende (45%-55% enerzijds en 25%-35% anderzijds) luchtvochtigheid te verkeren?

Ik vraag me dan ook af hoe het met de gitaren is gesteld van mensen die in de hete zon op de veranda, in de woestijn (5% luchtvochtigheid!) of op Woodstock (hoewel de vochtigheid daar niet te laag leek te zijn) spelen.

[Flipkoos]

Ik denk absoluut niet na over dit soort dingen. Laat alleen mijn gitaar een poosje in de koffer als hij uit een koude auto komt.
De gitaren blijven prima in shape.

[Enra]

Hout is hygroscopisch materiaal, dat wil zeggen het neemt vocht of staat vocht af al naar gelang de relatieve luchtvochtigheid van de omgeving. Een gitaar is gemaakt van hout; en dus van dat hygroscopische materiaal.

We leven in een wereld waar luchtvochtigheid nooit stabiel is. Dat is al eeuwen zo; als sinds het bestaan van de wereld. En vroeger speelden mensen ook op houten instrumenten. Waarom zouden we dan willen zorgen dat dat gebruiksvoorwerp, dat muziekinstrument zich in een omgeving bevind die we op onnatuurlijke wijze 'stabiel' houden??

Als wisselinge n in luchtvochtigheid niet abrupt gaan, is er absoluut niets aan de hand met een goede gitaar.

[sanderz]

Dat lijkt me ook Enra,

Maar waarom hameren de fabrikanten dan zo op het luchtvochtigheidsgegeven? Het zou in hun voordeel zijn, indien het werkelijk schadelijk is, er het zwijgen toe te doen. Bovendien verkopen ze niet en masse humidifiers, so it puzzles me.

Maar wat versta je onder een abrupte wisseling? En binnen welke marges is het onschadelijk? Soms zakt het bij mij van 45% naar 30% in een dag (deur open, zonnetje door het raam).

Ik hoor overigens wel een verschil als de lucht vochtiger is; ze klinken dan wat 'zoeter'.

[Enra]

Maar wat versta je onder een abrupte wisseling?

Spring op een regenachtige dag in het vliegtuig (RLV 95%) en land een paar uur later in Dubai, of Mexico City, of een andere gortdroge plek op deze aardbol (RLV 30%??? 20%???). Kortom, in een paar uur tot een dag 50% verandering. Dat gaat echt te hard. En toch zul je zien dat de ene gitaar er tegen kan en de andere niet.

[LaurentB]

Ik had mijn vochtigheidsmeter vandaag ook net onder de 30% staan...

[q-elvis-p]

De meningen zijn verdeeld over luchtbevochtiging en de conditie van je gitaar/gitaren; dat is mij tot dusver duidelijk geworden.

Wat ik me echter afvraag, zonder de meningen m.b.t. het werkelijke nut opnieuw ter discussie te stellen, is wat er gebeurt wanneer je een ruimte - hetzij een kamer, hetzij een koffer – perfect conditioneert voor je gitaar, maar vervolgens een aantal uren speelt in een ruimte met een te hoog of te laag luchtvochtigheidgehalte en daarna de gitaar weer ‘verantwoord’ opbergt.

Is het dan niet veel gezonder voor een gitaar om voortdurend in een ruimte met een gelijkmatig te lage (25% á 35%), dan in ruimtes met wisselende (45%-55% enerzijds en 25%-35% anderzijds) luchtvochtigheid te verkeren?

Ik vraag me dan ook af hoe het met de gitaren is gesteld van mensen die in de hete zon op de veranda, in de woestijn (5% luchtvochtigheid!) of op Woodstock (hoewel de vochtigheid daar niet te laag leek te zijn) spelen.

Wat ik ervaar en vooral in de zomer, dat op somige hete (misschien ook wel extra droge dagen) mijn gitaar minder klinkt dan op "normale" dagen. Zou ook wel eens met de luchtvochtigheid en de temperatuur kunnen te maken kunnen hebben en mischien veranderen de eigenschappen van hout ook wel met temperatuur. Wie weet. Ik heb verhalen gehoord van mensen met emmers water in de studio of speelruimte.

[lutewizzard]

Een gitaar wordt bij een bepaalde luchtvochtigheid gebouwd. De goede bouwers houden hun bouwomgeving op ongeveer 40 tot 50% relatief. Aangezien hout hygroscopisch is zwelt en krimpt het naar gelang de luchtvochtigheid stijgt of daalt. Houtvezels hebben de meeste vrijheid om trillingen door te geven als ze zo weinig mogelijk onder spanning staan. Bijgevolg klinkt je gitaar het beste als de omgeving dezelfde luchtvochtigheid heeft als toen je gitaar werd gebouwd.

[greencharlie]

Tijdens de zomer is de vochtigheidsgraad in huis hoger en staat je bovenblad boller. Snaren hoger. Moeilijker te bespelen door hogere actie en idd een klein klank verschil.

Je gitaar zuigt gemakkelijker vocht op dan dat het afgeeft is mijn ervaring.
Zet je gitaar maar eens een paar uur in buitenlucht (niet als het vriest want dan is het heel droog) en probeer dan te spelen.

Vrieskou kan de gitaar droogvriezen waardoor het bovenblad begint te vervormen (dus nooit in de autokoffer laten liggen als het vriest)
Met als gevolg bv bovenblad dat los komt van Ovation klankkast.
Of typisch: een barst in het midden van het bovenblad.

De hogere verwarming op koude winterdagen doet de luchtvochtigheid binnenhuis drastisch dalen.

Gitaar in de zon laten staan doet het hout ook uitdrogen.

Ben momenteel mn gitaar aant bevochtigen want ze kreeg problemen rond fret 14 (3 posities die dezelfde toon geven!) Nu is ze aan de beterhand.
Heb toch deze middag een hygrometertje gekocht, wil mn gitaar echt niet naar de vaantjes zien gaan.

Gelamineerde bovenbladen hebben minder last van vochtigheidsverschillen.

Bob Taylor was 1 vd eersten die hieromtrend veel aandacht gaf.
Bekijk de educatieve filmpje op http://www.taylorguitars.com/see-hear/

Tot zover deze epistel.

[Laser]

Ook een uitgebreid epistel vind je bij Lakewood op

http://www.lakewood.de/en/tip1.php

Sleutel lijkt me: geleidelijke aanpassing en grenzen bewaken.

[Picker]

Als wisselinge n in luchtvochtigheid niet abrupt gaan, is er absoluut niets aan de hand met een goede gitaar.

Au! Pas op! De luchtvochtigheid bij mij thuis liep terug naar 23% deze dagen, en met een beetje pech springt er dan toch met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkeheid een barstje in het bovenblad van een van mijn Taylors, als ik ze gewoon aan de muur zou hangen.

En dat zijn toch best goede gitaren.

Remedie: in de koffer houden, eventueel met een damp-it (of iets vochtige spons in het snarenvakje).

[Enra]

Au! Pas op! De luchtvochtigheid bij mij thuis liep terug naar 23% deze dagen, en met een beetje pech springt er dan toch met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkeheid een barstje in het bovenblad van een van mijn Taylors, als ik ze gewoon aan de muur zou hangen.

En dat zijn toch best goede gitaren.

Remedie: in de koffer houden, eventueel met een damp-it (of iets vochtige spons in het snarenvakje).

Nouja, dat zou dan net die ene zijn!! Als bouwer heb ik mijn privé instrumenten altijd aan de muur hangen. Al vele jaren!! En er is nog nooit iets fout gegaan. Sterker nog, één van mijn instrumenten gaat met regelmaat mee op vakanties - in een warme auto, in een vochtige tent, enz. - en ook daarmee gebeurt niets. (Terwijl dat soms notabene vrij forse overgangen zijn.)

(Behalve dan dat luchtvochtigheid de klank tijdelijk wat beinvloed)

In mijn optiek is het simpelweg 'dat ene instrument' dat het niet kan hebben. Maar goed Picker, met 23% kan je inderdaad die pech hebben, dat is waar! Ik zou zeggen : neem voorzorgsmaatregelen als je het niet vertrouwd.

[Enra]

Overigens, dit is het gitaartje dat op allelei kampeervakanties mee gaat en naast een aantal anderen in mijn woonkamer hangt. Parlour size; Fijnspar top, Esdoorn zij- en achterzijden, Rio Pallisander toets, Mahonie hals. Nog steeds en voorlopig ook wel mijn favoriete gitaar.

http://www.lionguitars.nl/images/DSC08665.jpg

[Picker]

Overigens, dit is het gitaartje dat op allelei kampeervakanties mee gaat en naast een aantal anderen in mijn woonkamer hangt. Parlour size; Fijnspar top, Esdoorn zij- en achterzijden, Rio Pallisander toets, Mahonie hals. Nog steeds en voorlopig ook wel mijn favoriete gitaar.

http://www.lionguitars.nl/images/DSC08665.jpg

Dat is een mooi gitaartje! En kennelijk nog sterk ook.

Het maakt overigens niet uit of de overgang naar droge lucht plotseling is of niet. Het gaat erom hoe lang de gitaar in die droge lucht zit en hoe droog de lucht is. In Nederland is de lucht doorgaans vrij vochtig, en als de lucht heel droog is duurt dat nooit lang. Vandaar dat jij nog nooit problemen hebt ondervonden. Ikzelf heb het ook nog maar 2 keer meegemaakt, met de 50-100 gitaren die ik in de afgelopen 30 jaar gehad heb. Maar daar baalde ik toen wel verschrikkelijk van, dus tegenwoordig ben ik wat voorzichtiger, en houd ik altijd de luchtvochtigheid in de gaten.

Laat bij je volgende vakantie in elk geval niet je gitaar twee weken in een Oostenrijke hotelkamer liggen, ergens in januari als het buiten lekker vriest, en de Einhaber de kachel flink opstookt... linke soep hoor!

[Enra]

Hé Picker,

Het is inderdaad een robuust gitaartje. Mijn favoriet!

Ik bedacht tijdens het lezen van je reactie dat er veel bouwers zijn die onder 'gecontroleerde' omstandigheden bouwen, vooral in Noord-Amerika. Bij voorbeeld met een gecontroleerde 40% luchtvochtigheid. Exporteer je dat soort gitaren dan naar een ander land, zelfs een ander continent (bij ons komt de RLV zelden onder de 55% en is vaak rond de 70% a 75%) waar de omstandigheden anders zijn kan dat op zich weer een risico vormen; wat is dan de krimp en zwel ruimte van die gitaar in die nieuwe omgeving?

Aan de andere kant heb ik wel eens zaken gedaan met een houthandel in het buitenland die prat ging op een gecontroleerde houtopslag met een constante 45% RLV. De hygrometers in de opslagruimtes wezen echter stuk voor stuk rond de 40% meer aan. Kortom 80% a 85%. Dus controle kan ook leuk zijn voor je marketing maar voor de rest een wassen neus!

[Boom-chick-Franky]

Overigens, dit is het gitaartje dat op allelei kampeervakanties mee gaat en naast een aantal anderen in mijn woonkamer hangt. Parlour size; Fijnspar top, Esdoorn zij- en achterzijden, Rio Pallisander toets, Mahonie hals. Nog steeds en voorlopig ook wel mijn favoriete gitaar.

http://www.lionguitars.nl/images/DSC08665.jpg

Tjonge das inderdaad een mooie!!!!!!!!!!! :cheerup:
Hoe klinkt ze??
Heb ik het goed gezien op jouw site Enra, dat je de hals-klankkast bevestiging nog op de `klassieke `manier doet??(alles uit 1 stuk)

Hier moet je toch wel heeeeeeeeeeeeeel nauwkeurig werken om de halshoek
goed te krijgen toch??

Errug knap!Ik zou ze best wel eens een keertje willen proberen!!

Ga zo door!

Frank

[greencharlie]

Enra,

hoeveel vraag jij om een door droogte (of vochtigheid) beschadigde gitaar te herstellen?

[Enra]

Enra,

hoeveel vraag jij om een door droogte (of vochtigheid) beschadigde gitaar te herstellen?

Dat kan ik zo echt niet beoordelen. Dan zou ik eerst moeten zien wat de schade is om een oordeel te vormen; vervolgens kan ik een offerte doen.

[Enra]

Heb ik het goed gezien op jouw site Enra, dat je de hals-klankkast bevestiging nog op de `klassieke `manier doet??(alles uit 1 stuk)

Hier moet je toch wel heeeeeeeeeeeeeel nauwkeurig werken om de halshoek
goed te krijgen toch??

Valt wel mee, lijkt allemaal moeilijker dan het is.